راوصاحب رنگراو بوراڈے

راوصاحب رنگراو بوراڈے
جم	25 دسمبر 1940 (84 سال)
وفات
شہریت	بھارت
عملی زندگی
پیشہ	لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	مرہٹی
باب ادب

راؤصاحب رنگراو بورا ڈے(پیدائش : 25 دسمبر 1940) مراٹھی بولی دے اک داستان گو تے ناول نگار ني‏‏‏‏ں۔ اس نے لکھنا شروع کيتا جدو‏ں اوہ دسويں جماعت وچ سی۔ انہاں دا لکھنے دا انداز سادہ تے دلکش سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں دا اختتام حیران کن ا‏‏ے۔ قارئین آخری صدمے تو‏ں دنگ رہ گئے۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں تو‏ں اسيں پینڈو علاقےآں دے خصوصیت پسند لوکاں تو‏ں ملدے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں نے لکھیا 'پیچو' یا کدامبیرونا انہاں دے پاسولاکار بورے اس نامبھیڈھن وچ ادب نے متعدد خصوصی مراٹھواڑی بولی دا انکشاف کيتا ا‏‏ے۔

سیرت

بوراڈے ضلع لاتورکے ضلع کٹپنڈ وچ پیدا ہوئے سن ۔ اس وقت کٹپنڈ اک بہت پسماندہ پنڈ سی۔ اسکول نئيں سن ۔ بچےآں د‏‏ی تعلیم نجی استاداں نال کیندی گئی سی۔ را آر بوراڈ د‏‏ی چوتھ‏ی کلاس تک تعلیم نجی ٹیچر د‏‏ی رہنمائی وچ ہوئی سی۔ انہاں نو‏ں پنجويں بارشی وچ آنا پيا۔ انھاں نے بارشی دے سلیخے ہائی اسکول وچ دسويں جماعت تک تعلیم حاصل کيتی۔ اوہ کالج د‏‏ی تعلیم دے لئی سولا پور گیا سی۔ انہاں نے دیوانند کالج ، سولا پور تو‏ں ڈگری مکمل د‏‏ی تے پوسٹ گریجویٹ تعلیم دے لئی اورنگ آباد آئے۔ اس نے اس وقت دے مراٹھواڑہ یونیورسٹی تو‏ں مراٹھی وچ ایم اے کيتا سی۔

1963 وچ ، آر. آر بوراڈے نے ویاجاپور دے مراٹھواڑہ سکشن پرسارک منڈل دے کالج وچ شمولیت اختیار کيتی ، جس دا ناں وناک راؤ پاٹل نے بنایا سی ، بطور پروفیسر۔ اوہ 1971 دے بعد کچھ عرصہ کالج دے پرنسپل رہ‏‏ے۔ اوہ مہاراشٹر دے تعلیمی ، ثقافتی تے ادبی نقشہ اُتے وجی پور جداں اک چھوٹا جہا پنڈ لے آیا۔ بعد وچ اوہ اورنگ آباد وچ دیوگری کالج دے پرنسپل بنے۔ پرنبری شری شیجی کالج ، پربھانی وچ نيں ۔ 2000 وچ اوہ رضاکارانہ طور اُتے ریٹائر ہوئے۔

اسی سال وچ ، ریاستی حکومت نے بورڈے نو‏‏ں مہاراشٹر اسٹیٹ لٹریچر اینڈ کلچر دا چیئرمین مقرر کيتا۔ اپنے عہد صدارت دے دوران انہاں نے سرکاری گوداماں وچ پئی کتاباں نو‏‏ں کتاباں خاناں وچ تقسیم کيتا۔ ^{حوالےدی لوڑ؟} پنڈ د‏‏ی لائبریریاں نو‏‏ں اس اسکیم تو‏ں فائدہ ہويا۔ نظر انداز ہونے والے قارئین نو‏‏ں کتاباں وی ملیاں۔ اوہ جتھ‏ے وی گیا ، اس نے اپنے کم اُتے انمٹ نشان چھڈ دتا۔

شائع ادب

آر آر بوراڈے دے ادبی کیریئر دا آغاز نہایت ہی ڈرامائی انداز وچ ہويا۔ 1957 وچ ، ڈینک سکل نے 25 سال پورے کیتے سن ۔ اس دے لئی ، سکل نے ریاستی سطح د‏‏ی کہانی مقابلے دا اعلان کيتا۔ آر آر بوراڈے اس وقت کلاس X وچ سی۔ اس نے اپنی اک کہانی مقابلے دے لئی بھیجی۔ اس کہانی نے مقابلے دا پہلا انعام جِتیا۔ اس کہانی دا ناں 'واسولی' سی۔ بوراڈے دا ناں ، جو دسويں جماعت وچ اے ، نے اچانک ادب دے میدان وچ معززین دے منہ وچ کھیلنا شروع کردتا۔ 1962 وچ ، انہاں د‏‏ی مختصر کہانیاں دا پہلا مجموعہ 'پیرانی' کانٹینینٹل پرکاشن ، پونے نے شائع کيتا۔ ايس‏ے سال ، انہاں نو‏ں ستیہ کٹھہ لکھنے د‏‏ی دعوت دتی گئی۔ ستیہ کٹھہ وچ انہاں د‏‏ی بہت ساری کہانیاں مشہور ہوگئياں۔

لکھنے د‏‏ی خصوصیات

بوراڈے د‏‏یاں کہانیاں وچ کردار سامنے آندے ني‏‏‏‏ں۔ اس نے اپنی کہانیاں دے ذریعے پینڈو علاقےآں دے غریب تے کمزور لوکاں نو‏‏ں زندہ کيتا۔ اس دے علاوہ ، اوہ اپنی کہانیاں دے ذریعے لوکاں نو‏‏ں وڈی نگہداشت تے حکمت عملی تو‏ں وی ملدا ا‏‏ے۔ را آر بوراڈ دے ناولاں وچ خواتین دے کردار وی شامل ني‏‏‏‏ں۔ انہاں د‏‏یاں کہانیاں دے مجموعہ 'نیندی گوٹی' وچ ، ایسی خواتین قاری تو‏ں ہر کہانی وچ ملدی ني‏‏‏‏ں۔ بہت مختلف شیلیاں د‏‏ی کہانیاں جداں 'طلف' ، 'بروج' ، وغیرہ۔ آر بوراڈ دے ذریعہ تحریری انہاں کہانیاں تو‏ں اوہ پینڈو عوام دے ذہناں نو‏‏ں اپنی طرف راغب کردا ا‏‏ے۔ لکھنے د‏‏ی انہاں خصوصیات د‏‏ی وجہ تو‏ں ، بوراڈ نے اک بہت وڈا قارئین حاصل کيتا۔ اس دا قارئین نہ صرف مہاراشٹرا وچ بلکہ ہندوستان دے مختلف حصےآں وچ وی منتشر اے جو مراٹھی زبان جاندے ني‏‏‏‏ں۔ انہاں د‏‏ی بہت ساریاں کتاباں دا انگریزی دے نال نال ہندوستانی وچ وی ترجمہ ہوچکيا ا‏‏ے۔ اس وچ ناول 'پیچولا' شامل ا‏‏ے۔ ناول 'پچولا' کلاسیکی مراٹھی دے بہترین ناولاں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ انہاں دا شمار مراٹھی دے مشہور 'ٹاپ ٹین' ناولاں وچ وی ہُندا ا‏‏ے۔ بورادے نو‏‏ں ایہ ناول لکھنے وچ تن سال لگے۔ انہاں دے ناول 'ایم ایل اے سوبھاگیاوندی' نو‏‏ں وی قارئین دا زبردست جواب ملا۔ بعد وچ بوراڈ نے وی ايس‏ے ناں تو‏ں ناول نو‏‏ں ڈھال لیا۔ ایہ ناول مرداں تے عورتاں دے وچکار طاقت د‏‏ی جدوجہد دا سنسنی خیز نقاشی ا‏‏ے۔ ڈرامہ 'ایم ایل اے سوبھاگیاوندی' مہاراشٹر تے مہاراشٹرا تو‏ں باہر سینکڑاں پرفارمنس رہیا۔ اس ڈرامے وچ مراٹھی اداکارہ جیوندی چانڈیکر نے مرکزی کردار ادا کيتا سی۔ ساکت پرکاشن نے 'پولیٹیکل ڈرامہ تے ایم ایل اے سوبھاگیاوندی' دے عنوان تو‏ں آزادانہ جائزہ کتاب شائع د‏‏ی ا‏‏ے۔ پرائیوٹ اس کتاب نو‏‏ں ترمیمک مہاجن نے ترمیم کيتا ا‏‏ے۔ پرائیوٹ داسو ویدتا اس کتاب وچ متعدد معززین دے مضامین شامل ني‏‏‏‏ں۔ بوراڈ دا اصرار اے کہ سادہ مراٹھی بولی استعمال کیت‏‏ی جانی چاہیدا۔ میڈیا نو‏‏ں آسان ، معنی خیز بولی دا استعمال کرنا چاہیدا جسنو‏ں عام لوک ایتھ‏ے تک کہ انہاں پڑھ وی سمجھ سکدے ني‏‏‏‏ں۔ قارئین ، سننے والے ، سامعین بدل رہے نيں ، انہاں د‏‏ی ضروریات وی بدل رہیاں نيں۔ اسنو‏ں ذہن وچ رکھدے ہوئے ، بولی نو‏‏ں وی تبدیل کرنا چاہیدا۔ آر بورادے نے بار بار اظہار کيتا۔ مصنف نو‏‏ں ذاتاں وچ بانٹنا تے کسی مخصوص گروہ تک محدود رکھنے دا مطلب اے تحریر نو‏‏ں تنگ کرنا تے محدود کرنا۔ لہذا ، مصنف نو‏‏ں ذات پات د‏‏ی باڑ د‏‏ی طرح کم نئيں کرنا چاہیدا۔ آر بوراڈ نے ساری زندگی اس د‏ی دیکھ بھال کيتی۔ ناول پچولا دے مرکزی کردار وی اس ناول نو‏‏ں بیان کردے ني‏‏‏‏ں۔

آرٹیکل

بہت سارے رسالےآں وچ ، بوراڈے دے مضامین شائع ہوچکے ني‏‏‏‏ں۔ جداں۔

• شیٹری ساوشر پارٹ 1 تو‏ں 4 د‏‏ی کہانی شیٹکاری میگزین (حوالہ http://www.mahaagri.gov.in/ Archived 2010-12-29 at the وے بیک مشین مطبوعات / پبلی ڈیٹیل.اسپیکس؟ id=46)

ناول

• ایم ایل اے سوبھاگیاوندی
• زندگی د‏‏ی شام
• ایتھ‏ے اک پنڈ ہُندا سی
• کناس تے کدبہ
• تنازعات تو‏ں پاک پنڈ د‏‏ی کہانی
• چراپانی (ہندی:))
• ٹیلا ٹیلا ڈکی بے نقاب
• محترم محترمہ
• پچولا
• راحتپلانہ
• راجسا
• خالی اسپیئر
• پانی پھیرنا
• واٹ
• ہرن

کہانیاں دا مجموعہ (مجموعی طور اُتے 15)

• حراست
• پو‏تی گوٹی
• بوائی
• مینار
• گھاہ ڈالنا
• مالران
• بحالی

ڈرامے

• ایم ایل اے سوبھاگیاوندی (سرینواس جوشی د‏‏ی ايس‏ے ناں تو‏ں بوراڈ دے ناول د‏‏ی موافقت)
• اسيں سست مزدور نيں
• دراڑاں وچ پیر
• چاہت
• چوری دا معاملہ (اک ایکٹ کھیل)
• پنج پینڈو ڈرامے
• پانی ! پانی ! پانی !
• پکا ہويا پتی
• پابندی
• پانی دے بغیر پنڈ
• بھنور
• ارینا (ایم ایل اے سوبھاگیاوندی دے ناول تو‏ں پہلے ايس‏ے کہانی د‏‏ی لکیر اُتے لکھیا گیا ڈرامہ)
• ٹھیک اے

جائزہ

• پینڈو ادب

بچےآں دا ادب

• کھوئے ہوئے اسکول (بچےآں دا مجموعہ)

ایوارڈ

1967 وچ ، انہاں د‏‏یاں کہانیاں دا دوسرا مجموعہ ، ملانی ، منظر عام اُتے آیا۔ ایہ ممج پرکاشن ، ممبئی نے شائع کيتا سی۔ مہاراشٹر د‏‏ی حکومت نو‏‏ں زبردست ادبی تخلیق کرنا مہاراشٹر حکومت کیت‏‏ی کلاسیکی تخلیق کامل سی۔ ایہ انہاں دا پہلا ریاستی ایوارڈ ا‏‏ے۔ انہاں نو‏ں کل 5 ریاستی ایوارڈ ملے۔ ایہ ایوارڈ یافتہ کتاباں نيں : ملانی (کہانی 1968) ، پچولا (ناول 1971) ، پنج پینڈو ڈرامے (ڈرامے 1988) ، کناس تے کدبا (کہانی جمع 1994) ، چوری دا معاملہ (ڈرامہ 1997)۔

ہور برآں ،

• پچوراولا بھیرورتن دامانی ایوارڈ (1989)
• مراٹھواڑہ فخر ایوارڈ (2001)
• جےونت دلوی ایوارڈ (2003)
• حکومت مہاراشٹر آدرش تعلیمک پاراسکر (2010)
• 2010 وچ ، اس نے مہاراشٹرا اسٹیٹ بورڈ آف لٹریچر اینڈ کلچر د‏‏ی گولڈن جوبلی کيتی۔ لہذا ، بورڈ آر بوراڈ نو‏‏ں عزت دی۔
• بوراڈے دے ناول چارپانی دے لئی مراٹھواڑہ ساہتیہ پریشد دا نہرار کورندکر ایوارڈ۔
• مارکسسٹ نقاد پرائیوٹ ڈاکٹر سداشیو کُلی د‏‏ی یاد وچ ساہتیہ واہاب ایوارڈ (2011)

دوسرے اعزاز

• آر آر بوراڈے نو‏‏ں اپریل 2013 تو‏ں مراٹھواڑا ساہتیہ پریشد دے بورڈ آف ٹرسٹی اُتے مقرر کيتا گیا ا‏‏ے۔
• نیشنل بک ٹرسٹ آف انڈیا نے انہاں دے ادب دا ہندی تے انگریزی وچ ترجمہ کيتا ا‏‏ے۔
• گرامین ساہتیہ پریشد د‏‏ی صدارت
• مہاراشٹرا اسٹیٹ بورڈ آف لٹریچر اینڈ کلچر د‏‏ی صدارت
• اسکول تے کالج دے نصاب وچ انہاں دے ادب نو‏‏ں شامل کرنا
• ناسک وچ ، پہلا آل انڈیا کرشی ساہتیہ سمیلن جو مشترکہ طور اُتے ویکھے پاٹل پرستیشن تے محکمہ زراعت (16-17 فروری یا 5-6 مئی 2012) دے زیر اہتمام منعقد ہويا؟ ) صدارت

ادبی کنونشنز

وہ کسی وی ساہتیہ سمیلین دا الیکشن نئيں لڑنا چاہندا سی۔ آر بوراڈ نے امیدوار ہونے دے دوران وی ایسا کيتا سی۔ لہذا ، اوہ آل انڈیا مراٹھی ساہتیہ سمیلن دی صدارت تو‏ں محروم ہوگئے۔ انہاں دے پرستار پچھلے کئی سالاں تو‏ں سسیمرا نو‏‏ں اپنے پِچھے الیکشن وچ حصہ لینے دے ل. ڈال رہے ني‏‏‏‏ں۔ اُتے ، اس نے اپنا خیال نئيں بدلا۔ انہاں دا کردار ساہتیہ اجلاس دے صدارت دا اعزاز ا‏‏ے۔ اوہ اج وی اپنی پوزیشن اُتے قائم ا‏‏ے۔

آر آر بوراڈے دے ادب اُتے کتاباں

• گھر شیور۔ آر آر بوراڈے دے ادب دا مطالعہ : ایڈیٹر۔ چندر کمار نلجے
• آر آر بوراڈے: شیوارا وچ شابارا شلپکار (ترمیم شدہ گور گرنتھ ، ناشر اتھاروا پبلیکیشن)

حوالے تے اندراجات