رچرڈ ڈورسن

رچرڈ ڈورسن
پیدائشی نام	(انگریزی وچ: Richard Mercer Dorson)
جم	12 مارچ 1916   نیو یارک شہر
وفات	11 ستمبر 1981 (65 سال)  بلومنگٹن
شہریت	امریکا
عملی زندگی
مادر علمی	ہارورڈ یونیورسٹی (–۱۹۴۳) ہارورڈ یونیورسٹی (–۱۹۳۷) ہارورڈ یونیورسٹی (–۱۹۴۰)
تعلیمی اسناد	پی ایچ ڈی ، وBachelor of Arts ،Master of Arts
پیشہ	ماہر انسانیات ،  مورخ ،  بچوں کے مصنف ،  اکیڈمک ،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	انگریزی
ملازمت	میشیگن سٹیٹ یونیورسٹی ،  انڈیانا یونیورسٹی بلوومنگٹن
اعزازات
جان سائمن گوگین ہیم میموریل فاؤنڈیشن فیلوشپ (۱۹۷۱) جان سائمن گوگین ہیم میموریل فاؤنڈیشن فیلوشپ (۱۹۶۴) جان سائمن گوگین ہیم میموریل فاؤنڈیشن فیلوشپ (۱۹۴۹)

رچرڈ مرسر ڈورسن

رچرڈ مرسر ڈورسن (12 مارچ، 1916 – 11 ستمبر، 1981) اک امریکی لوکدھارا کلاسیکل، پروفیسر اتے انڈیانا یونیورسٹی وچ لوکدھارا ادارہ دا ڈائریکٹر سی۔ اوہ اک مفکر دے نال نال ٹینس اتے سکئیش دا قومی کھڈاری وی سی۔ ڈورسن نوں "امریکی لوکدھارا دے باپ" اتے "لوکدھارا دے مطالعہ وچ پرمکھ ہستی" کیہا جاندا اے۔

جیون

ڈورسن دا جم نیویارک شہر دے اک امیر یہودی پروار وچ ہویا۔ اسنے پھلپز ایکسیٹر اکیڈمی وچ 1929 توں 1933 تک پڑھائی کیتی۔ اس مگروں اوہ ہارورڈ یونیورسٹی چلا گیا جتھے اسنے اتہاس وچ اپنی اے۔بی۔، ایم۔اے۔ کیتی اتے 'امریکی رہتل دے اتہاس' موضوع اُتے 1942 وچ پی۔ ایچ۔ ڈی۔ دی ڈگری حاصل کیتی۔ اسنے 1943 وچ ہارورڈ وکھے اتہاس پڑھاؤنا شروع کیتا۔ اس توں بعد اوہ مشیگن سٹیٹ یونیورسٹی چلا گیا جتھے اوہ 1944 توں 1957 تک رہا۔ 1957 وچ اوہ انڈیانا یونیورسٹی وچ اتہاس دے پروفیسر اتے پھوکلور کمیٹی دے چیئرمین وجوں نامزد ہویا۔ اسنے اپنی موت تک انڈیانا وکھے ٹیچنگ کم کیتا۔ اوہ شکاگو پریس یونیورسٹی ولوں شائع لڑی ''پھوکٹیلس آف دِ ورلڈ'' (1963–1973) دا جنرل سمپادک رہا۔ اسنے "انٹرنیشنل پھوکلور" (48 بھاگ.، 1977) اتے "پھوکلور آف دی ورلڈ" (38 بھاگ.، 1980) دے سمپادکی صلاح کار وجوں وی بھومکا نبھائی۔ اس توں علاوہ، اسنے کئی لیکھ وی لکھے جو پرسدھ رسالیاں وچ چھپدے رہے۔ 1957 توں 1962 تکّ اسنے 'جرنل آف پھوکلور رسرچ' دا اڈیٹنگ کیتا۔ اوہ 1966 توں 1968 تک امیریکن پھوکلیئر سوسائٹی دا پردھان چنیا گیا۔ اس توں سوا، اوہ انڈیانا دی پھوکلور ادارہ دے رسالے دے بانی اتے اڈیٹر سن۔

ڈورسن نے لوک پرمپراواں دے وپاریکرن دی تنقید کیتی، خاصکر پول بنیان دی ۔

ڈورسن نے امریکی لوکدھارا مطالعہ دے وکھ وکھ کھیتراں جیکن علاقائی کھوج، نقاد آدی وچ کم کیتا۔ ڈورسن دا کتھن اے کہ، "سنیکت راشٹر وچ لوکدھارا مطالعہ دے کھیتر وچ جنی غلط-فہمی اے اونی اج (1976) ہور کسے وی علم انوحکمرانی وچ نہیں اے۔"

موت

رچرڈ ڈورسن دی موت 11 ستمبر 1981 نوں ہوئی۔ ڈورسن بارے لکھدیاں اسدا اک طالب علم لکھدا اے کہ ڈورسن دے جانوں مندے سن کہ ڈورسن لوکدھارا دی علاقائی کھوج کردیاں جاں ٹینس کھیڈدیاں ہی ساڈے توں سدا لئی رخصت ہووےگا۔ ایہی ہویا جدوں 28 جون 1981 نوں ٹینس کھیڈدیاں ہویاں ڈورسن بے ہوش ہو کے ڈگ پیا اتے کوما وچ چلا گیا، جتھوں اوہ کدے نہ پرتیا اتے 3 مہینے بعد 11 ستمبر 1981 نوں اسنے سواس تیاگ دتے۔

لوکدھارا مطالعہ کھیتر وچ یوگدان

امریکہ وچ لوکدھارا مطالعہ دے کھیتر وچ ڈورسن دا سرمور ناں اے۔ اسدے اک ہونہار طالب علم برونوینڈ دی منیئے تاں ڈورسن نے لوکدھارا دی کھوج نوں امریکہ وچ ودوتا دے ولکھن تے آزاد کھیتر وجوں قائم کرن لئی سبھ توں وڈملا یوگدان پایا۔ اسنے وڈے پیمانے تے علاقائی کھوج کم وی کیتا اتے لوکدھارا مطالعہ نال متعلق وکھ وکھ اصولی پہلوآں اپر وی اپنیاں کتاباں وچ چرچہ کیتی۔ لوکدھارا مطالعہ دے کھیتر وچ ڈورسن دا اہم یوگدان لوکدھارا تے جائلی لوکدھارا دے نکھیڑے نال متعلق اے۔ ڈورسن نے لکھاری جیمز سٹیونز نال بحث وچ "پھیکلور" (fakelore) شبد گھڑیا۔ ڈورسن نے پول بونیان (امریکہ اتے کینیڈا دا اک لوک ہیرو) اتے سٹیونز دی کتاب اتے بین بوٹکن دی کتاب 'ٹریزری آف امیریکن فوکلور' نوں جائلی لوکدھارا کہندیاں خارج کر دتا، جو کہ "اک اجیہا سنشلیشناتمک اتپاد اے جو پرمانک زبانی روایت ہون دا دعوہ کردا اے پر جو اصل وچ جنتا دے وچاراں نوں سدھاؤن لئی گھڑیا گیا ہندا اے"۔ ڈورسن دی علاقائی کھوج مکھ طور اُتے مشیگن دی افریقی-امریکی لوکدھارا، اپّ جزیرہ نما دی لوکدھارا، اقوام متحدہ دے ہور مقامی کھیتراں دی لوکدھارا اتے جاپان دی لوکدھارا نال متعلق اے۔ اکادمک پدویاں توں بناں ڈورسن نوں 1946 وچ 'ہسٹری آف امریکن رہتل' لئی لائبریری کانگرس ایوارڈ اتے تن گگنہیم فیلوشپ، جو کہ جان سائیمن گگنہیم میموریال فاؤنڈیشن ولوں 1925 توں شروع ہوئی تے ہر سال کلا تے ودوتا دے کھیتر یوگدان ہتّ دتی جاندی اے، نال ترتیب وار سن 1949, 1964, اتے 1971 وچ اعزازی کیتا گیا سی۔ 2003 وچ، مشیگن سٹیٹ یونیورسٹی میوزیم دے مشیگن روائتی کلا پروگرام نے اس نوں مشیگن-بیسڈ علاقائی کھوج لئی مشیگن ہیریٹیج اوارڈ نال اعزازی کیتا۔

این کینی دے مطابق، انڈیانا وکھے:

ڈورسن نے امریکی لوک-جیون مطالعہ دے ڈین وجوں قومانتری مانتا حاصل کیتی۔ ڈورسن نوں لوکدھارا مطالعہ نوں آزاد علم انوحکمرانی وجوں قائم کرن دا سہرا دتا جاندا اے۔ اوہ اک گمبھیر تے محکم کھوجکرتا اتے لکھاری سی جو اپنے کم متعلق بے مثال طاقت نال وقف سی۔ ڈورسن اپنے آپ نوں، سبھ توں پہلا اتے موہری اتہاسکار سویکاردا سی اتے مانو سائنس، سماج-شاستر اتے نفسیات سمیت ہورناں موضوعاں ولوں اپنے اصولی ادیساں لئی لوک سبھیاچار دی چون کرن دے معاملے خاص دلچسپی رکھدا سی۔ اس نے دلیل دتی کہ لوکدھارا دیاں جڑھاں انسانی اتہاس وچ بہت گہریاں ہن اتے اتہاس متعلق علم ہت لوکدھارا دا وسترت مطالعہ کرنا چاہیدا اے؛ اس لئی اسنے وار-وار لوک دھارا سامان دے صحیح مجموعہ اتے دستاویزیکرن اتے زور دتا۔ میڈیا ولوں جدوں ڈیوی کروکیٹ اتے پال بنیان ورگے امریکی لوک نائکاں نوں لوڑوں ودھ اچایا اتے وپاریکرن کیتا جا رہا سی تاں ڈورسن نے اس "جائلی لوکدھارا" دا ڈٹواں خلاف کیتا، اس نے اس سبھ کجھ نوں خارج کیتا جو سچائی توں دور سی۔ ڈورسن ویہویں صدی دے مدھ وچ پرچلت ہوئے تتھا-کتھت لوک-سنگیت دی وی نکھیدھی کرن توں نہیں جھجکیا۔

ولیئم ولسن دے مطابق:

ڈورسن نے، یورپیئن رومانٹک-قوم پرست لوکدھارا شعورتاں وانگ، اپنے دیس دی قومی بھاونا دی اچتتا نوں قائم کرن والا دیس بھگتی بھریا کم کیتا۔ اپنے کھوج کم دوران، ڈورسن دا مطالعہ اقوام متحدہ اتے انگلینڈ توں افریقہ اتے جاپان تک، شدھتاوادیاں دے مذہبی برتانتاں توں لے کے کالج دے طالب علماں دیاں شہری دنتکہانیاں تک، عالمی دیاں قومانتری لوک-کہانیاں توں لے کے انڈیانا سٹیل ورکراں دے نجی برتانتاں تک پھییلیا ہویا سی۔ پر ڈیوی کروکیٹ اتے بردر جوناتھن اتے اسدیاں مڈھلیاں لکھتاں توں لے کے امریکی سکھانتک کہانیاں وچلے متھک آدمیاں اتے جانوراں بارے اپنی آخری کتاب تک، اسدا پسندیدہ کم پرتیت ہندا اے۔ امریکی لوکدھارا وچ نوں کھوجن دی رومانٹک-قوم پرست پہنچ صدقہ امریکی لوکدھارا دے اوہناں گناں اتے بھاوناواں نوں کھوجنا جو کہ عجیب اتے ولکھن امریکی ہن۔

کتاباں

ڈورسن دے دستاویز انڈیانا یونیورسٹی دی للی لائبریری وکھے رکھے گئے ہن۔ اسدی علاقائی کھوج صدقہ اکتر کیتیاں آڈیؤ رکارڈنگاں انڈیانا یونیورسٹی وکھے پرمپرک سنگیت دے پرالیکھاں وچوں مل سکدیاں ہن۔ اپنیاں کئی کتاباں توں علاوہ، ڈورسن نے شکاگو پریس یونیورسٹی ولوں 1963 اتے 1979 درمیان شائع پھوکٹیلس آف دی ورلڈ سیریز دا اڈیٹنگ وی کیتا۔

• 1939: Davy Crocket, American Comic Legend
• 1946: Jonathan Draws the Long Bow
• 1950: America Begins
• 1952: Bloodstoppers and Bearwalkers (reprinted by the University of Wisconsin Press in 2008)
• 1953: American Rebels: Personal narratives of the American Revolution
• 1956: Negro Folktales in Michigan
• 1958: Negro Folktales from Pine Bluff, Arkansas, and Calvin, Michigan
• 1959: American Folklore
• 1961: American Folklore and the Historian
• 1961: Folk Legends of Japan
• 1961: Folklore Research Around the World: A North American Point of View
• 1964: Buying the Wind: Regional Folklore in the United States
• 1967: American Negro Folktales
• 1968: Peasant Customs and Savage Myths: Selections from the British Folklorists
• 1969: British Folklorists: A History
• 1971: American Folklore and the Historian
• 1972: African Folklore
• 1972: Folklore and Folklife: An Introduction
• 1973: America in Legend
• 1973: Folklore and Traditional History
• 1974: Folklore in the Modern World
• 1976: Folklore and Fakelore: Essays toward a Discipline of Folk Studies
• 1981: Land of the Millrats
• 1983: Handbook of American Folklore

حوالے