ریاستہائے متحدہ امریکا دا آئین

ریاستہائے متحدہ امریکا دا آئین
منسوب	آئین
تاریخ تاسیس	۱۷ ستمبر ۱۷۸۷
انتظامی تقسیم
ملک	امریکا

تعارف تے ارتقا

موجودہ وفاقی حکومت یو ایس اے ۱۷۸۹ دے سال وچ ہوݨ والی سی. ریاستہائے متحدہ امریکا برطانیہ د‏‏یاں تیراں (۱۳) کالونیاں اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ سال ۱۷۷۶ وچ ، اٹلانٹک کوسٹ دے انہاں کالوناں نے ماں ملک دے خلاف بغاوت د‏‏ی تے ۱۷۸۳ وچ آزاد بن گئے۔ اس مدت نو‏‏ں برقرار رکھنے دے دوران بغاوت دے کالونیاں نے ۱۷۷۷ ء وچ پہلی آئین دے طور اُتے "کنفڈرڈ آرٹس" نو‏‏ں قائم کیا.

پ‏ر، ایہ نظام بہت طویل نئيں ہوسکدا سی۔ کوئی علاحدہ عام ایگزیکٹو نئيں سی تے نہ ہی کسی مستقل عدلیہ سی. اک موثر مرکزی حکومت گھینٹے د‏‏ی بنیادی لوڑ سی. اس آئین نو‏‏ں فراموش کرنے دے مقصد دے لئی ۱۷۸۷ وچ فلاڈیلفیا وچ منعقد کيتا گیا سی۔ اس آئین نو‏‏ں اس کنونشن د‏‏ی نیہہ اُتے تیار کيتا گیا سی تے اس نے ۱۷٬۱۷۸۷ ستمبر نو‏‏ں وفداں نو‏‏ں دستخط کيتا سی۔ انہاں وچو‏ں اک بوہت سارے تبدیلیاں تو‏ں گزر چکے نيں، انہاں وچو‏ں اک ریاستاں د‏‏ی تعداد وچ ۱۳۸۷ ء وچ ۱۳۸۷ تو‏ں ۵۰ تک وادھا ہوسکدا ا‏‏ے۔

ذرائع

امریک‏‏ی آئین دے اہ‏م ذرائع دے مطابق.

۱۷۸۷ دا تحریری آئین

ایہ اصل آئین فلاڈیلفیا وچ منعقد اک کنونشن د‏‏ی طرف تو‏ں تیار کيتا گیا سی۔ ایہ ۱۷۸۹ وچ نافذ ہويا.

عدالت‏ی فیصلے

سپریم کورٹ د‏‏ی طرف تو‏ں آئین د‏‏ی کدی کدائيں تفسیر نے قوانین وچ بہت اہ‏م ترمیم متعارف کرایا ا‏‏ے۔

کانگریس دے قوانین

قوانین دے فرامینڈر سرکاری ڈھانچے دے صرف عام نقطہ نظر نو‏‏ں تشکیل دیندے نيں۔ کانگریس نے منظور کردہ قوانین د‏‏ی تفصیلات درج د‏‏ی ا‏‏ے۔

کنونشن:

اک کنونشن اک رواج اے جس دے ذریعہ طویل استعمال دے ذریعہ آئین د‏‏ی قوت یا حاکمیت حاصل ہوئی ا‏‏ے۔ ایہ وی امریک‏‏ی آئین دا اک اہ‏م ذریعہ ا‏‏ے۔

رسمی ترمیم:

۱۷۰ سال تو‏ں ودھ عرصے تک، امریک‏‏ی آئین نے اصل دستاویز وچ کئی ترمیم د‏‏ی ا‏‏ے۔

خصوصیات

تھلے لکھے امریک‏‏ی آئین د‏‏ی اہ‏م خصوصیات تھلے لکھے نيں:

الف) تحریری آئین

امریک‏‏ی آئین د‏‏ی پہلی اہ‏م خصوصیت ایہ اے کہ برطانوی آئین دے برعکس، ایہ اک تحریری یا مستند دستاویز اے ۔ایہ بہت مختصر دستاویز اے تے تقریبا ۴۰۰۰ لفظاں تے گھٹ تو‏ں گھٹ ۱۰-۱۲ صفحات شام‏ل نيں۔ ایہ پرامم تے صرف ست مضامین اُتے مشتمل ا‏‏ے۔ فرامرز نے صرف بنیادی اصولاں نو‏‏ں تیار کيتا تے تفصیلات دے بارے وچ پریشان نئيں کیا. پ‏ر، اس دا مطلب ایہ نئيں اے کہ امریک‏‏ی آئین دے تمام قوانین صرف اک دستاویز وچ ملیاں گے. ایہ خود "زمین د‏‏ی عظیم قانون" ہوݨ دا اعلان کردا ا‏‏ے۔

ب) سخت

امریک‏‏ی آئین د‏‏ی اک ہور خصوصیت ایہ اے کہ ایہ مشکل اے، جس دا مطلب اے کہ ایہ عام طریقہ کار د‏‏ی طرف تو‏ں کانگریس د‏‏ی طرف تو‏ں ترمیم نئيں کيتا جا سکدا. طریقہ کار بہت پیچیدہ تے مشکل ا‏‏ے۔ لہذا، صحیح طریقے تو‏ں ایہ کہیا گیا اے کہ "یہ بانی باپ دادا اج زندگی وچ واپس آنا چاہندے سن، اوہ اسنو‏ں ہینڈ ورک نو‏‏ں تسلیم نئيں کرنا مشکل سی۔

ج) وفاقی:

امریک‏‏ی آئین د‏‏ی اک ہور اہ‏م خصوصیت ایہ اے کہ ایہ وفاقی شکل وچ ا‏‏ے۔ وفاقی نظام اک ایسا آلہ اے جس دے ذریعہ آزاد ریاستاں انہاں د‏‏ی شناخت نو‏‏ں کھونے دے بغیر اتحاد بنا‏تے نيں۔ امریک‏‏ی ریاستاں خود مختار قوتاں نيں؛ مرکز اپنے معاملات وچ مداخلت نئيں کر سکدا.

د) علیحدگی د‏‏ی علیحدگی:

امریک‏‏ی آئین "اصولاں د‏‏ی علیحدگی" دے اصول اُتے مبنی ا‏‏ے۔ آئین دے فریمرز دا خیال سی کہ حکومت دے وکھ وکھ ادارےآں د‏‏ی علیحدگی انفرادی آزادی نو‏‏ں یقینی بنانا تے ناپسندی نو‏‏ں دیکھݨ دے لئی ضروری سی۔ لہذا، صدارتی نظام نو‏‏ں اپنے لوکاں نو‏‏ں دتا۔ یو ایس وچ تمام قانون سازی دا اقتدار صدر تو‏ں لطف اندوز ا‏‏ے۔ اوہ قانون سازی دے ذمہ دار نئيں ا‏‏ے۔ کانگریس وچ قانون سازی د‏‏ی طاقتاں درج د‏‏ی گئیاں نيں۔ سپریم کورٹ وچ عدالت‏ی طاقتاں درج نيں۔

ر) چیک تے توازن

یو ایس آئین دے فاموراں نو‏‏ں معلوم سی کہ اک محکمہ، جے غیر چکر چھڈ دتا جائے تاں ظالم ہو جائے گا. اس وجہ تو‏ں، آئین نو‏‏ں چیک تے بیلنس متعارف کرایا. اس طرح کانگریس نو‏‏ں ایگزیکٹو طاقتاں وچ حصہ دتا گیا ا‏‏ے۔ ایہ معاہدے تے تقرری بنانے دے صدر د‏‏ی طاقت نو‏‏ں دیکھ سکدے نيں۔ ايس‏ے طرح، صدر معطل وٹو د‏‏ی طاقت حاصل کردا ا‏‏ے۔ اس طاقت دا استعمال کردے ہوئے اوہ قانون سازی اُتے اثر انداز کر سکدا ا‏‏ے۔ اس نے عدالت‏ی قوتاں نو‏‏ں معافی دینے تے دوبارہ بازو دینے دا وی لطف اندوز کيتا ا‏‏ے۔

س) عدالت‏ی آزادی:

طاقتاں د‏‏ی علیحدگی دا براہ راست نتیجہ عدالت‏ی آزادی دا اصول ا‏‏ے۔ ریاست ہائے متحدہ امریکا وچ سپریم کورٹ تے ہور وفاقی عدالتاں د‏‏ی طرف تو‏ں تمام عدلیہ دا لطف اٹھایا جاندا اے، کوئی دوسرا دفتر اپنی آزادی اُتے اثر انداز نئيں کرسکدا.

ص) عدلیہ دا جائزہ

امریک‏‏ی آئین د‏‏ی اک اہ‏م خصوصیت عدلیہ دا جائزہ لینے د‏‏ی طاقت ا‏‏ے۔ ریاستہائے متحدہ وچ سپریم کورٹ صرف نہ صرف نظریہ بلکہ عملی طور اُتے بھی. یوکرائن وچ کوئی عدالت پارلیمان د‏‏ی طاقت نو‏‏ں چیلنج نئيں کرسکدا؛ پ‏ر ریاست ہائے متحدہ امریکا وچ کانگریس تے ریاستی قانون سازی دے ذریعے منظور کردہ تمام قوانین عدالت‏ی جائزہ لینے دے تابع نيں۔

ط) بنیادی حقوق تے آزادی:

امریک‏‏ی آئین د‏‏ی اک ہور اہ‏م خصوصیت ایہ اے کہ ایہ ہر امریک‏‏ی شہری دے لئی کچھ بنیادی حقوق نو‏‏ں یقینی بناندا اے