زینب سلطان بیگم
| زینب سلطان بیگم | |
|---|---|
| تیموری شہزادی | |
| وادی فرغانہ دی ملکہ کابل دی ملکہ | |
| عہد | 1504 – 1506 |
| شریک حیات | بابر |
| خاندان | ترمذی (پیدائشی) |
| پیؤ | سلطان محمود مرزا |
| ماں | خانزادہ بیگم |
| موت | 1506–07 |
| مذہب | اسلام |
زینب سلطان بیگم پہلے شہنشاہ بابر دی دوسری بیوی تے وادی فرغانہ تے کابل دی ملکہ سن۔ اوہ شہنشاہ دی دو دوسری بیویاں عائشہ سلطان بیگم تے معصومہ سلطان بیگم دی طرح بابر دی کزن سن۔[۱]
وہ اپنے ہی خاندان وچ شادی کرنے والے پہلے مغل کزناں وچوں اک سن، کزن شادیاں بعد وچ اک عام رواج بن گئياں، خاص طور اُتے دوسرے مغل بادشاہ ہمایاں نے وی ايسے اُتے عمل کیتا۔ ہمایاں 1530 وچ بابر دی وفات دے بعد شہنشاہ بنیا۔[۲]
خاندانی تے نسب[سودھو]
زینب سلطان بیگم تیمور دی شہزادتیاں سن تے اوہ سلطان محمود مرزا دی پنجويں بیٹی سن جو بابر دے چچا سن ۔ اس دی والدہ میر بُزور دی پودیاں سن تے خانزادہ بیگم دے بھائی دی بیٹی سن، جو انہاں دے والد دی پہلی بیوی سن۔ اس دے والدتیموری سلطنت دے شہنشاہ ابوسعید مرزا دا بیٹا تھا ۔
زینب دے چچا وچ وادی فرغانہ کا حکمران عمر شیخ مرزا وی شامل سی، جو بعد وچ اس دا سسر وی بن گیا جدوں کہ اس دے پہلے کزناں وچ اس دے مستقبل دے شوہر بابر تے اس دی وڈی بہن خانزادہ بیگم وی شامل سن ۔ اس دی بہن اے دے بیگم جس نے بابر دے بھائی جہانگیر مرزا نال شادی کيتی سی، اس دی بھحالے بن گئی۔
شادی[سودھو]
1504 وچ کابل دے الحاق دے بعد بابر نے اس نال شادی کيتی۔ اُتے اوہ شہنشاہ دی پسندیدہ بیوی نئيں سی کیونجے اوہ اپنے والدین اُتے بہت فخر کردی سی تے بابر دا پیار جیتنے وچ ناکام رہی سی۔ اسنوں اس دی موت دا سال وی صحیح طور اُتے یاد نئيں سی ۔
بابر نے سلطان محمود مرزا دی خانزادہ بیگم، جو میر آف ترمذ دی بیٹی سی، نال شادی دے بارے وچ لکھیا اے ۔ انہاں دی وفات دے بعد، اس نے اپنی مرحومہ بیوی دی بھتیجی کھنڈازہ بیگم نال شادی کيتی جس توں انہاں دی پنج بیٹیاں تے اک بیٹا پیدا ہويا۔ اس توں اس دے چچا دے لئی بابر دی نفرت پیدا ہوئے گئی تے اس دے نتیجے وچ اوہ زینب نال شادی کرنے توں گریزاں رہی۔ بابر دی والدہ دی بار بار التجا تے اصرار دی وجہ توں ہی اس نے اس نال شادی کيتی کیونجے اوہ اس شادی دے لئی اپنی والدہ دی "اچھی پیش کشاں" دا مقابلہ نئيں کرسکدا سی ۔ بابر اس نال شادی نئيں کرنا چاہندا سی ، کیونجے انہاں دے مطابق اوہ "موافق" نئيں سی۔
پر مورخین دا دعویٰ اے کہ زینب سلطان بیگم بابر دے حرم (اس دی نسل دی وجہ سے) دی سب توں زیادہ بااثر خاتون سن، جنہاں نوں اس دی سرگرمیاں اُتے قابو پانے دا اختیار حاصل سی حالانکہ اوہ پہلے مغل بادشاہ دی پسندیدہ بیوی نئيں سن۔
موت[سودھو]
زینب سلطان بیگم دی شادی دے بعد دو یا تن سال بعد اوہ بے اولاد ہی فوت ہوئی، اس دی موت 1506 یا 1507 وچ ہوئی۔ ہمعصر خاندان دے افراد لکھدے نيں کہ اس دی موت چیچک دی مرض دی وجہ توں ہوئی ۔