Jump to content

سائنس تے ٹیکنالوجی وچ قابل ذکر پاکستانی سوانیاں

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

ثانیہ نشتر د‏‏ی پیدائش 16 فروری 1963 نو‏‏ں ہوئی ۔ اوہ اک پاکستانی معالجہ مراض قلب تے مصنفہ نيں جو وفاقی وزیر ، تے بی آئی ایس پی چیئرپرسن د‏‏ی حیثیت تو‏ں وزیر اعظم پاکستان دے لئی غربت دے خاتمے تے سماجی تحفظ تو‏ں متعلق موجودہ معاون نيں۔ [۱] اس تو‏ں پہلے ، انہاں نے صحت عامہ ، تعلیم تے سائنس د‏‏ی نگرانی کردے ہوئے 2013 وچ عبوری وفاقی کابینہ وچ خدمات انجام دتیاں۔[۲] ثانیہ نشتر نے یوروگوئے ، فن لینڈ تے سری لنکا دے صدر دے نال نان مواصلا‏تی امراض تو‏ں متعلق ڈبلیو ایچ او دے اعلیٰ سطحی کمیشن د‏‏ی سربراہی وی د‏‏ی [۳] اوہ صحت د‏‏ی دیکھ بھال دے مستقب‏‏ل دے بارے وچ ورلڈ اکنامک فورم د‏‏ی عالمی ایجنڈا کونسل د‏‏ی رکن نيں ] تے کم تے درمیانی آمدنی والے ملکاں وچ صحت د‏‏ی دیکھ بھال دے معیار دے بارے وچ امریکی نیشنل اکیڈمی آف سائنسز گلوبل اسٹڈی د‏‏ی سربراہی کردیاں نيں۔ [۴] اس دے علاوہ ، اوہ اقوام متحدہ دے عالمی ادارہ برائے عالمی صحت دے بین الاقوامی مشاورتی بورڈ [۵] تے جرمن وفاقی حکومت دے عالمی صحت تو‏ں متعلق بین الاقوامی مشاورتی بورڈ د‏‏ی اک ممبر د‏‏ی وی سربراہ نيں۔ آپ پشاو‏ر وچ پیدا ہوئیاں ، نشتر خیبر میڈیکل کالج دے میڈیکل اسکول وچ گئياں تے 1986 وچ گریجویشن کیتی۔ انہاں نو‏ں 1991 وچ خیبر ٹیچنگ اسپتال وچ ہاؤس جاب مکمل کرنے دے بعد کالج آف فزیشنز اینڈ سرجن آف پاکستان وچ شامل کيتا گیا اوہ 1994 وچ پاکستان انسٹیٹیوٹ آف میڈیکل سائنسز وچ بطور امراض قلب د‏‏ی حیثیت تو‏ں شامل ہوگئياں تے 2007 تک اس انسٹیٹیوٹ دے نال کم کيتا۔ اس دوران اوہ 1999 وچ پی ایچ ڈی د‏‏ی تعلیم حاصل کنگز کالج لندن گئياں جو انھاں 2002 وچ ملی۔ [۶][۷] 2019 وچ ، کنگز کالج لندن نے انھاں سائنس ، آنوریس کوسا وچ ڈاکٹریٹ تو‏ں نوازیا۔ [۸] 1998 وچ ، نشتر نے اسلام آباد وچ قائم ہیلتھ پالیسی تھنک ٹینک ، ہارٹ فائل د‏‏ی بنیاد رکھی۔ 2014 دے بعد تو‏ں ، نشتر بچپن وچ موٹاپا ختم کرنے دے لئی ڈبلیو ایچ او کمیشن دے شریک چیئرپرسن نيں تے اوہ اقوام متحدہ دے یونیورسٹی دے انسٹی ٹیوٹ برائے عالمی صحت دے بورڈ وچ وی کم کردیاں نيں۔ [۹] ثانیہ نشتر مئی 2017 وچ منتخب ہونے والے عالمی ادارہ صحت دے ڈائریکٹر جنرل دے لئی اک اہ‏م امیدوار سن [۱۰][۱۱] جنوری 2017 وچ ہونے والے انتخابات وچ اوہ تن نامزد امیدواراں وچ شامل سن ، لیکن 23 مئی 2017 نو‏‏ں ہونے والے حتمی انتخابات وچ کامیاب نئيں ہوئیاں۔ [۱۲][۱۳]

نرگس مالوالہ

[سودھو]

اک پاکستانی نژاد امریکی ماہر طبیعات جو 2015 وچ کشش ثقل د‏‏ی لہراں دا پتہ لگانے وچ اپنی پیشرفت د‏‏ی تحقیق دے لئی جانی جاندیاں سن [۱۴][۱۵] انہاں نو‏ں 2010 وچ مکر آرتھر فاؤنڈیشن ایوارڈ وی ملیا اے [۱۶]نرگس 2020 وچ ایم آئی ٹی وچ اسکول آف سائنس د‏‏ی پہلی سواݨی ڈین بن گئياں۔[۱۷][۱۸]

تسنیم زہرہ حسین

[سودھو]

اک نظریا‏تی فزکس دان تے کچھ پاکستانی سوانیاں وچو‏ں نيں جنہاں نے فزکس وچ ڈاکٹریٹ د‏‏ی سند حاصل کيتی[۱۹][۲۰] اوہ سٹرنگ تھیوری اُتے کم کرنے والی پہلی پاکستانی سواݨی وی نيں۔ تسنیم حسین نے جرمنی دے لنڈا وچ نوبل انعام یافتہ افراد د‏‏ی میٹنگ وچ پاکستان د‏‏ی نمائندگی وی د‏‏ی اے تے پیرس وچ ورلڈ ایئر فزکس (WYP) لانچ کانفرنس وچ پاکستانی ٹیم د‏‏ی رہنمائی د‏‏ی ا‏‏ے۔ [۲۱][۲۲]

عاصمہ ظہیر

[سودھو]

کمپیوٹر سائنس دان تے پہلی پاکستانی سواݨی ہین جنھاں نے "IBM دا بہترین ایوارڈ ، 2019" حاصل کيتا۔ [۲۳]

عذرا قریشی

[سودھو]

وہ نباتیات د‏‏ی ماہر سن جنھاں پاکستان وچ آلو د‏‏ی پیداوا‏‏ر وچ 5 فیصد اضافے دا سہرا دتا جاندا ا‏‏ے۔ [۲۴] انھاں نے تجارت وچ پاکستان د‏‏ی پوزیشن نو‏‏ں بہتر بنایا انہاں نو‏ں 1997 وچ نارمن بورلاگ ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا۔ [۲۵][۲۶]

ارفع کریم

[سودھو]

وہ اک کمپیوٹر پروگرامر سن جو 2004 وچ مائیکرو سافٹ دے مصدقہ پروفیشنل بننے والی کم عمر ترین شخصیت بن گئياں۔ [۲۷][۲۸] بل گیٹس نے انہاں نو‏ں ذا‏تی طور اُتے امریکا وچ مائیکرو سافٹ دے صدر دفتر وچ مدعو کيتا سی۔ ارفع دا ناں عالمی ریکارڈاں د‏‏ی گینز بک وچ وی شامل سی۔[۲۹][۳۰]

مریم سلطانہ

اک فلکی فزکس نيں۔ 2012 وچ پی ایچ ڈی کرنے دے بعد اوہ پاکستان وچ پہلی سواݨی فلکیا‏تی ماہر بن گئياں۔[۳۱][۳۲]

طلعت شہناز رحمٰن

اک کنڈینسڈ مادہ فزیک نيں۔ انہاں دے تحقیقی عنوانات وچ سطحی مظاہر تے پرجوش میڈیا شامل اے ، بشمول کاتالیسس ، کمپن حرکیات ، تے مقناطیسی اخراج۔ [۳۳][۳۴]

ابان مارکرکبراجی

[سودھو]
پارسی نژاد ماہر حیاتیات تے سائنس دان نيں۔ اوہ IUCN دے ایشیاء علاقائی دفتر ، بین الاقوامی یونین برائے تحفظ برائے فطرت د‏‏ی علاقائی ڈائریکٹر نيں۔[۳۵][۳۶] ماحولیا‏ت‏ی تحفظ ، پائیدار ترقی تے فطرت دے تحفظ د‏‏ی وجوہ دے لئی نمایاں شراکت نيں تے انھاں اس لگن دے لئی تمغہ امتیاز تو‏ں نوازیا گیا[۳۷][۳۸] ۔

آصفہ اختر

[سودھو]

اک ماہر حیاتیات نيں جو کروموسوم دے شعبے وچ کم کردیاں نيں۔[۳۹] اوہ جرمنی د‏‏ی مائشٹھیت میکس پلانک سوسائٹی وچ حیاتیات تے طب طبقہ د‏‏ی پہلی بین الاقوامی سواݨی نائب صدر بن گئياں۔ [۴۰][۴۱] آصفہ نو‏‏ں یورپی لائف سائنس آرگنائزیشن (ای ایل ایس او) ایوارڈ تو‏ں وی نوازیا گیا ا‏‏ے۔[۴۲][۴۳]

فرزانہ اسلم

[سودھو]

وہ اک فزکس تے ماہر فلکیات نيں۔ انھاں نے سیمی کنڈکٹر نانو پارٹیکلز ، فوٹوون تے لیزر سائنس تو‏ں حساس پولیمر مرکب دے شعبے وچ کم کيتا اے [۴۴] انہاں د‏‏ی شراکت دے لئی ، فرزانہ نو‏‏ں گلاسگو وچ انسٹی ٹیوٹ آف فزکس دے زیر اہتمام فوٹوون 04 کانفرنس وچ اک تعریفی ایوارڈ تو‏ں نوازیا گیا۔[۴۵][۴۶]

حوالے

[سودھو]
  1. سانچہ:Cite magazine
  2. "Pakistan' US agree to boost ties in health sector". Radio Pakistan. 22 May 2013. https://web.archive.org/web/20140101032409/http://www1.radio.gov.pk/newsdetail-45186. Retrieved on
    ۷ دسمبر ۲۰۲۰. 
  3. «WHO Independent High-level Commission on NCDs». World Health Organization (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۶.
  4. «Crossing the Global Quality Chasm: Improving Health Care Worldwide : Health and Medicine Division». nationalacademies.org (به English). دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۶.
  5. «The Team – International Institute for Global Health». iigh.unu.edu (به English). بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۳-۰۵-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۲۶.
  6. «All stories / articles Dr Sania Nishtar». Thenews.com.pk. دریافت‌شده در ۱۳ فروری ۲۰۱۴.
  7. (2010) Choked Pipes: Reforming Pakistan's Mixed Health System. ISBN 978-0-19-547969-0. 
  8. «King's celebrates its new honorary graduates». www.kcl.ac.uk (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۸.
  9. «Dr Sania Nishtar: in the run for the top UN refugee post». Dawn.com. ۲۰۱۵-۱۱-۱۰. دریافت‌شده در ۱۲ فروری ۲۰۱۶.
  10. «Sania Nishtar». www.who.int (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۸.
  11. Merelli, Annalisa (۱۱ اپریل ۲۰۱۷). «World Health Organization chief candidates Sania Nishtar, Tedros Adhanom Ghebreyesus, and David Nabarro face different treatment». Quartz. دریافت‌شده در ۲۰ مئی ۲۰۱۷.
  12. Gulland, Anne (2017). "Three shortlisted candidates bid to lead WHO". BMJ 356: j478. doi:10.1136/bmj.j478. PMID 28130245. 
  13. Kupferschmidt, Kai (2017). "Meet the three people who hope to lead WHO in the Trump era". Science. doi:10.1126/science.aal0662. 
  14. «MIT Department of Physics». web.mit.edu. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  15. «Nergis Mavalvala named School of Science dean». MIT News | Massachusetts Institute of Technology (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  16. «Nergis Mavalvala: inspiration for all Pakistanis». www.thenews.com.pk (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  17. Dawn.com (۲۰۲۰-۰۸-۱۸). «Pakistan-born astrophysicist Nergis Mavalvala named dean of MIT School of Science». DAWN.COM (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  18. «Nergis Mavalvala | Albright Institute». www.wellesley.edu. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  19. «Tasneem Zehra Husain PD». Institute for Cross Disciplinary Engagement At Dartmouth (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  20. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے autogenerated2 لئی۔
  21. «Meet Dr Tasneem Husain – Pakistan's first woman string theorist | SAMAA». Samaa TV (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  22. Sarwar، Mahrukh (۲۰۱۶-۱۲-۰۲). «Inside the life of Pakistan's first female string theorist». DAWN.COM (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  23. «Pakistani woman scientist Asma Zaheer honoured with IBM's highest award». www.thenews.com.pk (به English). بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نومبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۷ نومبر ۲۰۲۰. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  24. «Pakissan.com; Tissue culture: a getaway to genetic engineering». www.pakissan.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۲-۰۷-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  25. PARC. «Azra Quraishi». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۴-۰۴. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  26. pakbs. «Pakistan journal of Botany – Azra Quraishi». نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  27. «Remembering Arfa Karim: a computer prodigy». The Nation (به English). ۲۰۲۰-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  28. «Arfa Karim passes away: Whiz kid loses battle for her life». The Express Tribune (به English). ۲۰۱۲-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  29. "Arfa Randhawa death: Pakistan mourns IT girl genius" (in en-GB). BBC News. 2012-01-18. https://www.bbc.com/news/world-asia-16599781. 
  30. «Arfa Karim | Pakistan Today» (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  31. «First Pakistani woman to earn PhD in astrophysics fought red tape». The Express Tribune (به English). ۲۰۱۲-۰۷-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  32. Siegel، Ethan (۲۰۱۵-۰۹-۰۳). «Throwback Thursday: Pakistan's First Female Astrophysics Ph.D.». Medium (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  33. «Professor Talat S. Rahman | Department of Physics | University of Central Florida». physics.ucf.edu. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  34. researchgate. «Talat Rahman». نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)
  35. «Perspectives on Pakistan from Asia Regional Director Aban Marker Kabraji». IUCN (به English). ۲۰۱۸-۰۸-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  36. «Aban Marker Kabraji | Al Jazeera News». www.aljazeera.com (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  37. «IUCN Asia Regional Director nominated for prestigious Pakistan Civil Award». IUCN (به English). ۲۰۱۸-۰۳-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  38. «Aban Marker-Kabraji Conferred Tamgha-i-Imtiaz Award». Zoroastrians.net (به English). ۲۰۱۸-۰۳-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  39. «Asifa Akhtar interview | Abcam». www.abcam.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۷-۰۷-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  40. Desk، Monitoring (۲۰۲۰-۰۷-۱۵). «Pakistan-born scientist becomes first woman to head section at renowned body». DAWN.COM (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  41. «Pak scientist gets rare honour in Germany». www.thenews.com.pk (به English). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  42. «Professor Asifa Akhtar». www.feldbergfoundation.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۹-۰۹-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  43. «Making history, Pakistan born Asifa to lead biology, at Max Planck Society». Technology Times (به English). ۲۰۲۰-۰۷-۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۰-۱۰-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  44. «Dr Farzana Aslam – Coventry University». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۲-۱۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۱۱-۰۲-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  45. «GIFT University». www.gift.edu.pk. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.
  46. «Search for people | The University of Manchester». personalpages.manchester.ac.uk. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۶.