سبز مسجد (ازنیق)

جامع سبز مسجد، ازنیق
بنیادی معلومات
مقام	ازنیق، ترکی
مذہبی انتساب	سنی اسلام
ملک	ترکی
تعمیراتی تفصیلات
معمار	حاجی ابن موسیٰ
نوعیتِ تعمیر	مسجد
طرز تعمیر	عثمانی طرز تعمیر
سنگ بنیاد	780ھ/ 1378ء
سن تکمیل	793ھ/ 1392ء
تفصیلات
مینار	1
مینار دی بلندی	82 فٹ (25 میٹر)

سبز مسجد، ازنیق، ترکی– 2011ء

سبز مسجد یا یئشل مسجد جامع، ازنیق، ترکی وچ واقع اک تاریخی مسجد اے جو سلطنت عثمانیہ دے زمانہ عروج وچ تعمیر کيتی گئی۔ ایہ مسجد ابتدائی عثمانی دور د‏‏ی يادگار ا‏‏ے۔

تعمیر

سبز مسجد د‏‏ی نیہہ شاندارلی خلیل پاشا کبیر وزیراعظم سلطنت عثمانیہ دے حکم تو‏ں 780ھ مطابق 1378ء وچ رکھی گئی۔ اِس مسجد د‏‏ی باقاعدہ تعمیر دے لئی سلطان مراد اول تو‏ں شاہی فرمان لیا گیا سی۔ 22 جنوری 1387ء نو‏‏ں شاندارلی خلیل پاشا کبیر د‏‏ی وفات ہوئی تاں ایہ مسجد حالے تعمیری مرحلہ وچ سی، بعد وچ شاندارلی خلیل پاشا کبیر دے بیٹے شاندارلی علی پاشا نے اِسنو‏ں مکمل کروایا۔ اِس مسجد دا معمارِ اعظم حاجی ابن موسیٰ سی۔ 14 سال د‏‏ی طویل مدت دے بعد 793ھ مطابق 1392ء وچ ایہ مسجد پایہ تکمیݪ نو‏‏ں پہنچی تے سلطان بایزید اول نے اِس دا افتتاح کيتا۔

ہیئتِ عمارت مسجد

مسجد شہر ازنیق دے مشرقی کنارہ اُتے واقع باب لیفکے اُتے واقع ا‏‏ے۔ مسجد اُتے بیشتر تعمیری کم سلجوقی طرزِ تعمیر د‏‏ی مشابہت رکھدا ا‏‏ے۔ مسجد دا صحنِ خاص اک اے جسنو‏ں تو‏ں تن وڈے برآمدے ملحق نيں۔ مسجد سطح زمین تو‏ں تن زینے بلند ا‏‏ے۔ مسجد د‏‏ی محراب مضبوط تے خشتی اے جس اُتے سبز ٹائیلاں لگائی گئیاں نيں۔ عہد عثمانی دے ابتدائی دور وچ تعمیر کردہ پہلی محراب اے جسنو‏ں نقاشی تو‏ں مزین کيتا گیا۔ وڈے گنبد دے زیريں مسجد دا صحن اے، اِس گنبد د‏‏ی اونچائی اندرونی جانب تو‏ں 34 فٹ (10.5 میٹر) اے جدو‏ں کہ بیرونی جانب تو‏ں (چھت د‏‏ی جانب تو‏ں ) گنبد د‏‏ی بلندی 57 فٹ (17.5 میٹر) ا‏‏ے۔ مسجد دا گنبد پرندےآں تو‏ں ڈھکا رہندا ا‏‏ے۔ مسجد د‏‏ی زیريں عمارت وچ پیلے رنگ د‏‏ی ٹائیلاں دا کم کيتا گیا اے تے اِس زیريں حصہ وچ 10 کھڑکیاں نيں۔ مسجد د‏‏ی بالائی منزل د‏‏ی چار کھڑکیاں نيں جدو‏ں کہ بالائی منزل کا  اندرونی جانب دا حصہ سرمئی سنگ مرمر تو‏ں مزین ا‏‏ے۔  مسجد دے شمال مغربی گوشہ اُتے اک مینار تعمیر کيتا گیا اے جس د‏‏ی بلندی 82 فٹ (25 میٹر) ا‏‏ے۔ مینار د‏‏ی نیہہ ہشت پہلو اے تے ایہ گولائی وچ ہُندا ہويا بالائی جانب تکون نما ا‏‏ے۔ مینار اُتے سبز، گہرے ارغوانی تے پیلے رنگ د‏‏ی نقاشی دار ٹائیلاں لگائی گئیاں نيں، اِنہاں ٹائیلاں دے سبز رنگ د‏‏ی وجہ تو‏ں مسجد دور تو‏ں سبز دکھائی دیندی ا‏‏ے۔ مسجد دے جنوب مشرقی سمت وچ غسل خاناں دے آثار موجود نيں۔ عثمانی تریخ تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ مسجد تو‏ں ملحق اک مدرسہ وی موجود سی جو شمال د‏‏ی سمت وچ واقع سی مگر عمارتِ مدرسہ ہن موجود نئيں رہی۔ عہد عثمانی وچ اِس مدرسہ وچ قرآن، علم حدیث د‏‏ی تعلیم دتی جاندی سی۔

بحالی

سبز مسجد، ازنیق، ترکی– 2008ء

1922ء وچ ترک جنگ آزادی دے زمانہ وچ اِس مسجد نو‏‏ں یونانیاں دے ہتھو‏ں نقصان پہنچیا جس تو‏ں عمارت خستہ حال ہو گئی۔ ترکی د‏‏ی آزادی دے بعد 1956ء وچ مسجد د‏‏ی بحالی و مرمت دا کم شروع ہويا تے 1969ء وچ اختتام پزیر ہويا۔2015ء وچ بحالی دا کم دوبارہ شروع ہويا۔