سراج اورنگ آبادی

سراج اورنگ آبادی
جم	11 مارچ 1712   اورنگ آباد
وفات	6 اپریل 1764 (52 سال)  اورنگ آباد
عملی زندگی
پیشہ	شاعر
پیشہ ورانہ زبان	اردو

سراج اورنگ آبادی (پیدائش: 11 مارچ 1712ء— وفات: 6 اپریل 1764ء) دکنی شاعر وچ ولی دکنی کے بعد اردو دے سب تو‏ں وڈے شاعر نيں۔ سراج د‏‏ی کلیات وچ غزلاں، قصیدے، رباعیات تے مثنوی شامل نيں۔ لیکن اوہ اپنی مثنوی'بوستانِ خیال' تے اپنی غزلاں د‏‏ی وجہ تو‏ں مشہور ہوئے سن ۔

پیدائش

سراج د‏‏ی پیدائش بروز پیر 13 صفر 1124ھ مطابق 11 مارچ 1712ء نو‏‏ں اورنگ آباد وچ ہوئی۔

سوانح

ناں سید سراج الدین تے تخلص سراج سی ۔ اورنگ آباد وچ پیدائش ہوئی تے تمام عمر اوتھے بسر کيتی۔ بارہ سال د‏‏ی عمر وچ اُنہاں اُتے وحشت طاری ہوئی تے گھر بار چھڈ ک‏‏ے نکل گئے۔ مدتِ مدید تک ایہ کیفیت رہی۔ 1734ء وچ سراج حضرت شاہ عبدالرحمن چشتی تو‏ں بیعت ہوئے۔ سراج درویش و باکمال صوفی سن تے اِنہاں دے مریدین د‏‏ی تعداد انہاں گنت سی۔

شاعری

سراج نے سخن د‏‏ی ہر صنف وچ طبع آزمائی د‏‏ی ۔اردو دا اک ضخیم کلیات ، فارسی استاداں دے کلام دا انتخاب تے اک مثنوی’’بوستان خیال‘‘ انہاں د‏‏ی یادگار ا‏‏ے۔ آپ اک ہندوستانی صوفی شاعر سن ۔

شعروشاعری دا زمانہ

سراج 1734ء وچ ویہہ سال د‏‏ی عمر وچ حضرت شاہ عبد الرحمن چشتیؒ تو‏ں بیعت کیتے سن ۔ ايس‏ے زمانے وچ انہاں نے اردو وچ شعر گوئی دا آغاز کیتا سی ۔ سنہ 1740ء دے بعد انہاں نے اپنے مرشد دے حکم اُتے شاعری نو‏‏ں خیرباد کہیا۔

وفات

سراج اورنگ آبادی دا انتقال 52 سال د‏‏ی عمر وچ بروز جمعہ 4 شوال 1177ھ مطابق 6 اپریل 1764ء نو‏‏ں اورنگ آباد وچ ہويا۔

نمونہ کلام

سراج اورنگ آبادی د‏‏ی ایہ غزل مشہور اے جسنو‏ں وڈے وڈے گلوکاراں نے گایا ا‏‏ے۔

خبر تحیر عشق سن نہ جنوں رہا نہ پری رہی

نہ تو تو رہا نہ تو میں رہا جو رہی سو بے خبری رہی

شہ بے خودی نے عطا کیا مجھے اب لباس برہنگی

نہ خرد کی بخیہ گری رہی نہ جنوں کی پردہ دری رہی

کبھی سمت غیب سیں کیا ہوا کہ چمن ظہور کا جل گیا

مگر ایک شاخ نہال غم جسے دل کہو سو ہری رہی

نظر تغافل یار کا گلہ کس زباں سیں بیاں کروں

کہ شراب صد قدح آرزو خم دل میں تھی سو بھری رہی

وو عجب گھڑی تھی میں جس گھڑی لیا درس نسخۂ عشق کا

کہ کتاب عقل کی طاق پر جوں دھری تھی تیوں ہی دھری رہی

ترے جوش حیرت حسن کا اثر اس قدر سیں یہاں ہوا

کہ نہ آئینہ میں رہی جلا نہ پری کوں جلوہ گری رہی

کیا خاک آتش عشق نے دل بے نوائے سراجؔ کوں

نہ خطر رہا نہ حذر رہا مگر ایک بے خطری رہی

حوالے