سلطان پور نیشنل پارک

سلطان پور نیشنل پارک سینچوری
جنگلی جیو قومی پارک
سلطان پور نیشنل پارک سینچوری سلطان پور نیشنل پارک سینچوری Location in Haryana, India
متناسقات: سلطان پور نیشنل پارک 28.4623°N 76.8899°E / 28.4623; 76.8899
Country	بھارت
State	ہریانہ
ضلع	گڑگاؤں
حکومت
• مجلس	Forests Department, Haryana
منطقۂ وقت	IST (UTC+۵:۳۰)
ویب سائٹ	www.haryanaforest.gov.in
Ramsar Wetland
نامزد:	25 May 2021
رقم حوالہ:	2457

Sultanpur Bird Sanctuary became a National Park in 1991

سلطان پور برڈ سینچری ۱۹۹۱ وچ نیشنل پارک بن گیا

سلطان پور نیشنل پارک (رامسر سائیٹ) (پہلاں سلطان پور برڈ سینچری)، گروگرام-جھجررام ہائیوی تے سلطان پور پنڈ وچ واقع اے، ایہ لگبھگ 14252 ہیکٹیئر نوں کور کردا اے۔

سلطان پور برڈ سینچوری بھارت دا اکّ بہت ہی مشہور قومی پارک اے۔ سلطان پور پنڈ، فرخ نگر، ہریاݨا ریاست وچ گروگرام ضلعے وچ پیندا اے۔ سلطان پور پنڈ دلی وچ دھولا کوآں توں ۴۰ کلومیٹر گروگرام-جھجررام ہائیویء 'تے گروگرام شہر توں 15 کلومیٹر ایہہ پنچھی استھان، پنچھیاں اتے پنچھی دیکھن والیاں لئی آدرش اے، سردیاں وچ سبھ توں ودھیا دورہ کیتا جاندا اے جدوں بہت سارے پرواسی پنچھی اتھے آؤندے ہن۔

جان پچھان

ہریانہ سرکار نے سلطان پور برڈ سینچوری وچ کئی ترقی کم کیتے ہن جویں کہ ٹلیاں دا اساری، رستیاں نوں چوڑا کرنا اتے چار ٹیوبویلاں دی خدائی۔ کھیتر وچ ودھ توں ودھ رکھ لگا کے بنسپتی نوں عام دے یتن کیتے جا رہے نیں، جو کہ فِکس ایس پی پی ورگے پنچھیاں وچ مشہور نیں۔ اکیشیا نیلوٹکا، اکیشیا ٹورٹلس، بیرس تے نمّ۔

کچھ وسنیک پنچھیاں وچ عام ہوپو، پیڈیپھیلڈ پائیپٹ، جامنی سنبرڈ، لٹل کورمورینٹ، کبوتر، انڈین مائینا، یوریشیئن موٹی-نی، گرے پھرینکولن، بلیک پھرینکولن، انڈین رولر، وائٹ-تھروٹڈ کنگپھشر، سپاٹ بلڈ ڈکّ، پینٹڈ سٹورک، سفید ہن۔ ibis, دورے سر والا ibis, چھوٹا egret, great egret, cattle egret, and the India crested lark.

دنیا وچ پنچھیاں دیاں کل تقریبن ۹٬۰۰۰-۱۰٬۰۰۰ قسماں وچوں لگبھگ ۱٬۸۰۰ پرواسی پنچھیاں دیاں قسماں وچوں، لگبھگ تن ہزار انواع موسمی تبدیلیاں کارن بھارت وچ پرواس کردیاں نیں، جیہناں وچ ۱۷۵ لمبی دوری دیاں پرواس انواع وی شامل ہن جو مدھ ایشیائی پھلائی روٹ دی ورتوں کردیاں ہن۔ باز، مصری گرجھاں، پلاور، بطخاں، سٹورکس، آئیبیس، فلیمنگو، جیکناس، پوچارڈس اتے سوسیئیبل لیپونگ۔ ایہناں وچوں لگبھگ ۲۵۰ پنچھیاں دیاں قسماں سلطان پور برڈ سینچوری وچ پائیاں جاندیاں ہن۔ ایہناں وچوں کجھ نواسی ہن، جدوں کہ دوسرے سائبیریا، یورپ اتے افغانستان ورگے دور-دراڈے کھیتراں توں آؤندے ہن۔

آب و ہوا

ایہہ برڈ سینچوری، پنچھیاں اتے پنچھی نگراناں لئی آدرش اے، سردیاں وچ سبھ توں ودھیا دورہ کیتا جاندا اے جدوں وڈی گنتی وچ پرواسی پنچھی اتھے آؤندے ہن۔ سلطان پور وچ کٹھور گرمیاں (46 تک) دا خاص اتری بھارتی ماحول اے °C) اتے ٹھنڈیاں سردیاں (۹ تک گھٹ °C)। برسات دا موسم چھوٹا ہندا اے، جولائی توں اگست دے انت تک۔

ہر سال 100 توں ودھ پرواسی پنچھیاں دیاں قسماں کھان لئی تے سردیاں نوں لنگھاؤن لئی سلطان پور پہنچدیاں ہن۔ سردیاں وچ، سینکچوری پرواسی پنچھیاں جویں کہ سائبیریئن کرینز، گریٹر فلیمنگو، رف، دورے کھنبھاں والا سٹیل، عام ٹیل، عام گرینشینک، اتری پنٹیل، پیلی ویگٹیل، سفید ویگٹیل، اتری شوویلر، گلابی پیلیکن دا اکّ سندر پینوراما حاصل کردا اے۔

سلطان پور، ہریاݨا وچ سلطان پور نیشنل پارک۔

مدھکالی تریخ

سلطان پور دا نام چوہان راجپوت راجا سلطان سنگھ چوہان، ہرش دیوَ سنگھ چوہان دے پڑپوتے دے نام تے رکھیا گیا اے۔ ہرش راجا سنگت سنگھ چوہان دے 21 پتراں وچوں اکّ سی۔ بریٹیش راج بھارتی سول سیوک اتے اتہاسکار ہینری الیئٹ (۱۸۱۷-۱۹۰۷) ولوں درج تریخی مطابق راجا سنگت سنگھ راجا پرتھویراج چوہان (راج دور سی. ۱۱۷۸-۱۱۹۲ سی.ای.) دا پڑپوتا سی۔ راجا سلطان سنگھ چوہان نے سلار مسلماناں توں اس نوں کھوہن توں بعد ۱۴۷۴ بکرمی سمت (۱۴۱۷ یا ۱۴۱۸ عیسوی) وچ سلطان پور دا قیام کیتا۔ سلار مسلمان، اوگھز ترک دی اکّ شاخ، محمود غزنوی (۹۷۱ - ۱۰۳۰ عیسوی) دے بھتیجے غازی سیید سلار مسعود (۱۰۱۴ - ۱۰۳۴ عیسوی) توں اتپن ہوئی سی، جیہنوں اتر پردیش دے بہرائچ وچ دفنایا گیا سی۔ فرخ نگر دے ماتحت سلطان پور سبھ توں وڈا پنڈ سی (۵۲۰۰۰ وگھے زمین نوں کور کردا اے) اتے اس دے نال لگدے بہت سارے اجوکے پنڈاں دی شروعات سلطان پور دی " لال ڈورا " مال سیما دے اندر ڈھانیاں دے روپ وچ ہوئی اے۔

سلطان پور دے آلے-دوآلے دے کھیتر نوں دھندھوٹی کیہا جاندا سی۔ سلطان پور ۱۹ویں صدی دے اخیر تک دہلی اتے برطانوی ہند دے سنیکت صوبےآں وچ ورتوں لئی نمک پیداوار دا مرکز سی جو راجپوتانا-مالوا ریلوے اتے سالانہ ۲۵۰۰۰۰ کوئنٹل (۶۸۰۰۰۰ من) دا نریات کردا سی۔ پھاروکھنگر ریلوے سٹیشن اتے میٹر-گیجر ریلوے ریل سیوا ۱۴ فروری ۱۸۷۳ نوں شروع کیتی گئی سی، اتے ریل گڈیاں وچ لون لوڈ کرن لئی سلطان پور وکھے کجھ ریلوے سائیڈنگ سن۔ سلطان پور وچ اکّ پرانے مسجد سی جو دلی دے سلطان، گیاس اددین بلبن (۱۲۰۰-۱۲۸۷ ای.) دے ویلے دی سی۔ اس مسجد توں لئے گئے عربی شلالیکھ والے لال ریتلے پتھر دیاں دو سلیباں پھروکھنگر وکھے جامہ مسجد دی جنوبی کندھ 'تے ستھر نیں۔ سلطان پور دے پرانے وسنیکاں مطابق اس مسجد دی نینھ کجھ دہاکے پہلاں صاف دکھائی دے رہی سی۔

سلطان پور وکھے لال-واٹلڈ لیپونگ ( وینیلس انڈیکس )

سرس کرین ( گرس اینٹیگون ) سلطان پور وچ

چٹے گلے والا کنگپھشر سلطان پور دا اکّ نواسی پنچھی اے

 

باہرلے جوڑ

• birding.in 'تے سلطان پور نیشنل پارک
• سلطان پور فوٹو لوگ
• سلطان پور: پیٹر جیکسن ولوں سلطان پور اتے نجپھگڑھ جھیلز
• سلطان پور نیشنل پارک - ایکو-حساس زون؛ ماحول، جنگلات اتے آب و ہوا تبدیلی وزارت، نویں دلی، ۲۹ جنوری ۲۰۰۹ – [بھارت دے گزٹ وچ شائع کیتا جانا، اسدھارن، حصہ II, سیکشن ۳, اپ دھارا (ii)]

حوالے