سُشما سوراج

سُشما سوراج
(ہندی وچ: सुषमा स्वराज)
تفصیل= ۲۰۱۷ وچ سشما سوراج
جم	14 فروری 1952
وفات	6 اگست 2019 (67 سال)  نویں دلی
وجہ وفات	بندش قلب
شہریت	بھارت
جماعت	بھارتی جنتا پارٹی
اولاد	۱
عملی زندگی
مادر علمی	کروکشیتر یونیورسٹی پنجاب یونیورسٹی، چنڈی گڑھ
پیشہ	سیاست دان ،  وکیل
پیشہ ورانہ زبان	ہندی
اعزازات
بانگا بیبھوشن (۲۰۰۴) نمایاں ماہرِ پارلیمانی امور اعزاز (۲۰۰۴)

سُشما سوراج (جم ۱۴ فروری ۱۹۵۲-موت ۶ اگست ۲۰۱۹) اکّ بھارتی سیاستدان سیجو پہلاں سپریم کورٹ دی سابقہ وکیل رہی اتے ۲۶ مئی، ۲۰۱۴ توں بھارت دے ودیش معاملیاں بارےمنتری سی۔ اکّ لیڈر دے طور تے سشما سوراج اندرا گاندھی توں بعد بھارت دے ودیش معاملیاں دی وزیر بنن والی دوجی عورت سی۔ اوہ پارلیمنٹ ممبر دے طور اُتے ستّ وار اتے اسمبلی ممبر سبھا دے ممبر وجوں تن وار چنی گئی سی۔ ۱۹۷۷ وچ ۲۵ سال دی عمر وچ اوہ ہریانہ دی کیبنٹ وزیر بنی۔ اسنے ۱۹۹۸ وچ دلی دی ۵ویں وزیر اعلیٰ دے طور اُتے کم کیتا۔

۲۰۱۴ دیاں بھارتی عام چوناں وچ مدھ پردیش وچ وسمت حلقے توں چون ۴۰۰٬۰۰۰ ووٹاں دے فرق نال جتی۔ سشما سوراج نوں امریکی وال سٹریٹ جرنل ولوں بھارت دے 'سروبہترین سیاستدان درجہ گیا سی۔

ایمز نویں دلی دے ڈاکٹراں دے مطابق، ۶ اگست ۲۰۱۹ دی رات نوں دل دا دورہ پین توں بعد سوراج دی دل دا دورہ پین کارن موت ہو گئی۔ اس نوں عوامی معاملیاں دے کھیتر وچ ۲۰۲۰ وچ مرن مگروں بھارت دے دوجے سبھ توں وڈے شہری انعام، پدم وبھوشن نال اعزازی کیتا گیا۔

شروعاتی جیون اتے سکھیا

سشما سوراج (née شرما) دا جم ۱۴ فروری ۱۹۵۲ نوں انبالہ چھاؤنی، ہریانہ وکھے اکّ پنجابی براہمن پروار وچ ہردیو شرما اتے شریمتی لکشمی دیوی دے گھر ہویا سی۔ اس دے پیؤ اکّ پرمکھ قومی سویم سیوک سنگھ دے ممبر سن۔ اس دے ماں پیؤ لاہور، پاکستان دے دھرمپرا علاقے دے رہن والے سن۔ اس نے انبالہ چھاؤنی دے سناتن دھرم کالج توں سکھیا حاصل کیتی اتے سنسکرت تے سیاسیات وچ میجرس دے نال بیچلر دی ڈگری حاصل کیتی۔ اس نے پنجاب یونیورسٹی، چنڈی گڑھ توں قانون دی پڑھائی کیتی۔ ہریانہ دے بولی ڈیپارٹمنٹ ولوں منعقد اکّ راج-پدھری مقابلہ وچ اسنوں لگاتار تن سالاں لئی سرووتم ہندی سپیکر دا انعام جتیا گیا۔

وکالت کریئر

۱۹۷۳ وچ، سوراج نے بھارت دی سپریم کورٹ وچ وکیل وجوں مشق شروع کیتا۔ اس نے ۱۹۷۰ دے دہاکے وچ اکھل بھارتی طالب علم کونسل نال اپنے سیاسی کریئر دی شروعات کیتی۔ اس دا پتی، سوراج کوشل، سماج وادی لیڈر جارج پھرنانڈیز نال نیڑیوں جڑیا ہویا سی اتے سشما سوراج ۱۹۷۵ وچ جارج پھرنانڈیز دی قانونی بچاء ٹیم دا حصہ بن گئی۔ اس نے جیپرکاش نرائن دی کل انقلاب تحریک وچ سرگرمی نال حصہ لیا۔ ایمرجینسی توں بعد اوہ بھارتی جنتا پارٹی وچ شامل ہو گئی۔ بعد وچ، اوہ بھاجپا دی قومی لیڈر بن گئی۔

نجی جیون

ایمرجینسی دے ویلے دوران، ۱۳ جولائی ۱۹۷۵ نوں، سشما شرما نے سوراج کوشل نال ویاہ کیتا، جو بھارت دی سپریم کورٹ وچ اکّ ساتھی اتے ساتھی وکیل سی۔ ایمرجینسی تحریک نے جوڑے نوں اکٹھا کیتا، جس نے پھر سماج وادی لیڈر جارج پھرنانڈیز دی رکھیا لئی ٹیم بنائی۔ سوراج کوشل، بھارت دی سپریم کورٹ دے سینئر وکیل اتے اکّ مجرمانہ وکیل، نے ۱۹۹۰ توں ۱۹۹۳ تک مزورم دے گورنر وجوں وی سیوا کیتی۔ اوہ ۱۹۹۸ توں ۲۰۰۴ تک پارلیمنٹ دے ممبر رہے۔

اس جوڑے دی اکّ دھی، بنسوری، اے جو آکسفورڈ یونیورسٹی توں گریجوئیٹ اے اتے اندرونی مندر توں قانون وچ بیرسٹر اے۔

سشما سوراج دی بھین وندنا شرما ہریانہ وچ لڑکیاں دے اکّ سرکاری کالج وچ سیاسیات دی اکّ ایسوسیئیٹ پروفیسر اے۔ اس دا بھرا ڈاکٹر: گلشن شرما انبالہ وچ واقع اکّ آیوروید ڈاکٹر اے۔

۱۰ دسمبر ۲۰۱۶ نوں اس دا ایمز، دلی وکھے اکّ کڈنی ٹرانسپلانٹ کیتا گیا سی اتے انگ نوں اکّ جیوتّ غیر-متعلق دانی توں لیا گیا سی۔ سرجری نوں کامیاب دسیا گیا سی۔

موت

۶ اگست ۲۰۱۹ نوں، سشما سوراج نوں کتھت طور اُتے شام نوں دل دا دورہ پیا، جس توں بعد اس نوں ایمز نویں دلی لجایا گیا، جتھے بعد وچ دل دا دورہ پین کارن اسدی موت ہو گئی۔ اگلے دن دلی دے لودھی شمشانگھاٹ وکھے پورے سرکاری سنماناں نال اسدا آخری سنسکار کر دتا گیا۔

عہدے

• 1977–82 Elected as Member, Haryana Legislative Assembly.
• 1977–79 Cabinet Minister, Labour and Employment, Government of Haryana۔
• 1987–90 Elected as Member, Haryana Legislative Assembly.
• 1987–90 Cabinet Minister, Education, Food and Civil Supplies, Government of Haryana.
• 1991–1996 Member of Rajya Sabha
• ۱۹۹۶ [۱۶ مئی – ۱ جون] – Union Cabinet Minister, Information and Broadcasting.
• 2000–06 Member, Rajya Sabha (4th term)۔
• ۲۰۰۶–۰۹ [اپریل 2006 -] Member, Rajya Sabha (5th term)۔
• ۲۰۰۹–۱۴ [۱۶ مئی ۲۰۰۹ – ۱۸ مئی 2014] Member, 15th Lok Sabha (6th term)۔
• ۲۰۰۹-۰۹ [۳ جون ۲۰۰۹ – ۲۱ دسمبر 2009] Deputy Leader of the Opposition in the Lok Sabha.
• ۲۰۰۹–۲۰۱۴ [۲۱ دسمبر ۲۰۰۹ – ۲۶ مئی 2014] Leader of Opposition in the Lok Sabha.
• ۲۰۱۴–۲۰۱۹ [۲۶ مئی ۲۰۱۴ – ۲۴ مئی 2019] Member, 16th Lok Sabha (7th term)۔
• ۲۰۱۴–۲۰۱۹ [۲۶ مئی ۲۰۱۴ – ۲۹ مئی 2019] Minister of External Affairs in the Union of India.

انعام اتے اعزاز

راج اعزاز

• بھارت:
  • Padma Vibhushan (posthumously) (2020)
• سپین:
  • Grand Cross of the Order of Civil Merit (19 فروری ۲۰۱۹)

اس دے ناں اُتے تھانواں

• In 2020, Government of India renamed Foreign Service Institute of India after her as Sushma Swaraj Institute of Foreign Service۔
• In 2020, Government of India renamed Pravasi Bharatiya Kendra after her as Sushma Swaraj Bhawan.
• The bus station of Ambala City is named after her in 2020.

حوالے

باہری لنک

• MEA : Profile of Minister of External Affairs
• Detailed Profile: Smt. Sushma Swaraj
• Official Biographical Sketch in Lok Sabha Website