شائستہ گل قادری
شائستہ گل قادری | |
---|---|
جم |
|
وفات |
|
ترمیم |
مفتی شائستہ گل قادری مفتی اعظم سرحد تے متہ ملیا صاحب توں مشہور نيں
ولادت
[سودھو]آپ دی ولادت ۱۳۰۸ھ مطابق ۱۸۹۱ء نوں بہ مقام لنڈی شاہ متہ ضلع مردان وچ ہوئی۔
ناں ونسب
[سودھو]آپ دا ناں مولانا شائستہ گل قادری لقب: مفتی اعظم سرحد، شیخ العلماء، فاتح سرحد، مجاہد تحریک پاکستان، مؤید اہل سنت، ۔ سلسلہ نسب اس طرح اے : مولانا مفتی شائستہ گل قادری بن مولانا محمد علی بن ملک العلما مولانا عمر دراز۔ آپ دے والد ماجد تے جد امجد علمائے رہیا نیین وچوں سن ۔ خاندانی تعلق افغان قبیلہ یوسف زئی پٹھاناں توں اے۔
تحصیل علم
[سودھو]آپ نے اک علمی گھرانے وچ اکھاں کھولی، اس لئی تعلیم دی ابتداء گھر نال ہوئی۔ ابتدائی کتاباں اپنے والد مولانا محمد علی توں پڑھیاں تے ہور وکھ وکھ علما توں تکمیݪ کيتی۔ ایلئی مولانا صاحب جو امام النحو سن، انہاں توں نحو پڑھی ( ایلئی، بونیر وچ اک پنڈ اے، ايسے مناسبت توں ایلئی مولانا کہلاندے سن )۔ انہاں دے درس وچ چھ ست سو طلبہ ہُندے سن، کافیہ دی شرح پشتو وچ لکھی اے )۔ لالہ کالا مولانا صاحب (لالہ کالا وی اک پنڈ دا ناں اے، جو پشاور دے نواح وچ واقع اے ) توں صرف پڑھی۔ قاضی صاحب بڈھی توں معقول و منقول دی کتاباں پڑھیاں۔ مولانا ڈاگئی یار حسین توں تفسیر تے حدیث دا درس لیا تے سند مولانا عبد العلی دہلوی توں حاصل کيتی۔ جون پور دے دار العلوم حنفیہ وچ مولانا حامد علی توں وی دورۂ حدیث دی تکمیݪ کر کے سند فراغت حاصل کيتی۔ تجوید و قراءت مولانا قاری عبد السلام بن قاری عبد الرحمن پانی پتی توں پڑھی تے اس طرح تقریباً تِیہہ برس دی عمر وچ تمام مروجہ علوم عقلیہ و نقلیہ وچ مہارت تامہ حاصل کيتی۔
تدریسی زندگی
[سودھو]آپ نے تحصیل علوم توں فراغت دے بعد تدریس دا سلسلہ شروع فرمایا، جو اج تک قائم اے۔ اپنے آبائی پنڈ لنڈی شاہ متہ وچ اک "دارالعلوم حنفیہ سنیہ " قائم کيتا۔ اس دارالعلوم وچ آپ دے علاوہ ہور مدرسین وی درس دیندے نيں۔
بیعت و خلافت
[سودھو]سلسلہ عالیہ قادریہ زاہد ایہ وچ عارف باللہ پیر عبد الوہاب قادری پیر آف مانکی شریف دے دست حق پرست اُتے بیعت کيتی سی
تحریک پاکستان وچ خدمات
[سودھو]تحریک پاکستان وچ بھر پور حصہ لیا۔ پہلے پہل تحریک خدائی خدمت گار وچ شامل ہو کے خان عبد الغفار خان دے نال کم کیتا، لیکن بعد وچ جدوں خان موصوف نے اس تحریک نوں انڈین نیشنل کانگریس وچ مدغم کر دتا تاں آپ نے اختلاف کردے ہوئے علیحدگی اختیار کيتی۔ مسلم لیگ نے پاکستان دا مطالبہ کیتا، تاں آپ نے نہایت جرات و ہمت دے نال اس مطالبے دی حمایت کی، آپ دے مشورے توں پیر صاحب منگی شریف ( پیر محمد امین الحسنات دی صدارت وچ مشائخ و علما دی اک جمعیت تشکیل دتی گئی جس دا ناں " جمعیۃ الاصفیاء “رکھیا گیا تے آپ اس جماعت دے ناظم مقرر ہوئے۔ آپ نے پیر صاحب دی معیت وچ تمام ہندوستان دا دورہ کيتا تے فیر پیر صاحب چورہ شریف دی صدارت وچ اک اجلاس منعقد کيتا گیا تے اس وچ اک قرارداد دے ذریعے ایہ مطالبہ کيتا گیا کہ پاکستان وچ قرآن و سنت دے مطابق حکومت ہوئے گی۔ چنانچہ قائد اعظم محمد علی جناح تے شہید ملت لیاقت علی خان نے اس مطالبے نوں تحریری طور اُتے تسلیم کيتا۔ پاکستان بن جانے دے بعد بر سر اقتدار طبقے نے ایفائے عہد نہ کيتا تاں آپ نے چیتاؤنی کرائی، لیکن اس دی پاداش وچ آپ نوں تن دن تک حوالات وچ رکھیا گیا تے فیر گیارہ ماہ دے لئی پاکستان توں کڈ دتا گیا۔ فیر آپ سرحد توں سوات چلے گئے باقی زندگی سیاست توں کنارہ کش رہے۔
تصنیف و تالیف
[سودھو]تصنیف و تالیف وچ آپ نے کافی کم کيتا اے۔ بدمذہباں تے بے دیناں دے رد وچ رسالے تحریر کيتے تے علمی و تحقیقی کتاباں وی تحریر فرماواں۔ آپ دیاں لکھتاں کچھ مطبوعہ نيں تے بعض حالے تک زیور طبع توں آراستہ نئيں ہو سکن۔
- حاشیہ مدارک التنزیل عربی وچ لکھیا اے،
- مضامین القرآن
- مطالب القرآن
- قرأت القرآن
- حاشیہ جلالین
- مرادی شرح زرادی
- شرح جزری
- الاستفتات الميراث
وفات
[سودھو]آپ ۵ / رمضان المبارک ۱۴۰۱ ھ مطابق ۷/ جولائی ۱۹۸۱ء بروز منگل، نوں وفات پائی[۱] [۲]