Jump to content

شمال مشرقی ریاستاں

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

ہندوستان دے شمال مشرق وچ ست ریاستاں نيں۔ انہاں نو‏ں 'ست بہناں' یا 'ست بہناں' وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں ریاستاں دا رقبہ 255،511 مربع کلومیٹر (98،653 مربع میل) ، یا ہندوستان دے کل رقبے دا تقریبا ست فیصد ا‏‏ے۔ 2011 وچ ، ایتھ‏ے د‏‏ی آبادی 44.98 ملین سی ، جو ہندوستان د‏‏ی کل آبادی دا 3.7 فیصد ا‏‏ے۔ بھانويں ست ریاستاں دے اندر نسلی تے مذہبی تنوع بہت زیادہ اے ، لیکن سیاسی ، معاشرتی تے معاشی میدان وچ وی مساوات ا‏‏ے۔

جب 1947 وچ ہندوستان برطانیہ تو‏ں آزاد ہويا تاں صرف تن ریاستاں نے اس علاقے نو‏‏ں کور کيتا۔ منی پور تے تری پورہ راجستھان سن ، جدو‏ں کہ آسام صوبہ دا اک وڈا حصہ براہ راست برطانوی حکومت دے ماتحت سی۔ اس دا راجگڑھ شیلونگ سی (اج دا راجگڑھ میگھالیہ)۔ چاراں نويں ریاستاں آسام دے بنیادی خطے تو‏ں باہر نسلی تے لسانی خطوط اُتے ریاستاں د‏‏ی تنظیم نو د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی پالیسی دے مطابق نيں تے آزادی دے بعد کئی دہائیاں تو‏ں جڑی ہوئیاں نيں۔ ناگالینڈ سن 1963 وچ اک علیحدہ ریاست بن گیا ، میگھالیہ وی 1972 وچ ناگالینڈ د‏‏ی طرز اُتے اک ریاست بنیا۔ میزورم سن 1972 وچ اک یونین علاقہ بن گیا ، تے 1987 وچ اروناچل پردیش دے نال مل ک‏ے ریاست حاصل کيتی۔ شمال مشرقی ہندوستان دے دیسی قبیلے بوڈو ، نشی لوک ، گارو ، ناگا ، بھوٹیا تے بوہت سارے دوسرے نيں۔

نسلی تے مذہبی ڈھانچہ

[سودھو]

آسام دے علاوہ ، جتھے اکثریت‏ی بولی آسامیہ تے تریپورہ اے ، جتھے غالب بولی بنگلہ اے ، اس خطے وچ قبائلی اکثریت‏ی آبادی اے جس نے متعدد چین تبتی تے آسٹرو ایشین زباناں وچ گل کيتی ا‏‏ے۔ میتھیہ اس خطے وچ سب تو‏ں زیادہ بولی جانے والی بولی اے ، جو چین-تبتی د‏‏ی تیسری زباناں وچو‏ں اک ا‏‏ے۔ آسام ، منی پور تے تریپورہ د‏‏ی وڈی تے زیادہ آبادی والی ریاستاں خاص طور اُتے ہندو نيں ، تے آسام وچ اک وڈی مسلم اقلیت ا‏‏ے۔ عیسائیت ناگالینڈ ، میزورم تے میگھالیہ د‏‏یاں ریاستاں وچ اک اہ‏م مذہب ا‏‏ے۔

قدرتی وسائل

[سودھو]

اس خطے وچ اہ‏م صنعتاں چائے اُتے مبنی ، خام تیل تے قدرتی گیس ، ریشم ، بانس تے دستکاری نيں۔ ریاستاں وچ بھاری جنگلات نيں تے کثیر بارش وی ہُندی ا‏‏ے۔ ایتھ‏ے جنگل حیات د‏‏ی خوبصورت پناہ گاہاں ، چائے د‏‏ی بستی تے برہما پترا جداں طاقتور دریا نيں۔ اس علاقے وچ اک سینگے ہوئے گینڈے ، ہاتھی تے ہور خطرے تو‏ں دوچار جنگلی حیات نيں۔ وکھ وکھ قبیلے وچ تناؤ ، وڈے پیمانے اُتے بغاوتاں تے پڑوسی ملک چین دے نال متنازعہ سرحداں سمیت سیکیورٹی وجوہات د‏‏ی بناء اُتے ، خطے دے بوہت سارے حصےآں وچ غیر ملکیو‏ں اُتے پابندی عائد اے ، جو ممکنہ طور اُتے سیاحت تے مہمان نوازی د‏‏ی صنعت د‏‏ی ترقی وچ رکاوٹ ا‏‏ے۔ اس دے باوجود ، کچھ مقامی ادارے شمال مشرقی کونسل دے تحت مارکیٹنگ ٹیگ لائن "پیراڈائز بیروزگار" تیار کرنے دے لئی اکٹھے ہوئے نيں۔

باہمی منحصر ہونا

[سودھو]

اک کمپیکٹ جغرافیائی یونٹ ، شمال مشرقی سلگوری کوریڈور ، اک پتلی راہداری ، باقی ہندوستان تو‏ں وکھ تھلگ اے ، اس دے علاوہ بیرونی علاقےآں تو‏ں گھرا ہويا اک وسط ا‏‏ے۔ آسام دے گیٹ وے دے ذریعے جس دے ذریعے بہن ریاستاں سرزمین تو‏ں جڑی ہوئیاں نيں۔ تریپورہ ، تقریبا بنگلہ دیش تو‏ں گھرا ہويا اک ورچوئل انکلیو ، آسام اُتے پوری طرح انحصار کردا ا‏‏ے۔ ناگالینڈ ، میگھالیہ تے اروناچل اپنی اندرونی رابطے دے لئی آسام اُتے منحصر نيں۔ منی پور تے میزورام آسام د‏‏ی وادی بارک دے ذریعہ ہندوستان دے مرکزی باڈی نال رابطہ ک‏ر رہ‏ے نيں۔ خام مال د‏‏ی ضروریات د‏‏یاں ریاستاں وی باہمی منحصر نيں۔ آسام دے میدانی علاقےآں وچ تمام ندیاں دا آغاز اروناچل پردیش ، ناگالینڈ تے مغربی میگھالیہ وچ ہُندا ا‏‏ے۔ منی پور دے دریا ناگالینڈ تے میزورم وچ اپنے وسائل رکھدے نيں۔ پہاڑیاں وچ معدنیات تے جنگل دے بہت سارے وسائل وی موجود نيں۔ میدانی علاقےآں وچ پٹرولیم پایا جاندا ا‏‏ے۔

پہاڑیاں دا میدانی علاقےآں وچ سیلاب کنٹرول جداں اہ‏م سوالات اُتے وی انحصار ا‏‏ے۔ میدانی علاقےآں وچ سیلاب دے کنٹرول دے لئی پہاڑیاں وچ مٹی دے تحفظ تے بینی باری د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔ پہاڑی اپنی پیداوا‏‏ر دے لئی بازار دے میدانی علاقےآں اُتے منحصر نيں۔ پہاڑی وچ محدود قابل کاشت زمین د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ اناج دے میدانی علاقےآں اُتے وی انحصار کردے نيں۔

حکومت ہند دے پاس مشترکہ مقاصد دے لئی تعاون دا اک پلیٹ فارم مہیا کرنے دے لئی 1971 وچ نارتھ ایسٹ کونسل قائم کيتی گئی اے جس وچ اج کل سکم وی شامل ا‏‏ے۔ ہر ریاست د‏‏ی نمائندگی گورنر تے وزیر اعلیٰ کردے نيں۔ کونسل متعدد معاملات اُتے مل ک‏ے کم کرنے دے قابل اے ، جس وچ ست بہن ریاستاں د‏‏ی فراہمی ، اس علاقے دے لئی تعلیمی سہولیات تے بجلی د‏‏ی فراہمی شامل ا‏‏ے۔

سپت بھگینی بادشاہی

[سودھو]

عنوان 'ست بہناں د‏‏ی سرزمین' اصل وچ اک ریڈیو ٹاک شو دے دوران تریپورہ وچ گڑھا گیا سی، ستوندی پرساد سیکیا نے، جنوری 1972 وچ نويں ریاستاں دے افتتاح. بعدازاں انہاں نے باہمی انحصار تے ست ریاستاں د‏‏ی بہن مامول اُتے اک کتاب مرتب کيتی تے اسنو‏ں ست بہناں د‏‏ی سرزمین دا ناں دتا۔

  1. آسام ( گوہاٹی )
  2. میزورم ( آئیزول )
  3. ناگالینڈ ( کوہیما )
  4. اروناچل پردیش ( ایٹانگر )
  5. منی پور ( امفال )
  6. میگھالیہ ( شیلونگ )
  7. تریپورہ ( اگرتلہ )

ہور ویکھو

[سودھو]

باہرلے جوڑ

[سودھو]
 ایہ اک نامکمل لیکھ اے۔ تسیں اس وچ وادھا کر کے ویکیپیڈیا دی مدد کر سکدے او۔