شو کمار سوامی

شڡ کمار سوامی
سن 2007ء وچ شڡ کمار سوامی
پیدائشی نام	(کنڑ وچ: ಶಿವಣ್ಣ)
جم	1 اپریل 1907  ویراپورا، مگدائی، سلطنت خداداد میسور (موجودہ کرناٹک، بھارت)
وفات	21 جنوری 2019 (112 سال)  تمکر، کرناٹک، بھارت
شہریت	بھارت برطانوی ہندستان
ہور نام	سدھا گنگا سوامیجیگلو، ندیڑادووا دیوارو، کائیکا یوگی، تریویدا داؤشی
عملی زندگی
پیشہ	فلاح کار، سربراہ سدھا گنگا مٹھ
تنظیم	سِدّھا گنگا ایجوکیشن سوسائٹی
اعزازات
پدم بھوشن (2015ء) کرناٹک رتن (2007ء)

شڡ کمار سوامی (جماندرو ناں شڡانا؛ 1 اپریل 1907 – 21 جنوری 2019) بھارت دے اک روحانی قائد، فلاح کار تے ماہرِ تعلیم سن ۔ ہور اوہ لنگایت دھرم د‏‏ی مذہبی شخصیت تے صوبا کرناٹک وچ سِدّھا گنگا مٹھ دے سربراہ سن ۔ انہاں نے شری سِدّھا گنگا ایجوکیشن سوسائٹی وی قائم کيتی۔ انہاں نو‏ں لنگایت دھرم دے کٹّر منن والے دے طور اُتے تسلیم کیتا جاندا سی ۔ انہاں نو‏ں ریاست کرناٹک وچ ندیڑادووا دیوارو (چلدا پھردا دیوتا/ساکشات دیوتا) دے طور اُتے وی جانیا جاندا سی ۔

اوہ انہاں لوگاں وچ شامل سن جنہاں د‏‏ی ہندوستان وچ زندہ رہنے والے طویل العمر افراد وچ تصدیق ہو چک‏ی سی۔ انہاں نو‏ں ہندوستان دے تیسرے وڈے شہری اعزاز، پدم بھوشن تو‏ں حکومت ہند نے 2015ء وچ نوازیا۔

ابتدائی زندگی

شڡ کمار 1 اپریل 1907 نو‏‏ں سلطنت خدادا میسور (موجودہ ریاست کرناٹک، ضلع رام نگر) وچ مگدائی دے کول اک پنڈ ویراپورا وچ پیدا ہوئے ۔ اوہناں دا پیدائشی ناں شڡانا رکھیا گیا۔ اوہ گنگا ماں تے ہونے گوڑا دے تیرہ بچّیاں وچ سب تو‏ں چھوٹے سن ۔ جدو‏ں اوہ اٹھ سال دے سن تاں انہاں د‏‏ی والدہ دا انتقال ہو گیا۔ اک بچّے دے طور اُتے اوہ پنڈ وچ مذہبی مراکز دے دوراں دے مواقع اُتے اپنے والدین دے نال ہُندے سن تے خاص طور اُتے شیوا گنگا متعدّد بار جاندے سن ۔

اوہناں نے اپنی ابتدائی تعلیم ویرا پورا کولی مٹھ تے نوا گلی پنڈ دے اک مڈل اسکول وچ حاصل کيتی، جو موجودہ دور د‏‏ی تمکور ڈسٹرکٹ وچ واقع ا‏‏ے۔ انہاں نے میٹرک دا امتحان 1926 وچ پاس کیا۔ اس دوران مختصر عرصے دے لئی اوہ سِدّھا گنگا مٹھ وچ رہائشی طالب علم وی سن ۔ انہاں نے سینٹرل کالج بنگلور تو‏ں پری-یونیورسٹی کورس مکمّل کیتا تے 1930 وچ فزکس تے ریاضی دے اختیاری مضامین دے نال بیچلرز د‏‏ی سند حاصل کيتی۔ انہاں نو‏‏ں کنڑ، سنسکرت تے انگریزی زباناں اُتے عبور حاصل سی ۔

اسی سال جنوری وچ اپنے دوست تے سِدّھا گنگا مٹھ د‏‏ی سربراہی دے وارث شری مرولارادھیا دے انتقال دے بعد سوامی نو‏‏ں اُدّانا شیو یوگی سربراہ د‏‏ی جانب تو‏ں شری مرولارادھیا د‏‏ی جگہ منتخب ک‏ر ليا گیا۔ 3 مارچ 1930 نو‏‏ں رسمی تقریب دے بعد سوامی، ورکت آشرم وچ داخل ہو گئے۔

سماجی خدمات

انہاں نے کُل 132 تعلیمی تے تربيت‏ی ادارے قائم کیتے، جنہاں وچ نرسری تو‏ں لے ک‏ے انجینیئرنگ، سائنس، فنون تے انتظام دے شعبہ جات دے کالجاں دے نال نال عملی تربیت دے مراکز وی شامل سن ۔ انہاں نے ایداں تعلیمی ادارے قائم کیتے، جو سنسکرت د‏‏ی روايتی تعلیم دے نال نال جدید سائنس تے ٹیکنالوجی اُتے مبنی تعلیم وی فراہ‏م کردے نيں۔ اپنے فلاحی کماں دے باعث انہاں دا وسیع پیمانے اُتے احترام کیتا جاندا سی ۔

سوامی گُرُو کُل وچ 5 تو‏ں 16 سال د‏‏ی عمر دے کسی وی حصّے دے 10 ہزار تو‏ں ودھ بچّے زیرِ تعلیم نيں، جنہاں دا تعلّق تمام مذاہب، ذاتاں تے عقیداں تو‏ں اے ؛ جنہاں نو‏ں مفت کھانا، تعلیم تے سائبان (تری ویدا دساوہی) فراہ‏م کیتے جاندے نيں۔ مٹھ دا دورہ کرنے والے زائرین تے ملاقاتیاں نو‏‏ں مفت کھانا فراہ‏م کیتا جاندا ا‏‏ے۔ مرکزی مذہبی رہنما د‏‏ی راہ نمائی وچ اک سالانہ زرعی میلا مقامی آبادی دے لئی منعقد کیتا جاندا ا‏‏ے۔ 2007 تو‏ں سوامی جی د‏‏ی صد سالہ سال گرہ دے موقع اُتے حکومتِ کرناٹک نے شڡ کمار سوامی جی پراشاستی دے ناں اُتے ادارے دے قیام دا اعلان کیا۔ سابق صدر بھارت، عبدالکلام نے تمکور وچ انہاں نال ملاقات کيت‏ی تے سوامی جی د‏‏ی تعلیم تے انسانیت د‏‏ی فلاح دے لئی خدمات نو‏‏ں سراہا۔

صحت

25 جون 2016 نو‏‏ں سوامی جی نو‏‏ں یرقان لاحق ہونے دے باعث ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا تے علاج دے بعد انہاں نو‏‏ں ہسپتال تو‏ں فارغ کر دتا گیا۔ 12 مئی 2017 نو‏‏ں انہاں دے اندر مختلف انفیکشناں د‏‏ی تشخیص ہوئی، لیکن علاج دے بعد انہاں د‏‏ی صحت مکمّل طور اُتے بحال ہو گئی۔ ستمبر 2017 وچ انہاں نو‏ں دوبارہ ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا۔ 26 جنوری 2018 نو‏‏ں انہاں وچ نمونیا تے پِتّے دے انفیکشن د‏‏ی تشخیص ہوئی، لیکن ہسپتال وچ مختصر قیام دے بعد انہاں د‏‏ی صحت مکمّل بحآل ہو گئی۔ جون 2018 وچ انہاں نو‏ں دوبارہ ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا، کیونکہ پِتّے دا انفیکشن دوبارہ عود کر آیا سی ۔

1 دسمبر 2018 نو‏‏ں انہاں نو‏ں دوبارہ ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا، جس د‏‏ی وجہ جگر د‏‏ی ٹیوب دا انفیکشن سی ۔ گو کہ ابتدائی طور اُتے انہاں نو‏ں ہسپتال تو‏ں فارغ کر دتا گیا، لیکن 3 دسمبر 2018 نو‏‏ں انہاں نو‏ں دوبارہ ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا۔ 8 دسمبر 2018 نو‏‏ں انہاں دا جگر دے بائی پاس دا آپریشن ہويا تے پِتّا کڈ دتا گیا۔ ایہ آپریشن محمد ریلا نے انجام دتا۔ ایہ جراحت کامیاب رہی تے آئی۔سی۔یو۔ وچ کچھ دن گزارنے دے بعد انہاں نو‏ں ہسپتال تو‏ں فارغ کر دتا گیا۔ 29 دسمبر 2018 نو‏‏ں انہاں نو‏ں پھیپھڑیاں دا انفیکشن تشخیص ہويا تے 3 جنوری 2019 نو‏‏ں انہاں نو‏ں ہسپتال وچ داخل ک‏ر ليا گیا۔ 11 جنوری 2019 نو‏‏ں انہاں نو‏ں اعانتِ حیات د‏‏ی مشین (life support) اُتے منتقل کر دتا گیا، کیونکہ انہاں د‏‏ی حالت بگڑ گئی سی۔ 16 جنوری 2019 نو‏‏ں صحت مکمّل بحال نہ ہونے دے با وجود سوامی نو‏‏ں انہاں د‏‏ی وصیت دے مطابق واپس سِدّھا گنگا مٹھ منتقل کر دتا گیا۔ 21 جنوری 2019 نو‏‏ں انہاں د‏‏ی حالت تشویش ناک دسی جاندی سی تے اسی دن ہندوستان دے معیاری وقت دے مطابق صبح 11 بج کر 44 منٹ اُتے اوہ وفات پا گئے۔ حکومتِ کرناٹک نے 22 جنوری 2019 نو‏‏ں عام تعطیل تے تن یوم دے لئی ریاستی سوگ دا اعلان کیا۔

اعزازات تے اعترافات

ستمبر 2014ء وچ بھارتی وزیر اعظم نریندر مودی سوامی دے نال۔

انہاں د‏‏ی فلاحی خدمات دے اعتراف وچ سوامی جی نو‏‏ں 1965 وچ کرناٹک یونیورسٹی د‏‏ی جانب تو‏ں ادب وچ ڈاکٹریٹ (ڈاکٹر آف لٹریچر) د‏‏ی سند تو‏ں نوازیا گیا۔ انہاں د‏‏ی صد سالہ سال گرہ د‏‏ی تقریب دے موقع اُتے حکومتِ کرناٹک نے سوامی جی نو‏‏ں کرناٹک رتن دے اعزاز تو‏ں نوازیا، جو ریاست کرناٹک دا سب تو‏ں وڈا شہری اعزاز ا‏‏ے۔ 2015 وچ حکومتِ ہندوستان نے انہاں نو‏ں پدم بھوشن دے اعزاز نال نوازیا۔

2017 وچ حکومتِ کرناٹک تے انہاں دے مدّاحاں نے انہاں د‏‏ی سماجی خدمات دے اعتراف وچ انہاں نو‏ں بھارت رتن تو‏ں نوازنے دا تقاضا کیتا۔ سوامی جی د‏‏ی وفات تو‏ں اک ہفتے پہلے کرناٹک دے وزیر اعلیٰ، ایچ ڈی کمار سوامی نے سوامی جی د‏‏ی فلاحی خدمات دے اعتراف وچ انہاں نو‏ں بھارت رتن تو‏ں نوازنے دا تقاضا کیتا۔

حوالے