ٹھنڈی لڑائی
امریکہ تے سویت یونین تے اوہناں دے اتحادیاں دے وچکار 1940ء توں 1990ء دی دہائی تک چلن آلے تنازع ، تناء تے مقابلے نوں سرد جنگ آکھئیا جاندا اے ۔ اس سارے چر چ ایہہ دو وڈیاں طاقتاں جیون دے ہر میدان چ اک دوجے دے مقابلے چ رہِیاں ،جنہاں چ فوجی اتحاد ، نظریئے ، نفسیات ، جاسوسی ، فوجی طاقت ، صنعت ، خلائی دوڑ دفاع تے وڈے خرچے ، روایتی تے جوہری ہتھیاراں دے دوڑ تے ہور دوجے شعبے شامل نیں ۔ ایہہ امریکہ تے روس وچکار براہ راست فوجی مداخلت دی جنگ نہی سی پر فوجی تیاری تے دنیا بھر چ اپنی حمایت لبھن لئی سیاسی جنگ دی ادھ صدی سی ۔
حالانکہ امریکا تے روس دوجی جنگ عظیم چ جرمنی دے خلاف اکٹھے سن پر جنگ دے مگروں تعمیر نو دے حوالے نال ایہناں دے نظریے بالکل وکھرے سن ۔ کجھ دہائیاں چ سرد جنگ یورپ تے دنیا دے ہر خطے چ پھیل گئی ۔ امریکہ نے اشتراکی نظریات نوں روکن لئی لہندے یورپ ۔ لہندے ایشیاء تے چڑھدے دکھنی ایشیا وچ کئی دیساں نال اتحاد قائم کیتے ، اس وچکار کئی وار ایہو جہے تنازعے بنے جیہڑے جگ نوں اک نویں عالمی جنگ دے نیڑے لَے آئے جنہاں چ برلن ناکہ بندی (1948ء توں 1949ء) کوریا جنگ (1950ء توں 1953ء) ویت نام جنگ ( 1959ءتوں 1975ء) ،کیوبا میزائل بحران (1962ء) تے سویت افغان جنگ ( 1979ء توں 1989ء) قابل ذکر نیں ۔ نالے ایہو جیہے ویلے وی آئے جدوں دوناں دیساں وچکار تناء گھٹئیا ۔ 1980ء دی دہائی دے اخِیر چ سرد جنگ اوس ویلے مکن دے نیڑے آئی جدوں سویت آگو میخائل گورباچوف نے امریکی صدر رونالڈ ریگن نال کئی ملاقاتاں کیتِیاں تے نال ای نال اپنے دیے چ اصلاحتی منصوبیاں دا اعلان کیتا ۔ اس وچکار روس چڑھدے یورپ چ اپنی طاقت کھوندا رہیا تے اخِیر چ 1991ء وچ ٹوٹے ٹوٹے ہو گیا ۔