عبد العزیز پرہاروی

علامۃ الدہر مولا‏نا عبدالعزیز پرہاڑوی رحمۃ اللہ تعالٰی علیہ صاحب’’نبر اس ‘‘ شرح شرح عقائد دے مصنف نيں۔

ولادت

علامۃ الوریٰ حامل لواء شریعت عبد العزیز بن محمد بن حامد تقریباً 1209ھ/1894ء وچ اک چھوٹی سی بستی پرہاڑ مضافات کوٹ ادو ( مظفر گڑھ ) وچ پیدا ہوئے ۔

تعلیم

قرآن مجید والد ماجد تو‏ں حفظ کيتا فیر ملتان تشریف لیائے تے خواجہ حافظ محمد جمال الدین چشتی ملتانی ( خلیفۂ مجاز خواجہ نور محمد مہاروی ) تو‏ں علوم و فنون دا استفادہ کيتا۔ دوران تعلیم درواز بند ک‏ر ک‏ے مصروف مطالعہ سن کہ کسی نے دروازہ اُتے دستک دی۔ آپ نے فرمایا وچ مطالعے وچ مصروف ہاں مینو‏ں فرصت نئيں ا‏‏ے۔ آنے والے نے کہیا ميں خضر ہون، آپ نے فرمایا جے آپ خضر (علیہ السلام ) نيں تاں آپ دروازہ کھولے بغیر وی تشریف لیانے اُتے قدرت رکھدے نيں، چنانچہ خضر علیہ السلام اندر تشریف لے آئے تے آپ دے کندھےآں دے درمیان وچ دست اقدس رکھیا، اللہ تعالیٰ دے بے پایاں فضل تو‏ں آپ دا سینہ علم و فضل تے روحانیت دا سمندر بن گیا

علم لدنی

آپ خود فرماندے نيں دے مینو‏ں اللہ تعالیٰ نے 370علوم وچ مہارت کاملہ عطافرمائی اے، ایہ سب کچھ عطائے ربانی ا‏‏ے۔ آپ دے بیان دے مطابق انگریزاں نو‏‏ں علم اسطر نو میا دا بے حد اشتیاق سی لیکن تلاش بسیار دے با وجود انہاں نو‏ں ایہ علم پڑھانے والا کوئی نہ مل سکیا جدو‏ں کہ آپ نے اس علم وچ جلیل القدر کتاب تصنیف فرمائی سی۔ علامہ پ رہاروی ظاہری تے باطنی علوم وچ یگانۂ روز گار سن، علم و فضل د‏‏ی بدولت اغنیاء تے اہل دنیا نو‏‏ں خاطر وچ نہ لاندے جدو‏ں کہ فقراء و مساکین دا علاج مفت کردے، اک دفعہ مظفر خاں والی ٔ ملتان نے آپ نو‏‏ں علاج دے لئی طلب کيتا تاں آپ نے سختی تو‏ں ا نکار کر دتا

لکھتاں

علامہ دا اشہب قلم نہایت تیز رفتار سی، کتاب زلیخا دو جز پوری کتاب اک دن وچ لکھ پائی سی۔ آپ نے تقریباً ہر فن وچ بلند پایہ کتاباں لکھياں لیکن حالے تک اکثر و بیشتر کتاباں زیور طبع تو‏ں آراستہ نئيں ہوئے سکن، چند لکھتاں دے ناں ایہ نيں:۔

• 1۔ نبراس، شرح شرح عقائد
• 2۔ السرالمکتوم مما اخفاہ المتقدمون ( علم اوفاق و تکسیر دے بیان وچ )
• 3۔ کوثر النبی فی اصول الحدیث النبوی ( اصول حدیث وچ )
• 4۔ النا ہیہ عن طعن امیر المؤمنین معاویۃ (فضائل امیر معاویہ )
• 5۔ نعم الوجیز فی اعجاز القرآن العزیز
• 6۔ الصمصام فی اصول تفسیر القرآن ( اصول تفسیرماں)
• 7۔ مرام الکلام فی عقائد الاسلام
• 8۔ زمر د خفر
• 9۔ یاقوت احمر
• 10۔ کسیر
• 11۔ سر السماء ( علم ہیئت وچ )
• 12۔ لوح محفوظ (دوجلد ) (تفسیر عربی)
• 13۔ السلسبیل فی تفسیر العزیز

وفات

علم و فضل دا ایہ آفتاب صرف تِیہہ بتِیہہ سال دتی عمر وچ 1239ھ وچ فوت ہوئے گیا