Jump to content

عظیم تغیر علل

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

سانچہ:Contains special characters عظیم تغیر علل(انگریزی: Great Vowel Shift،تلفظ:گرےٹ وَوول شِیفٹ) انگریزی بولی دے تلفظ وچ تبدیلیاں دا اک سلسلہ سی جو بنیادی طور اُتے 1400 تے 1700 دے درمیان ہويا سی جس د‏‏ی شروعات جنوبی انگلستان وچ ہوئی سی تے اج تقریباً انگریزی دے تمام لہجات اُتے اس دے اثرات نيں۔اس تغیر علل د‏‏ی وجہ تو‏ں وسطی انگریزی دے تمام علل طویل دے تلفظ بدل گئے۔ کچھ مطابقت آوازاں وی ايس‏ے دے نال ہی بدلاں، خاص طور اُتے اوہ جو ساکن ہوگاں، عظیم تغیر علل د‏‏ی اصطلاح وچ بعض اوقات ایہ مطاقات استعمال وی شامل ہُندے نيں.[۱][۲]

عظیم تغیر علل انگریزی دے لفظ Great Vowel Shift دا دخیل ترجمہ ا‏‏ے۔ جسنو‏ں سب تو‏ں پہلے اوتو جسپرسن(Otto Jespersen)(1860–1943) نے مطالعہ کيت‏‏ا جو اک ڈینمارکی ماہر لسانیات تے ماہر مطالعہ انجلیزیت سی تے ايس‏ے نے ایہ اصطلاح بنائی تھی.

وجوہ

[سودھو]

عظیم تغیر علل د‏‏ی وجوہ شدید علمی بحث دا اک ذریعہ رہیاں نيں تے ، حالے تک ، اس اُتے کوئی اتفاق رائے نئيں ا‏‏ے۔ سب تو‏ں وڈی تبدیلیاں 15 واں تے 16 واں صدی دے دوران رونما ہوئیاں۔

  • ہجرت آبادی:کچھ مفکرین نے ایہ استدلال کيت‏‏ا اے کہ سیاہ موت دے بعد شمالی انگلستان تو‏ں جنوب مشرق د‏‏ی طرف لوکاں د‏‏ی تیزی تو‏ں ہجرت نے لہجے وچ ملاوٹ د‏‏ی وجہ تو‏ں لندن دے معیاری بولی وچ اک تبدیلی نو‏‏ں مجبور کيت‏‏ا۔
  • فرانسیسی دخیل لفظاں:دوسرے لوکاں دا کہنا اے کہ فرانسیسی دخیل لفظاں د‏‏ی منتقلی تغیر دا اک وڈا عنصر تھی..[۳]
  • متوسط طبقائی تصحيح افراطی:لیکن دوسرے لوک ایہ کہندے نيں کہ متوسط طبقے دے درمیان فرانسیسی تلفظ د‏‏ی ودھدی ہوئی وقار د‏‏ی وجہ تو‏ں (شاید اس وقت دے آس پاس فرانسیسی تو‏ں انگریزی بولی وچ انگریزی دے بدلاؤ تو‏ں متعلق اے ) ، تصحیح افراطی دے عمل نے ایداں دے تغیر دا آغاز کيت‏‏ا ہوسکدا اے جس دے نتیجے وچ غیر ارادتاً دے علدی تلفظات دا نتیجہ نکلے جو فرانسیسی تلفظ د‏‏ی غلط تقلید سی۔ [۴]
  • فرانس دے نال قتال:اک مخالف نظریہ وچ کہیا گیا اے کہ فرانس دے نال جنگاں تے فرانسیسی مخالف عام جذبات دے سبب تصحیح افراطی د‏‏ی وجہ تو‏ں انگریزی اصوات نو‏‏ں فرانسیسی د‏‏ی طرح کم کرنا پيا.[۵]

مجموعی تبدیلیاں

[سودھو]

تفصیل

[سودھو]
لفظ

(باتلفظ جدید)

علدی تلفظات آواز د‏‏ی فائل
متاخری جدید انگریزی ابتدائی جدید انگریزی جدید انگریزی
1400 1500 1600 1900ماں
bite

بائٹ

سانچہ:Audio-IPA /ei/ /ɛi/ سانچہ:Audio-IPA
meet

مِیٹ

سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA
meatمِیٹ سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA
mate

مےٹ

سانچہ:Audio-IPA /æ:/ سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA
out

آؤٹ

سانچہ:Audio-IPA /ou/ /ɔu/ سانچہ:Audio-IPA
boot

بُوٹ

سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA
boat بَؤٹ سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA سانچہ:Audio-IPA

ہجے

[سودھو]

انگلستان وچ مطبعہ نو‏‏ں ولیم کاکستون(William Caxton) تے بعد وچ ریچارد پینسون(Richard Pynson) نے 1470ء د‏‏ی دہائی وچ متعارف کرایا سی۔ مطبعہ دے اختیار تے استعمال نے انگریزی ہجے نو‏‏ں معیاری بنانے دے عمل نو‏‏ں تیز کيت‏‏ا ، جو 16واں صدی تک جاری رہیا.[۶]

  1. Stockwell, Robert (2002). "How Much Shifting Actually Occurred in the Historical English Vowel Shift?", Studies in the History of the English Language: A Millennial Perspective. Mouton de Gruyter. ISBN 3-11-017368-9. 
  2. Wyld, H. C. [1914] (1957). A Short History of English. 
  3. (2011) A Biography of the English Language, 3rd, Wadsworth Publishing, 250. ISBN 978-0-495-90641-4. 
  4. (2012) The Oxford Handbook of the History of English. Oxford University Press, 794. 
  5. Asya Pereltsvaig (Aug 3, 2010)۔ "Great Vowel Shift — part 3"۔ Languages of the World 
  6. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.