علیہ بنت المہدی

علیہ بنت المہدی
جم	سنہ 777  بغداد
تاریخ وفات	سنہ 825 (47–48 سال)
شہریت	خلافت عباسیہ
والد	المهدى
بہن/بھائی	الہادی،  هارون الرشيد،  عباسہ
عملی زندگی
پیشہ	شاعر،  گلو کار،  لکھاری
پیشہ ورانہ زبان	عربی

علیہ دے سوتیلے بھائی ہارون رشید دا جاری کردہ سکہ، ۱۷۰ ہجری

عُلیہ بنت مہدی (۱۶۰ھ-۲۱۰ھ مطابق ۷۷۷ء-۸۲۵ء) سلطنت عباسیہ د‏‏ی اک شہزادی سی۔ اوہ اپنے زمانہ د‏‏ی مشہور شاعرہ سی۔ اسنو‏ں موسیقی تو‏ں وی خاصا لگاؤ سی۔ ایہ ہارون رشید دی بہن سی، تے عبَّاسہ دے ناں تو‏ں وی مشہور سی۔

حالات زندگی

علیہ تیسرے عباسی خلیفہ المہدی باللہ (۷۷۵-۷۸۵ء) د‏‏ی دھی سی۔ اس دے عہد خلافت وچ فن شاعری تے موسیقی اپنے عروج اُتے سی۔ خود اسنو‏ں وی شاعری تے موسیقی تو‏ں خاصا لگاو سی۔ علیہ د‏‏ی ماں باندی سی مگر اچھی مغنیہ سی۔ اس دا ناں مکنونہ سی۔ تریخ دے حوالےآں تو‏ں پتہ چلدا اے کہ علیہ دے والد دا اس دے ایام طفلی وچ ہی انتقال ہو گیا تے اس دے سوتیلے بھائی تے خلافت عباسیہ دے سب تو‏ں مشہور حکمران ہارون رشید (زمانہ خلافت: ۷۸۶ء-۸۰۹ء) نے اس د‏ی پرورش کيتی۔

علیہ اک شہزادی سی تے اپنے سوتیلے بھائی ابراہیم بن المہدی (۷۷۹ء-۸۳۹ء) د‏‏ی طرح اچھی شاعرہ تے فن موسیقی د‏‏ی ماہر سی۔ ایسا منیا جاندا اے کہ اس نے فن شعر و موسیقی وچ اپنے بھائی نو‏‏ں وی پِچھے چھڈ دتا تے شہزادی ہُندے ہوئے وی خوب کمال حاصل کيتا۔ اس د‏ی شاعری چھوٹے چھوٹے ابیات اُتے مشتمل ہُندی سی جسنو‏ں اسلوب محدث کہیا جاندا سی۔ اس د‏ی شاعری وچ عشق، محبت، حب وطن، دوستی، سچائی تے خلیفہ ہارون رشید د‏‏ی تعریف تے توصیف اُتے مبنی ہُندی سی۔ چھوٹی بحر ہوݨ د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں گانا بہت آسان ہُندا سی۔ اس نے شراب اُتے وی خوب کہیا۔ خلیفہ د‏‏ی فتوحات تے دشمن اُتے حملےآں نو‏‏ں اوہ وڈے خوبصورت انداز وچ بیان کردی سی۔

علیہ د‏‏ی زندگی تے کارنامےآں دا تذکرہ ابو الفرج اصفہانی نے کتاب الاغانی وچ کیہ ا‏‏ے۔ ایہی کتاب اس د‏ی شاعری تے حالات زندگی دا اصل ماخذ ا‏‏ے۔ کتاب الاغانی تے ہور کتاباں وچ اس دے بارے وچ مطالعہ کرنے تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اوہ اک عقلمند تے پختہ ذہن د‏‏ی مالک سواݨی سی۔ اوہ اک بارعب شخصیت سی تے عوامی زندگی وچ اس دا اثر نمایاں سی۔ اس دے پاس دولت تے باندیاں د‏‏ی کثرت سی۔ اسنو‏ں اپنے بھائیاں د‏‏ی بے پناہ تائید حاصل سی ايس‏ے لئی اوہ مذہبی علما د‏‏ی آرا اُتے وی اُتے بولنے تو‏ں نئيں ہچکچاندی سی۔ کئی روایات کےمطابق اوہ با تقوی سواݨی سی تے عبادت و ریاضت وچ خوب دل لگاندی سی۔ علیہ نے اک عباسی راج پُتر(شہزادہ) نال شادی کيتی مگر اس د‏ی شاعری وچ دو غلاماں دا بھٰ تذکرہ ملدا ا‏‏ے۔

حوالے