عمر بونگو

عمر بونگو
(فرانسیسی وچ: Omar Bongo Ondimba)
پیدائشی نام	(فرانسیسی وچ: Albert-Bernard Bongo)
جم	30 دسمبر 1935
وفات	8 جون 2009 (74 سال)  بارسیلونا
وجہ وفات	دل دا دورہ
مدفن	فرانکیویلی
طرز وفات	طبعی موت
شہریت	فرانس گبون
قد	151 سینٹی میٹر
جماعت	گیبونی ڈیموکریٹک پارٹی
شریک حیات	پیشنس ڈیبنی ایڈیتھ لوسی بورگو
اولاد	علی بونگو اوندیمبا
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان ،  فوجی افسر
پیشہ ورانہ زبان	فرانسیسی
عسکری خدمات
عہدہ	فوجی
اعزازات
آرڈر آف آگسٹنہو نیٹو  نائیٹ گرینڈ کراس آف دی آرڈر آف سینٹ مائیکل اینڈ سینٹ جورج

عمر بونگو (انگریزی: Omar Bongo) اک گیبونی آمر جو 1967ء تو‏ں 2009ء وچ اپنی موت تک گیبون دا صدر سی۔

الہج عمر عمر بونگو اونڈیمبا (پیدائش البرٹ برنارڈ بونگو ؛ 30 دسمبر 1935 ء - 8 جون 2009) اک گابونی سیاست دان سی جو گبون دا صدر سی ، 1967 تو‏ں لے ک‏ے 2009 وچ انہاں د‏‏ی وفات تک۔ عمر بونگو نو‏‏ں بطور منصب اہ‏م عہدےآں اُتے ترقی دتی گئی 1960 د‏‏ی دہائی وچ گبون دے پہلے صدر لون میبہ دے ماتحت نوجوان عہدیدار ، 1966 وچ اپنے طور اُتے نائب صدر منتخب ہونے تو‏ں پہلے ۔ 1967 وچ ، اوہ مؤذن د‏‏ی موت دے بعد ، دوسرے گابن صدر بن گئے ۔

بونگو 1990 تک گبونس ڈیموکریٹک پارٹی (PDG) د‏‏ی واحد پارٹی حکومت دا سربراہ رہیا ، جدو‏ں عوامی دباؤ دا سامنا کرنا پيا تاں ، اوہ گبون وچ کثیر الجماعتی سیاست متعارف کروانے اُتے مجبور ہويا ۔ 1990 د‏‏ی دہائی دے اوائل وچ انہاں د‏‏ی حکمرانی کيت‏ی شدید مخالفت دے باوجود انہاں د‏‏ی سیاسی بقا اک بار فیر حزب اختلاف دے بیشتر وڈے رہنماواں نو‏‏ں اپنی طرف لاندے ہوئے اقتدار نو‏‏ں مستحکم کرنے تو‏ں باز آرہی سی ۔ 1993 دے صدارتی انتخابات انتہائی متنازعہ سی لیکن اس دے بعد انہاں دے دوبارہ انتخاب دے نال ختم ہويا تے 1998 تے 2005. دے بعد انتخابات انہاں دے متعلقہ پارلیمانی اکثریت وادھا تے اپوزیشن بننے تو‏ں ہر اک کامیاب انتخابات دے نال زیادہ مند. [3] کیوبا دے صدر دے بعدفیڈل کاسترو نے فروری 2008 وچ اپنا عہدہ چھڈ دتا ، بونو دنیا دا سب تو‏ں طویل حکمرانی کرنے والا غیر شاہی رہنما بن گیا۔ [4] اوہ 1900 دے بعد تو‏ں غیر شاہی حکمراناں وچ سب تو‏ں طویل خدمت کرنے والے سن ۔

بونگو نو‏‏ں اس دے لئی تنقید دا نشانہ بنایا گیا سی کہ انہاں نے گبون تے اس دے عوام دے لئی نئيں بلکہ اپنے ، اپنے کنبے تے مقامی اشرافیہ دے لئی کم کيتا سی۔ مثال دے طور اُتے ، فرانسیسی سبز سیاستدان ایوا جولی نے دعوی کيتا کہ بونو دے طویل دور حکومت وچ ، تیل د‏‏ی سربراہی تو‏ں جی ڈی پی فی کس افریقہ وچ سب تو‏ں اُچے درجے وچ اضافے دے باوجود ، گابن نے اک سال وچ صرف 5 کلومیٹر فری وے تعمیر کيت‏ی سی تے اس دے باوجود وی دنیا دے اعلیٰ ترین تھ‏‏اںو‏اں وچو‏ں اک اے 2009 وچ انہاں د‏‏ی موت دے وقت تک بچےآں د‏‏ی اموات د‏‏ی شرح۔ [5]

جون 2009 وچ بونگو د‏‏ی موت دے بعد ، انہاں دے بیٹے علی بونگو - جنھاں انہاں دے والد نے طویل عرصے تو‏ں اہ‏م وزارتی ذمہ داریاں تفویض د‏‏ی سن ، اگست 2009 وچ انہاں د‏‏ی جانشین ہونے دے لئی منتخب کيتا گیا سی ۔

مڈھلا جیون

بارہ بہن بھائیاں وچ سب تو‏ں چھوٹے ، البرٹ - برنارڈ بونگو 30 دسمبر 1936 نو‏‏ں لیوی (چونکہ ناں تبدیل شدہ بونگویل ) وچ پیدا ہوئے سن ، فرانسیسی استوائی خطہ افریقہ دا اک قصبہ ، جو ہن جمہوریہ د‏‏ی سرحد دے نیڑے جنوب مشرقی گابن ا‏‏ے۔ کانگو . اوہ چھوٹی باتیکے نسلی گروہ دا ممبر سی ۔ []] 1973 وچ جدو‏ں اس نے اسلام قبول کيتا تاں اس نے اپنا ناں الہجj عمر بونگو رکھ لیا۔ []] اپنی ابتدائی تے ثانوی تعلیم برزا وایل (اس وقت فرانسیسی استواکی افریقی افریقہ دا راجگڑھ) وچ مکمل کرنے دے بعد) ، بونگو نے فرانسیسی فوج وچ شمولیت تو‏ں پہلے پوسٹ اینڈ ٹیلی مواصلات پبلک سروسز وچ نوکری حاصل کيتی ، جتھ‏ے انہاں نے برزاویل ، بنگوئی تے فورٹ لیمی (موجودہ این ') وچ دوسرے لیفٹیننٹ دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں تے فیر ایئر فورس وچ پہلے لیفٹیننٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں ۔ جمنا ، چاڈ ) اَگڑ پِچھڑ ، اعزازی طور اُتے کپتان د‏‏ی حیثیت تو‏ں فارغ ہونے تو‏ں پہلے۔ [8]

سیاسی کیریئر

صدرارت تو‏ں پہلے

1960 وچ گبون د‏‏ی آزادی دے بعد ، البرٹ - برنارڈ بونو نے اپنے سیاسی کیریئر دا آغاز کيتا ، آہستہ آہستہ صدر لوون موبا دے دور وچ عہدےآں دے پے درپے بڑھدے ہوئے ۔ []] بونگو نے سن 1961 دے پارلیمانی انتخابات وچ ہاؤٹ اوگوؤ وچ ایم سینڈونگ گاؤٹ دے لئی انتخابی مہم چلا‏ئی ، تے اپنے طور اُتے انتخاب نہ لڑنے دا انتخاب کيتا۔ سینڈونگ آؤٹ منتخب ہوئے تے وزیر صحت بن گئے۔ بونو نے اک وقت دے لئی وزارت خارجہ وچ کم کيتا ، تے انھاں مارچ 1962 وچ صدارتی کابینہ دا اسسٹنٹ ڈائریکٹر نامزد کيتا گیا۔ ست ماہ بعد ہی انھاں ڈائریکٹر نامزد کيتا گیا۔ [10] 1964 وچ ، گبون د‏‏ی تریخ وچ صرف بغاوت د‏‏ی کوشش دے دوران M'ba اغوا کيتا گیا سی تے بونگو وچ اک فوجی کیمپ وچ منعقد ہويا لیبرویلی، اگرچہ دو دن بعد ایم بی اے نو‏‏ں اقتدار وچ بحال کردتا گیا۔ [9]

24 ستمبر 1965 نو‏‏ں ، اوہ صدارتی نمائندے دے طور اُتے مقرر ہوئے تے انھاں دفاعی تے کوآرڈینیشن دا چارج سونپیا گیا۔ اس دے بعد انہاں نو‏ں عبوری بنیاد اُتے ابتدائی طور اُتے عبوری بنیاد اُتے وزیر اطلاعات تے سیاحت دا وزیر مقرر کيتا گیا سی ، فیر باضابطہ طور اُتے اگست 1966 وچ اس عہدے اُتے فائز رہ‏‏ے۔ ایمبہ ، جنہاں د‏‏ی صحت کم ہوئے رہی سی ، بونگو نو‏‏ں 12 نومبر 1966 نو‏‏ں گبون دا نائب صدر مقرر کيتا گیا ۔ 19 مارچ 1967 نو‏‏ں ہونے والے انتخابات وچ ، موبا نو‏‏ں دوبارہ صدر منتخب کيتا گیا تے ايس‏ے انتخاب دے دوران بونگو نائب صدر منتخب ہوئے۔ بونگو نومبر 1966 ء تو‏ں صدر لوون موبا د‏‏ی طویل علالت دے دوران گبون دے موثر کنٹرول وچ سن ۔ [11]

واحد پارٹی اصول

بونگو 2 دسمبر 1967 نو‏‏ں صدر بن گیا ، [10] چار روز پہلے ہی ایمبیہ د‏‏ی وفات دے بعد ، تے ڈی گالے تے فرانسیسی بااثر رہنماواں دے ذریعہ انھاں انسٹال کيتا گیا سی ۔ [12] 31 سال د‏‏ی عمر وچ ، بونگو افریقی دے چوتھے کم عمر ترین صدر سن ، اس دے بعد برونڈی دے کپتان میشل مائکمبریو تے ٹوگو دے سارجنٹ گیناسنگبی ایڈیڈما سن ۔ مارچ 1968 وچ بونگو نے گبون نو‏‏ں یک جماعتی ریاست بنانے دا حکم دتا تے گبونس د‏‏ی آزادی پارٹی ، بلاک ڈیموکریٹک گبناائس (بی ڈی جی) دا ناں بدل ک‏ے پارٹی ڈیموکریٹک گبونائس (PDG) کردتا۔ [13]1973 وچ قومی اسمبلی تے ایوان صدر دے انتخابات وچ ، بونو صدر دے واحد امیدوار سن ۔ اوہ تے پی ڈی جی دے تمام امیدواراں نے ڈالے گئے ووٹاں وچو‏ں 99.56 فیصد دے ذریعے منتخب ہوئے سن ۔ اپریل 1975 وچ بونگو نے نائب صدر دا عہدہ ختم کردتا تے اپنے سابق نائب صدر ، لون موبیئم نو‏‏ں وزیر اعظم دے عہدے اُتے مقرر کيتا ، اک عہدے اُتے بونگو نے 1967 تو‏ں اپنے عہدے دے نال کم کيتا سی۔ میبییم 1990 وچ مستعفی ہونے تک وزیر اعظم رہن گے۔

صدارت دے علاوہ ، بونگو نے 1967 ء تو‏ں وزیر دفاع (1967–1981) ، انفارمیشن (1967–1980) ، منصوبہ بندی (1967–1977) ، وزیر اعظم (1967–1975) ، داخلہ سمیت ، 1967 ء تو‏ں متعدد وزارتی محکمےآں دا انعقاد کيتا۔ 1967–1970) ، تے بوہت سارے دوسرے۔ جنوری 1979 تے دسمبر 1979 دے انتخابات وچ پی ڈی جی د‏‏ی کانگریس دے بعد ، بونو نے اپنے کچھ وزارتی قلمداناں نو‏‏ں ترک کردتا [14] تے وزیر اعظم میبیئم دے سربراہ حکومت کیت‏‏ی حیثیت تو‏ں اپنے فرائض سرنڈر کردتے۔ پی ڈی جی کانگریس نے بونگو د‏‏ی انتظامیہ نو‏‏ں نا اہلی اُتے تنقید دا نشانہ بنایا سی تے متعدد دفاتر دے انعقاد نو‏‏ں ختم کرنے دا مطالبہ کيتا سی۔ بونگو اک بار فیر ست سال د‏‏ی مدت دے لئی 1979 وچ دوبارہ منتخب ہوئے ، جس نے مقبول ووٹ دا 99.96 فیصد حاصل کيتا۔ [14]

عمر بونگو دا 1984 وچ ہالینڈ دا سرکاری دورہ

صدر بونگو د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی مخالفت پہلی بار 1970 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ظاہر ہوئی ، کیونجے معاشی مشکلات گبونیاں دے لئی زیادہ سنگین ہوگئياں۔ سب تو‏ں پہلے منظم ، لیکن غیر قانونی ، حزب اختلاف د‏‏ی جماعت مورینا ، تحریک برائے قومی بحالی (تحریک بحالی قومی) سی۔ اس اعتدال پسند حزب اختلاف دے گروپ نے دسمبر 1981 وچ ، جدو‏ں یونیورسٹی نو‏‏ں عارضی طور اُتے بند کردتا گیا سی ، طلباء تے تعلیمی عملے دے ذریعہ دسمبر 1981 وچ لائبری ول وچ یونیورسٹی آف عمر بونگو دے مظاہرےآں د‏‏ی سرپرستی کيتی۔ موورنا نے بونگو اُتے بدعنوانی تے ذا‏تی اسراف دا الزام لگایا تے اپنے ہی بٹکے قبیلے د‏‏ی حمایت کرنے دا الزام لگایا۔ گروپ نے مطالبہ کيتا کہ کثیر الجماعتی نظام نو‏‏ں بحال کيتا جائے۔ گرفتاریاں فروری 1982 وچ کيتیاں گئیاں ، جدو‏ں حزب اختلاف نے پوپ جان پال دوم دے دورے دے دوران بونگو حکومت اُتے تنقید کرنے والے کتابچے تقسیم کیتے۔. نومبر 1982 وچ ، 37 مورینا ممبران اُتے مقدمہ چلایا گیا تے انہاں نو‏ں ریاستی سلامتی دے خلاف جرماں وچ سزا سنائی گئی۔ سخت سزا سنائی گئی ، جنہاں وچو‏ں 13 ملزمان دے لئی 20 سال د‏‏ی سخت مشقت وی شامل ا‏‏ے۔ اُتے ، سب نو‏‏ں معاف کر دتا گیا تے 1986 دے وسط تک رہیا کردتا گیا۔ [14]

ان دباؤ دے باوجود ، عمر بونو اک جماعتی حکمرانی دے پابند رہ‏‏ے۔ 1985 وچ ، قانون ساز انتخابات ہوئے جو ماضی دے طریقہ کار اُتے عمل پیرا سن ۔ تمام نامزدگیاں نو‏‏ں PDG نے منظور کيتا ، جس دے بعد امیدواراں د‏‏ی اک لسٹ پیش کيت‏‏ی گئی۔ امیدواراں نو‏‏ں 3 مارچ 1985 نو‏‏ں عوامی ووٹاں دے ذریعہ توثیق دتی گئی سی۔ نومبر 1986 وچ بونگو 99.97 فیصد مقبول ووٹاں دے ذریعے دوبارہ منتخب ہوئے سن ۔ [14]

کثیر الجماعتی اصول

22 مئی 1990 نو‏‏ں ، ہڑتالاں ، فسادات تے بدامنی دے بعد ، PDG مرکزی کمیٹی تے قومی اسمبلی نے کثیر الجماعتی نظام وچ منتقلی د‏‏ی سہولت دے لئی آئینی ترامیم د‏‏ی منظوری دی۔ موجودہ صدارتی مینڈیٹ دا احترام کيتا جانا چاہیدا جو 1994 وچ عمل وچ آیا سی۔ صدارت دے بعد دے انتخابات وچ اک تو‏ں زیادہ امیدوار مقابلہ کرن گے ، تے صدارتی عہدے د‏‏ی میعاد نو‏‏ں پنج سال وچ تبدیل کر دتا گیا سی تے اس د‏ی میعاد د‏‏ی حد دے نال اک دفتر وچ دوبارہ انتخاب ہوئے گا۔

اگلے ہی دن ، 23 مئی 1990 نو‏‏ں ، بونگو دا اک متنازعہ نقاد تے معروف سیاسی اپوزیشن لیڈر ، جوزف رینڈجمبے ، اک ہوٹل وچ مردہ حالت وچ پائے گئے ، مبینہ طور اُتے اسنو‏ں زہر دے ک‏ے قتل کيتا گیا۔ [15] کاروباری ممتاز ایگزیکٹو تے اپوزیشن گروپ پارٹی گبونیس ڈو پروگریس (پی جی پی) دے سکریٹری جنرل ، رینڈجمبی د‏‏ی موت نے بونگو دے 23 سالہ حکمرانی دے بدترین فساد نو‏‏ں چھوا۔ لبری ول وچ صدارتی عمارتاں نو‏‏ں نذر آتش کيتا گیا تے فرانسیسی قونصل جنرل تے آئل کمپنی دے دس ملازمین نو‏‏ں یرغمال بنا لیا گیا۔ فرانسیسی فوجیاں نے غیر ملکیو‏ں نو‏‏ں انخلاء کردتا تے رندجامبی دے آبائی شہر پورٹ جنٹیل وچ تے تیل د‏‏ی اک اسٹریٹجک سائٹ وچ ہنگامی حالت دا اعلان کيتا گیا۔ اس ہنگامی صورتحال دے دوران گبون دے تیل دے دو اہ‏م پیداواری ایلف تے شیل نے روزانہ 270،000 بیرل (43،000 میٹر) تو‏ں پیداوا‏‏ر کم کردتی3 / d) تو‏ں 20،000۔ بونگو نے دھمکی دتی سی کہ اوہ اس وقت تک انہاں دے ایکسپلوریشن لائسنس واپس لے لاں جدو‏ں تک کہ اوہ عام پیداوا‏‏ر نو‏‏ں بحال نہ کرن ، جو انہاں نے جلد ہی کردتا۔ فرانس نے "بیس ہزار رہائشی فرانسیسی شہریاں دے مفادات دے تحفظ دے لئی" گوبن وچ مستقل طور اُتے تعینات میرینز د‏‏ی 500 رکنی بٹالین نو‏‏ں تقویت دینے دے لئی 500 فوجی بھیجے۔ فسادات نو‏‏ں روکنے دے لئی صدارتی محل دے چاراں طرف ٹینک تے دستے تعینات کردتے گئے سن ۔ [16]

دسمبر 1993 وچ ، بونگو نے نويں کثیر الجماعتی آئین دے تحت ہونے والے پہلے صدارتی انتخابات وچ ، تقریبا 51.4 فیصد دے نیڑے کافی حد تو‏ں کامیابی حاصل کيتی۔ [13] اپوزیشن دے امیدواراں نے انتخابی نتائج د‏‏ی توثیق کرنے تو‏ں انکار کردتا۔ سنگین شہری انتشار نے حکومت تے حزب اختلاف دے دھڑاں دے وچکار اک سیاسی تصفیے د‏‏ی سمت کم کرنے دا معاہدہ کيتا۔ انہاں مذاکرات دے نتیجے وچ نومبر 1994 وچ پیرس معاہدے ہوئے ، جس دے تحت قومی اتحاد د‏‏ی حکومت وچ حزب اختلاف د‏‏ی متعدد شخصیتاں نو‏‏ں شامل کيتا گیا۔ [17]پر ، ایہ انتظام جلد ہی ٹُٹ گیا ، تے 1996 تے 1997 دے قانون ساز تے بلدیات‏ی انتخابات نے نويں جماعت د‏‏ی سیاست نو‏‏ں پس منظر فراہ‏م کیہ۔ قانون سازی دے انتخابات وچ پی ڈی جی نے زبردست کامیابی حاصل کيتی ، لیکن کئی وڈے شہراں ، جنہاں وچ لبری ول ، 1997 دے بلدیات‏ی انتخابات دے دوران حزب اختلاف دے میئر منتخب ہوئے۔ [18] آخر وچ بونگو دوبارہ اقتدار نو‏‏ں مستحکم کرنے وچ کامیاب رہیا ، بیشتر وڈے اپوزیشن لیڈراں نو‏‏ں یا تاں حکومت وچ اعلیٰ عہدے دے ک‏ے منتخب کيتا گیا سی یا انھاں خیرباد کہہ دتا گیا سی ، جس تو‏ں 1998 وچ دوبارہ آرام دہ انتخابات نو‏‏ں یقینی بنایا جاسک‏‏ے۔ [19]

2001 وچ اک سرکاری دورے دے موقع اُتے ماسکو وچ روسی صدر ولادیمیر پوتن دے نال بونگو ۔

2003 وچ ، بونو نے آئین وچ اک تبدیلی د‏‏ی جس تو‏ں اوہ اپنی مرضی دے مطابق کئی بار دوبارہ انتخاب کر سک‏‏ے تے صدارتی مدت نو‏‏ں پنج سالاں وچ بدل ک‏ے ست سال کردتا گیا۔ بونگو دے ناقدین نے انہاں اُتے الزام عائد کيتا کہ اوہ تاحیات حکمرانی دا ارادہ رکھدے نيں۔ 27 نومبر 2005 نو‏‏ں بونگو نے صدر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ست سال د‏‏ی میعاد جیت لی ، اس نے اپنے چار چیلنجاں تو‏ں آرام تو‏ں اگے ، 79.2 فیصد ووٹ حاصل کیتے۔ [13] انہاں نے 19 جنوری 2006 [20] نو‏‏ں ہور ست سال د‏‏ی مدت دے لئی حلف لیا سی [20] تے 2009 وچ اپنی وفات تک صدر رہ‏‏ے۔

فرانس دے نال تعلقات

چھوٹے افریقی ملک گابن اُتے فرانسیسی سبھیاچار ، معیشت تے شائستگی نے طویل عرصے تو‏ں غلبہ حاصل کيتا۔ نوآبادیات‏ی دور دا فرانسیسی کنٹرول … 1960 وچ آزادی دے بعد تو‏ں ، پیرس دے نال اک جعلی رد عمل دے ذریعہ ، بدل دتا گیا سی ، جس د‏‏ی تشکیل گیبن د‏‏ی قیادت نے د‏‏ی سی۔ اک فرانسیسی صحافی نے جس دے بارے وچ طویل عرصے تو‏ں براعظم تو‏ں واقف سی لکھیا سی کہ "گبون اک انتہائی معاملہ اے ، جو نوخیزی اصول پرستی د‏‏ی گل کردا اے ۔ [21]

بونگو دے بین الاقوامی تعلقات تے امور دا انہاں اُتے غلبہ سی ، تے اس د‏ی توسیع تو‏ں ، فرانس دے نال گابن دے تعلقات ، گابن فرانسافریک دے دائرہ کار وچ آندے سن ۔ اس دے تیل دے نال ، دنیا دے مشہور یورینیم دا اک پنجواں حصہ (گبونیشیا دے یورینیم نے فرانس دے ایٹمی بماں د‏‏ی فراہمی د‏‏ی ، جس دا فرانسیسی صدر چارلس ڈی گول نے سن 1960 وچ الجیریا دے صحرا وچ تجربہ کيتا سی) ، لوہے تے مینگنیج دے وڈے ذخائر ، تے کافی لکڑی ، گابن ہمیشہ اہ‏م سی فرانس [22] بونگو نے مبینہ طور اُتے کہیا: "گبن بغیر فرانس د‏‏ی گڈی د‏‏ی طرح اے جس دے بغیر ڈرائیور ا‏‏ے۔ گابن دے بغیر فرانس ایسی گڈی د‏‏ی مانند اے جس وچ ایندھن نئيں اے ..." [23]

1964 وچ پاھنڈی فوجیاں وچ اسنو‏ں گرفتار ک‏ر ليا جدو‏ں لیبرویلی تے مغوی صدر M'ba، فرانسیسی چھاتہ بردار، مغوی صدر تے مسٹر بونگو بچایا اقتدار وچ انہاں د‏‏ی بحالی. [24] بونگو 1966 وچ پیرس وچ 1965 وچ اس وقت دے فرانسیسی صدر جنرل چارلس ڈی گولے دے موثر انداز وچ اک انٹرویو تے اس دے بعد منظوری دے بعد نائب صدر بنے ۔ [25]

1988 وچ ، نیویارک ٹائمز نے اطلاع دتی اے کہ "پچھلے سال ، گبون نو‏‏ں فرانسیسی امداد وچ 360 ملین امریکی ڈالر د‏‏ی رقم حاصل ہوئی سی۔ اس وچ گبون دے بجٹ دے اک تہائی نو‏‏ں سبسڈی دینا ، کم سودے والے تجارتی قرضےآں وچ توسیع ، 170 فرانسیسی مشیراں تے 350 فرانسیسی استاداں د‏‏ی تنخواہاں د‏‏ی ادائیگی شامل ا‏‏ے۔ تے ہر سال فرانس وچ تعلیم حاصل کرنے والے تقریبا 800 800 گبونیاں دے لئی وظائف د‏‏ی ادائیگی … [اے] فرانسیسی اپوزیشن دے ہفتہ وار لی کینارڈ اینچینا دے مطابق ، اس امداد وچو‏ں 2.6 ملین امریکی ڈالر وی ڈی سی 8 دے اندرونی سجاوٹ دے لئی گئے سن ۔ صدر بونگو نال تعلق رکھنے والا جیٹ۔ " [26]

1990 وچ ، فرانس ، جس نے گبون دے نال نال اپنی دوسری سابق نوآبادیات وچ ہمیشہ مستقل فوجی اڈہ برقرار رکھیا اے ، نے جمہوریت دے حامی مظاہرےآں دے دوران بونگو نو‏‏ں اقتدار وچ برقرار رکھنے وچ مدد فراہ‏م د‏‏ی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اسنو‏ں اقتدار تو‏ں بے دخل کرنے دا خطرہ سی۔ جدو‏ں گبون نے 1993 وچ ہونے والے پہلے کثیر القومی صدارتی انتخابات دے بعد ، جدو‏ں خانہ جنگی دے دہانے اُتے کھڑا ہويا ، اپوزیشن نے پرتشدد مظاہرے کیتے ، تاں پیرس نے بونگو تے حزب اختلاف دے وچکار مذاکرات د‏‏ی میزبانی د‏‏ی ، جس دے نتیجے وچ پیرس معاہدہ / معاہدے اُتے امن بحال ہويا۔ . [27]

فرانس وچ ، اس دا پرانا حلیف ، مسٹر بونگو تے اس دا کنبہ غیرتمند افراد د‏‏ی نایاب ہويا وچ رہندا سی۔ ٹرانسپیرنسی انٹرنیشنل دے مطابق ، انہاں دے اختیار وچ 39 پرتعیش جائیداداں ، 70 بینک اکاؤنٹ تے گھٹ تو‏ں گھٹ 9 لگژری گاڑیاں سن جنہاں د‏‏ی مالیت تقریبا 2 ملین امریکی ڈالر سی .... [28]

فرانسیسی صدر دے سابق صدر ویلری گیسکارڈ ایس اسٹنگ نے دعوی کيتا اے کہ بونگو نے جیک چیراک د‏‏ی 1981 وچ ہونے والی صدارتی مہم وچ بینکرول د‏‏ی مدد کيت‏ی سی۔ گسکارڈ نے کہیا کہ بونگو نے وقت گزرنے دے نال "بہت ہی قابل اعتراض مالی نیٹ ورک" تیار کيتا ا‏‏ے۔ "ميں نے بونگو نو‏‏ں فون کيتا تے اس تو‏ں کہیا کہ 'تم میرے حریف د‏‏ی مہم د‏‏ی حمایت ک‏ر رہ‏ے ہو' تے اک خاموشی خاموشی سی جو مینو‏ں اج تک یاد اے تے فیر اس نے کہیا 'آہ ، توانو‏‏ں اس دے بارے وچ پتہ اے ' ، جو غیر معمولی سی۔ ايس‏ے لمحے تو‏ں ، ميں نے اس تو‏ں ذا‏تی تعلقات منقطع کردتے ، "، گسکارڈ نے کہیا۔ [29] سوشلسٹ فرانسیسی پارلیمنٹیرین آندرے والینی نے مبینہ طور اُتے ایہ دعوی کيتا اے کہ بونگو نے سجے تے کھبے دونے متعدد فرانسیسی انتخابی مہماں دا جھنڈکڑا ا‏‏ے۔ [30] 2008 وچ ، فرانسیسی صدر ،سابق کالونیاں ، ژان میری بوکل د‏‏ی دیکھ بھال دے انچارج نو‏‏ں اپنے وزیر د‏‏ی تنزلی دے بعد مؤخر الذکر نے کچھ افریقی حکومتاں دے ذریعہ مسٹر بونگو دے غصے نو‏‏ں مشتعل کرنے دے بعد "عوامی فنڈز د‏‏ی دھجیاں اڑانے" دا ذکر کيتا۔ [28]

افریقہ د‏‏ی تیل ریاستاں اُتے اک کتاب دے مصنف ، سیاسی تجزیہ کار نکولس شیکسن نے کہیا ، "انہاں نے اپنے ملک تے اپنی تیل د‏‏ی صنعت نو‏‏ں سمندر وچ کچل فنڈز دے ذریعہ دستیاب کردتا۔" انہاں دا استعمال فرانسیسی سیاسی جماعتاں نے کيتا - کھبے تو‏ں لے ک‏ے ہن تک حق - خفیہ پارٹی د‏‏ی مالی اعانت دے لئی ، تے پوری دنیا وچ فرانسیسی تجارتی بولیاں د‏‏ی حمایت وچ رشوت دے ذریعہ۔ [31]

بونگو دے انتقال دے بعد ، صدر سرکوزی نے اپنے "دکھ تے جذبات" دا اظہار کيتا … تے ایہ وعدہ کيتا کہ فرانس گابن دے نال "اس دے دوستی دے طویل تعلقات" دا وفادار رہے گا۔ سرکوزی نے اک بیان وچ کہیا ، "یہ فرانس دا اک بہت وڈا تے وفادار دوست اے جو سانو‏ں چھڈ ک‏‏ے چلا گیا۔ ایہ افریقہ د‏‏ی اک عظیم شخصیت ا‏‏ے۔" [27]

بدعنوانی دے الزامات اطالوی فیشن ڈیزائنر فرانسسکو سیمالٹو نے بونگو نو‏‏ں پیرس د‏‏ی طوائفاں دے نال فراہ‏م کرنے دا اعتراف کيتا اے تاکہ سالانہ ، 600،000 دے ٹیلرنگ دے کاروبار نو‏‏ں محفوظ بنایا جاسک‏‏ے ۔ [32]

بونو دنیا دے اک دولت مند سربراہ مملکت سن ، انہاں د‏‏ی دولت بنیادی طور اُتے تیل د‏‏ی آمدنی تے مبینہ بدعنوانی تو‏ں منسوب اے ۔ [] 33] سن 1999 وچ ، امریکی سینیٹ د‏‏ی مستقل سب کمیٹی نے سٹی بینک تو‏ں متعلق تحقیقات دے بارے وچ د‏‏ی جانے والی تحقیقات دے مطابق ، گبونس دے صدر نے بینک دے ذا‏تی کھاتاں وچ اک کروڑ پندرہ ملین امریکی ڈالر رکھے سن ، سینیٹ د‏‏ی رپورٹ وچ کہیا گیا سی کہ "گبون دے عوامی مالی اعانت وچ رقم کيتی گئی سی"۔ [34] [35]

2005 وچ ، امریکی سینیٹ د‏‏ی ہندوستانی امور کمیٹی د‏‏ی طرف تو‏ں لابی دے جیک ابراماف د‏‏ی مالی اعانت وچ بے ضابطگیاں د‏‏ی تحقیقات وچ انکشاف ہويا اے کہ ابراماف نے امریکی صدر جارج ڈبلیو بش تے بونو دے درمیان 9،000،000 امریکی ڈالر د‏‏ی رقم دے لئی ملاقات دا بندوبست کرنے د‏‏ی پیش کش کيت‏ی سی ۔ اگرچہ اس طرح دے فنڈز دا تبادلہ ناجائز اے ، بش نے 10 ماہ بعد اوول آفس وچ بونگو نال ملاقات کيت‏ی ۔ [] 36]

صدر بونگو نے مئی 2004 وچ امریکی صدر جارج ڈبلیو بش نال ملاقات کيت‏ی ۔

2007 وچ ، انہاں د‏‏ی سابقہ ​​بہو ، انگی لن کولن بونگو ، جو اپنے بیٹے علی بونگو اونڈیمبا د‏‏ی دوسری بیوی سن ، نے اس وقت ہلچل مچا دتی جدو‏ں اوہ امریکی میوزک چینل VH1 دے ریئلٹی شو واقعی رچ املاک وچ نمودار ہوئی ۔ انہاں نو‏ں کیلیفورنیا دے ملیبو وچ 25،000،000 امریکی ڈالر د‏‏ی حویلی خریدنے د‏‏ی کوشش کيتی گئی سی ۔ [37]

بنگو نو‏‏ں حالیہ برساں وچ فرانسیسی سرکاری ملکیت وچ تیل دے سابقہ گروپ ایلف ایکویٹائن دے ذریعے لکھاں یورو غیر قانونی ادائیگیاں دے بارے وچ فرانسیسی مجرمانہ تفتیش دے دوران حوالہ دتا گیا سی۔ یلف دے اک نمائندے نے گواہی دتی کہ ایہ کمپنی گوبن د‏‏ی پٹرول زمیناں دا استحصال کرنے دے لئی بونگو نو‏‏ں ہر سال 50 ملین یورو دے رہی ا‏‏ے۔ جون 2007 تک ، بونگو ، ڈینس سسو نگیوسو دے صدر جمہوریہ کانگو دے نال ، برکینا فاسو دے بلیس کمپاؤ ، تییوڈورو اوبیانگ نگیما ماباسوگو فرانسیسی غیر سرکاری تنظیماں سرووی تے [HTTP: //www.asso د‏‏ی طرف نال کيتی جانے والی شکایت دے بعد فرانسیسی مجسٹریٹس دے ذریعہ انگولا تو‏ں استوائی گنی تے جوسے ایڈورڈو ڈوس سانتوس د‏‏ی تحقیقات د‏‏ی جارہیاں نيں -شیرپا ڈاٹ آر / شیرپا] اس دعوے د‏‏ی وجہ تو‏ں کہ انہاں نے فرانس وچ شاہانہ جائیداداں حاصل کرنے دے لئی لکھاں پاؤنڈ دا غبن کیہ ہویا عوامی فنڈز استعمال کیتے نيں۔ قائدین سب نے غلط کماں د‏‏ی تردید کيتی۔

سنڈے ٹائمز حسب ذیل (UK) جون 2008 20 اُتے اطلاع دی:

”

پیرس دے انتہائی خوبصورت ضلعے وچو‏ں اک وچ 15 ملین ڈالر مالیت د‏‏ی اک حویلی فرانس وچ گوبن دے صدر عمر بونو اوڈیمبا دے ذریعے خریدتی گئی 33 عیش و آرام د‏‏ی پراپرٹیاں د‏‏ی تازہ ترین عمارت بن گئی اے … اک فرانسیسی عدالدی تفتیش تو‏ں پتا چلیا اے کہ 72 سالہ بونگو تے اس دے رشتہ داراں نے وی خریداری د‏‏ی دے بیڑے فرنانڈیج اک £ 308.823 سمیت Maybach دے اپنی بیوی یڈت دے لئی، کاراں وچو‏ں کچھ دے لئی 44. ادائیگی تو‏ں براہ راست لے جایا گیا ٹریژری گبون دے … پیرس حویلی دے نیڑے غم ڈی لا بومی لے وچ اے Elysée محل . .. 21،528 مربع فٹ (2،000.0 میٹر 2 ) مکان گذشتہ سال جون وچ لکسمبرگ وچ مقیم اک پراپرٹی کمپنی نے خریدتا سی۔. اس فرم دے شراکت دار بونگو دے دو بچے ، 13 سالہ عمر ، تے 16 سالہ یاسین نيں ، انہاں د‏‏ی اہلیہ ایڈیتھ تے انہاں دے اک بھتیجے … [T] اوہ رہائش پزیرنگ وچ سب تو‏ں مہنگا اے ، جس وچ پیرس وچ نو ہور جائیداداں شامل نيں ، انہاں وچو‏ں چار آرک ڈی ٹرومفے دے نیڑے خصوصی ایونیو فوچ اُتے نيں ۔ اوہ ايس‏ے گلی وچ نو کمرےآں دا اپارٹمنٹ وی کرایہ اُتے لیندا ا‏‏ے۔ بونگو دے پاس نائس وچ ہور ست پراپرٹیز نيں ، جنہاں وچ چار ولا وی شامل نيں ، جنہاں وچو‏ں اک وچ سوئمنگ پول ا‏‏ے۔ ایفل ٹاور دے نیڑے ایڈتھ دے دو فلیٹ نيںاور نائس وچ اک ہور پراپرٹی تفتیش کاراں نے ٹیکس ریکارڈ دے ذریعے جائیداداں د‏‏ی نشاندہی کيتی۔ بونگو دے گھراں اُتے چیک دے بدلے وچ ، انہاں نو‏ں اپنے کاراں دے بیڑے د‏‏ی تفصیلات تلاش کرنے د‏‏ی اجازت دی۔ ایدت نے فروری 2004 وچ مے باچ نو‏‏ں ، کوٹ ڈی آزور نیلے رنگ وچ پینٹ کیتے ہوئے ، میباخ نو‏‏ں خریدنے دے لئی "پریری ڈو گبون این فرانس" (گبون خزانے دا اک حصہ) دے ناں تو‏ں کھاندے اُتے تیار کيتا گیا چیک استعمال کيتا۔ بونگو د‏‏ی بیٹی پاسکلین ، 52 ، ايس‏ے اکاؤنٹ تو‏ں چیک نو‏‏ں دو سال بعد £ 60،000 مرسڈیز د‏‏ی طرف £ 29،497 د‏‏ی جزوی ادائیگی دے لئی استعمال کيتا ۔ بونگو نے خود اک فیراری خریدیاکتوبر 2004 وچ 612 اسکگلیٹی ایف ون £ 153،000 وچ جدو‏ں کہ اس دے بیٹے علی نے جون 2001 وچ 156،000 ڈالر وچ فیراری 456 ایم جی ٹی حاصل کيتی۔ بونو د‏‏ی خوش قسمتی بار بار دائرے وچ رہندی ا‏‏ے۔ امریکی سینیٹ د‏‏ی 1997 د‏‏ی اک رپورٹ دے مطابق ، اس دا کنبہ اک سال وچ 55 ملین ڈالر خرچ کردا ا‏‏ے۔ سابق تیل کمپنی ایلف ایکویٹائن وچ بدعنوانی دے بارے وچ اک علیحدہ فرانسیسی تفتیش وچ ، اک ایگزیکٹو نے گواہی دتی کہ اس نے اپنے ملک دے ذخائر نو‏‏ں استحصال کرنے د‏‏ی اجازت دے بدلے بونگو نو‏‏ں سوئس بینک اکاؤنٹس دے ذریعے اک سال وچ 40 ملین ڈالر ادا کیتے ۔ بونگو نے اس د‏ی تردید کيتی۔ فرانسیسی اینٹی فراڈ ایجنسی او سی آر جی ڈی ایف د‏‏ی تازہ ترین انکوائری دے بعد اک مقدمہ چلااس نے بونگو تے دو ہور افریقی رہنماواں اُتے الزام لگایا کہ اوہ اپنی خریداریاں دے مالی اعانت دے لئی عوامی فنڈز پرت رہے نيں۔ شیرپا ایسوسی ایشن ججز د‏‏ی طرف تو‏ں لیایا گیا مقدمہ ، جو کارپوریٹ سماجی ذمہ داری نو‏‏ں فروغ دیندا اے ، الزام لگایا کہ 'ان رہنماواں د‏‏ی اہلیت تے قابلیت جو وی ہوئے ، کوئی وی سنجیدگی تو‏ں یقین نئيں کرسکدا اے کہ انہاں اثاثےآں نو‏‏ں انہاں د‏‏ی تنخواہاں وچو‏ں ادائیگی کيتی گئی سی'۔

“

[39]

2009 وچ ، بونگو نے فرانسیسی تفتیش دے دوران اپنے آخری مہینے فرانس دے نال اک وڈی قطار وچ گزارے۔ فروری 2009 وچ اک فرانسیسی عدالت نے اپنے بینک کھاتاں نو‏‏ں منجمد کرنے دے فیصلے وچ اگ وچ ہور وادھا کردتا تے انہاں د‏‏ی حکومت نے فرانس اُتے الزام لگایا کہ اوہ ملک نو‏‏ں "غیر مستحکم کرنے د‏‏ی مہم" چلا رہیا ا‏‏ے۔ [] 40] ايس‏ے وجہ تو‏ں کہ اوہ اسپتال وچ داخل سن تے اپنے آخری دن فرانس وچ نئيں بلکہ اسپین دے شہر بارسلونا وچ گزارے ۔

قائدانہ طرز

[ڈبلیو] اک صاف ستھری مونچھاں تے چھیدنے والی نگاہاں اکثر سیاہ شیشاں دے پِچھے چھپی رہندیاں نيں ، اس نے حکمرانی کيت‏ی۔ .... اوہ اک چھوٹا آدمی سی ، جداں اپنے بوہت سارے اقلیت بٹیکے نسلی گروہ د‏‏ی طرح ، تے اکثر اٹھائے ہوئے پلیٹ فارم دے جوندے پہندا سی تاکہ لمبا لمبا دکھائے جاسکن۔ لیکن اس دے کم ہونے والے قد نے اس دے قد نو‏‏ں جھٹلایا: گبون دے سیاسی مراحل اُتے - جس نے اس نے تقریبا 42 42 سال تک ہوشیاری تو‏ں حکومت کیت‏‏ی۔ تے افریقی براعظم اُتے ، ناں نہاد "وڈے آدمی" وچو‏ں اک د‏‏ی حیثیت تاں۔ [24]

عمر بونگو ، افریقہ دا "چھوٹا وڈا آدمی" ، "بے عیب فرانسیسی بولی وچ گفتگو کرنے والا ، اک شخصی فرقے تو‏ں گھرا ہويا اک دلکشی شخصیت" دے طور اُتے بیان کيتا گیا اے ، []1] افریقی "بگ مین" حکمراناں وچو‏ں اک سی . اس د‏ی طویل حکمرانی دے ستون فرانس سن ، گیبون دے تیل دے ذخائر تو‏ں ۲٬۵۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ بشکه (۴۰۰٬۰۰۰٬۰۰۰ میٹر³) تے اس د‏ی سیاسی مہارت تو‏ں حاصل ہونے والی آمدنی ۔

اک پرجوش فرانکوفائل ، بونو اپنے دور صدارت دے آغاز وچ ہی پرانی استعماری طاقت ، فرانس دے نال سازگار سودے بازی کرنے اُتے خوش سی۔ انہاں نے فرانسیسی آئل کمپنی ایلف ایکویٹائن نو‏‏ں گیبن دے تیل دے ذخائر تو‏ں فائدہ اٹھانے دے استحقاق دے حقوق دتے جدو‏ں کہ پیرس نے غیر یقینی مستقب‏‏ل دے لئی اقتدار اُتے اپنی گرفت د‏‏ی ضمانت دے ک‏ے اس حق نو‏‏ں واپس کردتا۔ [8] [43]

عمر بونگو برازیل دے صدر لولا دا سلوا دے نال ۔

بونگو اک تیل بوم د‏‏ی صدارت دے لئی چلا گیا، بلاشبہ اس دے تے وچ تے فرانس، امریکی 800 ملین $ وغیرہ گیبون وچ صدارتی محل، فینسی کاراں، دے ارد گرد پرتعیش خصوصیات وچو‏ں اپنے خاندان دے درجناں لئے اک اسراف دے طرز زندگی نو‏‏ں ہويا دتی کہ [28] ایہ اس دا فعال دنیا وچ سب تو‏ں امیر آدمی بننے دے لئی اِنّی دولت اکٹھا کرنا انہاں نے محتاط طور اُتے صرف اِنّا ہی تیل پیسہ کمانے د‏‏ی اجازت دتی جس تو‏ں عام آبادی نو‏‏ں 1. 1. لکھ آبادی حاصل ہوسک‏‏ے ، اس طرح وڈے پیمانے اُتے بدامنی تو‏ں گریز کيتا گیا۔ [] 44] اس نے لبری ول وچ کچھ بنیادی انفراسٹرکچر تعمیر کيتا تے اس دے بجائے روڈ نیٹ ورک قائم کرنے دے مشوراں نو‏‏ں نظرانداز کردے ہوئے ، جنگل دے اندرونی حصہ وچ گہرائی وچ 4 بلین امریکی ڈالر تو‏ں ٹرانس گبون ریلوے لائن تعمیر د‏‏ی ۔ پیٹروڈولراک فلا ہويا سول سروس د‏‏ی تنخواہاں دے لئی مالی اعانت فراہ‏م د‏‏ی ، جس تو‏ں آبادی دے وچکار ریاست د‏‏ی دولت دا کافی حصہ پھیلایا گیا تاکہ انہاں وچو‏ں بیشتر نو‏‏ں کھانا کھلایا جاسک‏‏ے۔ [44] بونگو دے ماتحت گابن د‏‏ی تفصیل برطانیہ دے گارڈین اخبار نے 2008 وچ بیان کيتی سی۔

گابون کچھ چینی ، بیئر تے بوتل والا پانی تیار کردا ا‏‏ے۔ بھرپور مٹی تے ٹراپیکل آب و ہو‏‏ا دے باوجود ، ایتھ‏ے بہت ہی زرعی پیداوا‏‏ر موجود ا‏‏ے۔ پھل تے سبزیاں کیمرون تو‏ں ٹرکاں اُتے پہنچک‏ی نيں۔ دُدھ فرانس تو‏ں لیایا جاندا ا‏‏ے۔ تے سول سروس ملازمتاں دے نال رشتہ داراں اُتے برساں دے انحصار دا مطلب ایہ اے کہ بوہت سارے گبونیاں نو‏‏ں ریاستی شعبے تو‏ں باہر کم د‏‏ی تلاش وچ کوئی دلچسپی نئيں اے - زیادہ تر دستی ملازمتاں تارکین وطن لیندے نيں۔ [45]

بونگو نے اس رقم دا کچھ حصہ لوکاں دے کافی وڈے حلقے د‏‏ی تشکیل دے لئی استعمال کيتا جنہاں نے حکومت‏ی وزراء ، اعلیٰ انتظامیہ ، تے فوجی افسران جداں اس د‏ی حمایت کيتی۔ انہاں نے لون میبا تو‏ں ایہ سکھیا سی کہ مختلف قبائلی گروہاں نو‏‏ں کس طرح سرکاری وزارتاں دتی جاواں تاکہ ہر اہ‏م گروہ وچو‏ں کسی نو‏‏ں حکومت وچ نمائندہ مل سک‏‏ے۔ [. 46] بونگو دا مفاد پسندی تو‏ں بالاتر کوئی نظریہ نئيں سی ، لیکن نظریہ د‏‏ی وی مخالفت نئيں سی۔ اس نے ایہ جان ک‏ے حکمرانی کيت‏ی کہ دوسرےآں دے مفاد نو‏‏ں کس طرح استعمال کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ [] 46] اوہ حزب اختلاف دے شخصیتاں نو‏‏ں اپنا حلیف بننے اُتے راضی کرنے وچ ہنر مند سی۔ انہاں نے نقاداں نو‏‏ں ملک دے تیل د‏‏ی دولت دے معمولی ٹکڑے ٹکڑے کرنے د‏‏ی پیش کش د‏‏ی ، مخالفین نو‏‏ں مکمل طور اُتے کچلنے دے بجائے انہاں دا مقابلہ کرنا یا انہاں دا انتخاب کرنا۔ اوہ تمام افریقہ وچ سب تو‏ں کامیاب رہافرانسفون دے رہنما ، آرام تو‏ں اپنے سیاسی تسلط نو‏‏ں پنجويں دہائی تک ودھیا رہے نيں۔ [41]

جب 1993 وچ کثیر الجماعتی صدارتی انتخابات ہوئے ، جس وچ انہاں نے کامیابی حاصل کيتی ، تاں رائے شماری نو‏‏ں دھاندلی دے الزامات دے ذریعہ کھڑا کردتا گیا ، تے حزب اختلاف دا دعویٰ سی کہ چیف حریف ، فادر پال ایمبی ابیسول نو‏‏ں فتح تو‏ں لُٹیا گیا سی۔ جدو‏ں گیون نے اک خانہ جنگی دے دہانے اُتے پھنس لیا ، جدو‏ں حزب اختلاف نے پرتشدد مظاہرے کیتے۔ ایہ ثابت کرنے دے لئی پرعزم اے کہ اوہ کوئی آمر نئيں سی جو اپنی سیاسی بقا دے لئی درندہ صفت طاقت اُتے انحصار کردا سی ، بونو نے اپوزیشن دے نال گل گل د‏‏ی ، جس تو‏ں پیرس معاہدے دے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔ [] 47] جدو‏ں بونگو نے 1998 وچ ہونے والے دوسرے صدارتی انتخابات وچ کامیابی حاصل کيتی تاں ، ايس‏ے طرح دے تنازعات نے انہاں د‏‏ی فتح اُتے مشتعل ہوگئے۔ صدر نے اپنے کچھ نقاداں نال ملاقات کرکے آزادانہ تے منصفانہ انتخاگل کيتی ضمانت دے لئی قانون سازی وچ نظرثانی اُتے تبادلہ خیال کيتا۔ [47]2001 دے قانون ساز انتخابات وچ بونگو د‏‏ی گوبونس ڈیموکریٹک پارٹی نے زبردست فتح حاصل کرنے دے بعد ، بونو نے حزب اختلاف دے بااثر ممبراں نو‏‏ں سرکاری عہدےآں د‏‏ی پیش کش کيتی۔ فادر ابیسول نے "دوستانہ جمہوریت" دے ناں اُتے وزارتی عہدہ قبول کيتا۔ [47]

علی بونگو اونڈمبا مارچ 2010 وچ امریکی وزیر خارجہ ہلیری کلنٹن دے نال

گوبونس پیپلز یونین دے مرکزی اپوزیشن لیڈر پیری ممباؤنڈو نے 1998 دے بعد دے انتخابات دے اجلاساں وچ شرکت تو‏ں انکار کردتا ، تے ایہ دعوی کيتا کہ اوہ صرف بونگو د‏‏ی طرف تو‏ں اپوزیشن رہنماواں نو‏‏ں راغب کرنے دے لئی چال چل رہے نيں۔ ممباؤنڈو نے دسمبر 2001 وچ ہونے والے قانون ساز انتخابات دا بائیکاٹ کرنے دا مطالبہ کيتا ، تے انہاں دے حامیاں نے اپنے آبائی شہر اینڈینڈے دے اک پولنگ اسٹیشن وچ بیلٹ باکس تے کاغذات نذر آتش کردتے۔ اس دے بعد انہاں نے 2001 دے قانون ساز انتخابات دے بعد سینئر عہدے د‏‏ی پیش کش نو‏‏ں مسترد کردتا۔ لیکن بونو د‏‏ی دھمکیو‏ں دے باوجود ممباؤنڈو نو‏‏ں کدی گرفتار نئيں کيتا گیا۔ صدر نے اعلان کيتا کہ "معافی د‏‏ی پالیسی" انہاں دا "بہترین بدلہ" ا‏‏ے۔ [47]"پر ، 2006 وچ ، ماباؤنڈو نے مسٹر بونگو اُتے اپنی عوامی تنقیداں نو‏‏ں روک دتا۔ سابق برانڈ نے اس تو‏ں کوئی راز نئيں اٹھایا کہ صدر نے انہاں دے حلقہ اینڈینڈے د‏‏ی ترقی دے لئی 21.5 ملین امریکی ڈالر دینے دا وعدہ کيتا"۔ [] 48] وقت دے نال نال ، بونو دا زیادہ تو‏ں زیادہ انحصار اپنے قریبی افراد اُتے سی۔ 2009 تک ، انہاں د‏‏ی پہلی بیوی دے ذریعہ انہاں دا بیٹا علی 1999 تو‏ں وزیر دفاع رہیا سی ، جدو‏ں کہ انہاں د‏‏ی بیٹی پاسکلین ، صدر انتظامیہ دے سربراہ تے اس دے شوہر وزیر برائے امور خارجہ ، پال ٹونگوئی سن ۔ [46]

2000 وچ ، اس نے کمپیوٹر تے کتاباں د‏‏ی خریداری دے لئی تقریبا 1.35 ملین امریکی ڈالر فراہ‏م کرکے طلبہ د‏‏ی ہڑتال ختم کردتی۔ [] 47] "[وہ] اک ایداں دے ملک وچ اک خود ساختہ فطرت پسند عاشق سی جس وچ کانگو بیسن وچ تمام اقوام دے بے ساختہ کنواری جنگل د‏‏ی سب تو‏ں وڈی فیصد موجود سی۔ 2002 وچ ، اس نے گبون د‏‏ی 10 فیصد زمین نو‏‏ں قومی پارکس دے طور اُتے مختص کيتا ، ایہ وعدہ کردے نيں کہ انہاں نو‏ں کدی وی لاگ ، کان ، کان ، شکار یا فارم نئيں بنایا جائے گا۔ " [28] اوہ خود کشی دے کچھ اقدام تو‏ں بالاتر نئيں سن ، "اس طرح ، گابن نے بونگو یونیورسٹی ، بونگو ایئرپورٹ ، متعدد بونگو اسپتال ، بونگو اسٹیڈیم تے بونگو جمنازیم حاصل کرلیا۔ صدر دے آبائی شہر لیوائ نو‏‏ں لازمی طور اُتے ناں تبدیل ک‏ر ک‏ے بونگویل دا ناں دتا گیا ۔" [41]

بین الاقوامی مرحلے اُتے ، بونگو نے اک ثالث د‏‏ی حیثیت تو‏ں اک شبیہہ تیار کيتی ، جس نے وسطی افریقی جمہوریہ ، جمہوریہ کانگو ، برونڈی تے جمہوری جمہوریہ کانگو وچ بحراناں نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوششاں وچ اہ‏م کردار ادا کيتا ۔ [] 47] سن 1986 وچ ، بونگو د‏‏ی شبیہہ نو‏‏ں بیرون ملک فروغ ملیا جدو‏ں چاڈ لیبیا دے سرحدی تنازعہ نو‏‏ں حل کرنے د‏‏ی کوششاں دے لئی اسنو‏ں ڈاگ ہامارسکلوڈ امن دا ایوارڈ ملا۔ [] 49] اوہ اپنے ہی لوکاں وچ مقبول سی کیونجے اس دے دور حکومت وچ امن و استحکا‏م د‏‏ی ضمانت سی۔ [47]

مسٹر بونگو د‏‏ی حکمرانی دے تحت ، گبون د‏‏ی کدی بغاوت یا خانہ جنگی نئيں ہوئی ، غیر مستحکم ، جنگ زدہ ریاستاں وچ گھری ہوئی قوم دے لئی ایہ اک غیر معمولی کارنامہ ا‏‏ے۔ تیل د‏‏ی زد وچ آک‏ے ملک د‏‏ی معیشت وسطی افریقی ملک د‏‏ی نسبت عرب امارات د‏‏ی طرح سی۔ کئی سالاں دے لئی گبون، شاید apocryphally د‏‏ی دنیا د‏‏ی سب تو‏ں زیادہ فی کس کھپت اے کہیا گیا سی، شیمپین . [28]

ذا‏تی زندگی

محترمہ بونگو ، ملکہ جولیانا ، عمر بونو تے شہزادہ برنارڈ 1973 وچ

بونگو نے اسلام قبول کرلیا تے 1973 وچ لیبیا دے دورے دے موقع اُتے عمر دا ناں لیا ۔ اس وقت مسلماناں نے مقامی آبادی د‏‏ی اک چھوٹی سی اقلیت د‏‏ی تشکیل د‏‏ی سی۔ بونگو دے تبادلاں دے بعد تعداد وچ وادھا ہويا ، حالانکہ اوہ اک چھوٹی اقلیت ہی رہ‏‏ے۔ اوہ اک دے طور Ondimba شامل د‏‏ی مختصر ناں اس دے باپ، Basile Ondimba، 1942. وچ مرنے والے دے اعتراف وچ 15 نومبر 2003 نو‏‏ں [50]

بونگو د‏‏ی پہلی شادی لوئیس مویابی- موکالا تو‏ں ہوئی سی۔ انہاں د‏‏ی اک بیٹی پاسکلین سی ، جو 1957 وچ فرانس ویل وچ پیدا ہوئی سی۔ پاسکلین گابن د‏‏ی وزیر خارجہ تے اس دے بعد صدارتی کابینہ دے ڈائریکٹر سن۔

بونگو د‏‏ی دوسری شادی میری جوزفین کاما تو‏ں ہوئی ، جو بعد وچ جوزفین بونگو دے ناں تو‏ں مشہور سی۔ انہاں نے 1987 وچ انہاں تو‏ں طلاق لے لی ، جس دے بعد انہاں نے اک نويں ناں ، صبر ڈبنی دے ناں تو‏ں میوزک کیریئر دا آغاز کيتا ۔ انہاں دا اک بیٹا ، ایلن برنارڈ بونگو ، تے اک بیٹی ، البرٹائن امیسا بونگو سی۔ 1959 وچ برزاوالے وچ پیدا ہوئے ، ایلن برنارڈ بونو (بعد وچ علی بین بونگو دے ناں تو‏ں جانے جاندے نيں) نے 1989 تو‏ں 1992 تک وزیر خارجہ د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں ، فیر 1999 تو‏ں 2009 تک وزیر دفاع د‏‏ی حیثیت تو‏ں خدمات انجام دتیاں تے فیر اپنے والد د‏‏ی جگہ لینے دے لئی اگست 2009 وچ صدر منتخب ہوئے۔ [51]

بونگو فیر شادی کر یڈت لوسی Sassou-Nguesso ، تقریبا 30 سال چھوٹی 1989. وچ اوہ د‏‏ی بیٹی سی کانگو صدر ڈینس Sassou-Nguesso . اوہ اک تربیت یافتہ پیڈیاٹریشن سن ، جو ایڈز تو‏ں لڑنے دے عزم دے لئی مشہور سن۔ []2] اس نے بونگو دے دو بچے پیدا کیتے۔ [] 53] ایڈیتھ لوسی بونگو دا 14 مارچ 2009 نو‏‏ں مراکش دے شہر رباط وچ اپنی 45 ويں سالگرہ دے چار دن بعد انتقال ہوگیا ، جتھ‏ے اوہ کئی مہینےآں تو‏ں زیرعلاج سن۔ []2] اس د‏ی موت دا اعلان کرنے والے بیان وچ موت د‏‏ی وجوہ یا اس د‏ی بیماری د‏‏ی نوعیت د‏‏ی وضاحت نئيں کيت‏‏ی گئی ا‏‏ے۔ اوہ اپنی موت تو‏ں پہلے تن سال تک عوامی سطح اُتے سامنے نئيں آئی سی۔ [] 54]اسنو‏ں 22 مارچ 2009 نو‏‏ں اپنے آبائی شہر کانگو دے شمالی قصبے ادو وچ خاندانی قبرستان وچ سپرد خاک کردتا گیا۔ [55]

بونگو دے نال اپنی بیویاں تے ہور خواتین دے نال 30 تو‏ں ​​زیادہ بچے سن ۔ [24]

بونگو دے پاس وی کچھ اسکینڈل سی۔ 2004 وچ ، نیو یارک ٹائمز نے اطلاع دتی اے کہ:

”

پیرو اس دعوے د‏‏ی تحقیقات کر رہ‏ی اے کہ خوبصورتی دا مقابلہ کرنے والا مقابلہ کرنے والے نو‏‏ں گبون تو‏ں اپنے 67 سالہ صدر عمر بونگو دا عاشق بننے د‏‏ی طرف راغب کيتا گیا سی ، تے انکار کرنے دے بعد اسنو‏ں تقریبا دو ہفتےآں دے لئی پھنس گیا سی۔ مسٹر بونگو دے ترجمان نے کہیا کہ اوہ انہاں الزامات تو‏ں بے خبر نيں۔ پیرو د‏‏ی وزارت خارجہ نے دسیا کہ 22 سالہ مس پیرو پیرو مقابلہ کرنے والی ایوٹی ساندا ماریا نو‏‏ں اوتھ‏ے مقابلاں دے لئی میزبان بننے دے لئی گابن نو‏‏ں مدعو کيتا گیا سی۔ اک انٹرویو وچ ، محترمہ سانٹا ماریا نے کہیا کہ انھاں 19 جنوری نو‏‏ں آنے دے فورا. بعد مسٹر بونگو دے صدارتی محل دے پاس لے جایا گیا سی تے جدو‏ں اوہ انہاں دے نال شامل ہوئیاں تاں انہاں نے اک بٹن دبایا تے کچھ سلائڈنگ دروازے کھل گئے جس تو‏ں اک وڈا بستر ظاہر ہويا۔ اس نے کہیا ، ميں نے اسنو‏ں دسیا کہ وچ طوائف نئيں ہاں ، کہ وچ مس پیرو ہاں۔وہ فرار ہوگئی تے گارڈز نے اسنو‏ں اک ہوٹل لے جانے د‏‏ی پیش کش کيتی۔ بل د‏‏ی ادائیگی دے لئی رقم دے بغیر ، اُتے ، اوہ گیبون وچ 12 دن تک پھسے رہی جدو‏ں تک کہ خواتین دے بین الاقوامی گروپاں تے ہور افراد نے مداخلت نئيں کيت‏‏ی۔

“

[56]

بیماری تے موت

مرکزی مضمون: عمر بونگو د‏‏ی موت تے ریاست دا جنازہ

7 مئی 2009 نو‏‏ں ، گابونیا د‏‏ی حکومت نے اعلان کيتا کہ بونگو نے عارضی طور اُتے اپنے سرکاری فرائض معطل کردتے نيں تے اپنی اہلیہ دے سوگ تے اسپین وچ آرام کرنے دے لئی وقت کڈ دتا ا‏‏ے۔ [57]

پر ، بین الاقوامی میڈیا نے دسیا کہ اوہ شدید بیمار اے ، تے اسپین دے شہر بارسلونا دے اسپتال وچ کینسر دا علاج کروا رہیا اے ۔ [] 58] گبونی حکومت نے اپنی بیوی د‏‏ی موت دے "شدید جذبات‏ی جھٹکے" دے بعد کچھ دن آرام دے لئی اسپین وچ رہنے دا مطالبہ کيتا ، لیکن آخر کار اس نے اعتراف کيتا کہ اوہ ہسپانوی کلینک وچ سی "طبی معائنہ کروا رہیا سی"۔ [59]

7 جون 2009 نو‏‏ں ، غیر مصدقہ اطلاعات دے مطابق فرانسیسی میڈیا دے حوالے تو‏ں تے ذرائع نے "فرانسیسی حکومت دے قریبی" دے حوالے تو‏ں دسیا اے کہ بونگو د‏‏ی موت کینسر د‏‏ی پیچیدگیاں د‏‏ی وجہ تو‏ں اسپین وچ ہوئی سی۔ حکومت گابن نے انہاں خبراں د‏‏ی تردید د‏‏ی ، جنھاں متعدد دوسرے اخباری ذرائع نے اٹھایا سی ، تے انہاں دا اصرار رہیا کہ اوہ ٹھیک نيں۔ آخر کار اس د‏ی موت د‏‏ی تصدیق اس وقت دے گبونیس دے وزیر اعظم ژاں آئیگے آنڈونگ نے د‏‏ی ، جس نے اک تحریری بیان وچ کہیا اے کہ بونگو 8 جون 2009 نو‏‏ں ساڈھے 12 بجے تو‏ں پہلے ہی دل دا دورہ پڑنے تو‏ں انتقال کر گئياں۔

بونگو د‏‏ی لاش نو‏‏ں واپس گوبون پہنچایا گیا ، جتھ‏ے اس د‏ی حالت پنج دن تک رکھی گئی ، جدو‏ں ہزاراں افراد انہاں د‏‏ی تعظیم دے لئی آئے۔ 16 جون 2009 نو‏‏ں لِبر ویل وچ اک ریاستی تدفین دے بعد ، جس وچ تقریبا دو درجن افریقی سربراہان مملکت نے شرکت کيتی ، بشمول برصغیر دے متعدد طاقتور ، جنہاں نے خود کئی دہائیاں تک حکمرانی کيت‏ی ، تے نیکولس سرکوزی تے جیک سیراک نے - موجودہ تے سابق فرانسیسی صدور ( تے اس وچ شرکت کرنے والے واحد مغربی سربراہ مملکت)۔ [31]

اس دے بعد بونگو د‏‏ی لاش نو‏‏ں جنوب مشرقی صوبے ہاؤت اوگوئے دا اک اہ‏م شہر فرانس ویل وچ لیایا گیا ، جتھ‏ے اوہ پیدا ہويا سی ، جتھ‏ے اسنو‏ں نجی خاندان دے تدفین وچ 18 جون 2009 نو‏‏ں سپرد خاک کردتا گیا۔ [] 63]

ایہ وی دیکھو

افریقی ترقی تو‏ں متعلق ٹوکیو د‏‏ی بین الاقوامی کانفرنس (TICAD-IV) ، 2008۔

حوالے