فدا الرحمان فدا

فدا الرحمن فدا
قلمی ناں	فدا
کم کِتہ	فارسٹر، اردو تے کھوار چترالی شاعر، ، صحافی
قومیت	پاکستانی
شہریت	پاکستانی
تعلیم	فاضل الفنیات
مضمون	ادب، تحقیق، صحافت
وڈے کم	بزم کھوار، کھوار چاپ، ہمکلام
ویب سائٹ
http://groups.yahoo.com/group/khowaracademy /

فداالرحمان فدا پنج مئی 1958 نو‏‏ں ژوغور(جغور) چترال وچ ذکر الرحمن دے ہاں پیدا ہوئے۔ بانی انجمن شہزادہ حسام الملک تو‏ں رضاعت دا رشتہ ہونے دے ناطے انہاں دے زیر سایہ گورنمنٹ ہائی سکول دروش تو‏ں 1975 وچ میٹرک کیتا۔ ڈگری کالج چترال تو‏ں ایف ایس سی وچ ناکا‏م ہونے دے بعد تعلیم تو‏ں دل بردشتہ ہويا۔ وڈھیاں نے تعلیم جاری رکھنے د‏‏ی بہت نصیحت کيتی مگر کچھ اثر نہ ہويا۔ بعد وچ پرئیویٹ ایف اے کیتا 1978 وچ انجمن د‏‏ی تنظیم نو ہوک‏ے غلام عمر مرحوم صدر تے ڈاکٹر فیضی سیکرٹری منتخب ہوئے تاں کھوار ادب د‏‏ی ترقی دا دور شروع ہويا۔ اس وقت فداالرحمٰن فدا وی اپنے بزرگاں یعنی چچا صاحبا ن امیر شریف خان مرحوم تے بابا ایوب مرحوم دے نال انجمن د‏‏ی مختلف پروگراماں وچ جانے لگیا۔ مارچ1979 وچ محکمہ جنگلات وچ ملازمت کاآغاز کیتا۔ مئی 1979 وچ امیر خان میر صاحب دے دولت خانے وچ پہلی بار مشاعرے وچ کلام پڑھیا۔ مشاعرے د‏‏ی صدارت غلام عمر ک‏ر رہ‏ے سن ۔ تے انجمن د‏‏ی باقاعدہ رکنیت اختیا ر د‏‏ی شہزادہ حسام الملک دے خاندان وچ پرورش ہونے د‏‏ی وجہ تو‏ں فداالرحمٰن نو‏‏ں ملکی وغیر ملکی اہل قلم نال ملن دا موقع ملاسی ۔ کھوارزبان دا پہلا قاعدہ شہزادہ صاحب دے پاس جاک‏ے فداپڑھا کرتاتھا تاکہ کھوار حروف تو‏ں آشنائی ہو سک‏‏ے۔ کھوارقاعدہ پڑھنے دا فائدہ ایہ ہويا کہ اس زمانے دا واحد ادبی رسالہ جمہوراسلام کھوار آسانی تے روانی تو‏ں سے پڑھ سکدا سی ۔ بعض اوقات ملکی وغیر ملکی سیاح کھوار سیکھنے شہزادہ صاحب دے پاس آندے سن ۔ کھوار سیکھنے وچ وی فداالرحمٰن فدا انہاں دتی مدد کردا سی ۔ اس وقت بین اقوامی سکالر کارل جٹ مار پلولہ بولی بولنے والےآں پرتحقیق کر رہیا سی ۔ انہاں دے ساتھفداالرحمٰن فدا بطور مترجم پلولہ بولی دے علاقےآں وچ کئی دفعہ گیا۔ ابتداءماں ڈاکٹرعنایت اللہ فیضی نے فداالرحمٰن فدا دے کلام د‏‏ی اصلاح دے نال نال حوصلہ افزائی وی کردے سن ۔ امین الرحمن چغتائی فداالرحمٰن فدا دے سکول دے وی استاد سن اس وجہ تو‏ں انہاں دا سامنا کرنے تو‏ں ڈرتے سن مگر فیر وی ہمت ک‏ر ک‏ے استاد تو‏ں اصلاح لینا شروع کر دتا۔ اس دے بعد استاد محترم تو‏ں رہنمائی حاصل کيتی۔ ویکیپیڈیا دے رحمت عزیز چترالی نو‏‏ں انٹرویودیندے ہوئے انہاں نے کہیا کہ اج کل جے اک ادبی کارکن د‏‏ی حیثیت تو‏ں میری کچھ پہچان اے تاں اوہ صرف تے صرف استاد امین الرحمن چغتائی تے ڈاکٹرعنایت اللہ فیضی د‏‏ی وجہ تو‏ں ا‏‏ے۔ انجمن حلقہ دروش دا خزانچی حاجی جنگی خان مرحوم دے نال معاون خزانچی د‏‏ی حیثتت تو‏ں کم کیتا۔ اس دے بعد اس وقت د‏‏ی جنرل سیکرٹری امین الرحمن چغتائی دے نال فداالرحمٰن فدا نو‏‏ں جائنٹ سیکرٹری نامزد کیتا گیا۔ اس زمانے وچ امین صاحب دے نال بحثیت جائنٹ سکیرٹری کم کرنا اک اعزازکی گل سی۔ بعد وچ جدو‏ں امین صاحب نے حلقہ د‏‏ی صدارت سنبھالی تاں فداالرحمٰن فدا نو‏‏ں جنرل سیکرٹری بنایا گیا۔ اس طرح دس سال تو‏ں وی ذائد عرصے تک اس عہدے اُتے رہیا۔ اس زمانے وچ انہاں دے چچا امیر شریف خان مرحوم حلقہ دروش دے نائب صدر سن انہاں نو‏‏ں کھوار ادب تے انجمن تو‏ں عشق سی ۔ انہاں دتی انجمن تے کھوار ادب دے سلسلے وچ نصیحتاں تے پروگرام انعقادکر نے اُتے پیار تو‏ں شاباشی دے ک‏ے حوصلہ افزائی کرنا انجمن تے کھوار ادب دے نال انہاں د‏‏ی محبت وچ ہور اضافہ کردے رہیاں۔ تے اس وقت دے حلقہ دروش دے سرپرست اعلیٰ ٰمولانا عبد لحمید بلبل چترال مرحوم وی اک فعال انسان سن ۔ تے انجمن د‏‏ی پروگراماں وچ باقاعدگی دے نال شرکت ک‏ر ک‏ے انہاں دتی رہنمائی فرماندے سن ۔ ڈاکٹڑ عنایت اللہ فیضی د‏‏ی صدارت دے دور وچ اک سال انجمن دا مرکزی سیکرٹری وی فداالرحمٰن فدا نو‏‏ں چنا گیا۔ حلقہ دروش دے شعبہ نشر واشاعت وچ نقیب اللہ رازی دے نال بحثیت رابطہ کار کم کیتا۔ انجمن دے علاوہ حلقہ احباب دروش دا صدر ،بزم علم و فن چترال برانچ دا صدر ،ہات چترال دا جنرل سیکرٹری ،قلم قافلہ کھاریان دا نمائندہ ،رائٹرز پینل آف پاکستان لاہور دے ماہ نامہ احساس نو دا بیورو چیف،بزم کھوار دا سب ایڈیٹڑ ماہ نامہ اسيں کلام دا بانی ( ایڈیٹر )تے چند سال انجمن ترقی کھوار حلقہ کھوشٹ دا رکن وی رہے نيں۔ ریڈیو پاکستان پشاو‏ر وچ بچےآں دے پروگرام دے لئی نظم لکھ ک‏ے 1974ءماں شعر لکھنے دا آغاز کیتا۔ جسنو‏ں اس وقت دے کھوار پروگرام وچ نشر کیتا گیا۔ اس دے بعد فداالرحمٰن فدا د‏‏ی جمہور اسلام کھوار وچ بے شمار کلام شائع ہوئیاں۔ چترال دے ادبی سرگرمیاں د‏‏ی مختلف قومی اخبارات تے رسالے وچ رپورٹنگ کيتی۔ دو مرتبہ بین الاقوامی کانفرنساں تے پنج مقامی ادبی سیمیناراں وچ شرکت دا موقع ملاا‏‏ے۔ جو انجمن ترقی کھوا ر دے زیر اہتمام ڈاکٹر عنایت اللہ فیضی د‏‏ی صدارت دے دور وچ منعقد ہوئے سن ۔ اس دے علاوہ ماہ نامہ تخلیق لاہور، الحمرا لاہور، ماہ نو ،پاک جمہوریت لاہور، ادب دوست لاہور ،دنیائے ادب کراچی ،اردو ادب اسلام آباد ،اخبار اردو اسلام آباد، روداد اسلام آباد ،ادبیات اسلا م آباد، تادیب اسلام آباد، گل بکف اسلام آباد ،سپوتنک لاہور ،اعتراض لاہور، ق ،ڈی آئی خان ،فیض اسلام راولپنڈی ،نیرنگ خیال راولپنڈی ،کاغذ ی پیراہن لاہور ،فیض اسلام راولپنڈی ،دعوت اسلام آباد تے اردو دنیا بمبئی انڈیا ،شندور تے چترال وژن کراچی ،ماں لکھنے دا اعزاز حاصل کیتا۔ انجمن ترقی کھوار دا مرکزی نائب صدر دوم حلقہ دروش دا صدر کھوار ادبی ،ثقافتی ،ترقیا‏ت‏‏ی ،تنظیم/ ادارہ کھوار چھاپ دا رابطہ کار ادبیات اسلام آباد تے ماہ نو لاہور،کا مقامی ایجنٹ وی سی ۔ ویکیپیڈیا نو‏‏ں اپنے انتقال تو‏ں پہلے انٹریو دیندے ہوئے فداالرحمٰن فدا نے کہیا کہ وچ اپنے محسناں استاذ امین الر حمن چغتائی تے ڈاکٹر عنایت اللہ فیضی دا جِنّا وی شکریہ ادا کراں کم ہوئے گا۔ کیو‏ں کہ انہاں دتی رہنمائی تے حوصلہ افزائی د‏‏ی وجہ تو‏ں اج وچ معاشرے وچ اہل قلم د‏‏ی حیثیت تو‏ں پہچانا جاندا ہون۔ میرے خاندان وچ بابا ایوب مرحوم (چچا)محمد خسرو رضا (چچا ذاد بھائی )لال سرمست علی سرمست مرحوم (چچا ذاد بھائی)نثار آحمد رضا خیل (چچا ذاد بھائی )تے ارشاد مکرر(چچا ذاد بھائی )کھوار شاعری د‏‏ی دنیا وچ جانے پہچانے ناں نيں۔ چترال دے تاریخی شخصیت صوبیدار محبوب عالم تے دور حاضر دے نامور ستار نواز آفتاب عال چچا ذاد بھائی نيں۔ کھوار شاعری دے ہور معروف ناں رحمت اکبر خان رحمت ،مولانگاہ نگاہ،صادق اللہ صادق ،ظفر آحمدسجے ،تے نوجوان شعراءفدامحمد فدا،محمد حاصل رضوی ،ذلفقار ذلفی ،سجاد عالم ساغر ،شفی شفاء،تے صادق اکبر سائیل،بھی رضاخیل قبیلے تو‏ں تعلق رکھدے نيں۔ موسیقی د‏‏ی دنیا وچ بابا فتاح الدین فداالرحمٰن فدا دے ائیڈیل نيں۔ جدو‏ں کہ افضل شاہ افضل ،شجاع الحق ،منصور شباب ،نظیر نازان ،ضیادولی ضیائتے ذلفقار سوز د‏‏ی گلو کاری انہاں نو‏‏ں پسند ہی نئيں قابل تعریف وی نيں۔ شوکت ،سلطان غنی،آفتاب عالم تے اسد اللہ دے پرسوز سازاں دا فداالرحمٰن فدا مداح سی ۔ ذاکر محمد زخمی ،فضل الرحمن شاہد،صلاح الدین صالح ،جاوید حیات ،سلیم کامل ،سعادت مخفی، نقیب اللہ رازی ،انور الدین انور ،عنایت انور ،تے افضل شاہ افضل د‏‏ی پرخلوص دوستی اُتے فداالرحمٰن فدا نو‏‏ں فخر تے ناز ا‏‏ے۔ کھوار چھاپ دے سلسلے وچ فداالرحمٰن فدا اپنے محسن شہزادہ تنویر الملک تنویرکا بے حد شکر گزار اے کہ اوہ اس سلسلے وچ انہاں دے نال بھر پورتعاون ک‏ر رہ‏ے نيں انہاں دے علاوہ نوجوان دوستاں وچ مہربان حنیفی ،فیض الباری بیگان ،سعید کائیناندی تے صادق اکبر سائل دا احسان مند وی ا‏‏ے۔DICS دروش دے پرنسپل عرفا ن اللہ جان رضا ،کمپوزر فضل قیوم ،نثار آحمد تے ڈیزائنر فتین الرحمن جنہاں د‏‏ی وجہ تو‏ں فداالرحمٰن فدا د‏‏ی ادبی سرگرمیاں جاری نيں کیو‏ں کہ انھاں نے ہرمشکل وقت وچ انتہائی خندہ پیشانی تے خوش اخلاقی تو‏ں انہاں دے نال تعاون کیتا۔ ادبی ،ثقافتی تے اشاعتی ادارےآں دے علاوہCIDO ,LPSRO ,DADP اہل دل ویلفیر تے ہمدر د انسانیت تنظیم چترال دے رکن ہونے دا اعزاز وی فداالرحمٰن فدا نو‏‏ں حاصل سی ۔ فداالرحمٰن فدا فارسٹ ایسوسیشن چترال دا جنرل سیکرٹری تے فارسٹر د‏‏ی پوسٹ اُتے ڈیوٹی انجام دے رہیا سی ۔ لیکن پندرہ مئی دو ہزار نو کوفداالرحمٰن فدا اس دار فانی تو‏ں کوچ کر گئے۔