فرانسیسی ہند چینی
فرانسیسی ہند چینی ، چڑھدے دکھنی ایشیاء چ ہند چینی علاقے چ فرانسیسی سامراجی بادشاہت دا اک حصہ سی ۔ جہڑی تن ویت نامی علاقےآں ٹونکن ، انام تے کوچینچینا تے کمبوڈیا دا وفاق سی جہڑا 1887ء چ قائم کیتا گئیا ۔ اس چ لاؤس نوں 1893ء چ شامل کیتا گئیا ۔ اسدا راجگھر 1902ء چ سائیگون توں ہنوئی چ منتقل کیتا گئیا ۔ دوجی جنگ عظیم چ جاپان دے مل ہیٹھ سی تے اسدا نتظام ویچی فرانس دے کول سی ۔ 1945ء دے شروع چ ہوچی منہ نے فرانس دے خلاف اک کیمونسٹ بغاوت دی قیادت کیتی جسنوں فرانسیسی ہند چینی جنگ آکھئیا جاندا اے ۔ اک کیمونسٹ مخالف ویت نامی حکوت جسدی قیادت سابق بادشاہ باو ڈائی کول سی نوں 1949ء چ آزادی دے دتی گئی ۔ ہند چینی لئی آخری فرانسیسی ہائی کمشنر جین لیتورنے دی مدت اپریل 1953ء چ ختم ہو گئی ۔ 1954ء دی جنیوا رضامندی دے بعد ہوچی منہ دا گروہ اتلے ویتنام تے حکومت تے باو ڈائی حکومت دا اقتدار دکھنی ویتنام چ جاری رہئیا ۔
پہلےآں فرانسیسی مداخلتاں
[سودھو]فرانسیسی ویت نامی تعلقات 17ویں صدی عسوی چ پادری الیکزينڈر ڈی رہوڈس دے مشن نال شروع ہوئے ۔ اوہ ویلے قرانس نے ویتنام تے دریائے میکانگ دے طاس تے مل مارنا حالے شروع کیتا سی ۔ ایہہ علاقہ سابق ہند نژاد چامپا بادشاہت دا سی جسنوں اینہاں نے 1471ء چ شکست دتی سی ۔ 18ویں صدی عسوی دے دوران یورپیاں دی ویتنام چ سرگرمیاں صرف تجارت تک محدود سن ۔ 1787ء چ پیگنیاو ڈی بیہائنے نے فرانسیسی حکومت نوں درخواست کیتی تے فرانسیسی ملٹری رضاکار منظم کیتے تاکہ اوہ نگوئین آنہہ حکومت دی ٹائے سون حکومت کولوں اپنے کھوئے ہوئے علاقے واپس لین چ مدد کرن ۔ پیگنیاو ویتنام چ مر گئیا تے اسدے دستے 1802ء تک لڑدے رہے ۔
فرانس نے فرانسیسی چینی جنگ (1884ء-1885ء) چ چین تے فتح دے بعد اتلے ویتنام چ اپنا کنٹرول حاصل کر لئیا ۔ فراسیسی ہند چینی 1887ء چ انام ، ٹوکن ، کوچنچینا (ایہہ تنوں مل کے اج دا ویتنام بناندے نیں) تے کمبوڈیا بادشاہت دے ملاپ نال بنائے گئے ۔ اس چ لاؤس فرانسیسی سیامی جنگ دے مکروں شامل کیتا گئیا ۔ ایہہ وفاق 1954ء تک قائم رہئیا ۔ اینہاں چوہاں (چارے) علاقےآں چ فرانسیسیاں نے مقامی حکمراناں دی حکومت بحال رکھی جہڑے ویتنام دا شہنشاہ ، کمبوڈیا دا بادشاہ تے لوآنگ پرابانگ دے بادشاہ سن ، پر ایہہ مقامی حکمران صرف ناں دے سن تے سارے اختیارات فرانس دے ہتھ چ سن ۔