Jump to content

فیٹی جگر بیماری

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
پھیٹی لیور بیماری

فیٹی لیور دی بیماری (ایف۔ایلّ۔ڈی۔)، جس نوں ہیپیٹک سٹیٹوسس وی کیہا جاندا اے، اک اجیہی حالت اے جتھے جگر وچ ودھیرے چربی پیدا ہندی اے۔[۱] اتھے اکثر بہت گھٹ جاں کوئی لچھن نہیں ہندے۔[۲] کئی واری پیٹ دے اپرلے سجے حصے وچ تھکاوٹ جاں درد ہو سکدا اے۔ پیچیدگیاں وچ سروسس، جگر دا کینسر، اتے ٹھوڈی دے روپ شامل ہو سکدے ہن۔

پھیٹی لیور دی بیماری دیاں دو قسماں ہن: الکوہل رہت پھیٹی جگر دی بیماری (اینئیئیپھئیلڈی) اتے الکوہل جگر دی بیماری۔ اینئیئیپھئیلڈی عام پھیٹی لیور اتے نان-الکوہلک سٹیٹوہیپیٹائیٹس (اینئیئیسئیچ) توں بنیا اے۔[۳] مل جوکھماں وچ شراب پینا، ٹائیپ 2 شوگر اتے موٹاپا شامل اے۔ ہور جوکھم دے کارکاں وچ کجھ دوائیاں جویں کہ گلوکوکارٹکوئڈز اتے ہیپیٹائیٹس سی شامل ہن۔ ایہہ اواضع اے کہ کی اینئیئیپھئیلڈی والے کجھ انسان عام چربی والے جگر دا ترقی کردے ہن اتے دوسرے NASH دا ترقی کردے ہن۔ ندان خون دیاں جانچاں، میڈیکل امیجنگ، اتے کئی وار جگر دے بائیوپسی ولوں شراکت دار ڈاکٹری اتہاس اُتے بیسڈ ہندا اے۔

ایہہ سفارش کیتی جاندی اے کہ پھیٹی لیور دی بیماری والے لوک شراب نہ پیو۔ NAFLD دا علاج عامَ طور اُتے خوراک تبدیلیاں اتے بھار گھٹاؤن لئی کسرت ولوں کیتا جاندا اے۔ جہڑے لوک بری طرحاں متاثر ہندے ہن، جگر دی بیماری دا آپشن ہو سکدا اے۔ سارے بھاری پین والے 90% توں ودھ چربی والے جگر دا ترقی کردے ہن جدوں کہ لگبھگ 25% ودھیرے شراب پین والے ہیپیٹائیٹس دا ترقی کردے ہن۔[۴] NAFLD ریاست ہائے متحدہ وچ لگبھگ 10% بچیاں نوں متاثر کردا اے۔ ایہہ بزرگ لوکاں اتے آدمیاں وچ اکثر ہندا اے۔

چنہ اتے لچھن

[سودھو]

اکثر بہت گھٹ جاں کوئی لچھن نہیں ہندے۔ کئی وار پیٹ دے اپرلے سجے حصے وچ تھکاوٹ جاں درد ہو سکدا اے۔

پیچیدگیاں پھیٹی جگر پھائیبروسس جاں جگر دے کینسر وچ ترقی یافتہ ہو سکدیاں ہن۔[۵] اینئیئیپھئیلڈی ولوں متاثر لوکاں لئی، 10 سالاں دی بچاء دی در لگبھگ 0% متاثر سی۔ اینئیئیسئیچ وچ پھائیبروسس دی ترقی دی در 7 سال اتے اینئیئیپھئیلڈی لئی ودھ رہی رفتار نال 14 سالاں دی انومانت اے۔[۶][۷] ایہناں وکار اتے پاچک بیماریاں (شوگر دی قسم II, پاچک سنڈروم) دے وچکار اک مضبوط ​​تعلق اے۔ ایہہ جراثیم غیر-موٹے لوکاں نوں وی متاثر کر سکدے ہن، جو اس ویلے ودھیرے جوکھم وچ ہندے ہن۔

سریؤٹک الکوہل ایپھئیلڈی والے 10% توں گھٹ لوک ہیپیٹوسیللر کارسنوما دا ترقی کرنگے،[۸] بالغاں وچ جگر دا سبھ توں عامَ قسم دا کینسر اے، پر N.A.S.H والے 45% لوک سروسس توں بناں ہیپیٹوسیلِularلر کارسنوما دا ترقی کر سکدے ہن۔[۹]

حالت ہور بیماریاں نال وی جڑی ہوئی اے جو چربی دے پاچک اثر نوں متاثر کردے ہن۔[۱۰]

کارن

[سودھو]

پھیٹی جگر (ایپھّ۔ایلّ۔) عامَ طور تے میٹابولک سنڈروم (شوگر، ہائیپرٹینشن، موٹاپا، اتے ڈسلپیڈمیا) نال جڑیا ہندا اے، پر کئی کارناں وچوں اک کارن وی ہو سکدا اے:[۱۱][۱۲]

شراب

[سودھو]

زہریلے پاچک دے پیداوار کارن الکوہل چربی جگر دا اک کارن اے جویں کہ الکوہل الرجی دے دوران شراب۔ ایہہ ورتارا عامَ طور تے پرانی شراب دے نال ہندا اے۔

پاچک

[سودھو]

ابلاٹیپوپروٹینیمیا، گلائیکوجن سٹوریج بیماری، ویبر-عیسائی بیماری، گربھ حالت دا تیبر چربی جگر، لپوڈسٹروپھی۔

پوشن متعلق

[سودھو]

موٹاپا، کپوشن، کل پیٹ پالن پوشن، گمبھیر بھار گھٹاؤنا، ریڈٹنگ سنڈروم، جیجنیل بائیپاس، ہائیڈروکلورک بائیپاس، جیجینل ڈائیورٹکولوسس بیکٹریا ودھن نال۔

نشے اتے زہریلے مادہ

[سودھو]

ایمیؤڈرون، میتھوٹریکسیٹ، ڈلٹیازیم، ایکسپائر ٹیٹراسائیکلن، اتی سرگرم اینٹیریٹرووائیرل تھیریپی، گلوکوکارٹکوئڈز، ٹیموکسیپھین،[۱۳] ماحولیاتی ہیپیٹوٹوکسن (جویں، فاسفورس، مشروم زہر)۔

ہور

[سودھو]

سلئیک بیماری، [15] ساڑ ٹٹی دی بیماری، ایچائیوی، ہیپیٹائیٹس سی (خاصکر جینوٹائیپ 3)، اتے الفا 1-اینٹیٹرپسن دی گھاٹ۔[۱۴]

ندان

[سودھو]

زیادہ تر انسان اسمانیئتوادی ہندے ہن اتے عامَ طور اُتے جگر دے اعام کماں دے ٹیسٹاں جاں امتعلق ڈاکٹری حالات وچ نوٹ کیتے گئے ہیپیٹومیگلی کارن سمبھاوت طور تے لبھے جاندے ہن۔ اچے جگر دے پاچک 50% عام سٹیٹیؤسس والے مریضاں وچ پائے جاندے ہن۔[۱۵] سیرم ایلنن ٹرانسمینیس (اے۔ایلّ۔ٹی۔) دے پدھر عامَ طور اُتے اسپیٹیٹ ٹرانسمینیس (اے۔ایسّ۔ٹی۔) دے پدھر غیر-استھر روپ وچ ہندے ہن اتے الکوہل ایف۔ایل۔ڈی۔ (اے۔ایسّ۔ٹی۔: ALT 2: 1 توں ودھ) دے الٹ ہندے ہن۔ عام خون دے ٹیسٹ، ہیپیٹک پھائیبروسس دی ڈگری دا ملانکن کرکے بیماری دی تیبرتا نوں مقرر کرن وچ مدد کر سکدے ہن۔[۱۶] اداہرن لئی، ایئیسٹی-ٹو-پلیٹلیٹس ریشو انڈیکس (ایپیارآئی سکور) اتے ہور کئی سکور، جو خون دے ٹیسٹاں دے نتیجیاں توں گندے ہن، جگر پھائیبروسس دی ڈگری دا پتہ لگا سکدا اے اتے جگر دے کینسر دے مستقبل دے گٹھن دی بھوکھبانی کر سکدا اے۔[۱۷]

امیجنگ مطالعہ اکثر ملانکن عمل دوران حاصل کیتے جاندے ہن۔ الٹراسونوگراپھی اک "چمکدار" جگر نوں اتم ایکوجینیسیٹی دے نال پردرشت کردی اے۔ میڈیکل امیجنگ چربی جگر دی جانچ وچ مدد کر سکدی اے؛ چربی جگر دی کمپٹڈ ٹوموگراپھی (سیٹی) تے تلی نالوں گھٹ کثافت ہندی اے، اتے چربی ٹی 1-ویٹڈ میگنیٹک گونج چتراں (ایمارآئی) وچ چمکدار دکھائی دندی اے۔[۱۸] چمبکی گونجدا عکس، اک قسم دی چمبکی گونج امیجنگ، پھائیبروسس دے ترقی دی پچھان کرن لئی اک نہ-حملہ آور ڈھنگ وجوں جانچ کیتی جاندی اے۔

علاج

[سودھو]

گھٹو گھٹ 30% جاں لگبھگ 750-1000 کیلسی متعلق دن کیلوری دی مقدار نوں گھٹاؤن نال ہیپیٹائیٹس وچ سدھار ہندا اے۔[۱۹] اینئیئیپھئیلڈی جاں اینئیسئیچ والے لوکاں لئی، خوراک وچ سدھار اتے کسرت دے نال بھار گھٹاؤنا بیماری نوں عام جاں حل کرن لئی درسایا گیا سی۔ ودھیرے گمبھیر معاملیاں وچ، اوہ دوائیاں جو انسلن پرتیرودھ نوں گھٹاؤندیاں ہن، ہائیپرلپیڈیمیا، اتے جو بھار گھٹاؤن لئی راغب کردیاں ہن جویں کہ بیریئیٹرک سرجری [۲۰] دے نال نال وٹامن ای نوں سدھاریا جاندا اے جاں جگر دے کم لئی حل کیتا گیا اے۔

بیریاٹرک سرجری دی سفارش سال 2017 وچ پھیٹی جگر دی بیماری (ایپھّ۔ایلّ۔ڈی۔) دے علاج لئی نہیں کیتی جاندی، جدوں کہ ایپھئیلڈی، اینئیئیپھئیلڈی، اینئیئیسئیچ اتے ایڈوانسڈ سٹیٹوہیپیٹائیٹس 90% توں ودھ لوکاں وچ دوبارہ درسائے گئے ہن جنہاں نے موٹاپے دے علاج لئی ایہہ سرجری کیتی اے۔[۲۱]

لمبے ویلے تک پیریپھرل پوشن-راغب چربی جگر دی بیماری دے معاملے وچ، کولین نوں لچھناں نوں گھٹاؤن لئی درسایا گیا اے۔[۲۲] ایہہ متھیونائین چکر وچ کمی دے کارن ہو سکدا اے۔[۲۳]

باہری لنک

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  2. Singh, Sukhpreet; Osna, Natalia A; Kharbanda, Kusum K (2017-09-28). "Treatment options for alcoholic and non-alcoholic fatty liver disease: A review". World Journal of Gastroenterology 23 (36): 6549–6570. doi:10.3748/wjg.v23.i36.6549. ISSN 1007-9327. PMID 29085205. PMC: 5643281. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5643281/. 
  3. Basra, Sarpreet; Anand, Bhupinderjit S (2011-05-27). "Definition, epidemiology and magnitude of alcoholic hepatitis". World Journal of Hepatology 3 (5): 108–113. doi:10.4254/wjh.v3.i5.108. ISSN 1948-5182. PMID 21731902. PMC: 3124876. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3124876/. 
  4. Iser, David; Ryan, Marno (2013-07-01). "Fatty liver disease--a practical guide for GPs". Australian Family Physician 42 (7): 444–447. ISSN 0300-8495. PMID 23826593. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23826593/. 
  5. Chalasani, Naga; Younossi, Zobair; Lavine, Joel E.; Charlton, Michael; Cusi, Kenneth; Rinella, Mary; Harrison, Stephen A.; Brunt, Elizabeth M.; et al. (2018). "The diagnosis and management of nonalcoholic fatty liver disease: Practice guidance from the American Association for the Study of Liver Diseases" (in en). Hepatology 67 (1): 328–357. doi:10.1002/hep.29367. ISSN 1527-3350. https://aasldpubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/hep.29367. 
  6. Singh, Siddharth; Allen, Alina M.; Wang, Zhen; Prokop, Larry J.; Murad, Mohammad H.; Loomba, Rohit (2015-4-01). "Fibrosis Progression in Nonalcoholic Fatty Liver versus Nonalcoholic Steatohepatitis: A Systematic Review and Meta-analysis of Paired-Biopsy Studies". Clinical gastroenterology and hepatology : the official clinical practice journal of the American Gastroenterological Association 13 (4): 643–654.e9. doi:10.1016/j.cgh.2014.04.014. ISSN 1542-3565. PMID 24768810. PMC: 4208976. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4208976/. 
  7. Younossi, Zobair; Anstee, Quentin M.; Marietti, Milena; Hardy, Timothy; Henry, Linda; Eslam, Mohammed; George, Jacob; Bugianesi, Elisabetta (2018-01-01). "Global burden of NAFLD and NASH: trends, predictions, risk factors and prevention" (in en). Nature Reviews Gastroenterology & Hepatology 15 (1): 11–20. doi:10.1038/nrgastro.2017.109. ISSN 1759-5053. https://www.nature.com/articles/nrgastro.2017.109. 
  8. Qian, Yan; Fan, Jian-Gao (2005-05-01). "Obesity, fatty liver and liver cancer". Hepatobiliary & pancreatic diseases international: HBPD INT 4 (2): 173–177. ISSN 1499-3872. PMID 15908310. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/15908310/. 
  9. Bellentani, Stefano (2017). "The epidemiology of non-alcoholic fatty liver disease" (in en). Liver International 37 (S1): 81–84. doi:10.1111/liv.13299. ISSN 1478-3231. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/liv.13299. 
  10. Reddy, Janardan K.; Sambasiva Rao, M. (2006-05-01). "Lipid Metabolism and Liver Inflammation. II. Fatty liver disease and fatty acid oxidation". American Journal of Physiology-Gastrointestinal and Liver Physiology 290 (5): G852–G858. doi:10.1152/ajpgi.00521.2005. ISSN 0193-1857. https://journals.physiology.org/doi/full/10.1152/ajpgi.00521.2005. 
  11. Adams, Leon A.; Angulo, Paul; Lindor, Keith D. (2005-09-27). "Nonalcoholic fatty liver disease". CMAJ : Canadian Medical Association Journal 173 (7): 735–738. doi:10.1503/cmaj.1050114. ISSN 0820-3946. PMC: 1216300. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1216300/. 
  12. Bayard, Max; Holt, Jim; Boroughs, Eileen (2006-06-01). "Nonalcoholic fatty liver disease". American Family Physician 73 (11): 1961–1968. ISSN 0002-838X. PMID 16770927. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16770927/. 
  13. Osman, Khalid A.; Osman, Meissa M.; Ahmed, Mohamed H. (2007-01-01). "Tamoxifen-induced non-alcoholic steatohepatitis: where are we now and where are we going?". Expert Opinion on Drug Safety 6 (1): 1–4. doi:10.1517/14740338.6.1.1. ISSN 1474-0338. PMID 17181445. https://doi.org/10.1517/14740338.6.1.1. 
  14. Valenti, Luca; Dongiovanni, Paola; Piperno, Alberto; Fracanzani, Anna Ludovica; Maggioni, Marco; Rametta, Raffaela; Loria, Paola; Casiraghi, Maria Antonietta; et al. (2006). "α1-Antitrypsin mutations in NAFLD: High prevalence and association with altered iron metabolism but not with liver damage" (in en). Hepatology 44 (4): 857–864. doi:10.1002/hep.21329. ISSN 1527-3350. https://aasldpubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/hep.21329. 
  15. Internet Archive (2006). Sleisenger & Fordtran's gastrointestinal and liver disease : pathophysiology, diagnosis, management. Philadelphia : Saunders. ISBN 978-1-4160-0245-1. 
  16. Peleg, Noam; Issachar, Assaf; Sneh-Arbib, Orly; Shlomai, Amir (2017-10-01). "AST to Platelet Ratio Index and fibrosis 4 calculator scores for non-invasive assessment of hepatic fibrosis in patients with non-alcoholic fatty liver disease". Digestive and Liver Disease 49 (10): 1133–1138. doi:10.1016/j.dld.2017.05.002. ISSN 1590-8658. https://doi.org/10.1016/j.dld.2017.05.002. 
  17. Peleg, Noam; Sneh Arbib, Orly; Issachar, Assaf; Cohen-Naftaly, Michal; Braun, Marius; Shlomai, Amir (2018-08-14). "Noninvasive scoring systems predict hepatic and extra-hepatic cancers in patients with nonalcoholic fatty liver disease". PLoS ONE 13 (8). doi:10.1371/journal.pone.0202393. ISSN 1932-6203. PMID 30106985. PMC: 6091950. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6091950/. 
  18. Singh, Siddharth; Venkatesh, Sudhakar K.; Loomba, Rohit; Wang, Zhen; Sirlin, Claude; Chen, Jun; Yin, Meng; Miller, Frank H.; et al. (2016-5). "Magnetic Resonance Elastography for Staging Liver Fibrosis in Non-alcoholic Fatty Liver Disease: A Diagnostic Accuracy Systematic Review and Individual Participant Data Pooled Analysis". European radiology 26 (5): 1431–1440. doi:10.1007/s00330-015-3949-z. ISSN 0938-7994. PMID 26314479. PMC: 5051267. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5051267/. 
  19. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  20. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
  21. Fatty Liver: Overview, Etiology, Epidemiology. 2019-11-10. https://emedicine.medscape.com/article/175472-overview. 
  22. Buchman, Alan L.; Ament, Marvin E.; Sohel, Mir; Dubin, Mark; Jenden, Donald J.; Roch, Margaret; Pownall, Henry; Farley, William; et al. (2001). "Choline Deficiency Causes Reversible Hepatic Abnormalities in Patients Receiving Parenteral Nutrition: Proof of a Human Choline Requirement: A Placebo-Controlled Trial" (in en). Journal of Parenteral and Enteral Nutrition 25 (5): 260–268. doi:10.1177/0148607101025005260. ISSN 1941-2444. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1177/0148607101025005260. 
  23. Hollenbeck, Clarie B. (2010-08-01). "The Importance of Being Choline" (in English). Journal of the American Dietetic Association 110 (8): 1162–1165. doi:10.1016/j.jada.2010.05.012. ISSN 0002-8223. https://jandonline.org/article/S0002-8223(10)00532-8/abstract.