لاچت بوڑفوکن
لاچت بوڑفوکن | |
---|---|
جم | 24 نومبر 1622
|
وفات | سنہ 1671 (48–49 سال)
|
مدفن | جورحات ، عصام |
عملی زندگی | |
پیشہ | عسکری قائد |
عسکری خدمات | |
عہدہ | جرنیل |
ترمیم |
لاچٹ بارفوقان (پورا نام۔ چو لاسیت فوکنالنگ آسامی :লাচিত বৰফুকন لِک بَفُکون / لکِت بارفوقان) آسام دی اہوم بادشاہی ،سرائے گھاٹ دی جنگ وچ اپنی قیادت دے لئی مشہور ، احوم بادشاہی دا اک کمانڈر تے بارفوقان سی۔ رام سنگھ اول دی سربراہی وچ مغل افواج دی دوبارہ اقتدار حاصل کرنے دی کوشش نوں ناکام بنا دتا گیا۔ تقریبا اک سال دے بعد اوہ علالت دی وجہ توں چل بسا۔[۱][۲]
زندگی
[سودھو]لاچت سنگ کالوک مو سائی (تائی اہوم کاہن) دا چوتھا بیٹا سی۔ اوہ سائیونگ -لانگ مونگ ، چیریڈو وچ تائی احوم دے خاندان وچ پیدا ہويا سی۔ اس دا مذہب فرلنگ احوم سی [۳]
لاچٹ بوڈ فوکن انسانیت ، صحیفے تے فوجی مہارت توں تعلیم یافتہ سن ۔ انہاں نوں اہوم سوارگدیو دے پرچم بردار ( سولرھار بڑوا ) دے عہدے اُتے تفویض کيتا گیا سی ، جو انہاں دے ذاتی معاون دے برابر اک عہدہ سی ، جو اک خواہشمند سفارتکار یا سیاستدان دے لئی پہلا اہم اقدام سمجھیا جاندا سی۔ بودو فوکان دی حیثیت توں تقرری توں پہلے ، انہاں نے اہوم بادشاہ چکردواج سنگھ ، جو اسٹریٹجک لحاظ توں اہم سنگل گڑھ قلعہ دے سربراہ تے رائل گھڑ سوار گارڈ (یا ڈولکشیریہ بڑوا ) دے سپرنٹنڈنٹ دے عہدے اُتے فائز سن ۔
گوکھاٹی دے حکمران مغلاں دے خلاف مہم وچ شاہ چکراڈواز نے لچت بوڈ فوکن نوں فوج دی قیادت کرنے دے لئی منتخب کيتا۔ [۴] بادشاہ نے لکھیت نوں سونے دے کڑے (ہینگ ڈینگ) تے روايتی لباس دتے جو تخصیص دی علامت اے۔ لاچٹ نے فوج نوں متحرک کيتا تے تیاریاں 1667 دے موسم گرما وچ مکمل ہوگئياں۔ لاچت نے گوہاٹی نوں مغل دے قبضے توں دوبارہ قبضہ کرلیا تے سرائے گھاٹ دی لڑائی وچ اس دا دفاع کرنے وچ کامیاب رہیا۔
لاچت بودو فوکن سرائے گھاٹ دی فتح دے تقریبا اک سال بعد قدرتی وجوہات دی بناء اُتے چل بسا۔ اس دا مردہ جسم جوراہٹ توں 16 کلومیٹر دور ہولنگپارہ وچ سوراگدیو ادیاڈیتیا سنگھ دے ذریعہ 1672 وچ تعمیر شدہ لاچت میموریل وچ آرام کر رہیا اے۔
لاچت بوڈ فوکان دی کوئی تصویر دستیاب نئيں اے ، لیکن اک پرانا تواریخ انہاں دی وضاحت کردا اے ، "اس دا چہرہ چوڑا اے تے پورے چاند دے چاند دی طرح لگدا اے۔ کوئی وی انہاں دے چہراں نوں اکھاں توں نئيں دیکھ سکدا۔ "
لاچت تے اس دی فوج دے ہتھوں شکست دے بعد، مغل افواج توں منتقل ڈھاکہ دی طرف بذریعہ آسام برہمپتر ندی تے جانب روانہ گوہاٹی . رام سنگھ دی سربراہی وچ مغل فوج دے پاس کشتیاں دا اک بہت وڈا بیڑا سی اس دے علاوہ 30،000 انفنٹری ، 15،000 تیرانداز ، 18،000 ترک گھڑسوار ، 5،000 گنر تے اک ہزار توں زیادہ توپاں سن۔ [۵][۶]
جنگ دے پہلے مرحلے وچ ، مغل کمانڈر رام سنگھ آسامی فوج دے خلاف کوئی کامیابی حاصل کرنے وچ ناکام رہے۔ رام سنگھ دے اک خط دے نال ، احوم کیمپ دی طرف اک تیر چھڈیا گیا ، جس وچ لکھیا گیا سی کہ لچھت نوں اک لکھ روپیہ دتا گیا اے لہذا اسنوں گوہاٹی چھڈ دینا چاہیدا۔ خط بالآخر اہوم بادشاہ چکردواج سنگھ تک پہنچیا۔ بھانويں راجہ لاچت دی وفاداری تے حب الوطنی اُتے شک کرنے لگیا سی ، لیکن اس دے وزیر اعظم اتن بڈوگوین نے بادشاہ نوں سمجھایا کہ ایہ لچیٹ دے خلاف چال اے۔
سرائے گھاٹ دی لڑائی دے آخری مرحلے وچ ، جدوں مغلاں نے سرائے گھاٹ اُتے دریا اُتے حملہ کيتا تاں آسامی فوجیاں نے لڑنے دی اپنی خواہش کھو دی۔ کچھ فوجی پِچھے ہٹ گئے۔ بھانويں لکھیت شدید بیمار سی ، لیکن اوہ کشتی وچ سوار ہويا تے ست کشتیاں لے کے مغل بیڑے دی طرف روانہ ہويا۔ اس نے سپاہیاں توں کہیا ، "اگر تسيں بھاگنا چاہندے ہوئے تاں بھج جاؤ۔ مہاراج نے مینوں اک کم سونپیا اے تے وچ اسنوں اچھی طرح توں پورا کراں گا۔ مغلاں نے مینوں اسیر بنا لیا۔ آپ مہاراج نوں مطلع کرن گے کہ انہاں دے آرمی چیف نے انہاں نوں حکم دی پیروی دی تے خوب مقابلہ کيتا۔ اس دی فوجاں متحرک ہوگئياں تے برہم پترا ندی وچ شدید جنگ شروع ہوگئی۔
لاچت بوڑفوکن جِت گیا۔ مغل فوجاں گوہاٹی دی طرف پِچھے ہٹ گئياں ۔ مغل کمانڈر نے اہوم سپاہیاں تے اہوم کمانڈر لاچت بوڈ فوکن دے ہتھوں اپنی شکست دا اعتراف کردے ہوئے لکھیا ، "مہاراش! مشیراں نوں سلام! جرنیلاں نوں سلام! قوم نوں سلام! صرف اک شخص تمام طاقتاں دی رہنمائی کردا اے ! ایتھے تک کہ وچ ذاتی طور اُتے ، رام سنگھ ، میدان جنگ وچ موجود سی ، نہ کسی قسم دی کمی تے نہ ہی کوئی موقع ملا۔ "
لاچت ڈے
[سودھو]لاچت ڈوڈ (ادب: لاچٹ ڈے) ہر سال 24 نومبر نوں ریاست آسام وچ منایا جاندا اے تاکہ لشیت بوڈ فوکن دی طاقت تے سرائ گھاٹ وچ آسامی فوج دی فتح دی یاد منایا جاسکے۔ نیشنل ڈیفنس اکیڈمی دے بہترین کیڈٹ نوں لچٹ میڈل توں نوازیا گیا ، جس دا ناں لچٹ بوڈ فوکن دے ناں اُتے رکھیا گیا اے۔ [۷]
تبصرے
[سودھو]- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20041025162428/http://www.hvk.org/articles/0801/92.html. Retrieved on 23 अक्तूबर 2012.
- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20121023190622/http://www.rediff.com/news/2003/jun/06inter.htm. Retrieved on 23 अक्तूबर 2012.
- ↑ "Vikaspedia". India Development Gateway (InDG). https://web.archive.org/web/20190304133922/http://as.vikaspedia.in/education/9859b89ae9f0-9ac9c19f099e9cd99c9c0/9ae9ae9ae9ae/. Retrieved on 10 मार्च 2019.
- ↑ 4। 3।
- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20041025162428/http://www.hvk.org/articles/0801/92.html. Retrieved on 23 अक्तूबर 2012.
- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20120425092941/http://www.indianfolklore.org/journals/index.php/Ish/article/download/345/376. Retrieved on 23 अक्तूबर 2012.
- ↑ "संग्रहीत प्रति". https://web.archive.org/web/20041025162428/http://www.hvk.org/articles/0801/92.html. Retrieved on 23 अक्तूबर 2012.
حوالے
[سودھو]- Bhuyan, S K (1947). Lachit Barphukan and His Times. Guwahati: Lawyer's Book Stall.
- Dowerah, Swapon (2000). Lachit. Delhi: Macmillan India Ltd.
- Bhuyan, S K (1947). Lachit Barphukan and His Times. Guwahati: Lawyer's Book Stall.
- Dowerah, Swapon (2000). Lachit. Delhi: Macmillan India Ltd..
باہرلے جوڑ
[سودھو]- لاچٹ بارفوقان ، شمال مشرقی ہندوستان دا بہادر جنگجو Archived 2019-12-13 at the وے بیک مشین
- لاچٹ بارفوقان دی بہادری دی وجہ توں مغل شمال مشرقی ہند دا کنٹرول نئيں لے سکے سن ۔
- لاچٹ بوڈ فوکن دی ہمت تے مہارت دی پیروی کرن ۔ دے سنہا
- لاچٹ بوڈفوکن Archived 2007-03-10 at the وے بیک مشین مصنف: اجیت بڑوا Archived 2007-03-10 at the وے بیک مشین
- آسام گروپ قومیت دی راہ اُتے گامزن ہون گے: ڈاکٹر توگڑیا انڈیا انفو - 19 جنوری 2003