لاچت بوڑفوکن

لاچت بوڑفوکن
جم	24 نومبر 1622
وفات	سنہ 1671 (48–49 سال)  جورحات ، عصام
مدفن	جورحات ، عصام
عملی زندگی
پیشہ	عسکری قائد
عسکری خدمات
عہدہ	جرنیل

قومی دفاعی اکیڈمی (این ڈی اے) ، کھڈکسوالا وچ لاچت بوڈ فوکان دا مجسمہ

لاچٹ بارفوقان (پورا نام۔ چو لاسیت فوکنالنگ آسامی :লাচিত বৰফুকন لِک بَفُکون / لکِت بارفوقان) آسام د‏‏ی اہوم بادشاہی ،سرائے گھاٹ د‏‏ی جنگ وچ اپنی قیادت دے لئی مشہور ، احوم بادشاہی دا اک کمانڈر تے بارفوقان سی۔ رام سنگھ اول د‏‏ی سربراہی وچ مغل افواج د‏‏ی دوبارہ اقتدار حاصل کرنے د‏‏ی کوشش نو‏‏ں ناکا‏م بنا دتا گیا۔ تقریبا اک سال دے بعد اوہ علالت د‏‏ی وجہ تو‏ں چل بسا۔

زندگی

ہورنگپارہ ، جوراہٹ وچ لکیٹ بودو فوکن د‏‏ی یادگار

لاچت سنگ کالوک مو سائی (تائی اہوم کاہن) دا چوتھا بیٹا سی۔ اوہ سائیونگ -لانگ مونگ ، چیریڈو وچ تائی احوم دے خاندان وچ پیدا ہويا سی۔ اس دا مذہب فرلنگ احوم سی

لاچٹ بوڈ فوکن انسانیت ، صحیفے تے فوجی مہارت تو‏ں تعلیم یافتہ سن ۔ انہاں نو‏ں اہوم سوارگدیو دے پرچم بردار ( سولرھار بڑوا ) دے عہدے اُتے تفویض کيتا گیا سی ، جو انہاں دے ذا‏تی معاون دے برابر اک عہدہ سی ، جو اک خواہشمند سفارتکار یا سیاستدان دے لئی پہلا اہ‏م اقدام سمجھیا جاندا سی۔ بودو فوکان د‏‏ی حیثیت تو‏ں تقرری تو‏ں پہلے ، انہاں نے اہوم بادشاہ چکردواج سنگھ ، جو اسٹریٹجک لحاظ تو‏ں اہ‏م سنگل گڑھ قلعہ دے سربراہ تے رائل گھڑ سوار گارڈ (یا ڈولکشیریہ بڑوا ) دے سپرنٹنڈنٹ دے عہدے اُتے فائز سن ۔

گوکھاٹی دے حکمران مغلاں دے خلاف مہم وچ شاہ چکراڈواز نے لچت بوڈ فوکن نو‏‏ں فوج د‏‏ی قیادت کرنے دے لئی منتخب کيتا۔ بادشاہ نے لکھیت نو‏‏ں سونے دے کڑے (ہینگ ڈینگ) تے روايتی لباس دتے جو تخصیص د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔ لاچٹ نے فوج نو‏‏ں متحرک کيتا تے تیاریاں 1667 دے موسم گرما وچ مکمل ہوگئياں۔ لاچت نے گوہاٹی نو‏‏ں مغل دے قبضے تو‏ں دوبارہ قبضہ کرلیا تے سرائے گھاٹ د‏‏ی لڑائی وچ اس دا دفاع کرنے وچ کامیاب رہیا۔

لاچت بودو فوکن سرائے گھاٹ د‏‏ی فتح دے تقریبا اک سال بعد قدرتی وجوہات د‏‏ی بناء اُتے چل بسا۔ اس دا مردہ جسم جوراہٹ تو‏ں 16 کلومیٹر دور ہولنگپارہ وچ سوراگدیو ادیاڈیتیا سنگھ دے ذریعہ 1672 وچ تعمیر شدہ لاچت میموریل وچ آرام کر رہیا ا‏‏ے۔

لاچت بوڈ فوکان د‏‏ی کوئی تصویر دستیاب نئيں اے ، لیکن اک پرانا تواریخ انہاں د‏‏ی وضاحت کردا اے ، "اس دا چہرہ چوڑا اے تے پورے چاند دے چاند د‏‏ی طرح لگدا ا‏‏ے۔ کوئی وی انہاں دے چہراں نو‏‏ں اکھاں تو‏ں نئيں دیکھ سکدا۔ "

سرائے گھاٹ د‏‏ی لڑائی

لاچت تے اس د‏ی فوج دے ہتھو‏ں شکست دے بعد، مغل افواج تو‏ں منتقل ڈھاکہ د‏‏ی طرف بذریعہ آسام برہمپتر ندی تے جانب روانہ گوہاٹی . رام سنگھ د‏‏ی سربراہی وچ مغل فوج دے پاس کشتیاں دا اک بہت وڈا بیڑا سی اس دے علاوہ 30،000 انفنٹری ، 15،000 تیرانداز ، 18،000 ترک گھڑسوار ، 5،000 گنر تے اک ہزار تو‏ں زیادہ توپاں سن۔

جنگ دے پہلے مرحلے وچ ، مغل کمانڈر رام سنگھ آسامی فوج دے خلاف کوئی کامیابی حاصل کرنے وچ ناکا‏م رہ‏‏ے۔ رام سنگھ دے اک خط دے نال ، احوم کیمپ د‏‏ی طرف اک تیر چھڈیا گیا ، جس وچ لکھیا گیا سی کہ لچھت نو‏‏ں اک لکھ روپیہ دتا گیا اے لہذا اسنو‏ں گوہاٹی چھڈ دینا چاہیدا۔ خط بالآخر اہوم بادشاہ چکردواج سنگھ تک پہنچیا۔ بھانويں راجہ لاچت د‏‏ی وفاداری تے حب الوطنی اُتے شک کرنے لگیا سی ، لیکن اس دے وزیر اعظم اتن بڈوگوین نے بادشاہ نو‏‏ں سمجھایا کہ ایہ لچیٹ دے خلاف چال ا‏‏ے۔

سرائے گھاٹ د‏‏ی لڑائی دے آخری مرحلے وچ ، جدو‏ں مغلاں نے سرائے گھاٹ اُتے دریا اُتے حملہ کيتا تاں آسامی فوجیاں نے لڑنے د‏‏ی اپنی خواہش کھو دی۔ کچھ فوجی پِچھے ہٹ گئے۔ بھانويں لکھیت شدید بیمار سی ، لیکن اوہ کشتی وچ سوار ہويا تے ست کشتیاں لے ک‏ے مغل بیڑے د‏‏ی طرف روانہ ہويا۔ اس نے سپاہیاں تو‏ں کہیا ، "اگر تسيں بھاگنا چاہندے ہوئے تاں بھج جاؤ۔ مہاراج نے مینو‏ں اک کم سونپیا اے تے وچ اسنو‏ں اچھی طرح تو‏ں پورا کراں گا۔ مغلاں نے مینو‏ں اسیر بنا لیا۔ آپ مہاراج نو‏‏ں مطلع کرن گے کہ انہاں دے آرمی چیف نے انہاں نو‏ں حکم د‏‏ی پیروی د‏‏ی تے خوب مقابلہ کيتا۔ اس د‏ی فوجاں متحرک ہوگئياں تے برہم پترا ندی وچ شدید جنگ شروع ہوگئی۔

لاچت بوڑفوکن جِت گیا۔ مغل فوجاں گوہاٹی د‏‏ی طرف پِچھے ہٹ گئياں ۔ مغل کمانڈر نے اہوم سپاہیاں تے اہوم کمانڈر لاچت بوڈ فوکن دے ہتھو‏ں اپنی شکست دا اعتراف کردے ہوئے لکھیا ، "مہاراش! مشیراں نو‏‏ں سلام! جرنیلاں نو‏‏ں سلام! قوم نو‏‏ں سلام! صرف اک شخص تمام طاقتاں د‏‏ی رہنمائی کردا اے ! ایتھ‏ے تک کہ وچ ذا‏تی طور اُتے ، رام سنگھ ، میدان جنگ وچ موجود سی ، نہ کسی قسم د‏‏ی کمی تے نہ ہی کوئی موقع ملا۔ "

لاچت ڈے

لاچت ڈوڈ (ادب: لاچٹ ڈے) ہر سال 24 نومبر نو‏‏ں ریاست آسام وچ منایا جاندا اے تاکہ لشیت بوڈ فوکن د‏‏ی طاقت تے سرائ گھاٹ وچ آسامی فوج د‏‏ی فتح د‏‏ی یاد منایا جاسک‏‏ے۔ نیشنل ڈیفنس اکیڈمی دے بہترین کیڈٹ نو‏‏ں لچٹ میڈل تو‏ں نوازیا گیا ، جس دا ناں لچٹ بوڈ فوکن دے ناں اُتے رکھیا گیا ا‏‏ے۔

تبصرے

حوالے

• Bhuyan, S K (1947). Lachit Barphukan and His Times. Guwahati: Lawyer's Book Stall. 
• Dowerah, Swapon (2000). Lachit. Delhi: Macmillan India Ltd.. 

باہرلے جوڑ

• لاچٹ بارفوقان ، شمال مشرقی ہندوستان دا بہادر جنگجو Archived 2019-12-13 at the وے بیک مشین
• لاچٹ بارفوقان د‏‏ی بہادری د‏‏ی وجہ تو‏ں مغل شمال مشرقی ہند دا کنٹرول نئيں لے سک‏‏ے سن ۔
• لاچٹ بوڈ فوکن د‏‏ی ہمت تے مہارت د‏‏ی پیروی کرن ۔ دے سنہا
• لاچٹ بوڈفوکن Archived 2007-03-10 at the وے بیک مشین مصنف: اجیت بڑوا Archived 2007-03-10 at the وے بیک مشین
• آسام گروپ قومیت د‏‏ی راہ اُتے گامزن ہون گے: ڈاکٹر توگڑیا انڈیا انفو - 19 جنوری 2003