محمد آصف صميم
محمد آصف صمیم اک افغان نقاد ، شاعر ، مصنف ، محقق تے مترجم نيں۔ اوہ صمیم دے پبلشنگ ہاؤس دے سربراہ نيں تے کئی کتاباں شائع کر چکے نيں۔
پس منظر۔
[سودھو]صمیم 1331 شمسی ہجری وچ کاما وچ پیدا ہويا سی۔میری سرکاری حیثیت دی روشنی وچ ، جس نے اپنی پوری زندگی تعلیم دے مختلف شعبےآں وچ صرف دی اے ، وچ اک بہت ہی کم سکول (پنج سال) وچ گیا۔ مینوں بھیجیا گیا ، سکول وچ میرا قیام انہاں دے سرکاری فرائض دے متوازی سی ، تے اوہ اپنی نگرانی وچ مینوں پڑھانے دی زیادہ کوشش کرن گے۔
ننگیال استاد محمد آصف صمیم دے بارے وچ لکھدے نيں۔
[سودھو]استاد محمد آصف صمیم صمیمی تے آشنا پال جوان ، روانی تے پرکشش فطرت دے حامل نيں تے انہاں دی بہت ساریاں حرکدیاں نيں۔ دوستاں نوں بھیجے گئے عام خطوط وچ وی اوہ مضحکہ خیز جملے تے جملے استعمال کردا اے جسنوں اک شخص کئی بار دہرانا چاہندا اے۔ محمد آصف صمیم نثر تے شاعری دونے وچ اک ممتاز مصنف نيں۔ محمد آصف صمیم اِنّے پرانے زمانے دے نيں کہ اوہ سمجھدے نيں کہ ایہ سچ اے ، لیکن انہاں دے پاس اک کم اے تے اوہ چھوٹی چھوٹی گلاں اُتے پریشان ہونے وچ جلدی کردے نيں۔ اوبیا توں صلح کرنا کوئی آسان کم نئيں اے۔ محمد آصف صمیم بہت شرمندہ اے کہ اس نے اپنے دوستاں نوں اپنے منگنی دے کارڈ اُتے قرآن دی تلاوت دے لئی بلايا۔
تعلیم
[سودھو]اس نے پہلی کلاس شنواری دے غنی خیل وچ تے باقی کاما دے مراد علی ہائی سکول وچ اٹھويں جماعت تک پڑھی۔ بابا ہائی اسکول گیا ، لیکن اوہ تعلیمی سال دے باقی نصف وچ اسنوں مکمل نہ کر سکا۔ آپ دے نال کيتا غلط اے ؟ ميں نے صرف گھٹنے ٹیک دتے ، وچ اک سال دی تعلیم دے ضیاع نوں پورا کرنے دے لئی سال دے آخر وچ مراد علی ہائی سکول واپس آیا۔ وچ رویا ، تے فیر ميں نے اسنوں اک سال دے لئی سکول توں کڈ دتا کچھ صحت دے بعد ، ميں نے اپنی 11 ويں دوبارہ کيتی۔
اعلیٰ تعلیم
[سودھو]استاد محمد آصف صمیم نے کابل یونیورسٹی دے فیکلٹی آف لٹریچر اینڈ ہیومینٹیز دے عربی شعبے وچ سال دے مارچ وچ داخلہ امتحان پاس کيتا تے جدہ دے مہینے وچ بیچلر دی ڈگری مکمل کيتی۔
نوکریاں
[سودھو]آصف صمیم نوں سرکاری ملازمتاں وچ زیادہ دلچسپی نئيں اے ، جداں کہ اوہ لگدا اے ، لیکن اس نے کچھ سرکاری کم کیتے نيں ، جنہاں دا اسيں ایتھے خلاصہ کرن گے:
یونیورسٹی توں فارغ التحصیل ہونے دے بعد ، اس نے نوکری دی تلاش شروع دی ، لہذا اپنے دوستاں دے مشورے اُتے ، اس نے پشتو مطالعات دے بین الاقوامی مرکز وچ نوکری دے لئی درخواست دی۔ لیکن اپنی مدت وچ پنج ماہ توں وی کم ، انہاں نے کہیا: اس دے بعد ، اس نے ایمل خان بابا ہائی سکول وچ بطور استاد کم کرنے دا فیصلہ کيتا ، لیکن ماضی دی طرح ہن وی اوہ لوکاں نال دشمنی رکھدا تھا! ! ؟؟ اسنوں سر وچ درد سی تے اسنوں دوبارہ کڈ دتا گیا۔ اس دے بعد ، اوہ کاما مراد علی ہائی اسکول گیا ، لیکن اس دی بہن وی کالی سی تے سفید نئيں ہو سکدی سی۔
عوام دی سرکاری مہمان نوازی۔
[سودھو]آصف صمیم ہور ہزاراں افغاناں دی طرح شاہی توبہ دے لئی تیار نئيں۔ ایہ شریف آدمی دوسرے غریب افغاناں دی طرح کمیونسٹ حکومت دے سیاہ سائے دا مہمان رہیا اے تے اوہ اک بار نئيں بلکہ ہمیشہ دے لئی مہمان رہیا اے۔ کمیونسٹ حکومت دے پہلے قیدی صمیم سیب نوں ایمل خان بابا ہائی سکول وچ گرفتار کيتا گیا تے اک ماہ تک نگرانی وچ رکھیا گیا۔ اک مہینے دے بعد ، جدوں اوہ کاما مراد علی ہائی اسکول گیا ، حورا نوں اک بار فیر ماضی دی طرح جیل دی سلاخاں دے پِچھے سُٹ دتا گیا ، اس بار اس نے اپنی سزا نوں کم یا زیادہ اک سال تک ودھیا دتا۔ دسمبر وچ رہائی دے بعد اس نے مجاہدین دے ہتھوں سکون دا سانس لینا شروع کيتا۔
وہ ہجرت دے ماحول وچ حزب اسلامی دے سید جمال الدین افغان ہائی سکول وچ پہلے استاد سن ۔ دتا۔ اس نے ننگرہار یونیورسٹی وچ فیکلٹی آف لٹریچر وچ لیکچرار دی نوکری حاصل کيتی ، لیکن کچھ ہی عرصے بعد ایہ عہدہ چھڈ دتا ، تے ہن اک سال توں لکھ رہیا اے ، تحقیق کر رہیا اے تے مطالعہ کر رہیا اے۔
تحریری کم۔
[سودھو]استاد محمد آصف صمیم نے ملک دے مختلف ثقافتی ، میڈیا تے تعلیمی ادارےآں وچ کم کيتا تے پشاور توں یکم توں چھیويں تک۔ پہلی توں چھیويں تک اوہ ننگرہار یونیورسٹی دی بولی تے ادب دی فیکلٹی وچ استاد رہے۔ استاد دی شائع شدہ لکھتاں تھلے لکھے نيں۔
تحقیق۔
[سودھو]- د رحمان بابا د ديوان نومښود- ۱۳۶۵ل
- مړه يې مه بولئ ژوندي دي، لومړې ټوك- ۱۳۶۵ل
- مړه يې مه بولئ ژوندي دي، دويم ټوك- ۱۳۶۶ل
- د پټې خزانې ميزان رېښتيا ميزان دى؟
- د كره ليكنۍ ژبې جاج- ۱۳۶۹ل
- د رغونې شاعرۍ كړنې- ۱۳٧۸ل
- وييزېرمه (لغوي ذخيره)- ۱۳۸۱ل
- د عبدالحميد مومند فرهنگ- ۱۳۸۱ل
- پښتو لوست (د شپږم ټولگي) ۱۳۶٧ل
- پښتو لوست (د څلورم ټولگي) ۱۳۶٧ل
- د عبدالحميد مومند كليات (سريزه، څېړنه او وييپانگه) ۱۳۸۳ل
- رحمان بابا دا دیوان ناں -1 ایل۔
- انہاں نوں مردہ نہ کہو ، اوہ زندہ نيں۔
- انہاں نوں مردہ نہ کہو ، اوہ زندہ نيں۔
- کيتا پوشیدہ خزانے دا پیمانہ واقعی اک پیمانہ اے ؟
- درست لکھنے دی بولی Jaj-1l۔
- تعمیری شاعری دے عمل - 2 ایل۔
- ویزا سٹور (لفظاں) – 2 ایل۔
- عبدالحمید مومند فرہنگ -1 ایل۔
- پشتو پڑھنا (چھیويں جماعت)
- پشتو سبق (چوتھی جماعت)
- عبدالحمید مومند کالج (تعارف ، تحقیق تے ویکیپیڈیا)
ترجمے
[سودھو]- رېښتيانۍ كيسې- ۱۳۶۴ل
- د پېغمبري مكتب رېښتيني اتلان- ۱۳۶۸
- د مذهب په جامه كې د استعمار مزدوران
- وهابيت
- د افغانستان مېړني
- رېښتيا خبرې ۱۳۸۲ل
- او اُتے دې سربېره د استاد لاندې كتابونه خپرېدو ته سترگې په لار دي:
- د رغونې شاعرۍ جوليزه او مانيزه يو رنگي
- د رحمان بابا فرهنگ
- پښتو نامې
- شاعر د شاعر په هنداره كې
- خوشال يادې كړې ښځمنې
- د لرغونې شاعرۍ ۵۰۰ متلونه
- روحاني عرفاني فرهنگ (دوه ټوكه)
- د لرغونې شاعرۍ غورچاڼ
- سچی کہانیاں - 1 ایل۔
- مکتب نبوت دے حقیقی ہیرو
- مذہب دی آڑ وچ نوآبادیاتی کرائے دے فوجی۔
- وہابیت۔
- افغانستان دے مرد۔
- سچ ایہ اے ؛
- اس دے علاوہ استاد دی تھلے لکھے کتاباں اشاعت دے منتظر نيں۔
- تعمیر نو شاعری جولیس تے منیزہ اک رنگ۔
- رحمان بابا دی سبھیاچار
- پشتو نام
- شاعر دے آئینے وچ شاعر۔
- خوشحال نے سوانیاں دا ذکر کيتا۔
- قدیم شاعری دے 5 محاورے
- روحانی صوفیانہ سبھیاچار (دو جلداں)
- قدیم شاعری دا گورچن۔
غیر شائع شدہ تحریری تے ترجمہ شدہ کم۔
[سودھو]محمد آصف صمیم نے وحدت اسلامی ، قیام حق ، شہید پگھم شفق تے ضمیر دے نال تعاون کيتا اے۔
- رېښتيانۍ كيسې (ژباړه) چاپ
- توحيدي ټولنه او ټولنيز عدالت (ژباړه) ناچاپ
- د حضرت علي رضي الله عنه لنډې ويناوې (ژباړه) ناچاپ
- رېښتيا خبرې درې ټوكه (ژباړه) ناچاپ
- سچی کہانیاں (ترجمہ) پرنٹ کرن۔
- توحیدی معاشرہ تے سماجی انصاف (ترجمہ) غیر شائع شدہ۔
- امام علی ابن ابی طالب دی مختصر تقریر (ترجمہ) غیر شائع شدہ۔
- سچ کہیا جائے ، تن جلداں (ترجمہ) غیر شائع شدہ۔
صمیم صاحب دے نثر دی اک مثال۔
[سودھو]صمیم صاحب دی اک نظم دی مثال۔
[سودھو]اک نظم دی مثال:
| د غوږو کچگول مې واچاوه په غاړه | د ښار هر ورته ته شوم ستړی په ولاړه | |
| ما ویل خیر به پکې ترنگ د رباب راوړم | چا ویل کډه د رباب خو پرون ولاړه |
{{{1}}}{{{2}}}
؎ د غوږو کچگول مې واچاوه په غاړه
د ښار هر ورته ته شوم ستړی په ولاړه
؎ ما ویل خیر به پکې ترنگ د رباب راوړم
چا ویل کډه د رباب خو پرون ولاړه
حوالے
[سودھو]- محبت میگزین ، تیسرا سال ، تیسرا شمارہ ، مسلسل 12 واں شمارہ۔