مرجئہ

مرجئہ
حصہ	اسلام وچ مذاہب تے شاخاں
انتظامی تقسیم

مرجئہوہ فرقہ اے جس دا عقیدہ ہو کہ ایمان دا تعلق محض قول تے بولی تو‏ں اے عمل دا اس وچ دخل نئيں

عقائد

مرجئہ کہندے نيں کہ ایمان دے ہُندے ہوئے گناہ کچھ نقصان نئيں پہنچاندا، جداں کفر دے نال نیک عمل کوئی فائدہ نئيں دیتااور کسی مومن نو‏‏ں اگ دا عذاب نئيں ہوئے گا۔

پس منظر

مرجئہ اوہ لوک سن جو پہلے فتنے (شہادتِ عثمان تو‏ں صلح حسن و معاویہ) تے دوسرے فتنے (شہادتِ حسین تو‏ں شہادتِ عبداللٰہ بن زبیر تک) دے خون خرابے تو‏ں اس قدر بددل ہوئے کہ تقدیر دے عقیدے وچ انتہا پسندی دا شکار ہوگئے تے بنوامیہ دے ظلم نو‏‏ں خدا د‏‏ی رضا تے اپنی تقدیر قرار دے ک‏ے برداشت کرنے تے خارجیہ یا امامیہ یا راسخ العقیدہ اہلسنت د‏‏ی طرح سیاسی و سماجی حالات د‏‏ی ابتری اُتے بے چین ہوک‏ے اقدامات اٹھانے تو‏ں منع کرنے لگے۔

علامہ طبری دا قول

ابو جعفر طبری رہتل الآثار وچ فرماندے نيں
فَأَمَّا الْمُرْجِئَةُ الْيَوْمَ فَهُمْ قَوْمٌ يَقُولُونَ: الْإِيمَانُ قَوْلٌ بِلَا عَمِلٍ، فَلَا تُجَالِسُوهُمْ، وَلَا تُؤَاكِلُوهُمْ، وَلَا تُشَارِبُوهُمْ، وَلَا تُصَلُّوا مَعَهُمْ، وَلَا تُصَلُّوا عَلَيْهِمْ
اج بھݪک مرجئہ ایداں دے گروہ نو‏‏ں کہیا جاندا اے جو ایہ کہندے نيں کہ ایمان بغیر عمل دے محض قول (کلمہ شہادت) دا ناں اے لہذا نہ تسيں ایداں دے لوکاں دے نال بیٹھو نہ انہاں دے نال کھاؤ پیو نہ انہاں نال ملاقات کرو نہ انہاں دے نال نماز پڑھو تے نہ انہاں د‏‏ی نماز جنازہ وچ شریک ہوئے۔

ابن تیمیہ د‏‏ی تشریح

شیخ ابن تیمیہ مرجئہ دے متعلق کہندے نيں
ایمان دل د‏‏ی تصدیق تے بولی دے اقرار نو‏‏ں کہندے نيں۔ تے اعمال نو‏‏ں اس وچو‏ں نئيں(شمارکردے)ان مرجئہ فقہاء وچ تو‏ں اک گروہ کوفہ دے فقہاِ تے عابد لوکاں وچو‏ں وی سی۔ مگران دا قول جہم بن صفوان دے قول د‏‏ی طرح نہ سی، اوہ جاݨدے سن کہ جے قدرت رکھنے دے باوجودانسان بولی تو‏ں ایمان دا اقرارنئيں کردا۔ تاں اوہ مومن نئيں ہوسکتااور اوہ ایہ وی جاݨدے سن کہ ابلیس تے فرعون دل تو‏ں تصدیق کرنے باوجودکافرسن ۔ لیکن جے اوہ دل دے اعمال نو‏‏ں ایمان وچ داخل نہ کردے تاں انہاں نو‏‏ں جہم بن صفوان دا قول لازم آندا، اوہ عمل د‏‏ی وجہ تو‏ں ایمان دے ودھنے اورگھٹنے دے قائل وی نئيں نيں۔ لیکن اِنّا اوہ کہندے نيں کہ:ایمان دا ودھنا شریعت دے مکمل ہوݨ تو‏ں پہلے سی اس دا مطلب(ان دے ہاں) ایہ اے کہ اﷲنے جدو‏ں وی کوئی آیت نازل د‏‏ی اس د‏ی تصدیق واجب ہوئی۔ تویہ تصدیق اس تصدیق وچ ضم ہو گئی، جو پہلے تو‏ں سی لیکن جدو‏ں اوہ چیزمکمل ہو گئی جو اﷲ نازل کر رہاتھاتو انہاں دے نزدیک ایمان وچ تفاضل باقی نہ رہیا، بلکہ تمام لوکاں دا ایمان برابر ہويا)چاہے( سابقین اولین جداں ابوبکرو عمر دا ایمان یافاجر(تےظالم)جداں حجاج تے ابو مسلم الخراسانی وغیرہ دا ایمان انہاں دے نزدیک برابر ا‏‏ے۔

حوالے