Jump to content

مصری عدد

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

مصری عدد یا گݨتی پراݨے مصر وچّ 3000 قبل مسیح دے دوران ورتی جاندی سی. ایہہ گنت تعلیم دی پدھتی سی جو کی دس دے پدھر دے ادھار تے تے سی تے ہیروغلیقی وچّ لکھی جاندی سی پر کوئی وی صفر نظام اس سمیں موجود نہیں سی. پراݨے مصر وچّ پرانے مصر لئی مول نشان دس ورتیا جاندا سی.

عدد تے گنتی

[سودھو]
Value 1 10 100 1,000 10,000 100,000 1 million, or
many
Hieroglyph
Z1
V20
V1
M12
D50
I8

or
I7
C11
Description 'اک ریکھا' 'اڈی دی ہڈی' 'رسی دا کنڈل' 'کمل' 'مڑی انگلی' 'ڈڈو' 'دونے ہتھ اپر چکے آدمی' جاں 'ہہ'.[۱]

مصری تصویری اکھر جاں ہائروگلفس دونے پاسے توں لکھے جا سکدے ہے، کھڑھویں پاسے توں وی۔

کسری عدد

[سودھو]

ہیروغیلفی جو کی کسری عدد (fraction) لئی ورتیا جاندا سی اس دی شکل منہ دی طرحاں سی جسدا مطلب ہے "حصہ".

D21

13 اس پرکار لکھیا جاندا سی:

D21
Z1 Z1 Z1

12,23 تے 34اس پرکار لکھے جاندے سی:

Aa13
 
D22
 
D23

1331:

D21
V1 V1 V1
V20 V20
V20 Z1

جوڑ تے گھٹاء

[سودھو]

جوڑ تے گھٹاء چنھاں لئی ہائروگلفس:

D54andD55

ورتے جاندے سی.[۲]

لکھت انک

[سودھو]

پراچین مصری بھاشا وچّ انک تے سنکھیاسوچک شبد دی طرحاں وی لکھے جا سکدے سی جس طرحاں گورمکھی وچّ 30 تے تیہہ دونو ڈھنگ نال انک لکھے جا سکدے ہے۔ اداہرن:

شبد تیہہ ایس پرکار لکھیا جاندا سی:

Aa15
D36
D58

تے (30) دا انکڑا کجھ اس طرحاں لکھیا جاندا سی:

V20V20V20

انکاں لئی ورتے جان والے مصری لفظ

[سودھو]
مصری لپانترن شاہمکھی لپانترن کوپٹک(سہیدی لہجہ)
*wiʻyaw ‹ wꜥ.w (masc.)
*wiʻīyat ‹ wꜥ.t (fem.)
اک oua (masc.)
ouei (fem.)
*sínway ‹ sn.wy (masc.)
*síntay ‹ sn.ty (fem.)
دو snau (masc.)
snte (fem.)
*ḫámtaw ‹ ḫmt.w (masc.)
*ḫámtat ‹ ḫmt.t (fem.)
تنّ šomnt (masc.)
šomte (fem.)
*yAfdáw ‹ ỉfd.w (masc.)
*yAfdát ‹ ỉfd.t (fem.)
چار ftoou (masc.)
ftoe (fem.)
*dīyaw ‹ dỉ.w (masc.)
*dīyat ‹ dỉ.t (fem.)
پنج tiou (masc.)
tie (fem.)
*yAssáw ‹ sỉs.w or ỉs.w (?) (masc.)
*yAssát ‹ sỉs.t or ỉs.t (?) (fem.)
چھ soou (masc.)
soe (fem.)
*sáfḫaw ‹ sfḫ.w (masc.)
*sáfḫat ‹ sfḫt (fem.)
ستّ šašf(masc.)
šašfe (fem.)
*ḫAmānaw ‹ ḫmnw (masc.)
*ḫAmānat ‹ ḫmnt (fem.)
اٹھ šmoun (masc.)
šmoune (fem.)
*pAsīḏaw ‹ psḏw (masc.)
*pAsīḏat ‹ psḏt (fem.)
نوں psis (masc.)
psite (fem.)
*mūḏaw ‹ mḏw (masc.)
*mūḏat ‹ mḏt (fem.)
دس mēt (masc.)
mēte (fem.)
*ḏubāʻatay ‹ ḏbꜥ.ty ویہہ jōt (masc.)
jōti (fem.)
*máʻbAʼ ‹ mꜥbꜣ (masc.)
*máʻbAʼat ‹ mꜥbꜣ.t (fem.)
تیہہ maab (masc.)
maabe (fem.)
*ḥAmí (?) ‹ ḥm.w (masc.) چالی xme
*díywu ‹ dy.w پنجاہ taeiou
*yAssáwyu ‹ sỉsy.w or ỉswy.w (?) سٹھّ se
*safḫáwyu ‹ sfḫy.w (masc.) seventy šfe
*ḫamanáwyu ‹ ḫmny.w (masc.) اسی xmene
*pAsiḏawyu ‹ psḏy.w (masc.) نبے pstaiou
*šáwat ‹ š.t سو še
*šūtay ‹ š.ty دو سو šēt
*ḫaʼ ‹ ḫꜣ اک ہزار šo
*ḏubaʻ ‹ ḏbꜣسانچہ:Dubious
[these do not match]
دس ہزار tba
‹ hfn اک لکھ
*ḥaḥ ‹ ḥḥ دس لکھ xax "many"

حوالے

[سودھو]
  1. Merzbach, Uta C., and Carl B. Boyer. A History of Mathematics. Hoboken, NJ: John Wiley, 2011, p. 10
  2. Cajori, Florian [1929] (1993). A History of Mathematical Notations. Dover Publications, pp. 229–230. ISBN 0-486-67766-4.