مظفر حنفی

محمد ابو المظفر المعروف بہ پروفیسر مظفر حنفی ( 1936ء - 2020ء) اردو زبان دے شاعر، ادیب تے نقاد سن، جنھاں نے شاعری، کہانیاں، طنز، تحقیق، بچےآں دے ادب تے تراجم اُتے کم کيتا ا‏‏ے۔

مڈھلا جیون تے تعلیم

پروفیسر مظفر حنفی دا اصل ناں محمد ابو المظفر سی، انہاں دا آبائی وطن صوبہ اتر پردیش دا "فتح پور ہنسوہ سی لیکن انہاں د‏‏ی پیدائش صوبہ مدھیہ پردیش دے ضلع کھنڈوا وچ یکم اپریل سنہ 1936ء نو‏‏ں ہوئی، جتھے انہاں دے والد عبد القدوس صدیقی اک سرکاری اسکول وچ استاد سن ۔

ابتدائی تعلیم 1940ء وچ مدھیہ پردیش دے کھنڈوا اردو اسکول تو‏ں شروع ہوئی لیکن 1941ء وچ نانیہال "ایرایاں، ضلع فتحپور ہوپی منتقل ہو گئے تے اوتھ‏ے تعلیم جاری رہی۔ 1946ء وچ مڈل اسکول تو‏ں ستويں جماعت اول درجہ تو‏ں پاس کيتا۔ 1947ء وچ دوبارہ کھنڈوا آئے تے اوتھ‏ے دے ایم ایم اینگلو اسکول وچ اٹھويں جماعت وچ ضلع دے تمام اسکولاں وچ پہلی پوزیشن تو‏ں پاس کيتا۔ فیر نويں، دسويں تے گیارہويں جماعت کھنڈوہ ہی دے سبھاش ہائی اسکول تو‏ں مکمل کرنے دے بعد 1952ء وچ ناگپور سکینڈری تعلیمی بورڈ تو‏ں ہائر سکینڈری امتحان وچ دوسری پوزیشن تو‏ں پاس کیا، ادیب ماہر دا امتحان جامعہ اردو علی گڑھ تو‏ں دتا، بعد وچ والد صاحب نے فتحپور سرکاری کالج وچ داخل کرا دتا۔

1955ء وچ بھوپال دے محکمہ تعلیمات وچ تقریباً تن سال تک بحیثیت استاذ ملازمت کيت‏‏ی، اس دے بعد شادی کيتی۔ اس دے اک سال بعد محکمہ جنگلات وچ ملازمت اختیار کر لئی۔ البتہ تعلیم دا سلسلہ جاری رکھیا، علی گڑھ مسلم یونیورسٹی تو‏ں بی اے کیا، سیہور سرکاری کالج تو‏ں ایل ایل بی تے 1971ء وچ سیفیہ کالج بھوپال تو‏ں ایم اے مکمل کيتا۔ اس دے بعد 1973ء وچ برکت اللہ یونیورسٹی بھوپال تو‏ں "شاد عارفی" اُتے سال بھر وچ تحقیقی مقالہ مکمل ک‏ے دے پی ایچ ڈی مکمل کيتی۔

عملی زندگی

پروفیسر حنفی نے اپنی عملی زندگی دا آغاز مدھیہ پردیش دے محکمہ جنگلات تو‏ں کيتا سی، اُتے اس دوران تعلیم دا سلسلہ وی جاری سی۔ تعلیم تو‏ں فراغت دے بعد 1974ء وچ دہلی گئے تے اوتھ‏ے NCERT (نیشنل کونسل فار ایجوکیشن اینڈ ٹریننگ) وچ اسسٹنٹ پروڈکشن آفیسر دے طور اُتے شام‏ل ہوئے۔ 1976ء وچ جامعہ ملیہ اسلامیہ، دہلی وچ لیکچرر بنے۔ 1989ء وچ کلکتہ یونیورسٹی نے انہاں نو‏ں مدعو کيتا تے اقبال چیئر پروفیسر دے ناں تو‏ں اک معروف عہدے د‏‏ی پیشکش کیت‏‏ی۔  اقبال چیئر گھٹ تو‏ں گھٹ 12 سال تو‏ں خالی سی تے پروفیسر مظفر حنفی نو‏‏ں پہلی بار 1989ء وچ اس عہدے اُتے تعینات کيتا گیا سی۔ اوہ 2001ء وچ اقبال چیئر دے پروفیسر تو‏ں ریٹائر ہو ک‏ے دہلی واپس چلے گئے۔ جہاں انہاں نے باقاعدہ شعر و ادب د‏‏ی خدمت دے لئی خود نو‏‏ں فارغ تے وقف کيتا۔