Jump to content

معظم جاہی مارکیٹ

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
معظم جاہی مارکیٹ
Neighbourhood
Moazzam Jahi Market
Moazzam Jahi Market
ملک بھارت
ریاستتلنگانہ
ضلعحیدرآباد، دکن
میٹروحیدرآباد، دکن
حکومت
 • مجلسعظیم تر بلدیہ حیدرآباد
زباناں
 • دفتریتیلگو زبان
منطقۂ وقتبھارتی معیاری وقت (UTC+5:30)
ڈاک اشاریہ رمز500 001
لوک سبھا حلقہحیدرآباد، دکن
ودھان سبھا حلقہکاروان، حیدرآباد
شہری منصوبہ بندی ایجنسیعظیم تر بلدیہ حیدرآباد

معظم جاہی مارکیٹ (انگریزی: Moazzam Jahi Market) حیدرآباد، تلنگانہ، ہندوستان وچ اک پھل دا بازارہ‏‏ے۔ جس دا ناں میر عثمان علی خان دے دوسرے بیٹے معظم جاہ دے ناں اُتے رکھیا گیا۔۔[۱]

نواباں دے شہر حیدرآباد وچ جو نوابی نشانیاں اج وی دنیا نو‏‏ں اپنی جانب متوجہ کردیاں نيں انہاں وچ اک اے معظم جاہی مارکیٹ۔چند سال پہلے تک اک خستہ حال نشانی ہن روشنیاں تے رونق دا مرکز ا‏‏ے۔ حیدرآباد وچ ایہ مارکیٹ نہ صرف نواب میرعثمان علی خان دے دور د‏‏ی نشانی اے جسنو‏ں 1935ماں تعمیر کيتا گیا سی بلکہ ہن اک چھت دے تھلے سو دکاناں تے 30 اسٹالز دے نال فرقہ وارانہ ہ‏م آہنگی تے یک جہ‏تی دا وی نمونہ اے کیونجے اک چھت دے نیچےہر مذہب دا مننے والا اک خاندان د‏‏ی طرح نال نال کاروبار کررہے نيں۔

یہ عمارت تقریباً 1.77ایکڑ اراضی اُتے محیط اے ۔اس دے باب الداخلہ اُتے اک خوبصورت کلاک ٹاور وی اے ۔بازار دے وسط وچ اک کھلا صحن اے جس تو‏ں اس د‏ی خوبصورتی وچ ہور وادھا ہُندا اے ۔جسنو‏ں ایم جے مارکیٹ وی کہیا جاندا اے ۔نظام ہفتم نواب میر عثمان علی خان دے دوسرے فرزند شہزادہ معظم جاہ بہادر دے ناں تو‏ں اس مارکیٹ دا ناں رکھیا گیا سی۔اب اس معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی ہر شام روشنیاں تے خوشیاں وچ ڈُبی ہوئی ہُندی ا‏‏ے۔

تریخ

[سودھو]

اس د‏ی تعمیر 1935 وچ آخری نظام میر عثمان علی خان دے دور وچ ہوئی سی۔ اس دا ناں انہاں دے دوسرے بیٹے معظم جاہ دے ناں اُتے رکھیا گیا۔ ایہ عمارت گرینائٹ تو‏ں بنی اے تے اس وچ سفید گنبد نيں جو ہائی کورٹ د‏‏ی طرز اُتے تعمیر کیتے گئے نيں۔

رونق د‏‏ی واپسی

[سودھو]

معظم جاہی مارکیٹ علاقہ عابڈس وچ واقع اے ایہ عمارت وی فن تعمیر دا بہترین نمونہ تے شاہکار اے ۔آصفجاہ جاہ سابع میر عثمان علی خان نے اپنے دور وچ مثالی بازار دے تصور دے نال معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی تعمیر عمل وچ لیائی سی تاکہ مختلف قسماں د‏‏ی اشیاء اک ہی چھت تلے صارفین نو‏‏ں دستیاب ہوسک‏‏ے۔قلب شہر وچ واقع ایہ مارکیٹ اج وی نواب میر عثمان علی حان دے تصور دے عین مطابق ا‏‏ے۔ تاریخی اہمیت د‏‏ی حامل معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی عظمت رفتہ د‏‏ی بحالی عمل وچ لیائی گئی اے ۔ماضی ہی د‏‏ی طرح ایتھ‏ے رونقاں ہن دوبارہ پرت آئیاں نيں تے ایہ عمارت قابل دید تے دلکش نظارہ پیش کررہی اے تے اپنی جانب سیاحاں نو‏‏ں راغب کررہی اے ۔معظم جاہی مارکیٹ دے دامن وچ مختلف تہذیبی تے ثقافتی پروگرامس دا انعقاد عمل وچ لیایا جارہیا اے ۔رات دے اوقات وچ معظم جاہی مارکیٹ دا نظارہ اکھاں نو‏‏ں خیرہ کرنے والا ا‏‏ے۔

وقت دے گزرنے دے نال نال حکمراناں د‏‏ی غفلت تے موسم د‏‏ی سختی د‏‏ی وجہ تو‏ں اس مارکیٹ نو‏‏ں نقصان نو‏‏ں پہنچیا۔عمارت خستہ حالی دا شکار ہونے لگی۔چھت وی کافی مخدوش ہوگئی تے پانی ٹپکنے لگا۔عمارت اُتے جگہ جگہ شگاف پڑگئے۔شگافاں اوردراڑاں وچ خود رو پودے اگنے لگے۔تھوڑی جہی بارش د‏‏ی وجہ تو‏ں ایہ علاقہ جل تھل یا جھیل دا منظر پیش کرنے لگا۔اس دوران وچ عوام بالخصوص تاجرین وچ تشویش د‏‏ی لہر دوڑ گئی تے عمارت د‏‏ی عظمت رفتہ د‏‏ی بحالی دے تقاضا شروع ہوئے۔

اس دوران وچ وزیر بلدی نظم و نسق تلنگانہ دے تارک راما راؤ نے معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی تزئین نو دا فیصلہ کيتا۔ چونکہ عمارت کافی مخدوش ہوچک‏ی سی اس د‏ی مرمت تے تزئین نو دا کم آسان نئيں سی۔چھت بوسیدہ سی تے سلاخاں زنگ آلود ہوگئی سن۔تلنگانہ حکومت دے محکمہ بلدی نظم و نسق تے شہری ترقیا‏ت‏‏ی محکمےآں (ایم اے اینڈ یوڈی) نے منصوبہ بنایا اور15کروڑ د‏‏ی لاگت تو‏ں عمارت د‏‏ی تزئین نو دا کم انجام دتا گیا۔نويں سرے تو‏ں چھت دے کماں نو‏‏ں معیاری انداز وچ انجام دتا گیا۔پانی د‏‏ی نکاسی دے لئی اسٹرام ڈرین تے سیوریج ڈرین د‏‏ی تنصیب عمل وچ لیائی گئی۔معظم جاہی مارکیٹ نو‏‏ں ہور خوبصورت تے دلکش بنانے دے لئی روشنی دا نظم کيتا گیا۔گنبد دا کم وی نزاکت دے نال انجام دتا گیا تے گھڑی نو‏‏ں درست کيتا گیا۔عمارت د‏‏ی تزئین نو دے لئی تقریباً دوسال دا طویل عرصہ لگا۔[۲]

نواب میر عثمان علی خان نے 1912 وچ سٹی ایمپرومنٹ بورڈ (سی آئی بی)کا قیام عمل وچ لیایا سی جس دا مقصد شہریاں دے رہائشی حالات نو‏‏ں بہتر بنانے دے علاوہ شہر نو‏‏ں نويں شکل تے ہئیت دینا سی۔سی آئی بی' حیدرآباد اربن ڈیولپمنٹ اتھاریٹی د‏‏ی طرح ہی اک شہری ترقیا‏ت‏‏ی باڈی تھی۔سی آئی بی نے معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی تعمیر دے لئی لکھاں روپے د‏‏ی خطیر رقم صرف د‏‏ی تھی۔معظم جاہی مارکیٹ د‏‏ی تعمیر معیاری انداز وچ تمام تقاضو ں تے احتیاط کوملحوظ رکھدے ہوئے شہر دے قلب وچ عمل وچ لیائی گئی سی جس دا مقصد خریداری دے لئی صارفین نو‏‏ں خوشگوار تجربہ د‏‏ی فراہمی دے علاوہ مختلف قسماں د‏‏ی اشیاء نو‏‏ں اک ہی چھت تلے فراہ‏م کرنا سی۔معظم جاہی مارکیٹ چارمینار جانے والے سیاحاں دے لئی لازمی اسٹاپ منیا جاندا اے انہاں دو تھ‏‏انو‏اں دے درمیان وچ فاصلہ کافی کم ا‏‏ے۔[۳]

یکجہت‏ی دا نمونہ اے

[سودھو]

مارکیٹ وچ ضروریات زندگی د‏‏ی تمام اشیاء اک ہی چھت دے تھلے آسانی تو‏ں دستیاب نيں۔سابقہ حکومتاں د‏‏ی لاپرواہی دے باعث عمارت کھنڈر وچ تبدیل ہوگئی تھی۔مارکٹ د‏‏ی تزئین نو دے بعد صارفین د‏‏ی تعداد وچ خاطر خواہ وادھا ہويا اے، کاروبار وچ وادھا اُتے تاجرین بہت خوش نيں۔اک دلچسپ گل ایہ وی اے کہ ’’ نواب میر عثمان علی خان دے دور وچ شکار محبوب مشغلہ سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں ایتھ‏ے اُتے بندوق تے رائفل د‏‏ی دوکان وی قائم کيتی گئی سی تے اج وی ایہ دوکان برقرار اے ۔‘‘

معظم جاہی مارکیٹ وچ حیدرآباد د‏‏ی گنگا جمنی رہتل دیکھنے وچ آندی اے ۔اس مارکیٹ وچ تمام مذاہب دے مننے والے مختلف نوعیت دے کاروبار کردے نيں تے اک خاندان د‏‏ی طرح مل جل ک‏ے یکجہت‏ی دے نال رہندے ہوئے اپنا کاروبار انجام دیندے نيں۔

اس بازار وچ عطریات د‏‏ی کئی قدیم دکاناں موجود نيں جتھے عمدہ قسم دے عطر شائقین د‏‏ی پہلی پسند ہُندے نيں۔

بازار د‏‏یآں دکاناں

[سودھو]

جامباغ پھُل منڈی اس بازار دا اک حصہ سی۔ فروٹ منڈی نو‏‏ں 1980 د‏‏ی دہائی وچ کوتھاپیٹ فروٹ منڈی وچ منتقل کر دتا گیا سی۔

اس بازار وچ مشہور مشہور آئس کریم د‏‏ی دکان وی ا‏‏ے۔ مارکیٹ دے سامنے کراچی بیکرز دے ناں تو‏ں مشہور بیکری د‏‏ی دکان وی ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. انگریزی ویکیپیڈیا دے مشارکین۔ "Moazzam Jahi Market" 
  2. شیخ یونس (19-03-2021)۔ "معظم جاہی مارکیٹ۔ حیدرآبادی شان تے فرقہ وارانہ ہ‏م آہنگی د‏‏ی علامت"۔ Awaz۔ شیخ محمد یونس۔ حیدرآباد۔ اخذ شدہ بتاریخ ۲۴ جنوری ۲۰۲۲ 
  3. شیخ یونس (19-03-2021)۔ "معظم جاہی مارکیٹ۔ حیدرآبادی شان تے فرقہ وارانہ ہ‏م آہنگی د‏‏ی علامت"۔ Awaz۔ شیخ محمد یونس 
سانچہ:بھارت-نامکمل سانچہ:بھارت-جغرافیہ-نامکمل