ملاکی
ملاکی یا ملاخی (عبرانی وچ :מַלְאָכִי، یونانی وچ :Μαλαχίας، جس دے معنی و مفہوم مختلف حوالےآں ، زاویاں تے عقیدےآں دی رو توں «خدا تک پہنچانے وچ مددگار یا بسا اوقات خدا دی مدد پہنچانے وچ مددگار تے کدرے خدا نوں پہنچانے والا») دا ذکر عہد عتیق، عبرانی تنک وچ بیان کیتے گئے پیغمبراں دے ضمن وچ آندا اے۔ تے انہاں نوں انبیائے صغری وچوں گردانا جاندا اے۔[۱] ملاکی دا تعلق قبیلہ زبولون توں دسیا جاندا اے تے زمانہ پیدائش یہودی قوم دے سائرس اعظم دی دلائی آزادی یا اس دی دتی آزادی (سائرس اعظم دے عہد وچ یہودیاں نوں اسرائیل جو ہخامنشی سلطنت دا حصہ سی واپس جانے تے اپنے معابد دوبارہ تعمیر کرنے دی اجازت دتی گئی تھی) توں بعد دا بیان کيتا گیا اے۔ ملاکی نحمیاہ[۲] تے عزرا[۳] دے ہمعصر سن ۔ تے انہاں دا دور نبوت حجی تے زکریاہ دے بعد دا اے۔[۴] ملاکی دے عہد وچ بنی اسرائیل عشر تے ہدیہ جات (برائے ہیکل) ادا نئيں کردے سن ۔ وعدہ سبت نوں بھلا چکے سن تے تقدیس سبت توں نا آشنا ہوئے چکے سن ۔ یہودی مرد غیر یہودی عورتاں توں شادیاں کرنے لگے سن تے بنی اسرائیل دے کاہناں وچ رشوت خوری عام ہوئے چکی سی۔[۵] ملاکی نے یہودیاں نوں غیر یہودی عورتاں توں شادیاں کرنے توں گریز کرنے نوں کہیا تے انہاں نوں حرمت سبت تے باقی تمام انحراف کردہ یا فراموش شدہ قوانین و شعائر شریعت موسوی اُتے عمل کرنے دی ترغیب و ہدایت دی۔[۶] یہودی روایات وچ آندا اے کہ ملاکی عہد نحمیاہ دے کاہناں وچوں سن تے اوہ انہاں نوں یروشلیم دی تعمیر نو کرنے والا تسلیم کردے نيں۔[۷] یہودی ملاکی دی کتاب نوں وحی الہی قرار دیندے نيں۔[۸] ملاکی دی کتاب اک طویل نظم اُتے مشتمل اے۔ ملاکی دا انتقال یروشلیم وچ ہويا۔ ملاکی نوں بوہت سارے فلسفی، علما تے مفسرین عہد عتیق دا آخری پیغمبر قرار دیندے نيں۔
ہور ویکھو
[سودھو]حوالے
[سودھو]وکیمیڈیا کامنز چ مورتاں: ملاکی |