ملک ارجُن منصور

ملک ارجُن منصور
(انگریزی وچ: Mallikarjun Mansur)
جم	31 دسمبر 1910
وفات	12 ستمبر 1992 (82 سال)  دھارواڑ
شہریت	برطانوی ہندستان (–۱۴ اگست ۱۹۴۷) ڈومنین بھارت (۱۵ اگست ۱۹۴۷–۲۶ جنوری ۱۹۵۰) بھارت (۲۶ جنوری ۱۹۵۰–)
عملی زندگی
پیشہ	گائک ،  آپ بیتی نگار
اعزازات
پدم وبھوشن (۱۹۹۲)  پدم بھوشن (۱۹۷۶)  فنون میں پدم شری (۱۹۷۰)

ملک ارجن منصور (انگریزی: Mallikarjun Mansur) (ولادت: 31 دسمبر 1910ء - وفات: 12 ستمبر 1992ء) ہندوستانی کلاسیکی گلوکار سن جنہاں دا تعلق کرناٹک تو‏ں سی۔

ملیکارجن منسور (31 دسمبر 1910–12 ستمبر 1992) کرناٹک نال تعلق رکھنے والے اک ہندوستانی کلاسیکی گلوکار سن ، جو جے پور تو‏ں اتراؤلی گھرانا (گانے دے انداز) وچ خالی اسلوب وچ اک بہترین گلوکار سن ۔ [1]

مڈھلا جیون تے پس منظر

ملیکارجن 1910 وچ نويں سال دے موقع اُتے مانسور وچ پیدا ہويا سی ، جو کرناٹکا دے دھارواڈ تو‏ں پنج کلومیٹر مغرب وچ واقع اک پنڈ سی ۔ [2] [3] انہاں دے والد ، بھیماریاپپا ، پنڈ دے ہیڈ مین سن ، [2] قبضے دے لحاظ تو‏ں اک کسان تے زبردست عاشق تے موسیقی دے سرپرست سن ۔ اس دے چار بھائی تے تن بہناں سن۔ انہاں دے وڈے بھائی باسوراج تھیٹر ٹروپ دے مالک سن ، تے اس طرح نو عمر وچ مالیکارجن نے اک ڈرامے وچ چھوٹا کردار ادا کيتا۔ [4]

اپنے بیٹے وچ ہنرمندی د‏‏ی نشاندہی کردے ہوئے ، ملیکارجن دے والد نے اسنو‏ں سفر یکہ شگنا (کنڑا ٹھاٹر ) وچ منسلک کيتا ۔ اس طرقے دے مالک نے ملیکارجنہاں د‏‏ی ٹینڈر تے مدھر آواز نو‏‏ں پسند کيتا تے ڈرامہ پرفارمنس دے دوران اسنو‏ں طرح طرح د‏‏ی کمپوزیشن گانے دے لئی حوصلہ افزائی کیتی۔ ایسی ہی اک کارکردگی سن کر ، انہاں نو‏ں آپیا سوامی نے اٹھا لیا ، جس دے تحت انہاں نے کارناٹک موسیقی د‏‏ی ابتدائی تربیت حاصل کيتی سی ۔ کچھ دیر بعد ، اسنو‏ں معراج دے نیلکنت بوا الورماٹھیا دے تحت ہندوستانی موسیقی تو‏ں تعارف کرایا گیا جو گوالیار گھرانے نال تعلق رکھدے سن ۔ مؤخر الذکر اسنو‏ں ایلدیہ خان (1855–1946) دے پاس لیایا ، جو جے پور-اتروولی گھرانہ دے اس وقت دے سرپرست سن ۔، 1920 د‏‏ی دہائی دے آخر وچ ، جس نے اسنو‏ں اپنے وڈے بیٹے منجی خان دے حوالے کيتا۔ منجی خان د‏‏ی غیر معمولی موت دے بعد ، اوہ منجی خان دے چھوٹے بھائی بھورجی خان دے زیر اقتدار آیا۔ بھورجی خان دے ماتحت اس فن نے انہاں دے گانے دے انداز اُتے سب تو‏ں اہ‏م اثر ڈالیا۔ [4] [5]

کیریئر

اک کنسرٹ وچ مالیکارجن منصور

منسور بہت وڈی تعداد وچ نادارےآں ( اپرچالیٹ ) راگاں جداں کمانڈ ، آسا جوگیا ، ہیم نٹ ، لچھچھسخ ، کھٹ ، ​​شیومت بھائراو ، کبیر بھائرو ، بہاری ، سمپورن مالکنز ، لاجاوندی ، ادمبری کیدار ، اک نشد دے ناں تو‏ں مشہور سن ۔ بہاگڈا تے بہادوری ٹوڈی ہور اس د‏ی مستقل ، متناسب سازشاں بغیر کسی گانے دے جذبات‏ی مواد نو‏‏ں کھونے دے بغیر ، میلوڈی تے میٹر دونے وچ ۔ ابتدائی طور اُتے ، انہاں د‏‏ی آواز تے انداز منجی خان تے نارائن راؤ ویاس تو‏ں ملدے جلدے سن ، لیکن آہستہ آہستہ اس نے اپنے انداز تو‏ں نواں انداز پیدا کيتا۔

وہ اپنے ماسٹرز وائس (ایچ ایم وی) تے بعدازاں آل انڈیا ریڈیو دے دھارواڈ اسٹیشن دے میوزک ایڈوائزر دے نال میوزک ڈائریکٹر وی رہے ۔ [5]

ایوارڈز

انہاں نے تِناں قومی پدم ایوارڈز ، 1970 وچ پدم شری ، 1976 وچ پدم بھوشن ، تے 1992 وچ ہندوستان د‏‏ی حکومت نو‏‏ں دتا جانے والا دوسرا سب تو‏ں وڈا سویلین پدم وبھوشن ملیا ۔ []] []] 1982 وچ ، انہاں نو‏ں سنگیت ناٹک تو‏ں نوازیا گیا اکادیمی فیلوشپ ، ہندوستان دے نیشنل اکیڈمی آف میوزک ، ڈانس اینڈ ڈرامہ ، سنگت ناٹک اکیڈیمی دے ذریعہ اعزازی اعزاز ۔ [8]

کتاباں

منصور نے کناڈا وچ نانا رسایاتری (کناڈا: ನನ್ನ ರಸಯಾತ್ರೆ) دے ناں تو‏ں اک سوانح عمری کتاب لکھی ، [9] جس دا ترجمہ انگریزی وچ انہاں دے بیٹے ، راج شیکھر منصور د‏‏ی موسیقی وچ میرا سفر نامی کتاب دے طور اُتے ہويا ا‏‏ے۔

ذا‏تی زندگی

منصور د‏‏ی شادی گنگما نال ہوئی سی۔ اس د‏ی ست بیٹیاں تے اک بیٹا راجشیکھر منصور سی ۔ منصور دے بچےآں وچ ، راجیشکر تے نیلہ کوڈلی گلوکار نيں۔ [10]

منصور اپریل 1992 وچ دو ہفتےآں تک کوما وچ رہنے دے بعد علالت دے بعد صحت یاب ہويا ۔ ايس‏ے سال 12 ستمبر نو‏‏ں دھارواڈ وچ سانس د‏‏ی پیچیدگیاں دے بعد اس د‏ی موت ہوگئی۔ اسنو‏ں ریاست دا جنازہ دتا گیا ۔ [11]

میراث

ملٹارجن منسور ، مس یونجایا د‏‏ی رہائش گاہ ، اج انہاں د‏‏ی یاد وچ اک میوزیم رکھدی ا‏‏ے۔ میوزیم دا انتظام ڈاکٹر مالیکارجن منسور نیشنل میموریل ٹرسٹ کردے نيں جو کرناٹکا د‏‏ی ریاستی حکومت ، کناڈا تے سبھیاچار دے سیکشن دے تحت کم کررہیا ا‏‏ے۔ ہر سال ٹرسٹ انہاں د‏‏ی برسی د‏‏ی یاد دلانے دے لئی 12 تے 13 ستمبر نو‏‏ں اک قومی کنسرٹ دا اہتمام کردا اے ، اس دے ورثہ دے فنکاراں نے میوزیم وچ صبح دے وقت اپنے فن دا مظاہرہ کيتا تے شام دے بعد فنکاراں نو‏‏ں اپنے فن دا مظاہرہ کرنے د‏‏ی دعوت دتی۔ انہاں د‏‏ی یوم پیدائش د‏‏ی مناسبت تو‏ں ٹرسٹ 31 دسمبر نو‏‏ں سالانہ طور اُتے تن ایوارڈز دا اعلان کردا ا‏‏ے۔

ان د‏‏ی یوم پیدائش د‏‏ی سالگرہ دے موقع اُتے ، یکم تو‏ں 3 جنوری 2011 تک دھرواڈ تے ہبلی وچ تن روزہ میوزک فیسٹیول دا انعقاد کيتا گیا سی ، جس وچ ہندوستان بھر دے گلوکاراں نے انہاں کيت‏ی جائے پیدائش منصور پنڈ وچ کارییما دیوی مندر دے احاطے وچ پرفارم کيتا سی۔ [12] [13] منصور وچ انہاں دے آبائی گھر نو‏‏ں وی یادگار وچ تبدیل کردتا گیا۔ [14]

2013 وچ ، انہاں د‏‏ی موسیقی دا پنج آڈیو سی ڈی مجموعہ ، "آکاشانی سنگیت" جس وچ نادر " واچانا گیانا" پیش کيتا گیا اے ، نو‏‏ں آل انڈیا ریڈیو آرکائیوز نے کرناٹاک کالج دھروار کیمپس وچ سریجنا رنگامندر وچ منعقدہ اک تقریب وچ جاری کيتا ۔ [15]

ہندوستانی دستاویزی فلم دے ہدایتکار نندن کڈھیڈی نے 1994 وچ موسیقار دے بارے وچ رسائاترا بنایا ، اس نے بہترین نان فیچر فلم ، بہترین نان فیچر فلم سنیماگرافی ، تے بہترین نان فیچر فلمی ایڈیٹنگ دا قومی فلم ایوارڈ جِتیا۔ [16]

حوالے