نقادی مفکر

سقراط دی مورتی

تنقیدی سوچ وچار فیصلہ لین لئی حقیقت دا تجزیہ اے ایہہ موضوع بہت گنجھل دار اے، اتے اس دیاں وکھ-وکھ پربولیاں موجود ہن، جہناں وچ عامَ طور تے ترکشیل، تشکیک، نرپکھّ تجزیہ جاں اصلی ثبوتاں تے مشتمل ملانکن شامل ہندے ہن ۔ تنقیدی سوچ وچار سوے-ڈاریکٹ، سوے-انشاست، سوے- معائنہ اتے سوے- الزام نوارک سوچ اے۔ ایہہ وچار دی اتمتا اتے دھیان دین والیاں کسوٹیاں دے سخت مانکاں نوں رضا مندی دندی اے۔ ایہہ اثردار کمیونیکیشن اتے مسئلہ سلجھاؤن دی اہلیت دے نال-نال مولوادی اہم اتے سماجی مرکزیت نوں دور کرن لئی اک عزم والا راہ اے ۔

اتہاس

افلاطون ولوں درج کیتیاں سقراط دیاں سکھیاواں تنقیدی سوچ دا سبھ توں پرانا دستاویز ہن۔ سقراط نے اس حقیقت دا قیام کیتا کہ کوئی انسان چنگے علم اتے سوجھ-بوجھ لئی ودوان، وشیشگّ اُتے انحصار نہیں کر سکدا۔ اسنے دکھایا کہ ہو سکدا اے کہ اجیاے انسان جہناں کول ستا، طاقت اتے اچا عہدہ ہووے پر پھر وی اوہ بہت الجھے ہوئے،ڈور-بھور اتے ترکہین ہون ۔ اسنے گمبھیر سوال پچھن دی اہمیت دا قیام کیتا جو کہ وشواساں دا روپ دھارن کرن لئی تیار وچاراں نوں قبول کرن توں پہلاں وچار دی گہرائی نال جانچ کردے ہن۔

اسنے ثبوت نوں لبھن، ترک اتے اندازےآں دا ملانکن کرن، بنیادی سنکلپاں دا تجزیہ کرن، اتے جو کیہا گیا اے دے نال-نال جو وی کیتا گیا اے، دے اثر دا خاکہ کھچنا دے اہمیت دا قیام کیتا۔ سوال کرن دے اس دے ڈھنگ نوں ہن "سکراتی پچھگچھّ " دے روپ وچ جانیا جاندا اے اتے ایہہ تنقیدی سوچ وچار سکھاؤن دی سبھ توں مشہور رنپالیسی اے۔ سوال کرن دے اپنے ڈھنگ وچ، سقراط نے سپشٹتا اتے تارکک اکسارتا نال سوعدہ دی لوڑ نوں اجاگر کیتا۔ سقراط نے لوکاں توں سوال پچھے تاں کہ اوہناں دی ترکہین سوچ جاں بھروسے یوگ علم دی گھاٹ نوں نشر کیتا جاوے۔ سقراط نے دکھایا کہ حق، ستا ہون نال ہی صحیح علم نہیں ملدا۔ اسنے وشواساں نوں سوالاں دے گھیرے وچ لیاؤن دی نظام قائم کیتی، دھارناواں دا ملانکن کرنا اتے ثبوت اتے آواز متعلق ترک اُتے بھروسہ کرنا قائم کیتا۔ پلیٹو نے سقراط دیاں سکھیاواں نوں درج کیتا اتے تنقیدی سوچ وچار دی پرمپرا قائم کیتی۔ ارسطو اتے بعد دے یونانی شنکاوادیاں نے سقراط دیاں سکھیاواں نوں ووواقع سوچ نال اتے سچائی دی اصلیت دا صحیح-صحیح پتہ لگاؤن لئی سوال پچھ کے چیزاں نوں پارکھی نظر نال دیکھن دا طریقہ دتا جو کہ اوہناں نوں اڈدی نظر نال دیکھن توں وکھرا سی۔