نور محمد تیراہی
خواجہ نو ر محمد تیراہی با نی آستا نہ عالیہ چورہ شریف جنہاں نوں عر ف ِ عا م وچ ’’باباجی صاحب‘کہیا جا تااے۔ آپ گیلانی سید نيں۔
ولادت
[سودھو]اما م طر یقت خو ا جہ خوا جگا ن بابا جی نو ر محمد گیلانی دی ولا دت با سعادت 1179ھ مطابق 1766ء نوں تیزئی شریف علا قہ تیراہ دے مقام اُتے پیداہو ئے
شجرہ نسب
[سودھو]آپ دا شجرۂ نسب شیخ عبد القادرجیلانی بغدادی توں اِس طرح ملدا اے: خواجہ نور محمد چوراہی بن خواجہ محمد فیض اللہ بن خان محمد بن علی محمد بن شیخ سلیمان بن سلطان بن شیخ الاسلام عبد السلام بن عبدالرسول بن موسی بن حسین بن احمد متقی بن ابو نصر محمد بن ابوصالح نصر بن عبد الرزاق بن شیخ عبد القادر جیلانی [۱]
علم ظاہر و باطن
[سودھو]آپ نے علو م ظا ہری و با طنی اپنے وا لد گرا می خواجہ سید محمد فیض اللہ توں حا صل کیتے۔ تے ہر چہار سلاسل نقشبندیہ، چشتیہ، سہر وردیہ،قادریہ وچ انہاں توں بیعت و خلا فت حاصل کيتی۔ حضرت شا ہ عیسٰی ولی دی نظرخا ص تے توجہ دی بر کت توں آپ نوں علم لدّنی توں وا فر حصہ عطا فرما یا گیا سی۔ تے ایسا شرح صدر ہوئے ا تھاکہ آپ دقیق توں دقیق مسائل نوں شرح و بسط توں سائل دی تشفی فر ما دتا کر تے سن ۔ تے جس طا لب کیطر ف تاں جہ خصو صی فر ما دتا کر تے سن ۔ قلیل عرصہ وچ ہی اسنوں درجۂ کما ل تک پہنچیا دتا کر تے سن ۔ آپ دی ذات با برکا ت توں عرب و عجم و ہور مما لک وچ نو ر اسلا م پھیلیا۔ اس قدر کثرت توں خلق خدا آپ دی ذا ت اقدس تے آپ دے خلفا ء تے سلسلہ توں فیض یا ب ہوئے ئی۔ کہ اما م ربا نی مجدد الف ثا نی دے بعد دے عرصہ وچ اس دی نظیر نئيں مل سکدی۔ پا ک و ہند ،عرب ،یورپ جہا ں وی جا ئاں آپ نوں سلسلہ ٔ مجددیہ دے اس عظیم نور دی کر ن ضرور نظر آئے گی۔
مجددی تعلیمات
[سودھو]تعلیما ت مجددیہ دے مطا بق آپ دی طبیعت ابتدا ئی زمانہ ہی توں اتباع سنت دی طر ف مائل سی۔ چنانچہ آپ اپنے معمولا ت زندگی وچ چھو ٹی چھوٹی با تاں وچ اتبا عِ سنت دا بہت لحا ظ فر ما تے سن ۔ حقہ نو شی توں آپ نوں سخت نفرت سی اس توں مریدین نوں منع فر ما تے سن ۔ یہا ں تک کہ کِسے حقہ نو ش نوں ختم خو اجگان وچ وی شرکت کيتی اجا زت نہ سی۔ آپ نے نہا یت سادہ طبیعت پائی سی آپ نے تقریباً اَسی سال تک تیزئی شریف وچ قیا م فر ما یا لیکن اس دوران وچ آپ نے معمولی توں مکا ن وچ ہی رہائش رکھنا پسند فر مایا۔ ايسے طرح مہما نو ں دے لئی وی اک سا دہ سا مہمان خانہ تعمیر کر وایا۔ آپ کھا نے پینے وچ بالکل تکلف نہ فر ماندے سن ۔ دعوت وچ ہمیشہ ہی سا دگی دی تلقین فرماندے۔ جو ملدا کھا لیندے ،جو ملدا پہن لیندے البتہ اپنے مہمان دی ہر ممکن بہتر میزبانی و عزت افزئی دی کوشش فر ماندے کِسے نوں ہر گز حقیر خیال نہ فر ماندے۔
چورہ شریف آمد
[سودھو]یا رانِ سلسلہ دی خواہش سی کہ انہاں دا مسکن جے علا قہ پنجاب ہوئے جا ئے تاں نہ صرف ایہ کہ اسيں متوسلین دے لئی سکو ن دا با عث ہوئے گا۔ بلکہ پنجا ب کيتا پو را ہندوستان آ پ دے فیض توں فیض یا ب ہوئے گا۔ آپ نے کچھ عرصہ تک تاں اس دا جواب نہ دتا مگر آخر دا ر احبا ب دی خا طر اپنا مو لد ہمیشہ ہمیشہ دے لئی چھو ڑ دتا۔ تے تیزئی شریف توں نقل مکانی کر کے ضلع اٹک دے اک مقام ’’چورہ‘‘ گا واں وچ رہائش اختیا ر کر لئی آہستہ آہستہ آپ دی اولا د وچوں تن صاحبزا دگان مع اپنی اولاد یہا ں ہی آ کے آ با د ہوئے گئے۔ صرف اک صا حبزادے حضرت سید شاہ احمد گل وہا ں اُتے رہ گئے۔ بعد وچ اوہ وی نقل مکا نی کر کے کوہاٹ دے نیڑے آ گئے۔ چورہ پنڈ جسنوں ہن با با جی صا حب دی نسبت دی وجہ توں چورہ شریف کہندے نيں چورہ شریف تن چھوٹی چھوٹی بستیاں اُتے مشتمل اے۔ اک ’’چورہ‘‘ جہا ں اُتے صرف مقا می باشندے آبا د نيں۔ دوسری ’’ بھورا ما ر‘‘ اے۔ تے تیسری بستی نوں ’’ دربا ر شریف ‘‘ کہندے نيں۔ ایہی دربا ر شریف جنا ب با با جی خوا جہ شاہ سید نو ر محمد دا مسکن رہیا اے۔ تے ایہی آپ دا مد فن تے آخری آرام گا ہ اے۔ جنا ب با با جی صا حب خوا جہ سید نور محمد چو ُراہی نے سب توں پہلے یہا ں اک مسجد تے اک مکا ن بنا کے دربار شریف دی بنیا د رکھی سی۔ جو ہن خاصی آبا دتی معلو م ہوئے تی اے۔ تے اس آبا دتی وچ تما م با با جی صا حب دی اولاد ہی بستی اے۔ اس آبادی یعنی دربار شریف دے مشرق دی طر ف اک کونہ وچ حضرت جناب بابا جی خوا جہ سید نور محمد چوراہی دا مزار اک سادہ مگر اُتے کشش عما رت وچ وا قع اے۔
و صال
[سودھو]سید نور محمدتیراہی دا وصال 13شعبان المعظم 1286ھ،مطابق 17نومبر 1869ء بروزبدھ نوں ہويا آپ دا مزار مقدس چورہ شریف دی ذیلی بستی دربار شریف وچ مرجع خاص و عام اے۔[۲]