نیلی قتل عام
متناسقات: 26°06′41″N 92°19′02″E / 26.111483°N 92.317253°E
نیلی قتل عام | |
---|---|
دا حصہ | |
ٹکانا | آسام، بھارت |
تریخ | 18 فروری 1983 |
نشانہ | بنگالی مسلمان تارکین وطن |
ہلے دی قسم | جلاوطنی، اجتماعی قتل عام |
موتاں | 5،000 (سرکاری اعداد و شمار دے مطابق 2191 اقراد) |
مضامین بسلسلہ |
بھارت وچ مسلماناں دے خلاف تشدد |
---|
واقعات |
متعلقہ موضوعات |
نیلی قتل عام 18 فروری 1983ء نوں صبح دے وقت بھارتی ریاست آسام وچ 6 گھنٹےآں تک جاری رہیا۔ اس قتل عام وچ عام مقامیاں تے کم ذات دے ہندؤاں نے مسلماناں نوں زندہ جلایا، قتل کیتا تے جو بچ کر بھجے انہاں وچوں اک تعداد دریا وچ دوب کر مری۔[۱][۲][۳] 5،000 افراد (سرکاری اعداد و شمار دے مطابق 2191) جو ضلع ناپنڈ دے 14 دیہاتاں آلیسینگها، خلاپتھر، بسندھری، بگڈبا بیل، بگڈبا ھبی، بورجولا، بتانی، اندرماری، مٹی پربت، ملادھری، مٹی پربت نمبر۔ 8، سلبھٹا، بوربری تے نیلی وچ قتل ہوئے۔[۴][۵] متاثرین مشرقی بنگال (موجودہ بنگلہ دیش) دے مسلمان سن ۔[۶][۷] ذرائع ابلاغ دے تن افراد انڈین ایکسپریس دے اہلکاراں ہیمیندرا نارائن، آسام ٹریبیون دے بیڈابراتھا لاکار تے اے بی سی دے شرما قتل عام دے چشم دید گواہاں وچ شامل نيں۔[۸]
ہلاک ہونے والےآں وچ زیادہ تربنگالی بولنے والے مسلمان سن، جنہاں اُتے مبینہ طور اُتے اس علاقے وچ غیر قانونی طور اُتے داخل ہوئے سن ۔ اس علاقے دا دورہ کرنے والے میڈیا کارکناں دے اک گروپ نے واقعے دا مشاہدہ کیتا۔ [3] سبھاشری کرشنن نے بعد وچ پی ایس بی ٹی انڈیا دے ذریعہ تیار کردہ اک دستاویزی فلم تیار کيتی۔ اوتھے ، جو خوفناک قتل عام توں زندہ بچ گئے انہاں نے ایہ ظاہر کیتا کہ انہاں دے پاس شہریت دا ثبوت اے۔ [4] ایہ 1983 دے قتل عام سی آسام تحریک وچ بوہت سارے سنسنی خیز وچوں اک دے دوران بدناں واقعے دے درمیان (آسام احتجاج). []]
مشورے
[سودھو]آسام دے منگلاڈئی لوک سبھا حلقہ دے ممبر ہیرا لال پٹواری سال دے شروع وچ اچانک انتقال کرگئے۔ ہندوستانی الیکشن کمیشن نے اس خالی پارلیمانی نشست نوں اُتے کرنے دے لئی اس سال دے آخر تک ضمنی انتخاب کرانے دا فیصلہ کیتا ۔ ايسے وقت ، 7 اپریل توں ، نويں رائے دہندگان دی لسٹ وچ اندراج ہونا شروع کیتا گیا۔ ووٹر لسٹ وچ مئی وچ ترمیم کيتی گئی سی۔ لیکن مئی دے پہلے ہفتے وچ ایہ الزام اٹھایا گیا سی کہ غیر قانونی غیر ملکیوں دی اک وڈی تعداد نے ووٹر لسٹ وچ داخلہ لیا اے۔ کہیا جاندا اے کہ کانگریس (I) پارٹی نے ووٹ بینک نوں مستحکم کرنے دے لئی حکمت عملی دے ذریعہ مشتبہ شہری دا ناں ووٹر لسٹ وچ داخل کیتا اے۔ انہاں الزامات نوں اٹھانا پوری طلبہ دے جسم وچ پوری غیر مساوی ہلاکت دا باعث بنا ۔ اس توں پہلے آسام سمندر پار دراندازی توں لے کے، مختلف مسائل نوں حل کرنے دا مطالبہغیر مساوی طلباء تنظیم دے دوران ، آسو مختصر طور اُتے مختلف احتجاجی پروگراماں اُتے عمل پیرا سی۔ دوسری طرف ، پارلیمنٹ وچ بھارتیہ جنتا پارٹی دے رہنما اٹل بہاری واجپئی نے پہلے وی کہیا سی کہ آسام سمیت پورے شمال مشرق وچ بنگلہ دیشیاں نوں آزادانہ طور اُتے دراندازی دی جارہی اے۔ اس بیان نے آسام دی قیادت نوں باشعور فرد ، سیاسی رہنما تے طلبہ تنظیم دی تحریک بنا دتا۔ اسنوں غیر مساوی تحریک کہیا جاندا اے تے اس تحریک دا وحشیانہ قتل عام نسل کشی اے۔ [৬] [৭]
غیر مساوی تحریک
[سودھو]ہنگامی حالت ہندوستان وچ 3 توں 5 تک 6 ماہ تک رہی۔ [1] ہنگامی صورتحال اگلے انتخابات وچ ، بیرونی مسئلے دی توجہ دا مرکز وادی آسو برہم پیترا وچ مظاہرے تے ریلیاں کڈنا سی۔ 'آسو' دے نواح وچ گوہاٹی دے نواح وچ یونیورسٹی دے گوہاٹی وچ 23 جون نوں منعقدہ اک اجلاس وچ ، آسامی قوم پرست پارٹی نے حکومت توں انتخابات تے مردم شماری نوں اس مسئلے دے حل ہونے تک روکنے دی درخواست کيتی۔ اس توں پہلے ، آسو نے اسام دے مطالبات اُتے مشتمل اک میمورنڈم اس وقت دے وزیر اعلیٰ گولپ باربرا نوں دتا سی ۔ ایتھے تک کہ وزیر اعظم ستر دی دہائی دے وسط توں ہی وزیر اعظم توں مطالبہ کرنے والے میمورنڈم جاری کردے رہے نيں۔ لیکن مرکزی حکومت نے انہاں مسائل دے حل دے لئی کوئی خاص اقدامات نئيں کیتے۔ کِسے ہنگامی صورتحال دی صورت وچ بعد وچ ، مرکزی حکومت نوں تبدیل کردتا گیا۔ حکومت وی بدلی اے۔ ايسے وقت ، غیر مساوی طلباء تنظیم دی قیادت وی تبدیل ہوگئی اے۔ آسو دی سربراہی پرفیلا کمار مہنت تے بھریگو کمار فوکن نے دی ۔ 'آسو' قیادت نے منگلدئی لوک سبھا دے ضمنی انتخابات اُتے توجہ مرکوز کرکے غیر ملکیوں دے بارے وچ سوال اٹھایا۔ منگلدئی لوک سبھا ووٹر لسٹ وچ غیر ملکی شہریاں دے ناں شامل ہونے دی وجہ توں ہزاراں شکایات الیکشن کمیشن دے دفتر نوں بھجوائی گئياں۔ انتخابی کمیشن انہاں دی جانچ وی کردا اے۔ اہم گل ایہ اے کہ الیکشن کمیشن ایہ وی اعلان کردا اے کہ انہاں چارج شیٹاں وچوں 5.2٪ سچ نيں۔ ایہ کہنا اے کہ ، الیکشن کمیشن نے ابتدا وچ اعتراف کیتا کہ ڈیڑھ دے لگ بھگ ووٹرز مشکوک شہری نيں۔
درجہ بندی تے نسل کشی پروگرام 7 ستمبر نوں منایا گیا۔ ایداں دے وچ چیف الیکشن کمشنر نے انتخابات 5 دی ووٹر لسٹ دے مطابق ہونے دا حکم دتا۔ فیر ، غیر ملکی رائے دہندگان دے ناواں دے نال ووٹر لسٹ دا استعمال کردے ہوئے ، انتخابات نوں غیر مساوی طور اُتے ہونے توں روکنے دے لئی عوامی تحریک ہور مشتعل ہوگئی۔ ریاست بھر وچ پرتشدد واقعات ہونے لگے۔ تب اس تحریک دے رہنماواں نوں آسامی قوم پرست سیاسی جماعت بنانے دی ضرورت دا احساس ہويا۔ آخر وچ ، 1985 وچ ، اس وقت دے وزیر اعظم راجیو گاندھی دے نال تحریک غیر مساوی معاہدے یا آسام معاہدے اُتے دستخط کيتے گئے. آسام گنیش پریشد نامی اک سیاسی جماعت نے 9 اکتوبر نوں آسام دے گولاہٹ وچ آغاز کیتا تے ایہ تحریک ختم ہوگئی۔
9 دا انتخاب بائیکٹ
[سودھو]سال دے آخر توں ہی مرکزی حکومت نے اس تحریک اُتے سخت نظریہ لیا۔ 5 دسمبر 8 دسمبر نوں ورغنی پور وچ کھرگھیشور تالقدر نامی اک غیر مساوی احتجاج کرنے والے دی موت ہوگئی ، اس امیدوار نے نامزدگی داخل کرنے وچ رکاوٹ ڈالنے دی کوشش کردے ہوئے۔ آہستہ آہستہ عوامی حمایت وچ کمی آنا شروع ہوگئی تے 8 توں 12 دن تک تحریک کم ہوگئی۔ مرکزی حکومت دے انحراف نے ریاست وچ تشدد نوں ہويا دی۔ اس سال انتخابات دے بائیکٹ دے باوجود ، ہندوستان دے الیکشن کمیشن نے خونی انتخاب کیتا تے کانگریس ہیتشور شکیہ وزیر اعلیٰ بن گئياں۔ [1] الیکشن کمیشن نے ایہ انتخاب مرکزی سیکیورٹی فورسز دی اک وڈی تعداد دے نال کرایا۔ [१०]اہم گل ایہ اے کہ اس گھبراہٹ والے ماحول وچ وی ، 82٪ ووٹ ڈالے گئے سن ۔ کچھ لوک اسنوں غیر ملکیوں دا فریب کہندے نيں۔ اوہ وادی برہمپوترا وچ بنگالی ہندو تے مسلم بستیاں نوں غیر ملکیوں دے گھر دے طور اُتے شناخت کردے نيں۔ متعدد رہنماواں دی خفیہ کال انہاں علاقےآں نوں آزاد کرنے دے لئی پھیلائی گئی جتھے داخلی طور اُتے بے گھر افراد نے قبضہ کرلیا سی تے آباد ہوگئے سن ۔ ضلع دھیمجی دے مختلف دیہاتاں وچ ہندو بنگالیاں اُتے مظالم دے شواہد موجود نيں۔ دوسری طرف ، اسلام پسنداں دے لئی بنگلہ دیشی بولنے والےآں نوں بنگلہ دیشی دینا آسان اے۔ جس دی بت علامت نسل کشی اے۔
حملے دی تفصیلات
[سودھو]یکم فروری نوں پولیس دے دو ٹرک پہنچےدستہ باربیری پہنچکيا اے تے اس دے باشندےآں نوں یقین دلاندا اے کہ اوہ محلے دی حفاظت کر رہے نيں تے انہاں نوں پوری حفاظت فراہم دی جارہی اے۔ سیکیورٹی اہلکاراں نوں یقین دلیا کے اگلے دن ، 7 فروری نوں نیلی تے آس پاس دے دیہات دے رہائشی کم اُتے گئے۔ صبح ساڈھے تن بجے دے نیڑے اچانک تن یا تن مسلح عسکریت پسنداں نے پنڈ نوں گھیرے وچ لے لیا۔ دیہاندی لوک دریائے کپلئ دی طرف بھاگنے اُتے مجبور ہوگئے۔ لیکن حملہ آور کشتی اُتے منصوبہ بنا کے کشتی اُتے انتظار کر رہے سن ۔ تقریبا six چھ گھینٹے تک ، ذبح چھریاں ، کٹلری ، کلہاڑی ، شال ، نیزہ ، دیوی بندوق دے نال کیتا جاندا رہیا۔ اس دے علاوہ ، تمام مکانات تے دھان دے گولاں نوں وی نذر آتش کیتا گیا۔ اوہ لوک جو بچ گئے ، پناہ گزیناں دے کیمپ وچ پناہ پائے ، واقعے دے دوسرے دن اپنے گھراں نوں لوٹے ، تے دیکھیا کہ دھان دے خول وچ حالے تک جل رہیا سی۔ []] انہاں دا الزام اے کہ حملے توں دو دن پہلے جدوں انہاں نوں ایہ خبر ملی تاں اوہ نیلی پولیس اسٹیشن گئے تے مناسب سیکیورٹی دی درخواست کيتی ، لیکن پولیس نے کوئی کارروائی نئيں کيتی۔
آخری
[سودھو]جاں بحق افراد نوں اجتماعی قبراں وچ دفن کیتا گیا اے۔ تحقیقات دے بعد ، انتظامیہ نے جاں بحق ہونے والے افراد دے لواحقین نوں صرف only. ہزار روپے معاوضہ دتا۔ دوسری جانب ، اگلے سال دہلی وچ فسادات وچ ہلاک ہونے والےآں دے لواحقین نوں اک لکھ روپے معاوضہ دتا گیا۔ پولیس نے قتل دے سلسلے وچ چھ سو اسیسی فوجداری مقدمات درج کیتے۔ شواہد نہ ہونے دی وجہ توں انہاں وچوں بیشتر پولیس چارج شیٹ تشکیل نئيں دے سکے۔ لیکن غیر مساوی معاہدے اُتے دستخط ہونے دے بعد ، آسام پیپلز کونسل نے اگلے انتخابات وچ کامیابی دا اختیار حاصل کرلیا تے تمام معاملات بند کردتے۔
مرکزی سطح اُتے اس قتل عام دی تحقیقات دے لئی تریھوون پرساد تیواری دی سربراہی وچ اک انکوائری کمیشن تشکیل دتا گیا سی۔ لیکن 21 واں نوں کمیشن دا جواب عام نئيں کیتا گیا۔ آسام پیپلز کونسل (اے جی پی ) اُتے نسل کشی دے بارے وچ معلومات اکٹھا کرنے دا الزام اے۔ ایتھے تک کہ اس نسل کشی دے بارے وچ کِسے وی تعلیمی تحقیق وچ بلا روک ٹوک رکاوٹ اے۔ []२] اس دے باوجود ، ساڈین دے صحافی تے آسامی پیپر دے تحقیقاتی مصنف ، دجنتا شرما نے ، 'نیلی 1' دے عنوان توں اک تحقیقاتی رپورٹ لکھی۔ جتھے انہاں نے انہاں سانحات دی تفصیلات قلمبند کيتیاں جداں کہ عینی شاہدین نے بیان کیتا اے۔ [13]
نیلی تے آس پاس دے علاقےآں وچ ہن وی مسلم آبادی والے علاقے نيں۔ [14]
حوالے
[سودھو]- ↑ "۔۔۔the majority of the participants were rural peasants belonging to indigenous communities, or from the lower strata of the caste system categorized as Scheduled Castes or Other Backward Classes." سانچہ:Harv
- ↑ Austin, Granville (1999). Working a Democratic Constitution – A History of the Indian Experience. New Delhi: Oxford University Press, 541. ISBN 0-19-565610-5.
- ↑ "Killing for a homeland". The Economist. 24 اگست 2012. https://web.archive.org/web/20181226111831/https://www.economist.com/banyan/2012/08/24/killing-for-a-homeland. Retrieved on ۱۱ دسمبر ۲۰۱۹.
- ↑ "83 polls were a mistake: KPS Gill"۔ Assam Tribune. 18 فروری 2008. Retrieved 2 اگست 2012.
- ↑ Rehman, Teresa (2006-09-30), "Nellie Revisited: The Horror's Nagging Shadow", Tehelka, archived from the original on 2006-11-11, retrieved 2008-02-19
- ↑ Mander, Harsh (14 دسمبر 2008)۔ "Nellie : India's forgotten messacre"۔ The Hindu. Retrieved 9 اکتوبر 2012.
- ↑ "The victims were peasants, … migrants from East Bengal now independent Bangladesh." سانچہ:Harv
- ↑ http://indilens.com/56049-myth-of-aasu-and-assamese-muslim-with-validity-of-samujjal-kumar-bhattacharya/ Archived 2015-08-31 at the وے بیک مشین Myth of AASU and Assamese Muslim with validity of Samujjal Kumar Bhattacharya