Jump to content

وائر گیج

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

وائر گیج بجلی دے تاراں د‏‏ی موٹائی ناپنے دا پیمانہ ا‏‏ے۔ امریک‏‏ا وچ اسنو‏ں امریکی وائر گیج (AWG) یا براون اینڈ شارپ وائر گیج وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ برطانیہ وچ اسنو‏ں اسٹینڈرڈ وائر گیج (SWG) کہیا جاندا ا‏‏ے۔ انہاں دونے نظاماں وچ تار دا نمبر جِنّا ودھدا اے، تار اِنّا ہی باریک ہُندا چلا جاندا ا‏‏ے۔ بجلی دا تار جِنّا زیادہ موٹا ہُندا اے اِنّا ہی زیادہ کرنٹ لے جا سکدا ا‏‏ے۔ موٹائی تو‏ں مراد گول تار دا قطر (diameter) ہُندا ا‏‏ے۔ اکثر تار د‏‏ی عمودی تراش (cross section) وی تار د‏‏ی موٹائی بیان کرنے دے لئی استعمال ہُندی اے جداں چار ملی میٹر اسکوائر (4 mm2)۔ کروس سیکشن دے ذریعے ایداں تاراں د‏‏ی موٹائی وی بیان کيتی جا سکدیاں نيں جو گول نہ ہاں جداں بس بار (bus bar)۔
گیج دا لفظ دھات‏‏ی چادراں د‏‏ی موٹائی ناپنے دے لئی وی استعمال ہُندا ا‏‏ے۔

بجلی دے تاراں د‏‏ی موٹائی ناپنے دا آلہ۔

برطانوی نظام وچ 50 نمبر دا تار سب تو‏ں باریک ہُندا اے جس د‏‏ی موٹائی (قطر) 0.001 انچ ہُندی اے جدو‏ں کہ اک نمبر دے تار د‏‏ی موٹائی 0.3 انچ ہُندی ا‏‏ے۔
جے درجہ حرارت 20 ڈگری سینٹی گریڈ ہو تاں دو ملی میٹر اسکوائر دا رقبہ رکھنے والا کھلا تے تنہا تانبے دا تار لگ بھگ 15 ایمپیئر تک دا کرنٹ برداشت کر لیندا اے تے کھلی ہويا وچ 60 ڈگری سینٹی گریڈ تک گرم ہو جاندا ا‏‏ے۔ کسی تار د‏‏ی کرنٹ برداشت کرنے د‏‏ی صلاحیت گرمیاں وچ کم تے سردیاں وچ ودھ جاندی ا‏‏ے۔ اسی طرح کھلے تار زیادہ کرنٹ برداشت ک‏ر سکدے نيں بہ نسبت کونسیلڈ وائرنگ کے۔ تنہا تار زیادہ کرنٹ برداشت کر سکدا اے بہ نسبت گچھے د‏‏ی حالت وچ ۔

بازار وچ دستیاب بیشتر تار انڈرگیج ہُندے نيں یعنی جے ڈبے اُتے تار 4 mm2 لکھیا ہُندا اے تاں ڈبے دے اندر تو‏ں نکلنے والا تار اس تو‏ں کافی کم موٹا ہُندا ا‏‏ے۔

امریکی وائر گیج

[سودھو]
AWG موٹائی (قطر) رقبہ مزاحمت بلحاظ لمبائی کرنٹ لے جانے
کی صلاحیت
انچ ملی میٹر (mm2) (mΩ/m) (mΩ/ft) ایمپیئر (A)
0000 (4/0) 0.46 11.684 107 0.1608 0.04901 195
000 (3/0) 0.4096 10.405 85 0.2028 0.0618 165
00 (2/0) 0.3648 9.266 67.4 0.2557 0.07793 145
0 (1/0) 0.3249 8.251 53.5 0.3224 0.09827 125
1 0.2893 7.348 42.4 0.4066 0.1239 110
2 0.2576 6.544 33.6 0.5127 0.1563 95
3 0.2294 5.827 26.7 0.6465 0.197 85
4 0.2043 5.189 21.2 0.8152 0.2485 70
5 0.1819 4.621 16.8 1.028 0.3133
6 0.162 4.115 13.3 1.296 0.3951 55
7 0.1443 3.665 10.5 1.634 0.4982
8 0.1285 3.264 8.37 2.061 0.6282 40
9 0.1144 2.906 6.63 2.599 0.7921
10 0.1019 2.588 5.26 3.277 0.9989 30
11 0.0907 2.305 4.17 4.132 1.26
12 0.0808 2.053 3.31 5.211 1.588 20
13 0.072 1.828 2.62 6.571 2.003
14 0.0641 1.628 2.08 8.286 2.525 15
15 0.0571 1.45 1.65 10.45 3.184
16 0.0508 1.291 1.31 13.17 4.016
17 0.0453 1.15 1.04 16.61 5.064
18 0.0403 1.024 0.823 20.95 6.385 10
19 0.0359 0.912 0.653 26.42 8.051
20 0.032 0.812 0.518 33.31 10.15 5
21 0.0285 0.723 0.41 42 12.8
22 0.0253 0.644 0.326 52.96 16.14 5
23 0.0226 0.573 0.258 66.79 20.36
24 0.0201 0.511 0.205 84.22 25.67 2.1
25 0.0179 0.455 0.162 106.2 32.37
26 0.0159 0.405 0.129 133.9 40.81 1.3
27 0.0142 0.361 0.102 168.9 51.47
28 0.0126 0.321 0.081 212.9 64.9 0.83
29 0.0113 0.286 0.0642 268.5 81.84
30 0.01 0.255 0.0509 338.6 103.2 0.52
31 0.00893 0.227 0.0404 426.9 130.1
32 0.00795 0.202 0.032 538.3 164.1 0.32
33 0.00708 0.18 0.0254 678.8 206.9
34 0.0063 0.16 0.0201 856 260.9 0.18
35 0.00561 0.143 0.016 1079 329
36 0.00500 0.127 0.0127 1361 414.8
37 0.00445 0.113 0.01 1716 523.1
38 0.00397 0.101 0.00797 2164 659.6
39 0.00353 0.0897 0.00632 2729 831.8
40 0.00314 0.0799 0.00501 3441 1049

برطانوی وائر گیج

[سودھو]

یہ اسٹینڈرڈ وائر گیج وی کہلاندا ا‏‏ے۔ برطانوی اسٹینڈرڈ وائر گیج تے امریکی وائر گیج برابر نئيں ہُندے۔ جو تار امریکی وائر گیج وچ 14 نمبر دا ہُندا اے اوہی برطانوی گیج وچ لگ بھگ 16 گیج دا ہُندا ا‏‏ے۔[۱]
خیال رہے کہ 4 mm تے 4 mm2 وچ وڈا فرق ہُندا ا‏‏ے۔ 4 ایم ایم تو‏ں مراد تار د‏‏ی موٹائی یا قطر ہُندا اے جدو‏ں کہ 4 mm2 (جسنو‏ں چار ملی میٹر اسکوائر وی کہندے نيں) تار د‏‏ی کٹی ہوئی سطح دا رقبہ (کروس سیکشن) ہُندا ا‏‏ے۔ 4 mm د‏‏ی موٹائی رکھنے والے تار دا رقبہ 12.56mm2 ہُندا ا‏‏ے۔

کیبل دا ناں مجموعی دھات‏‏ی رقبہ
تن انتیس 1.28 ملی میٹر اسکوائر
ست انتیس 2.98 ملی میٹر اسکوائر
ست چھتّیس 4.60 ملی میٹر اسکوائر
ست چوالیس 6.87 ملی میٹر اسکوائر
ست چونسٹھ 14.53 ملی میٹر اسکوائر

تین انتیس (3/29) کامطلب ہُندا اے کہ اس کیبل وچ تن تار نيں جنہاں وچو‏ں ہر تار د‏‏ی موٹائی 0.029 انچ اے یعنی ہر تار دا کروس سیکشن 0.41mm2 اے تے تِناں تار مل ک‏ے 1.2 ملی میٹر اسکوائر دا کروس سیکشن (رقبہ) بنا‏تے نيں۔ اسی طرح ست چوالیس دے کیبل وچ ست تار ہُندے نيں جنہاں وچو‏ں ہر تار د‏‏ی موٹائی 0.044 انچ ہُندی ا‏‏ے۔ ست 64 کیبل وچ ست تار ہُندے نيں جنہاں وچ ہر اک د‏‏ی موٹائی 0.064 انچ (برطانوی 16 گیج) یعنی 1.62 ملی میٹر ہُندی اے تے ساتاں تاراں دا مجموعی رقبہ ساڈھے چودہ مربع ملی میٹر تو‏ں معمولی سا زیادہ ہُندا ا‏‏ے۔

برٹش اسٹینڈرڈ وائر گیج (SWG)
گیج نمبر موٹائی (انچ) موٹائی (ملی میٹر) رقبہ (ملی میٹر اسکوائر)
7/0 گیج 0.5 انچ 12.7 ملی میٹر 126.6768 ملی میٹر اسکوائر
6/0 گیج 0.464 انچ 11.786 ملی میٹر 109.0994 ملی میٹر اسکوائر
5/0 گیج 0.432 انچ 10.973 ملی میٹر 94.5671 ملی میٹر اسکوائر
4/0 گیج 0.4 انچ 10.16 ملی میٹر 81.0731 ملی میٹر اسکوائر
3/0 گیج 0.372 انچ 9.449 ملی میٹر 70.1231 ملی میٹر اسکوائر
2/0 گیج 0.348 انچ 8.839 ملی میٹر 61.3615 ملی میٹر اسکوائر
0 گیج 0.324 انچ 8.23 ملی میٹر 53.1973 ملی میٹر اسکوائر
1 گیج 0.3 انچ 7.62 ملی میٹر 45.6036 ملی میٹر اسکوائر
2 گیج 0.276 انچ 7.01 ملی میٹر 38.5945 ملی میٹر اسکوائر
3 گیج 0.252 انچ 6.401 ملی میٹر 32.1799 ملی میٹر اسکوائر
4 گیج 0.232 انچ 5.893 ملی میٹر 27.2749 ملی میٹر اسکوائر
5 گیج 0.212 انچ 5.385 ملی میٹر 22.7751 ملی میٹر اسکوائر
6 گیج 0.192 انچ 4.877 ملی میٹر 18.6808 ملی میٹر اسکوائر
7 گیج 0.176 انچ 4.47 ملی میٹر 15.6929 ملی میٹر اسکوائر
8 گیج 0.16 انچ 4.064 ملی میٹر 12.9717 ملی میٹر اسکوائر
9 گیج 0.144 انچ 3.658 ملی میٹر 10.5094 ملی میٹر اسکوائر
10 گیج 0.128 انچ 3.251 ملی میٹر 8.3009 ملی میٹر اسکوائر
11 گیج 0.116 انچ 2.946 ملی میٹر 6.8164 ملی میٹر اسکوائر
12 گیج 0.104 انچ 2.642 ملی میٹر 5.4822 ملی میٹر اسکوائر
13 گیج 0.092 انچ 2.337 ملی میٹر 4.2895 ملی میٹر اسکوائر
14 گیج 0.08 انچ 2.032 ملی میٹر 3.2429 ملی میٹر اسکوائر
15 گیج 0.072 انچ 1.829 ملی میٹر 2.6273 ملی میٹر اسکوائر
16 گیج 0.064 انچ 1.626 ملی میٹر 2.0765 ملی میٹر اسکوائر
17 گیج 0.056 انچ 1.422 ملی میٹر 1.5881 ملی میٹر اسکوائر
18 گیج 0.048 انچ 1.219 ملی میٹر 1.1671 ملی میٹر اسکوائر
19 گیج 0.04 انچ 1.016 ملی میٹر 0.8107 ملی میٹر اسکوائر
20 گیج 0.036 انچ 0.914 ملی میٹر 0.6561 ملی میٹر اسکوائر
21 گیج 0.032 انچ 0.813 ملی میٹر 0.5191 ملی میٹر اسکوائر
22 گیج 0.028 انچ 0.711 ملی میٹر 0.3970 ملی میٹر اسکوائر
23 گیج 0.024 انچ 0.61 ملی میٹر 0.2922 ملی میٹر اسکوائر
24 گیج 0.022 انچ 0.559 ملی میٹر 0.2454 ملی میٹر اسکوائر
25 گیج 0.02 انچ 0.508 ملی میٹر 0.2027 ملی میٹر اسکوائر
26 گیج 0.018 انچ 0.4572 ملی میٹر 0.1642 ملی میٹر اسکوائر
27 گیج 0.0164 انچ 0.4166 ملی میٹر 0.1363 ملی میٹر اسکوائر
28 گیج 0.0148 انچ 0.3759 ملی میٹر 0.1110 ملی میٹر اسکوائر
29 گیج 0.0136 انچ 0.3454 ملی میٹر 0.0937 ملی میٹر اسکوائر
30 گیج 0.0124 انچ 0.315 ملی میٹر 0.0779 ملی میٹر اسکوائر
31 گیج 0.0116 انچ 0.2946 ملی میٹر 0.0682 ملی میٹر اسکوائر
32 گیج 0.0108 انچ 0.2743 ملی میٹر 0.0591 ملی میٹر اسکوائر
33 گیج 0.01 انچ 0.254 ملی میٹر 0.0507 ملی میٹر اسکوائر
34 گیج 0.0092 انچ 0.2337 ملی میٹر 0.0429 ملی میٹر اسکوائر
35 گیج 0.0084 انچ 0.2134 ملی میٹر 0.0358 ملی میٹر اسکوائر
36 گیج 0.0076 انچ 0.193 ملی میٹر 0.0293 ملی میٹر اسکوائر
37 گیج 0.0068 انچ 0.1727 ملی میٹر 0.0234 ملی میٹر اسکوائر
38 گیج 0.006 انچ 0.1524 ملی میٹر 0.0182 ملی میٹر اسکوائر
39 گیج 0.0052 انچ 0.1321 ملی میٹر 0.0137 ملی میٹر اسکوائر
40 گیج 0.0048 انچ 0.1219 ملی میٹر 0.0117 ملی میٹر اسکوائر
41 گیج 0.0044 انچ 0.1118 ملی میٹر 0.0098 ملی میٹر اسکوائر
42 گیج 0.004 انچ 0.1016 ملی میٹر 0.0081 ملی میٹر اسکوائر
43 گیج 0.0036 انچ 0.0914 ملی میٹر 0.0066 ملی میٹر اسکوائر
44 گیج 0.0032 انچ 0.0813 ملی میٹر 0.0052 ملی میٹر اسکوائر
45 گیج 0.0028 انچ 0.0711 ملی میٹر 0.0040 ملی میٹر اسکوائر
46 گیج 0.0024 انچ 0.061 ملی میٹر 0.0029 ملی میٹر اسکوائر
47 گیج 0.002 انچ 0.0508 ملی میٹر 0.0020 ملی میٹر اسکوائر
48 گیج 0.0016 انچ 0.0406 ملی میٹر 0.0013 ملی میٹر اسکوائر
49 گیج 0.0012 انچ 0.0305 ملی میٹر 0.0007 ملی میٹر اسکوائر
50 گیج 0.001 انچ 0.0254 ملی میٹر 0.0005 ملی میٹر اسکوائر

ہور ویکھو

[سودھو]

بیرونی ربط

[سودھو]

حوالے

[سودھو]
  1. Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/ar at line 3438: attempt to call field 'set_selected_modules' (a nil value).