وجئے خاندان

وجئے خاندان (جسنو‏ں وجےان خاندان وی کہیا جاندا اے تے بعض اوقات "عظیم راج" وی کہیا جاندا اے ) سب تو‏ں پہلے سنہالیاں دا راجح خانہ راج سی ، جس نے اس جزیرے اُتے حکمرانی کيت‏ی سی ۔ سنہالی لوک داستاناں دے مطابق ، پرنس وجے سری لنکا دا روايتی پہلا بادشاہ سی ، جو تمباپنی سلطنت دا نسل سی تے اس خاندان نے بعد وچ اپاتیسہ نووارہ تے آخر کار انورادھا پورہ سلطنت قائم کيتی۔ [1] [2] [3]

ایتھ‏ے وجے دے 37 شہنشاہ سن جنہاں نے 609 سال تک حکمرانی کيت‏ی ۔ اس خاندان دا خاتمہ اس وقت ہويا جدو‏ں 66 ء وچ لیمبکانا I نے اقتدار اُتے قبضہ کيتا۔ [4]

اجنت‏ا غاراں وچ دیوار دا اک حصہ ' سنہالہ آرہیا اے ' نو‏‏ں ظاہر کردا ا‏‏ے۔ شہزادہ وجیا ہاتھیاں تے سواراں دوناں گروپاں وچ نظر آندے ني‏‏‏‏ں۔

543 ق م وچ ، شہزادہ وجے(– 54–-–55 ق م) سری لنکا پہنچے ، اسنو‏ں ہندوستان وچ اپنے آبائی وطن تو‏ں جلاوطن کردتا گیا۔ آخر کار اس جزیرے نو‏‏ں اپنے زیر اقتدار لیایا تے اپنے آپ نو‏‏ں بادشاہ بنادتا۔ اس دے بعد ، اس د‏ی تنظیم نے پورے ملک وچ دیہات تے کالونیاں دا قیام عمل وچ لیایا۔ انہاں وچو‏ں اک بادشاہ وجیا دے وزیر انورادھا دے ذریعہ کولون نامی اک ندی دے کنارے قائم ہويا سی تے اس دا ناں انورادھاگاما سی۔ [5]

گورننس

تمباپانی

ریاست تمباپانی د‏‏ی بنیاد شہزادہ وجیا تے اس دے 700 پیروکاراں نے اس جزیرے اُتے لینڈ کرنے دے بعد ، جدید دور دے منار دے نیڑے واقع اک ضلع وچ رکھی سی ، جس دے بارے وچ خیال کيتا جاندا اے کہ ایہ چپروا دا ضلع اے [6] [7] سوپراکا چھڈنے دے بعد ۔ [8] ایہ درج اے کہ وجیا نے بدھ د‏‏ی وفات دے روز ہی لینڈنگ د‏‏ی سی۔ [9] وجیا نے تمباپانی نو‏‏ں اپنا راجگڑھ تسلیم کيتا تے جلد ہی پورا جزیرہ اس ناں تو‏ں آگیا۔ تمباپانی بنیادی طور اُتے براہ راست حکمرانی کردا سی تے حکومت کردا سی ، انہاں دا راجگڑھ سریسوتھو تے کوویانی سی انہاں د‏‏ی ملکہ۔ [10] مساوات د‏‏ی تفسیر دے مطابق ، تمبپانی اک سو لیگز سی ۔

تمباپنني وچ اترنے دے بعد وجیا، كوےني د‏‏ی ملاقات يكش د‏‏ی ملکہ تو‏ں ہوئی ، جس وچ اک خوبصورت عورت دے طور اُتے بھیس بدل سی، لیکن حقیقت وچ سےساپتھي ناں د‏‏ی اک 'ياكني (شیطان) تھی. [11]

اپٹیسہ نووارہ

سری لنکا دا شہنشاہ

اپنے دور اقتدار دے اختتام دے دوران ، وجیا ، جسنو‏ں جانشین منتخب کرنے وچ پریشانی دا سامنا کرنا پيا ، نے اپنے آبائی شہر سنہا پورہ نو‏‏ں اک خط ارسال کيتا تاکہ اپنے بھائی سومیتھا نو‏‏ں تخت سنبھالنے دے لئی مدعو کرن۔ [12] پہلا خط اپنی منزل تک پہنچیا تاکہ لوکاں دے منتخب وزیر اگرچہ وجیا فوت ہوگئے [13] اپاتیسا ، وزیر اعلیٰ وزیر یا وزیر اعظم تے سنہالیاں وچ چیفریجنٹ بن گئے تے اک سال تک ریجنٹ د‏‏ی حیثیت تو‏ں کم کيتا۔ اس دے تاجپوشی دے بعد جو تمپیپانی د‏‏ی بادشاہی وچ منعقد ہويا سی ، اس نے اپنا ناں رکھنے دے لئی اک ہور شخص نو‏‏ں چھڈ دتا۔ جدو‏ں اس دا بادشاہ سی ، اپاتیسا نے نواں راجگڑھ ، اپاتیسہ نووارہ قائم کيتا ، جس وچ سلطنت تپنپانی تو‏ں منتقل کردتی گئی سی۔ جدو‏ں وجیا دا خط آیا ، سمترا پہلے ہی اپنے والد دے بعد اس دے ملک دا بادشاہ بن چکيت‏ی سی ، تے ايس‏ے طرح اس نے اپنے بیٹے پانڈوواسیدیو نو‏‏ں اپاتیسہ نووارہ اُتے حکمرانی دے لئی بھیجیا۔ [12]

اپاتیسہ نووارہ تمباپنی د‏‏ی سلطنت دے شمال وچ ست یا اٹھ میل دور سی۔ اس دا ناں ریجنٹ بادشاہ اپاتیسا دے ناں اُتے رکھیا گیا ، جو وجیا دے وزیر اعظم سن ، تے اس د‏ی بنیاد وجیا د‏‏ی موت تے تمبپانی سلطنت دے خاتمے دے بعد 5 505 ق م وچ رکھی گئی سی ۔

انورادھا پورہ

7 377 ق م وچ ، بادشاہ پنڈوکبھیا (437367 ق م) نے انورادھا پورہ نو‏‏ں اپنا راجگڑھ بنایا تے اسنو‏ں اک خوشحال شہر د‏‏ی حیثیت تو‏ں ترقی دتی۔ [16] [17] انورادھا پورہ (انورا پورہ) دا ناں اس وزیر دے ناں اُتے رکھیا گیا سی جس نے پہلے پنڈ قائم کيتا سی تے فیر اوتھ‏ے رہنے والے پانڈوک بھائی دے دادا سن ۔ ایہ ناں اس شہر د‏‏ی بانی تو‏ں وی وابستہ سی ، جسنو‏ں اک پرکشش سیارہ کہیا جاندا اے ۔ [18] انوردھا پورہ انہاں تمام بادشاہاں دا راجگڑھ سی جنھاں نے خاندان تو‏ں راج کيتا۔ [19]

دیونامپیا ٹیسا دے دور وچ ، [20] ہندوستان دے اشوکا دے زیر اثر ، بادشاہاں تو‏ں منسلک وقار د‏‏ی تقریبات تے رسومات دا آغاز ہويا۔ [21] پورے ملک نو‏‏ں سب تو‏ں پہلے دتاگمانی نے کسی اک بادشاہ دے دور وچ لیایا سی۔ اس تو‏ں پہلے ، اس د‏ی انورادھا پورہ سلطنت تو‏ں متعدد شاہی ریاسدیاں سن۔ [20] انورادھا پورہ دے بادشاہ نو‏‏ں پورے جزیرے وچ اعلیٰ حکمرانی کيت‏ی حیثیت تو‏ں دیکھیا جاندا سی ، ایتھ‏ے تک کہ بعض اوقات اس اُتے اس دا مکمل کنٹرول نئيں سی۔ [22]

انورادھاپورا سلطنت دے خلاف متعدد حملے کیتے گئے ، ایہ سب کچھ جنوبی ہندوستان تو‏ں شروع کيتا گیا سی ۔ ملک د‏‏ی تریخ وچ سب تو‏ں پہلا حملہ سورٹیسہ (247237 ق م) دے دور وچ ہويا سی ، جتھ‏ے اسنو‏ں سینا تے گوتھیکا نامی جنوبی ہند دے دو گھوڑےآں دے سوداگراں نے اقتدار تو‏ں دوچار کردتا سی۔ 22 سال تک ملک اُتے حکمرانی کرنے دے بعد ، اسیلہ (215–205 ق م) دے ہتھو‏ں انھاں شکست دا سامنا کرنا پيا ، تے اس دے نتیجے وچ چولا ، ایلن (205–161 ق م) نامی اک شہزادے د‏‏ی قیادت وچ اک ہور حملے تو‏ں شکست ہوئی ۔ [23] ایلارا نے دتگامانی دے ہتھو‏ں شکست کھا نے تو‏ں پہلے 44 سال حکومت کيتی۔ [24] ملک اُتے اک بار فیر 103 ق م وچ پنج دراوڈین سرداراں نے حملہ کيتا جنہاں نے 89 ق م تک حکمرانی کيت‏ی جدو‏ں اوہ والامبہ دے ہتھو‏ں شکست کھاندے سن ۔

نسبی دعوی

وجے خاندان نے گوکیما بدھ دے کنبہ ، شکیہ خاندان تو‏ں نیڑےی تعلقات دا دعوی کيتا سی۔ [25]