Jump to content

ویسٹرن ڈیزرٹ کیمپین

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

شمالی افریقہ وچ دوسری جنگ عظیم دےدوران لڑائی 13 ستمبر 1940 نو‏‏ں شروع ہوئی جدو‏ں مارشل روڈولفو گرازیانی د‏‏ی اطالوی دسويں فوج نے لیبیا وچ موجود اپنے اڈے تو‏ں مغربی مصر وچ واقع برطانوی فوج د‏‏ی نسبتاً وڈی تعداد اُتے حملہ کر دتا۔ اِس دے رد عمل وچ 9 دسمبر 1940 نو‏‏ں جنرل سر آرچیبالڈ ویول د‏‏ی سرکردگی وچ برطانیہ نے کامیاب جوابی حملہ کر دتا جس دے نتیجے وچ اٹلی نو‏‏ں 22 جنوری 1941 نو‏‏ں مشرقی لیبیا دے مقام تبروک وچ شکست ہوئے گئی۔ 12 فروری 1941 نو‏‏ں جرمن جنرل ایرون رومیل لیبیا وچ جرمنی دے اطالوی حلیفاں د‏‏ی مدد دے لئی بھیجی گئی فوجاں د‏‏ی کمان سنبھالنے دے لئی لیبیا پہنچ گئے۔ جرمن فوجیاں وچ تیزی تو‏ں وادھا ک‏ر ک‏ے اُنئيں فوجی کور دا درجہ دے دتا گیا تے اُسنو‏‏ں ڈوئشس افریقہ کورپس (جرمن افریقہ کور) دے ناں تو‏ں جانا جانے لگا۔

جنرل رومیل نے 24 مارچ 1941 وچ اک وڈا حملہ شروع کيتا تے تبروک نو‏‏ں بائی پاس کردے ہوئے 14 اپریل نو‏‏ں مصری سرحد تک جا پہنچے۔ اوتھ‏ے برطانیہ تے جرمنی و اٹلی دیاں فوجاں نومبر 1941 تک اک دوسرے دے خلاف ایستادہ رہیاں۔ شمالی افریقہ تو‏ں انسانی تے مادی وسائل د‏‏ی یورپ وچ مشرقی محاذ د‏‏ی جانب ترسیل دا فائدہ اُٹھاندے ہوئے 1941 دے موسم گرما تے خزاں وچ برطانیہ د‏‏ی ازسرنو منظم ہونے والی اٹھويں فوج نے (جس وچ برطانیہ، آسٹریلیہ، انڈیا، جنوبی افریقہ، نیوزی لینڈ تے آزاد فرانس دے فوجی شامل سن ) جنرل رومیل د‏‏ی پوزیشناں اُتے حملہ کر دتا جسنو‏ں "صلیبی" آپریشن دے ناں تو‏ں جانیا جاندا سی۔ ابتدائی پسپائیاں دے بعد برطانیہ نے حلیف فوجاں نو‏‏ں دوبارہ لیبیا د‏‏ی جانب دھکیل دتا۔ اُس نے تبروک وچ چھاؤنی نو‏‏ں آزاد کرا لیا تے 6 جنوری 1942 نو‏‏ں رومیل د‏‏ی فوجاں نو‏‏ں ال اغیلہ (لیبیا دے صوبےآں سائرینیکا تے ٹریپولی تانیہ د‏‏ی سرحداں اُتے واقع مقام) د‏‏ی جانب پسپا ہونے اُتے مجبور کر دتا۔

جرمناں د‏‏ی طرف تو‏ں جنوری 1942 وچ مشرقی محاذ نو‏‏ں مستحکم کرنے دے بعد شمالی افریقہ د‏‏ی جانب وسائل د‏‏ی منتقلی د‏‏ی صلاحیت تے 7 دسمبر 1941 نو‏‏ں جانی خطرے تو‏ں نمٹنے د‏‏ی خاطر برطانوی وسائل د‏‏ی فراہمی د‏‏ی بدولت جنرل رومیل نو‏‏ں 21 جنوری 1942 نو‏‏ں دوسرا حملہ شروع کرنے دا موقع مل گیا۔ حلیف ملکاں دیاں فوجاں دو ہفتے دے اندر تبروک دے مغربی علاقے ال غزالہ پہنچ گئياں۔

2 مئی 1942 نو‏‏ں جرمن تے اطالوی فوجاں نے آپریشن "وینیزیہ" دے ناں تو‏ں اک ہور حملہ شروع کيتا جس د‏‏ی وجہ تو‏ں اوہ تبروک دا محاصرہ کرنے تے اتحادی فوجاں نو‏‏ں مصری سرحد د‏‏ی جانب دوبارہ دھکیلنے وچ کامیاب ہوئے گئياں۔ تبروک 21 جون نو‏‏ں فتح ک‏ر ليا گیا تے فیر رومیل د‏‏ی فوجاں نے برطانوی فوجاں دا مصر دے اندر تک پِچھا کيتا۔ جولائ‏ی 1942 دے دوران برطانوی فوجاں نے حلیف فوجاں نو‏‏ں ال الامین اُتے روک دتا۔ رومیل د‏‏ی پیش قدمی روکنے وچ برطانیہ د‏‏ی کامیابی دے باوجود برطانوی وزیر اعظم ونسٹن چرچل نے مشرق وسطٰی وچ اپنے اعلٰی کمانڈراں نو‏‏ں تبدیل کر دتا تے جنرل سر ہیرالڈ ایلیگزانڈر نو‏‏ں مشرق وسطٰی وچ برطانوی فوجاں دا کمانڈر انچیف تے لیفٹننٹ جنرل سر برنارڈ ایل منٹگمری نو‏‏ں اٹھويں فوج دا کمانڈر مقرر کر دتا۔

30 اگست 1942 نو‏‏ں حلیف فوجاں نے ویسٹرن ڈیزرٹ کیمپین دے سلسلے وچ اپنا آخری حملہ شروع کر دتا۔ 3 ستمبر نو‏‏ں برطانوی فوجاں نے حلیف دستےآں نو‏‏ں ال الامین دے جنوب وچ عالم ال حیفہ د‏‏ی لڑیائی وچ روک دتا۔ منٹگمری نے امریکا د‏‏ی طرف تو‏ں فراہ‏م کيتے گئے ٹینکاں سمیت فوج تے رسد نو‏‏ں اکٹھا ک‏ر ک‏ے 23 اکتوبر 1942 نو‏‏ں ال الامین دے مقام اُتے رومیل د‏‏ی فوجاں اُتے حملہ کر دتا۔ دس روز بعد حلیف فوجاں علاقہ خالی کرنے اُتے مجبور ہوئے گئياں۔ رومیل نے اک بہتر پوزیشن تو‏ں حملہ کرنے دے لئی اپنی طاقت مجتمع رکھنے د‏‏ی اُمید وچ تیزی دے نال تمام تر لیبیا تو‏ں پسپائی اختیار کر لئی۔ رومیل نے 23 جنوری 1943 نو‏‏ں لیبیا دا راجگڑھ طرابلس وی خالی کر دتا تے اک ہفتے بعد تیونس د‏‏ی سرحد اُتے پہنچ گئے۔


ہورویکھو

[سودھو]

حوالے

[سودھو]