پریدھیمان کرشن کاء

پریدھیمان کرشن کاء بھارت دا مہان سائنسدان سی جسنوں بھارت دے فوزن ری ایکٹر پروگراماں دا بانی منیا جاندا اے۔ اس ولوں سائنس دے میدان وچّ پائے یوگدان کارن اسنوں 1985 وچّ پدمشری انعام نال نوازیا گیا ۔ بھارت دا انسٹیچوٹ آف پلازما ریسرچ پریدھیمان دے یتناں صدقہ ہی قائم ہویا سی۔ پریدھیمان اجیہا سائنسدان سی جسنے صرف 18 سال دی مر وچّ پلازما فزکس موضوع تے پی ایچ ڈی۔ دی ڈگری حاصل کر لی سی۔

جیون

پریدھیمان کرشن کاء دا جم 15 جنوری 1948 نوں سرینگر وچّ ہویا۔ 1958 وچّ سنے پنجاب یونیورسٹی توں 10ویں کیتی۔ 1960 وچّ جموں یونیورسٹی توں ایف۔ایس سی۔ کیتی۔ 1962 وچّ ایم ایم ایچّ کالج غازی آباد توں بی۔ایس سی۔ تے 1964 وچّ [[آگرہ یونیورسٹی[[ توں ایمّ۔ایس سی۔ کیتی۔ اسنے محض 18 سال دی عمر وچّ ہی 1966 وچّ آئی اے ٹی دلی توں پلازما فزکس وچّ ڈاکٹریٹ کیتی۔ ایہ آئی اے ٹی دلی دا پہلا ڈاکٹریٹ پدھر دا کھوج کرتا اے۔ڈاکٹریٹ کرن توں بعد ایہ پرنسٹن پہنچ گیا۔ اِتھے اسنے 2 سال ریسرچ کیتی تے قریب 4 سال پڑھایا۔ 1971 وچّ پریدھیمان احمدآباد دی فزیکل ریسرچ لیبورٹری وچّ پہلاں ایسوسییٹ پروفیسر تے بعد وچّ پروفیسر بن گیا۔ 1982 تکّ پرنسٹن رہن توں بعد بھارت آکے ایہ احمدآباد دے پی اے آر ایل پلازما فزکس ڈیپارٹمنٹ دا 1986 تکّ ڈریکٹر تے 1986 وچّ انسٹیچوٹ آف پلازما ریسرچ، گاندھینگر دا بانی ڈاریکٹر بنیا۔ 1986 توں اخیر تکّ ایہ ایسے ادارے وچّ رہیا۔ 18 جون 2017 نوں احمدآباد وچّ پریدھیمان دی موت ہو گی۔

پرمکھ کم

پریدھیمان دی کھوج دا میدان پلازما فزکس تے فوزن ری ایکٹر سی۔ پریدھیمان اتی اچے درجہ حرارت تے ہلکیاں نابھیئاں نوں جوڑ کے بھاری نابھی والے عنصر بناندے ہوے تیزی نال پیدا ہوئی توانائی نوں ورتن لی کوشاں سی تے ہن وی سائنسدان ایسے کھوج وچّ لگے ہوے ہن۔پر دسیاں ادارےآں دا ایہ ہی پرمکھ کم اے جو پریدھیمان دیے یتناں صدقہ ہوند وچّ آیا۔ اسنے اکّ مشین ایڈوانسڈ سٹڈی سٹیٹ سپرکنڈکٹنگ ٹوکاماک بنائی۔ پریدھیمان دے یتناں صدقہ ہی بھارت نوں دکھنی فرانس دے کڈارچے وچّ چل رہے فوزن ری ایکٹر پروجیکٹ وچّ شامل ہون دا موقع ملیا۔ استوں علاوہ اسنے 308 ریسرچ پیپر وی لکھے تے قریب 15 فیلوشیپ تے اوارڈ حاصل کیتے۔

اعزاز

• 1974 وچّ انڈیئن نیشنل سائنس اکیڈمی دا "ینگ سانٹسٹ ایوارڈ" وزیراعظم اندرا گاندھی ولوں ملیا۔
• 1985 وچّ پدمشری ملئا
• 1986 وچّ ایس ائیسّ بھٹناگر اوارڈ ملیا
• 2008 وچّ ٹیڈبلویئیسّ اوارڈ ملیا
• 2015 وچّ پلازما فزکس لی ایسّ۔چندرشیکھر اوارڈ ملیا

حوالے

http://epaper.dainiktribuneonline.com/1282931/Magazine/PM_16_July_2017#dual/1/1