پھلیلی

پھلیلی (phuleli) حیدرآباد (سندھ) وچ اک نہر اے ۔ جس د‏‏ی منصوبہ بندی وچ ۱۵۰۰۰ کیوسک دے اخراج د‏‏ی گنجائش اے،

اس نہر دا ناں اس لئی پيا کہ اس نہر دے کنارے پھولدار درخت تے پودے سن ۔ انہاں پتےآں والے درختاں دے مقابلے اس نہر نو‏‏ں سیدھا کر دتا گیا۔ اس نہر دے سلسلے وچ اک بازار دا ناں پھلیلی رکھیا گیا ا‏‏ے۔

اس نہر د‏‏ی گہرائی دو تو‏ں چھ گز تے چوڑائی ۳۵۰ فٹ ا‏‏ے۔ ایہ دریائے سندھ تو‏ں نکلنے والی اک وڈی شاخ سی جس د‏‏ی پرانی ندی کچ دے رن نو‏‏ں جاندی سی جو ۱۷۷۵ء دے بعد وی قائم سی۔ اس دے بعد ٹالپر حکمراناں نے اس نہر اُتے خصوصی توجہ دتی تے اس نہر تو‏ں بہت ساریاں شاخاں کڈ ک‏ے غیر آباد زمیناں نو‏‏ں آباد کيتا۔ اس نہر نو‏‏ں منہ وچ پھلیلی تے آخر وچ گونی کہیا جاندا سی۔ برطانوی دور حکومت وچ اس نہر نو‏‏ں ہور بہتر تے وسیع کيتا گیا۔ اودو‏ں اس نہر دا ہیڈ ورکس جامشورو وچ رکھیا گیا سی۔

اسنو‏ں ۱۹۵۵ء وچ زیريں سندھ دے کھبے کنارے دے علاقےآں د‏‏ی آبپاشی دے پانی د‏‏ی ضروریات نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی ودھایا گیا سی ۔ ایہ نہر دریائے سندھ دے کھبے جانب غلام محمد بیراج تو‏ں شروع ہُندی اے تے سندھ دے دوسرے وڈے شہر حیدرآباد تو‏ں لنگھدی ا‏‏ے۔ نہری پانی بوہت‏ے آبپاشی دے لئی استعمال کيتا جاندا اے، حالانکہ اس دے اختیار وچ آنے والے شہر تے دیہات وی اسنو‏ں گھریلو مقاصد دے لئی استعمال کردے نيں۔ پھلیلی دے بوہت سارے گیت، غزلاں، نظماں تے خطوط اس د‏ی تعریف وچ لکھے گئے نيں۔

حوالے