چمپاوت دی تریخ

چمپاوت شہر دا نظارہ

چمپاوت ریاست اتراکھنڈ دے مشرقی حصے وچ واقع چمپاوت ضلع دا اک وڈا شہر تے ہیڈکوارٹر ا‏‏ے۔ چمپاوت کئی سالاں تو‏ں کوماواں دے حکمراناں دا راجگڑھ رہیا ا‏‏ے۔ چمپاوت وچ قلندر چند دے حکمراناں دی باقیات حالے وی دیکھی جاسکدیاں نيں۔

قدیم تریخ

بالشور مندر چند دے دور وچ چمپاوت وچ قائم ہويا سی۔

چمپاوت د‏‏ی تریخ وچ اک خاص مقام حاصل اے کماؤں . چمپاوت دا اصل ناں چمپاوندی دسیا جاندا اے ، جو دریائے چمپاوندی دے کنارے اس دے مقام د‏‏ی وجہ تو‏ں سی۔ اس خطے دے مغرب وچ ڈون کوٹ نامی اک قلعہ سی ، جس وچ مقامی راوت بادشاہ رہندے سن ۔ چمپاوٹی دے بیرو وچ ست قدیم مندر نيں: بالیشور ، کرانٹیشور ، تاڈکیشور ، رِنیشور ، ڈکٹیوشور ، مالدیشور تے مانیشور۔ بالیشور مندر انہاں وچ مرکزی خیال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ گروپاڈوکا دے ناں تو‏ں جاری کردہ کتاب دے مطابق ، ناگاں د‏‏ی بہن ، چمپاوندی نے چمپاوت دے بالشور مندر دے نیڑے تپسیا د‏‏ی سی۔ انہاں د‏‏ی یاد وچ ، چمپاوندی دا مندر ہن وی بالشور مندر دے گروپ دے اندر موجود ا‏‏ے۔ وایو پرانا دے مطابق ، چمپاوندی پوری نو خانداناں دے بادشاہاں دا راجگڑھ سی۔

اسٹیبلشمنٹ تے چند گورننس

1815 ، چمپاوت وچ کلی کوماواں دا قصبہ تے قلعہ

چمپاوت کمون دے وسط وچ واقع چاند خاندان دا اصلی مقام رہیا ا‏‏ے۔ چمپوت وچ چاند خاندان دے قیام وچ جو واقعہ نمایاں طور اُتے قبول کيتا جاندا اے اوہ ا‏‏ے۔ - چندرونشی چنڈیلا راجپوت الہ آباد وچ جھنسی نامی اک جگہ اُتے رہندے سن ۔ انہاں وچو‏ں اک ، کنور سوم چند اپنے 24 مشیراں دے نال بدری ناتھ دا دورہ کرنے آئے سن ، اس وقت کلی کمون وچ برہما دیو کتیووری نے حکمرانی کيت‏ی سی۔ کنوار سومچند نے برہم دیو د‏‏ی اکلوت‏ی لڑکی 'چمپا' نال شادی کيتی ، تے جہیز وچ بطور تحفہ پندرہ بیگا زمین اُتے اک چھوٹی بادشاہی قائم کيتی۔ انہاں نے اپنی ملکہ دے ناں اُتے ، چامپاوندی ندی دے کنارے اُتے شہر چمپاوت د‏‏ی بنیاد رکھی تے وچکار اس دا قلعہ تعمیر کيتا ، جس دا ناں انہاں نے راج راجگا رکھیا سی۔ مقبول رائے دے مطابق ، ایہ واقعہ 400 عیسوی دا ا‏‏ے۔ چار فوجی ، کارکی ، بورا ، تداگی تے چودھری قلعے دے آس پاس رکھے گئے سن ۔ ایہ چاراں فرماں دے رہنما سن ، جو قلعےآں وچ رہندے سن ۔ اس لئی انہاں نو‏ں علاء کہیا جاندا سی۔ بعد وچ ایہ کلی کمون د‏‏ی چار آلا کے ناں تو‏ں مشہور ہويا۔

شاہ سومچند نے اپنے فوزدار کالو تداگی د‏‏ی مدد تو‏ں پہلے مقامی راوت راجہ نو‏‏ں شکست دتی تے سوئی خطے اُتے اپنا اقتدار قائم کيتا۔ شاہ سومچند دے بعد اس دا بیٹا اتمچند چاند خاندان دا بعد سی۔ بعد وچ ، سنسار چند ، حمیر چند ، وینا چند وغیرہ نے چمپاوت دا تخت سنبھال لیا۔ ایہ خیال کيتا جاندا اے کہ چمپاوت اُتے 869سال تک چاند بادشاہاں دا راج رہیا۔ چاند دور وچ چمپاوت تے کرمانچل (کلی کمون) وچ تقریبا دو تن سو مکانات سن ۔

سولہويں صدی تک ، بادشاہ بھیشام چند نو‏‏ں ایہ احساس ہونے لگیا کہ ہن چاند د‏‏ی بادشاہی د‏‏ی توسیع وچ بہت وادھا ہوچکيا اے ، تے راجگڑھ ریاست دے کنارے آباد سی۔ لہذا ، ہن ایہ جگہ راجگڑھ دے لئی موزاں نئيں سی۔ بھیشما چند دے بعد ، انہاں دے بیٹے بولو کلیان چند نے ، 1563 وچ اپنی سلطنت وچ توسیع کردے ہوئے ، والد د‏‏ی مرضی دے مطابق ، المورا نو‏‏ں راجگڑھ دے طور اُتے منتخب کيتا۔ چمپاوت تو‏ں ، چاند بادشاہاں دا راجگڑھ المورہ وچ منتقل کردتا گیا ، تے چمپاوت دا راج بونگا تریخ دا محض اک واقعہ رہیا۔ راجگڑھ کیت‏‏ی تبدیلی دے نال ہی بادشاہت د‏‏ی قیمتی اشیاء ، جنگجوواں ، گلوکاراں ، نیک لوکاں ، وزیراں ، پجاریاں وغیرہ نے نويں راجگڑھ المورہ نو‏‏ں سجانا شروع کيتا۔ چاند حکمراناں دے نال نال ، تاجراں ، نوکریاں ، پجاریاں سمیت لوکاں د‏‏ی اک وڈی تعداد الومورا ہجرت کرگئی ، تے چمپاوت اک لاوارث ویران شہر ہی رہیا۔

انتظامی تریخ

برطانوی حکومت دے دوران 1862 وچ چمپا نو‏‏ں پوڑی دے نال تحصیل دا درجہ وی مل گیا سی۔ تحصیل د‏‏ی تشکیل دے بعد ، انگریز افسران نے اس علاقے وچ محبت کرنے لگے۔ الموڑا ڈسٹرکٹ د‏‏ی اس سرحدی تحصیل نو‏‏ں 1 9 72 وچ پتھورا گڑھ ڈسٹرکٹ وچ شامل ک‏ے دتا گیا. 15 ستمبر 1949 نو‏‏ں ، اترپردیش دی اس وقت د‏‏ی وزیر اعلیٰ ، مایاوتی نے چھوٹے انتظامی یونٹاں نو‏‏ں ترقی وچ مددگار سمجھنے تے ناقابل رسائی جغرافیائی حالات نو‏‏ں مدنظر رکھدے ہوئے ، چمپاوت نو‏‏ں ضلع دا درجہ دے دتا۔ اس ضلع وچ ، پٹوراگڑھ ضلع دی تحصیل چمپاوت دے علاوہ ، اودھم سنگھ نگر ضلع دی تحصیل خطیمہ دے 35 محصولاندی دیہات وی شامل سن ۔

باہرلے جوڑ

• چمپاوت : قدرتی ، مذہبی تے تاریخی دی ترینی ، ڈینک جاگرن ، 21 جون 2014
• ما چمپا دیوی 23 اکتوبر 2015 نو‏‏ں ، چمپوت ، ڈینک جاگرن د‏‏ی کلدیوی نيں
• تاریخی ورثہ خستہ حال ، روزنامہ ، جاگراں ، 13 مئی 2012