چھوٹیاں کھیت اکائیاں

چھوٹیاں کھیت اکائیاں جاں سمالہولڈنگ اک چھوٹا جیہا فارم اے جو اک چھوٹے پیمانے دے کھیتی باڑی ماڈل دے ماتحت کم کردا اے۔ تعریفاں وکھرے ادھار تے وکھ وکھ ہن جو چھوٹیدھارک جاں چھوٹے پدھر دے فارم دا گٹھن کردیاں ہن۔ اس وچ اکار، غذا پیداوار تکنیک جاں ٹیکنولوجی، لیبر اتے معاشی اثر وچ پروار دی شمولیت ورگے کارک شامل ہن۔ چھوٹے ہولڈ عامَ طور اُتے نقد فصلاں اتے کھیتی تے پورن نرباہ والے ایکلے پریواراں دی حمایت کرن والے کھیت ہندے ہن۔ ۔ جویں جویں اک دیس ودھیرے امیر بندا جاندا اے، چھوٹے ہولڈنگ تے سوے-انحصار نہیں ہو سکدا ، پر ایہہ اکائیاں پینڈو جیون سٹائل لئی اہم ہو سکدے ہن۔ جویں جویں سمپنّ دیساں وچ چرنجیوی خوراک اتے مقامی خوراک دیاں لہراں ودھدیاں ہن، ایہناں وچوں کجھ چھوٹے فارم ودھیرے معاشی ووہارکتا حاصل کر رہیاں ہن۔ اکلے عالمی دے ترقیاتی دیساں وچ لگبھگ 500 ملیان چھوٹے ہولڈر فارم ہن جو لگبھگ دو عرب لوکاں دے سہائی ہن۔

چھوٹے پیمانے دی کھیتی باڑی اکثر صنعتی کھیتی باڑی نال تناء وچ ہندی اے، جہڑی آؤٹپٹّ، اینوکلچر، وڈے کھیتی باڑی کماں ماتحت زمین نوں اکجٹ کرن اتے وڈے پیمانے دی معیشت نوں ودھاؤن وچ اپنی مہارت لبھدی اے۔ کجھ لیبر-انٹیسو کیش-پھسلاں، جویں گھانا جاں کوٹ ڈی آئیور وچ قوقو پیداوار، چھوٹے دھارکاں اتے بہت زیادہ انحصار کردے ہن۔ زمین طور اُتے، 2008 تک 90% قوقو ،چھوٹیدھارکاں ولوں اگایا جاندا اے۔ []] ایہہ کسان اپنی آمدنی دا 60 توں 90 فیصد تک قوقو اتے انحصار کردے ہن۔ تکمیل دی کڑی وچ اسے طرحاں دا رجھان دوسریاں فصلاں جویں کافی، پام تیل اتے کیلے وچ موجود اے۔ ہور بازاراں وچ، چھوٹے پیمانے دی کھیتی باڑی خوراک سرکھیا وچ سدھار لیاؤن والے چھوٹے دھارکاں وچ غذا نظام دے نویش نوں ودھا سکدی اے۔ اجکل کجھ کمپنیاں پیداواراں نوں بہتر بناؤن لئی بیج، فیڈ جاں کھاد مہیا کرواؤندیاں، اپنی ویلیو چین وچ چھوٹیاں دھارکاں نوں شامل کرن دی کوشش کردیاں ہن۔

چھوٹے دھارکاں دی اتپادکتا اتے مالی ٹکاؤنگھن نوں سنبودھت کرنا اک انتر قومی ترقی ترجیح اے کیونکہ چھوٹے ہولڈنگ فارماں نوں اکثر گھٹ صنعتی لاگتاں دی ضرورت ہندی اے اتے گھٹ ترقی یافتہ حوالےآں وچ غذا سرکھیا اتے ٹکاؤ خوراک پرنالیاں وچ سدھار لیاؤن دا ایہہ اک اہم طریقہ ہو سکدا اے، اس نوں سسٹینیبل ڈولپمینٹ گول 2 دے سنکیتک 2.3 ولوں ماپیا جاندا اے ۔ موسمی تبدیلی دے کھیتی تے پرجذبات وچ ، ودھ رہے موسماں نوں چھوٹا کرنا جاں وگھن پاؤنا ، کھیتی لئی ڈھکویں کھیتر وچ کمی جاں وادھا اتے عالمی دے کئی کھیتراں وچ کھیتی اپج وچ کمی شامل اے۔ اس توں علاوہ، پراجیکٹ ڈراڈاڈاؤن نے "سمال ہولڈراں نوں اگرتا نال متاثر کرن دی نظام نوں " نوں موسم وچ تبدیلی گھٹاؤن لئی اک اہم ڈھنگ دسیا اے،کیونکہ کھیتی باڑی دے موسمی تبدیلی اُتے انے وڈے اثر ہن۔

مدعے

اتپادکتا

چھوٹے فارماں دے بہت سارے معاشی فائدے ہندے ہن۔ مقامی کسان اپنے پینڈو بھائیچاریاں وچ اک مقامی معیشت پیدا کردے ہن۔ اک امریکی مطالعہ نے دکھایا اے کہ 100,000 ڈالر جاں اس توں گھٹ آمدنی والے چھوٹے فارم اوہناں دے کھیتاں نال متعلق 95 فیصد اپنے مقامی بھائیچاریاں وچ خرچ کردے ہن۔ اسے مطالعہ دی تلنا وچ ایہہ حقیقت لئے گئے کہ ،900,000 ڈالر توں ودھ آمدنی والے فارماں نے اپنے کھیتی نال متعلق خرچیاں دا 20 فیصد توں وی گھٹ خرچ مقامی معیشت وچ کیتا۔ اس طرحاں، چھوٹے پیمانے دی کھیتی باڑی مقامی معیشت دا ادھار اے۔ کھیتی باڑی اتپادکتا وکھ وکھ ڈھنگاں نال ماپی جاندی اے، اتے وڈے پدھر دی کھیتی باڑی اکثر چھوٹے چرنجیوی فارماں نالوں گھٹ کامیاب ہندی اے۔ صنعتی اکہری فصل متعلق ورکر اچّ اتپاد پیدا کردی اے جد کہ چھوٹے پیمانے دے کسان متعلق ایکڑ زیادہ غذا پیدا کردے ہن۔ چھوٹیدھارک الاٹمینٹ پکیاں لاگوُ کرکے زمیناں اتے پانی دی ونڈ وچ اسمانتاواں نوں سدھاردے ہن۔ [14]: 124 چھوٹے پیمانے دی کھیتی باڑی اکثر صارفین نوں سدھے اتپاد ویچدی اے۔ وچولگی گھٹ کرنا کسان نوں منافع دندا اے جو نہیں تاں تھوک وکریتا، وترک اتے سپرمارکیٹ نوں جاندا اے۔ ویچن دی قیمت دا لگبھگ دو تہائی اصل وچ اتپاد مارکیٹنگ لئی کھپت ہو جاویگا۔ اسے طرحاں ، جے کسان اپنے پیداواراں نوں سدھے صارفین نوں ویچدے ہن، تاں اوہ اپنے اتپاد دی سمچتا نوں مڑ حاصل کردے ہن ۔

ماحول اتے جلوایو انوکولتا

حالانکہ چھوٹیدھارکاں اُتے تریخی دھیان جلوایو پرورتن ماتحت زمین غذا سپلائی ودھا رہا اے مگر چھوٹیدھارک بھائیچاریاں ولوں نبھائی کردار، جلوایو انکولن دیاں کوششاں کہ کس طرحاں چھوٹیدھارک موسم وچ تبدیلی دا ساہمنا کر رہے ہن اتے پرتیکریا دے رہے ہن، اجے وی جانکاری دی گھاٹ کارن رکاوٹ بن رہیاں ہن ۔ اس بارے وسترت، پرسنگک-کھاسنگک جانکاری دی گھاٹ اے کہ وکھ وکھ اتے مکمل طور تے وکھرے وکھرے کھیتی ماحول اتے سماجک-آرتھکک حقیقت وچ چھوٹیدھارک کساناں لئی موسم وچ کی تبدیلی لیاؤندی اے، اتے ایہناں پرجذبات نال نجٹھن لئی اوہ کہڑیاں پربندھن دیاں رنپالیسیاں ورت رہے ہن۔ [15] [16] ، موسم وچ تبدیلی کسانی ، خاصکر وستواں دیاں فصلاں وچ کم کرن والے چھوٹیدھارکاں لئی ،دی معاشی ووہارکتا وچ پرورتن دی ودھ رہی مقدار نوں درساؤندی اے؛ اداہرن دے لئی، عالمی پدھر اُتے کافی پیداوار ودھ رہے خطرے دے گھیرے وچ اے، اتے پوربی افریقہ وچ چھوٹیدھارک، جویں کہ یوگانڈا، تنزانیا جاں کینیا دے صنعتاں وچ، تیزی نال چلن والی کافی زمین اتے پودیاں دی اتپادکتا نوں تیزی نال گوا رہے ہن۔ []]] زمین COVID-19 مہانماری اتے خوراک پرنالیاں وچ آؤن والیاں رکاوٹاں نوں ویکھدیاں، اوہناں دے کردار ہور وی اہم ہندی جا رہی اے۔ [18] اداہرن دے لئی، کجھ بھوگولیاں وچ، صنعتی کھیتی باڑی اتے مٹی دے نگھار ولوں زمین ہڑپن دے دباء کارن چھوٹے خاندانی مقامی ماحول نظام اتے جیو وتغیر نوں ختم کرن لئی معاشی ووہارکتا دی منگ ول دھکیلے جا سکدے ہن۔ [19] خاصکر چھوٹیدھارکاں دے کھیتاں وچ اتپادکتا وچ وادھا، جنگلاں دی کٹائی ورگیاں پرکریاواں ولوں کھیتی باڑی لئی لوڑیندی زمین دی مقدار گھٹاؤن اتے ماحول دے پتن نوں ہولی ہولی ودھاؤن دا اک اہم طریقہ اے۔

دولت مشترکہ دیس

برٹین وچ سمالہولڈنگ

برٹش انگریزی دی ورتوں وچ، اک چھوٹی ہولڈنگ زمین دا اک ٹکڑا اتے اس دے نال لگدے رہن والے چھوٹے حصے لئی اک چھوٹا جیہا حصہ اے اتے کھیت دے جانوراں لئی چوری۔

ترقیاتی دیس

بہت سارے ترقیاتی دیساں وچ، فصلاں نوں اگاؤن لئی ورتے جان والے چھوٹے کرائے والے ملّ والی زمین دا اک چھوٹا جیہا پلاٹ اے۔ [20] کجھ اندازےآں مطابق، عالمی وچ 525 ملیان چھوٹے ہولڈر کسان ہن۔ ایہہ فارم زمینی اکار، پیداوار اتے لیبر دی تیبرتا وچ وکھ وکھ ہن۔ [२२] کھیتاں دے اکار دی ونڈ کئی کھیتی باڑی اتے آبادی متعلق حالات دے نال نال معاشی اتے تکنیکی کارکاں اُتے انحصار کردی اے۔ چھوٹے اتے مقامی اتے کھیتری غذا پرنالیاں لئی، اتے روزی-روٹی لئی اتے خاصکر اس طرحاں غذا سپلائی لڑی دیاں رکاوٹاں دے ویلے خاصکر اہم ہن ۔ [24] سمالٹ ہولڈر کجھ اہم سیکٹراں جویں کہ کافی اتے قوقو وچ پیداوار اتے حاوی ہن۔ کئی قسماں دے کھیتی باڑی صنعت چھوٹے حصیدار کساناں نال بہت ساریاں کرداراں وچ کم کردے ہن جس وچ فصلاں دی خرید، بیج مہیا کراؤنا اتے مالی ادارےآں وجوں کم کرنا شامل اے۔ [25] گھٹ آمدنی والے دیساں وچ، عورتاں گھٹ کھیتی والی کرت دا 43 فیصد حصہ بناؤندیاں ہن، پر 60-80 فیصد خوراکی فصلاں پیدا کردیاں ہن۔

بھارت

بھارت وچ چھوٹے دھارکاں لئی پنج اکار دا ورگیکرن اے۔ ایہہ ہن "حاشیے" 1 ha توں گھٹ، "چھوٹے" 1 توں 2 ha دے وچکار، "اردھ-مدھم" 2 توں 4 ha دے وچکار، "میڈیئم" 4 اتے 10 ہیکٹیئر دے وچکار، "وڈے" 10 ha توں اپر ۔ جے اسیں 4 ha (ہاشئے دار + چھوٹے + درمیانے) تھریشولڈ 94.3% دی ورتوں کردے ہاں تاں ایہہ پوری کھیتی ماتحت زمین دا 65.2% چھوٹیاں ہولڈنگ بندیاں ہن۔ بھارت دے بہت سارے بھکھے اتے غریب لوک چھوٹے دھارک کساناں اتے بے زمینے لوکاں وچوں ہی ہن۔ دیس دے 78% کسان 2 ہیکٹیئر توں گھٹ مالک ہن جو کل کھیت دا 33% بندا اے پر اس دے نال ہی اوہ دیس دے 41% اناج پیدا کردے ہن۔ دنیا دے 20% غریب بھارت وچ رہندے ہن۔، حالانکہ ویہویں صدی دے ادھ وچ شروع ہوئی پہلی ہری انقلاب دے کارن دیس کھانے دے پیداوار وچ سوے-انحصار اے، پر بہت سارے گھراں وچ غذا خریدن لئی سروتاں دی گھاٹ اے۔ سال 1991 وچ اناج دے کل پیداوار وچ 2 ہیکٹیئر توں گھٹ ہولڈنگاں نے 41% یوگدان پایا جدونکھ 1971 وچ ایہہ وادھا 28% سی، جدوں کہ اس ویلے وچ مدھم دھارکاں وچ صرف 3% وادھا درج کیتا گیا اتے وڈے دھارکاں وچ 51% توں 35% دی گراوٹ درج کیتی گئی۔ ایہہ ہرے انقلاب عمل دوران چھوٹے دھارکاں دی اہمیت اتے دیس لئی قومی خوراک سرکھیا دی حصول نوں درساؤندا اے۔ کیونکہ قومانتری وپار اداریکرن دے پھلار کارن زمین کھیتی معیشت وچ بھاری وادھا ہندا اے، چھوٹے دھارک پروار ودھیرے کمزور اتے ودھیرے پریشان ہندے جا رہے ہن ۔ چھوٹے کساناں دیاں ضرورتاں اتے اچھاواں نوں مارکیٹ سدھار دیاں پالیسیاں، جو غذا اتے پوشن متعلق سرکھیا وچ سدھار لیاؤن دی کوشش کردیاں ہن،وچ پرمکھتا نال پیش ہونا چاہیدا اے۔ پچھلے دہاکیاں دی تلنا وچ ،ثقل کارک کھیتی اتپادکتا در ودھاء ،1990 دے دہاکے وچ بہت گھٹ سی۔