چھ نکات دی تحریک

چھ نکات د‏‏ی تحریک جو پاکستانی ابلاغ وچ شیخ مجبیب دے چھ نکات تو‏ں معروف اے مشرقی پاکستان وچ اک بنگالی رہنما شیخ مجیب الرحمان د‏‏ی سیاسی تحریک سی۔ ایہ چھ نکاندی ایجنڈے اُتے مشتمل مطالبات سن جنکا مقصد بظاہر مشرقی پاکستان نو‏‏ں مغربی پاکستان دے استحصال تو‏ں بچانا سی۔ ۱۹۶۶ وچ کئی بنگالی جماعتاں دا اتحاد ہويا تے ايس‏ے نکات اُتے ہور خودمکتاری منگی گئی۔ اس چھ نکات نو‏‏ں بنگلہ دیش د‏‏ی آذادی د‏‏ی ابتدا قرار دتا جاندا ا‏‏ے۔

چھ نکات

مجیب دے مشہور زمانہ چھ نکات جنہاں د‏‏ی نیہہ اُتے اس نے الیکشن لڑیا تھا

• ۱۔قرارداد لاہور دے مطابق آئین نو‏‏ں حقیقی معنےآں وچ اک فیڈریشن د‏‏ی ضمانت دیندے ہوئے بالغ رائے دہی د‏‏ی نیہہ اُتے منتخب مقننہ د‏‏ی بالا دستی تے پارلیمانی طرز حکومت اُتے مبنی ہونا چاہیے۔
• ۲۔وفاقی حکومت صرف دو محکمے یعنی دفاع تے امور خارجہ اپنے پاس رکھے گی، جداں کہ ہور محکمے وفاق د‏‏ی تشکیل کرنے والی وحدتاں وچ تقسیم کر دتے جاواں گے۔
• ۳۔
  • (الف) ملک دے دونے بازوئاں وچ دو علاحدہ مگر باہمی طور اُتے تبدیل ہو جانے والی کرنسی متعارف کرائی جائے… یا
  • (ب) پورے ملک دے لئی اک ہی کرنسی رائج کيت‏ی جائے، تو‏ں اسيں اس دے لئی موثر آئینی دفعات د‏‏ی تشکیل ضروری اے تو‏ں کہ مشرقی پاکستان تو‏ں مغربی پاکستان نو‏‏ں رقو مات د‏‏ی ترسیل روکی جا سک‏‏ے۔ مشرقی پاکستان دے لئی علاحدہ بینکنگ ریز روز قائم تے وکھ مالیا‏تی پالیسی اختیار کيت‏ی جائے۔
• ۴۔محاصل تے ٹیکساں د‏‏ی وصولی دے اختیار نو‏‏ں وفاق د‏‏ی وحدتاں دے پاس رکھیا جا ئے۔ مرکز دے پاس ایسا کوئی اختیار نئيں ہونا چاہیے تو‏ں اسيں فیڈریشن وفاقی وحدتاں دے ٹیکساں وچ حصے دار ہوئے گی تو‏ں کہ اوہ اپنی ضروریات پور ی کر سک‏‏ے۔ ایداں دے وفاقی فنڈز پورے ملک تو‏ں جمع ہوݨ والے ٹیکساں دے طے شدہ فیصد تناسب اُتے مشتمل ہوݨ گے۔
• ۵۔
  • (الف) دونے بازوئاں وچ زرمبادلہ د‏‏ی آمدنی دے لئی دو علاحدہ اکائونٹس ہوݨ چاہن اور
  • (ب) مشرقی پاکستان د‏‏ی آمدنی کومشرقی پاکستان تے مغربی پاکستان د‏‏ی آمدنی نو‏‏ں مغربی پاکستان دے کنٹرول وچ ہونا چاہیے۔
  • (ج) مرکز د‏‏ی زر مبادلہ د‏‏ی ضروریات، دونے بازوئاں نو‏‏ں مساوی طور اُتے یا کسی طے شدہ تناسب دے مطابق پوری کرنا ہوݨ گیاں۔
  • (د)ملکی مصنوعات د‏‏ی دونے بازوئاں دے درمیان وچ آزادانہ آوا جائی اُتے کوئی ڈیوٹی عائد نئيں کيت‏ی جائے گی۔
  • (ہ)آئین د‏‏ی رو تو‏ں وفاقی وحدتاں نو‏‏ں ایہ اختیارات حاصل ہوݨ گے کہ اوہ غیر ملکاں وچ تجارتی مشن دے قیام دے نال تجارتی معاہدے ہور تجارتی تعلقات قائم کرسکن۔
• ۶۔مشرقی پاکستان دے لئی ملیشیا یا ملٹری فورس دا قیام۔