کرد بلوچ قبیلہ
[[فائل:Kurdish people.png|کبھے|thumb|300px|ان شخصیتاں دی وکھ تفصیل دے لۓایتھے کلک کریں-
تریخ قبیلہ کرد: ایرانی کرد ایرانی تبار ی قوم نال تعلق رکھدے نيں۔ ایہ ایران وچ صوبہ کردستان تے ہور علاقےآں وچ رہندے نيں۔ ایہ قبیلہ ایران دے علاوہ ایلام، آذربائیجان غربی، بلوچستان، کردستان، کرمانشاہ، ھمدان، لرستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی، گیلان، ماژندران تے قم، قزوین، کرمان، وچ مقیم نيں۔ ہور کرد علاقے 893ہجری وچ جنگ چالدران دے بعد جداہوئے۔ جنہاں وچ کردستان ترکیہ، کرداستان عراق، کرد استان سورئیہ شامل نيں۔ بیشتر کرد قوم مسلمان نيں مگر انہاں وچ یزیدی، یارسان(اہل حق)، مسیحی تے یہودی شامل نيں، کرد نوروز، قربان، فطرتے ہور ایران وچ منائے جانے والے جشناں نوں عقیدت توں مناندے نيں۔
کرداں دے نامور شخصیتاں:
- سلطان صلاح الدین ایوبی : سلیبی جنگاں دے فاتح تے مصرکے فر مانروا سن ۔
- نامدار کرد شعراءماں مستورہ اردلان تے مولوی کرد شامل نيں ۔
- امیر نظام گروسی کرد: نامور خوشنویس سن تے ناصر الدین قاچار دے زمانے وچ سن ۔
- مسعود برزانی
مسعود برزانی اول کرد استان دی تمام سر زمین ایران دا حصہ سی جنگ چالدران وچ 1514ءایران دے شکست دے بعد جداہويا۔ ایرانی کردستان توں جدا شدہ علاقے سلطنت عثمانیہ دا حصہ بن گئے۔ تے سالاں تک عثمانیاں نے اس سر زمین اُتے حکومت کیتی تا آنکہ جنگ عظیم اول دے بعد جدوں سلطنت عثمانیہ دا خاتمہ ہويا تاں ایہ علاقے سرزمین کردستان، سرزمین عرب، ایشیاءکوچک تے بلکان دے علاقے دوسرے ملکاں کاحصہ بنے۔ سرزمین کرد استان ایران توں وکھ ہونے دے بعد اج دے جغرافیائی نقشے وچ ایہ تن ملکاں ترکیہ، عراق تے سوریہ وچ تقسیم ہويا۔
مذہب:
کرمان شاہ تے ایلام وچ مقیم کرداں دا تعلق شیعہ اسلامی فقہ اورکچھ حصہ سنی اسلامی فقہ توں اے۔ ایران وچ لر دے مقام اُتے صرف شیعہ کرد مقیم نيں۔ کردستان دے کچھ حصےآں تے آزرذربایجان غربی اہل سنت توں نيں۔ کرد قبیلہ دے اندر پنجاہ ہزار خاندان دا تعلق یزیدی مذہب توں اے۔ انہاں دے علاوہ کرداں وچ اک ہور جمیعت بناں فرقہ یارسان یا اہل حق دے ناں توں مشہور نيں جو علاقہ دلاھو تے کرمانشاہ وچ مقیم نيں۔ انہاں دے علاوہ کرداں وچ مسیحی تے یہودی مضحب دے افراد وی نيں۔[۱]
قبیلہ کرد بلوچستان پاکستان وچ
یہ قبیلہ دوسرے بلوچاں دے نال بلوچستان وچ اس وقت داخل ہويا جدوں پندر ہواں صدی دے شروع وچ میر جلال ہان تے میر شیہک نے چوالیس قبیلےآں دے نال اس سر زمین وچ قدم رکھیا۔ کہیا جاندا اے دی شروع وچ صرف تن قبیلے کرد بدرو، ٹوکالی، اورچانڈو ہجرت کر کے ایتھے آئے سن ۔ انہاں تِناں وچوں صرف کرد بدرو نے بلو چستان وچ رہائش اختیار کيتی۔ ٹوکالی پہلے بگٹی دے علاقے وچ رہائش پزیر ہوئے لیکن بعد وچ ڈیرہ غازی خان چلے گئے۔ جتھے ہن اوہ مزاری قبیلہ دا اک حصہ سمجھے جاندے نيں۔ تیسرا گروہ چانڈو بلوچستان وچ کچھ عرصہ عارضی قیام دے بعد واپس سیستان چلا گیا۔ تے ہن اوہ اوتھے بلوچ قبیلے بامانی تے ڈامانی دے نال رہندے نيں۔ جدوں ایہ رند قبیلہ دے نال رہندے سن تاں رنداں وچ شمار ہوئے تے سن ۔ لیکن رنداں دے کچھی دی طرف چلے جانے دے بعد ایہ لوک براوہی قبیلےآں دے نال مل جل گئے۔ ایہ دو زباناں بولدے نيں کوئٹہ، مستونگ، پنگو تے درہ بولان دے آس پاس رہندے نيں۔ ضلع کچھی وچ وی انہاں دی کچھ زمیناں نيں۔ 1800ء توں پہلے انہاں دی جنگی صلا حیت رکھنے والے افراد دی تعداد اٹھ سو سی۔ جنہاں وچوں اپنے قبیلے طرف نال جنگ دے زمانے وچ تن سو آدمی قلات لشکر کے نال اس دا حصہ بن جا تے سن ۔ اس وچ کوئی شک نئيں کہ ایہ کرد شمالی ایران تے عراق دے کرداں دے وڈے قبیلہ دا اک حصہ نيں۔ کرمان وچ بلوچاں دے ہمسائے ہونے دی وجہ توں تیر ہواں صدی وچ ہجرت تے سیاسی وجوہ دی بنا اُتے اوہ بلوچاں دے نال مل جل گئے۔ تے بعد وچ بلوچستان آ گئے۔ وقت گزرنے دے نال نال انہاں نے اپنی کردتی بولی چھڈ کے بلوچی تے براوہی زباناں اپنالاں۔ ایہ قبیلہ عراقی کرداں تے بلوچاں توں زیادہ مشابہ اے۔
بلوچستان پاکستان وچ کرد شخصیت:
مير محمد عاصم كرد گيلو 1958ء وچ کوئٹہ وچ پیدا ہوئے۔ اوہ وزیر خزانہ حکومت بلوچستان دے عہدہ اُتے فائز نيں۔ انہاں نے 1995ء وچ بلوچستان یونیورسٹی توں بی اے دی سند حاصل کيتی۔ اوہ زمینداری دے پیشہ توں وابستہ نيں۔ 1990 تے 1997ء وچ رکن اسمبلی رہ چکے نيں، 2002ء دے عام انتخابات وچ نیشنل الائنس دے ٹکٹ اُتے کامیابی حاصل کرنے دے بعد بلوچستان کابینہ وچ وزیر ریونیو رہے۔ 2008ء دے عام انتخابات وچ مسلم لیگ ق دے ٹکٹ اُتے چوتھی مرتبہ بلوچستان اسمبلی دے رکن منتخب ہوئے۔ عاصم کرد گیلو دا تعلق ماضی وچ مسلم لیگ ن توں وی رہیا۔
اسکول دا زمانہ: میٹرک اسلامیہ ہائی اسکول کوئٹہ توں کیتا ـ اسکول دے زمانے وچ بہت تیزوترار تے شوخ شخصیت دے مالک سن ـ لیکن پڑھائی وچ کچھ خاص نئيں سن ـ انہاں دے دینیات استاد شریف صاحب عرف (چچاشریف) نوں انہاں توں بہت لگاو سی جس دی ایہ بہت خد مت وی کردے سن ممکن اے انہاں دتی دُعااں توں انہاں نوں عروج ملاہوـ امير محمد عاصم كر د گيلو ولدحاجی خان محمد كرد کوئٹہ ميں پيد ا ہوئے ئے- انہاں نے يورپ، مشرق وسطعی تے موريشس دے دورے كئے- بولی براہوی، اردو مذہب اسلام اے۔ alt text
شجرہ قبیلہ کرد بلوچ
- کرد یا کرد بدرو
- مرے زئی
- کرمون زئی
- سردا زئی
- شودنزئی
- ماسودنی
- گور کیزئی
- شادے زئی
- محمد زئی
- پھلان زئی
- سفر زئی
- ساتک زئی [۲]
حوالے
[سودھو]- نسب نامہ جہریج (قبیلے سندھ) 1936ء
- تریخ دودائی
- تریخ کرد
- تریخ طبرایٰ
- بلوچستان تریخ دے آئینے وچ