Jump to content

کِنڈر گارٹن

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں
کِنڈر گارٹن
کِنڈر گارٹن

کِنڈر گارٹن (Kindergarten) اک نرسری سکول دا تعلیمی نقطا نظر اے جیہدی بنیاد کھیل، گاؤݨ، عملی سرگرمیاں جِداں ڈرائنگ تے سماجی تعامل اُتے مبنی اے جو گھروں سکول وچ منتقلی دے حِصے دے طور تے آ۔ ایہجے ادارے اصل وچ 18ویں صدی دے آخر وچ باویریا (جرمنی) تے السائس (فرانس) وچ اوہناں نیاݨےآں دی خِدمت لئی بݨائے گئے سی جیہناں دے والدین گھروں باہر کَم کردے سی۔ ایہ اصطلاح جرمن درس گاہ فریڈرک فروبل نے وضع کیتی سی، جیہدے نقطا نظر نے ابتدائی سالاں دی تعلیم نوں عالمی سطح اُتے متاثر کیتا۔ اَج ایہ اِصطلاح بہت سارے ممالک وچ 2 توں 6 سال دی عُمر دے نیاݨےآں لئی مُختلف تعلیمی اداریاں تے سِکھݨ دیاں جگہاں نوں بیان کرن لئی استعمال کیتی جاندی اے، جو کہ تدریس دے مختلف طریقیاں اُتے مبنی اے۔

تریخ

[سودھو]

ابتدائی سال تے ترقی

[سودھو]

1779 وچ جوہان فریڈرک اوبرلن تے لوئیس شیپلر نے اسٹراسبرگ وچ پری سکول دے اوہناں نیاݨےآں دی دیکھ بھاݪ تے تعلیم لئی اک ابتدائی ادارا قائم کیتا جیہناں دے والدین دن ویلے موجود نئیں ہُندے سی۔[۱] تقریبن اک ای وقت وچ 1780 وچ، باویریا وچ اسے طرحاں دے نوزائیدہ ادارے بݨائے گئے سی۔ 1802 وچ، شہزادی پولین زور لیپ نے ڈیٹمولڈ (جرمنی) وچ اک پری سکول سنٹر قائم کیتا۔

1816 وچ رابرٹ اوون، اک فلسفی تے درس گاہ نے، نیو لانارک، سکاٹ لینڈ وچ پہلا برطانوی تے شاید عالمی سطح اُتے نیاݨےآں دا پہلا سکول کھولیا۔ کوآپریٹو ملز لئی اپݨے منصوبے ناݪ مݪ کے اوون چاؤہندا سی کہ نیاݨےآں نوں چنگی اخلاقی تعلیم دِتی جاوے تاکہ اوہ کَم لئی موزوں ہوݨ۔ ایہدا نظام بنیادی خواندگی تے حساب دانی دے ناݪ فرمانبردار نیاݨے تیار کرن وچ کامیاب رہیا۔

سیموئیل وائلڈرسپن نے 1819 وچ لندݨ وچ اپݨا پہلا شیرخوار سکول کھولیا،[۲] تے ایہدے مگروں مزید سینکڑیاں سکول قائم کیتے گئے۔ اوہنے اس موضوع اُتے بہت سارے کَم شائع کیتے، تے اوہناں دا کَم پورے انگلینڈ تے ایہدے توں اگے نیاݨےآں دے سکولاں لئی نمونا بݨ گیا۔ کھیل Wilderspin دے نظام تعلیم دا اک اہم حصا سی۔ کھیل دے میدان نوں ایجاد کرن دا سہرا اوہناں دے سر اے۔

فریڈرک فروبل کنڈرگارٹن دے سَبھ توں با اثر بانیاں وِچوں اک سی تے اوہناں نے ایہ نام 1840 وچ وضع کیتا۔

کنڈرگارٹن دی تخلیق

[سودھو]

فریڈرک فوربل (1782–1852) نے سکول وچ داخل ہوݨ آݪے نیاݨےآں لئی تجرباتی سماجی تجربے دے طور تے، Schwarzburg-Rudolstadt، Thuringia دے پنڈ Bad Blankenburg وچ 1837 وچ اک "کھیل تے سرگرمی" دا ادارہ کھولیا۔ اوہنے 28 جون 1840 نوں اپݨے انسٹی ٹیوٹ دا نام کنڈر گارٹن (جیہا مطلب اے: نیاݨےآں دا باغ) رکھیا،[۳] جو اوہدی اس سوچ دی عکاسی کردا اے کہ نیاݨےآں دی پرورش "باغ دے پودےآں دی طرحاں" کیتی جاݨی چاہیدی اے۔[۴] فروبل نے اپݨے سکول وچ پہلے دے نیاݨےآں دے اداریاں دے برعکس اک تعلیمی ماحول متعارف کرایا، اسے لئی اوہنوں کِنڈر گارٹنز دی تخلیق دا سہرا دِتا جاندا اے۔ 1873 دے آس پاس، جرمنی وچ نیشنل کنڈر گارٹن موومنٹ نے چھوٹے نیاݨےآں نوں موسیقی سکھانؤݨ لئی کیرولین ویزنیڈر دا طریقا اپنایا۔

فروبل دی تربیت یافتا خواتین نے پورے یورپ تے پوری دنیا وچ کنڈر گارٹن کھولے۔ امریکا وچ پہلا کنڈرگارٹن واٹر ٹاؤن، وسکونسن وچ 1856 وچ قائم کیتا گیا سی۔[۵]

کینیڈا دا پہلا پرائیویٹ کنڈر گارٹن 1870 وچ پرنس ایڈورڈ جزیرے دے شارلٹ ٹاؤن وچ ویسلین میتھوڈسٹ چرچ نے کھولیا سی۔

آسٹریلیائی کنڈر گارٹن تحریک انیویں صدی دی آخری دہائی وچ اک انسان دوستی تے تعلیمی کوشش دے طور تے ابھری۔ آسٹریلیا وچ پہلا مفت کنڈر گارٹن 1896 وچ سڈنی، نیو ساؤتھ ویلز وچ قائم کیتا گیا سی۔

مورتاں

[سودھو]


ہور دیکھو

[سودھو]


حوالے

[سودھو]
  1. Samuel Lorenzo Knapp (1843), Female biography; containing notices of distinguished women, in different nations and ages. Philadelphia: Thomas Wardle. p. 230.
  2. Wilderspin, Samuel (1823). The Importance of Educating the Infant Poor. W. Simpkin & R. Marshall, Goyder, printer, 3. 
  3. (2004) Teaching Young Children: An Introduction to the Early Childhood Profession, 2nd, Clifton Park, NY: Delmar Learning, 45–46. 
  4. Kinder bilden Sprache – Sprache bildet Kinder, p. 24 (in German)
  5. «Watertown Historical Society». بایگانی‌شده از اصلی در جون ۲۱, ۲۰۱۵. دریافت‌شده در اکتوبر ۹, ۲۰۲۰. نامعلوم پیرامیٹر دا |url-status= نظر انداز کردا (کمک)