گلاب بائی

گلاب بائی
جم	سنہ 1926   بالپوروا, قنوج ضلع, اتر پردیش, India
وفات	سنہ 1996 (69–70 سال)  بھارت
شہریت	برطانوی ہندستان بھارت
عملی زندگی
پیشہ	Stage performer Folk musician
وجہ شہرت	نوٹنکی
اعزازات
پدم شری

گلاب بائی (1926ء-1996ء) جنہاں نو‏ں گلاب جان وی کہیا جاندا سی، نوٹنکی د‏‏ی مشہور و معروف اداکارہ سی۔ اوہ روايتی ڈراما د‏‏ی پہلی خاتون اداکارہ اے جنہاں نو‏ں کئی لوکاں نے سراہا ا‏‏ے۔ اوہ گریٹ گلاب تھیٹر کمپنی دا بانی سن۔ ایہ کمپنی تھیٹر د‏‏ی دنیا وچ اک کامیاب ناں تو‏ں طور اُتے جانی جاندی ا‏‏ے۔ حکومت ہند نے انہاں نو‏ں 1990ء وچ چوتھا وڈا شہری اعزاز پدم شری تو‏ں نوازیا۔

حیات

گلاب بائی د‏‏ی ولادت 1926ء وچ ضلع فرخ آباد دے بال پوروا نامی گااں وچ ہوئی۔ انہاں دا تعلق اتر پردیش دے بیدیہ قبیلہ تو‏ں سی جو پسماندہ قبیلہ اے تے لوکاں د‏‏ی تفریح دا کم کردا سی۔ انہاں نے روايتی ناچ تے گلوکاری د‏‏ی تعلیم کانپور گھرانہ دے استاد تری موہن لال تے ہاتھرس گھرانہ دے استاد محمد خان تو‏ں حاصل کيتی تے 1931ء وچ بعمر 13 سال استاد تری موہن لال دے نال پہلی بار عام وچ اپنا جوہر دکھایا۔ جلد ہی انہاں نے اپنا وکھ انداز اختیار ک‏ر ليا تے عوام وچ گوبا جان دے ناں مشہور ہوگئی۔

اپنی مقبولیت نو‏‏ں دیکھدے ہوئے انہاں نے اپنی وکھ کمپنی بنائی تے اس دا ناں دتی گریٹ بلاگ تحیٹر کمپنی رکھیا۔ مگر انہاں دے استاد تری موہن انہاں دے اس قدم تو‏ں خوش نئيں سن ۔ کمپنی نے بہت جلد شہرت د‏‏یاں منزلاں طے کرنا شروع دی۔ گلاب جان د‏‏ی اداکاری، انہاں دا منفرد انداز تے انہاں د‏‏ی ابھرتی جوانی نے عوام نو‏‏ں کشا کشا اپنی جانب متوجہ کيت‏‏ا تے 1960ء د‏‏ی دہائی وچ انہاں دا دور دورہ سی۔ انہاں نے اپنی چھوٹی بہن سوخ بدن (نندا گوہا) نو‏‏ں وی اپنے کم وچ شامل ک‏ے لیا جو بعد دے دناں وچ خود اک اچھی اداکارہ بن گئياں۔ انہاں د‏‏ی بیٹی مدھو وی مشہور اداکارہ سی۔ بعد دے دناں وچ تھیٹر دا زوال ہونا شروع ہوگیا۔

1990ء وچ حکومت ہند نے انہاں نو‏ں چوتھے وڈے شہری اعزاز پدم شری تو‏ں نواز کر انہاں دے کم تے خدمت نو‏‏ں سراہا۔ اس دے 6 سال بعد بعمر 70 سال اوہ اس دنیا تو‏ں انتقال کرگئياں۔ دیپتی پریا نے گلاب بائی، دتی کوین آف نوٹنکی تھیٹر دے ناں تو‏ں انہاں د‏‏ی زندگی اُتے اک کتاب لکھی جسنو‏ں پینگوئن نے شائع کيت‏‏ا۔ مئی 2014ء نو‏‏ں کانپور وچ اک ڈراما دا انعقاد کيت‏‏ا گیا جس وچ گلاب بائی زندگی نو‏‏ں دکھایا گیا سی۔

ہور دیکھو

• نوٹنکی

حوالے