گُردیو خش

گُردیو خش
(Punjabi وچ: ਗੁਰਦੇਵ ਖੁਸ਼)
جم	22 اگست 1935 (89 سال)
وفات
شہریت	فلپائن
رکن	قومی اکادمی برائے سائنس ،  رائل سوسائٹی ،  چائنیز اکیڈمی آف سائنسز ،  انڈین نیشنل سائنس اکیڈمی
عملی زندگی
مادر علمی	پنجاب ایگریکلچرل یونیورسٹی (–۱۹۵۵) یونیورسٹی آف کیلیوفورنیا ڈیوس (–۱۹۶۰)
تعلیمی اسناد	Bachelor of Science ،پی ایچ ڈی
پیشہ	ماہر جینیات ،  کسان ،  زرعی سائنس دان
شعبۂ عمل	کھیتی باڑی
اعزازات
پدم شری اعزاز برائے سائنس و انجینئری (۲۰۰۰)  جاپان انعام (۱۹۸۷) رائل سوسائٹی فیلو

گردیو سنگھ خوش (جم 22 اگست، 1935) اک کھیتی باڑی سائنسدان اتے تجربہ کار سائنسدان اے، جو اس دے شراکت دار ہینری بائچیل نال، اوہناں نے 1996 وچ عالمی خوراک انعام حاصل کیتا سی، جو کہ قتل عام آبادی وادھا دے ویلے دوران چاول دی مکمل سپلائی نوں ودھاؤن اتے سدھار کرن دیاں اپنیاں کامیابیاں لئی حاصل کیتا۔

مڈھلا جیون اتے سکھیا

گردیو سنگھ دا جدی پنڈ رڑکی، ضلع جالندھر وچ اے۔ گردیو سنگھ نے پنڈ دے سکول توں پرائمری (چار جماعتاں) پاس کر کے دسویں تک دی تعلیم خالصہ ہائی سکول، بنڈالا توں کیتی۔ دسویں توں بعد اوہ سرکاری کھیتی باڑی کالج، لدھیانہ (جو بعد وچ پنجاب کھیتی باڑی یونیورسٹی بنا دتی گئی) توں 1955 وچ بی۔ ایسّ-سیس۔ (B.Sc.) پاس کیتی تے انگلینڈ چلا گیا۔ ڈیڈھ کو سال انگلینڈ دی کسے فیکٹری وچ کم کرکے اچّ تعلیم لئی امریکہ آیا تے یونیورسٹی آف کیلیپھورنیا، ڈیوس (University of California, Davis) توں 1960 وچ پی-ایچّ۔ ڈی۔ (Ph.D.) حاصل کیتی۔

کریئر

ستّ سال کیلیفورنیا یونیورسٹی دے فیکلٹی میمبر دے روپ وچ کم کرن توں بعد، اوہ پھلیپائینز وچ انٹرنیشنل رائیس رسرچ انسٹیچیوٹ (آئیارآرآئی) وچ پلانٹ بریڈر دے روپ وچ شامل ہو گئے۔ اس نوں 1972 وچ پلانٹ بریڈنگ ڈیپارٹمنٹ دا مکھی نیوکت کیتا گیا سی، جتھے ودھیاں وکاسشیل دیساں نوں ودھاؤن لئی اتے کھیتی باڑی ارتھووستھاواں دی حمایت کرن لئی اوہ کدے-بہتر چاول دیاں قسماں دی بھال وچ سن، اوہناں نے جینک کھوج اتے نسل کشی وچ اگوائی کرن اتے حصہ لین لئی 20 سال بتائے۔ اس ویلے دوران اس نے 300 توں ودھ نویاؤن والے چولاں جویں کہ سیمی-ڈارپھر آئیار36 دی ترقی وچ اہم کردار نبھایا۔ سال 1966 وچ عالمی چولاں دا پیداوار 257 ملیان ٹن توں ودھ کے 2006 وچ 626 ملیان ٹن ہو گیا۔

اوہ فروری 2002 وچ پرنسپل پلانٹ بریڈر اتے پلانٹ بریڈنگ جینیٹکس اتے بائیوکیمیسری دی ڈویزن دے طور اُتے فروری 2002 وچ رٹائر ہو گئے اتے پرورتت پروفیسر دے طور اُتے یوسی ڈیوس نوں واپس کر دتا۔سانچہ:Fact

آنرز اتے انعام

خوش نے بورلاگ اوارڈ (1977)، جاپان انعام (1987)، ورلڈ فوڈ پرائیز (1996)، پدم شری (2000) اتے کھیتی باڑی (2000) وچ ولب انعام وی شامل کیتے ہن۔ اوہ 1991 وچ رائل سوسائٹی دا فیلو اتے کھیتی باڑی سائنس دے قومی اکیڈمی چن لیا گیا سی۔

حوالے