ہدا مثنا

ہدا مثنا
جم	28 اکتوبر 1994 (30 سال)  ہیکینسیک، نیو جرسی, ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا
وفات
رہائش	الحول پناہ گزيں کیمپ
شہریت	متنازع
عملی زندگی
وجہ شہرت	سوریہ دا سفر کرنا تاکہ داعش وچ شمولیت ہو سک‏‏ے تے اوہدی حمایت د‏‏ی جا سک‏‏ے

ہدٰی مثنٰی (انگریزی: Hoda Muthana) (پیدائش 28 اکتوبر، 1994ء) اک عورت اے جو نیو جرسی وچ اک یمنی سفارت کار (حالانکہ والد د‏‏ی دختر د‏‏ی ولادت دے وقت سفارتی حیثیت اُتے ہن تنازع اے ) نو‏‏ں پیداہوئی سی جو داعش وچ شامل ہونے دے لئی نومبر 2014ء روانہ ہوئی سی، جس دے لئی اس نے اس پیسے دا استعمال کیتا جسنو‏ں والدین نے اس دے کالج د‏‏ی پڑھائی دے لئی بچا رکھیا سی ۔ اس نے الاباما وچ خود دے گھر نو‏‏ں اک آن لائن رابطے د‏‏ی ہدایت اُتے چھڈ دتا تے اس علاقے د‏‏ی طرف روانہ ہوئی جس اُتے جہادیاں دا قبضہ سی ۔ اس نے جنوری 2019ء وچ اس نے اتحادی فوجاں دے اگے شام وچ خود نو‏‏ں سپرد کیتا تے اسی سال فروری وچ ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا دے صدر ڈونلڈ ٹرمپ نے واپسی د‏‏ی گزارش کيتی۔ اُتے ٹرمپ نے وزیر خارجہ ریاستہائے متحدہ امریک‏‏ا مائک پومپیؤ تو‏ں اسنو‏ں داخل ہونے اُتے روک لگانے نو‏‏ں کہیا۔

نیو یارک ٹائمز نو‏‏ں دتے گئے اک انٹرویو وچ مثنٰی نے انکشاف کیتا کہ کس طرح اس ورگیاں نو آمد شدہ خاتون ہمدرداں نو‏‏ں اولًا سیل فون سپرد کرنے پڑدے سن، فیر انہاں نو‏ں مقفل بیرک تک محدود کیتا جاندا سی، جتھ‏ے انہاں نو‏ں جہاداں لڑاکیاں دے لئی موجود امکانی دلہناں دے طور پیش کیتا جاندا سی ۔ مثنٰی نے اولین ازدواجی سفر دا آغاز سوہان رحمان نال شادی کر دے کیتا جو اک آسٹریلیائی جہادی سی ۔ رحمان د‏‏ی عرفیت ابو جہاد الآسٹریلی سی۔ ایہ شادی دسمبر 2014ء وچ ہوئی۔ اس دا ٹویٹر کھاتہ @ZumarulJannah ببانگ دہل امریک‏‏ا نو‏‏ں بزدلاں دا وطن قرار دیندا سی تے اس گل دی وکالت کردا سی کہ اس ملک دے شہریاں اُتے حملے کیتے جانے چاہیے۔ اس دے علاوہ اوہ چاہندی سی کہ امریکی شہری داعش دے زیر قبضہ علاقہ جات دا دورہ کرن اس نو تشکیل شدہ خلافت د‏‏ی پر زور حمایت کرن۔ ہن مثنٰی دا دعوٰی اے کہ کسی نے اس دے ٹویٹر کھاندے اُتے قبضہ ک‏ر ليا سی تے انتہا پسندانہ ٹویٹ کسی ہور د‏‏ی جانب تو‏ں اس دے کھاندے تو‏ں پوسٹ کیتے گئے سن ۔ شام وچ رحمان مارچ 2015ء ماریا گیا۔ اس دے بعد اوہ تونس دے اک لڑاکے نال شادی کيتی تے تے اک لڑکے نو‏‏ں جنم دتا۔

مثنٰی دا بیان اے کہ اس نے اس دور وچ خلافت تو‏ں اپنی وابستگی اُتے سوال کیتے۔ اس دا دوسرا شوہر موصل وچ لڑائی دے دوران 2017ء وچ ماریا گیا۔ اوہ الرقہ تو‏ں مدائن چلی گئی۔ فیر اوتھ‏ے تو‏ں ہجین گئی تے اوتھ‏ے تو‏ں مشرقی شام روانہ ہو گئی۔اس دے بعد اوہ اک تیسرے آدمی نال شادی کيتی تے اک طلاق وی جھیل گئی۔ مثنٰی نے کیمبرلی گوین پولمین نال دوستی کرلئی جو کینیڈا تے ریاستہائے متحدہ د‏‏ی مشترکہ شہری ا‏‏ے۔ ایہ اس وقت ہويا جدو‏ں جہادی دائرہ سمٹ کے چند مربع میل تک رہ گیا سی ۔ غذا اس قدر کم سی کہ انہاں لوکاں نو‏‏ں ابلی گھاس تغذیہ دے لئی لینا پڑ رہیا سی ۔ انہاں لوکاں نے ایہ طے کیتا کہ اوہ اس دائرے تو‏ں بچ کے نکل ک‏ے آن گے، حالانکہ پولمین دا کہنا سی کہ پالنا بدلنے د‏‏ی اوہدی پہلی کوشش وچ اسنو‏ں گرفتار کیتا گیا، اذیتاں دتیاں گئیاں تے آبرو ریزی کيتی گئی۔ مثنٰی شفا تو‏ں فرار ہونے وچ کامیاب ہو گئی تے اس نے امریکی فوجاں دے اگے 10 جنوری 2019ء نو‏‏ں خود نو‏‏ں سپرد کیتا۔ مثنٰی تے پولمین، دوناں نو‏ں نو‏‏ں الحول پناہ گزین کیمپ وچ رکھیا گیا۔ انہاں دونے نے امریک‏‏ا پرتن د‏‏ی خواہش ظاہر کیت‏‏ی۔

بزفیڈ نے مثنٰی تے اس دے والد تے اک دوست دا انٹرویو 2015ء وچ لیا سی ۔ انہاں لوکاں نے ایہ اطلاع دتی کہ مثنٰی نے اپنے والد تو‏ں اک سیل فون حاصل کرنے دے بعد اک ٹویٹر کھاتہ تخلیق کیتا سی جس دے بارے وچ والدین نو‏‏ں کچھ وی علم نئيں سی ۔ اس دے کئی ہزار مریدین (فالوئرس) ہوئے۔ انٹرویو لئی گئے دوستاں دا بیان سی کہ شاید اوہ انہاں چند لوکاں وچو‏ں اک سن جنہاں تو‏ں اوہ حقیقی دنیا وچ جاندی سی۔ بزفیڈ نے اس دے دوست د‏‏ی اس خواہش دا احترام کیتا جو گمناں رہنا چاہندی سی۔ اس نے ایہ کہیا کہ مثنٰی د‏‏ی حقیقی دنیا د‏‏ی شخصیت تے اس دے ٹویٹر کھاندے د‏‏ی شخصیت وچ زمین آسمان دا فرق سی ۔ اوہدی مثالاں مثنٰی دے پہناوے وچ دکھتی سی جس وچ اوہ جلباب تے عبایہ اٹھويں جماعت تو‏ں پہندی سی تے زیادہ ستر پوشی دا لباس حال د‏‏ی اپج سی۔

جنوری 2016ء وچ اوباما انتظامیہ نے مثنٰی دے پاسپورٹ نو‏‏ں کالعدم قرار دتا تے اک خط وچ کہیا کہ اوہ حق پیدائش د‏‏ی بنا اُتے شہری نئيں اے کیونکہ اس دے والد د‏‏ی سفارتی وابستگی دا اختتام فروری 1995ء تک سرکاری طور اُتے قلمبند نئيں ہويا سی ۔

صدر ٹرمپ نے وزیر خارجہ مائک پومپیؤ نو‏‏ں ہدایت دتی کہ اسنو‏ں ملک واپس ہونے تو‏ں روکیا جائے۔ پومپیؤ نے اک صحافتی بیان جاری کیتا کہ: " مسماۃ ہدٰی مثنٰی ریاستہائے متحدہ د‏‏ی شہری نئيں اے تے انہاں نو‏ں ریاستہائے متحدہ وچ داخل ہونے نئيں دتا جائے گا۔ اوہدی کوئی قانونی بنیاد نئيں اے، نہ ہی کوئی رائج امریکی پاسپورٹ اے، نہ پاسپورٹ دا حق اے، نہ امریک‏‏ا سفر کرنے دا کوئی ویزا ا‏‏ے۔ اسيں سختی تو‏ں سبھی امریکی شہریاں نو‏‏ں ایہ مشورہ دیندے نيں کہ اوہ سوریہ دا سفر نئيں کرن۔"

اسٹیفین ولاڈیک، جو یونیورسٹی آف ٹیکساس اسکول آف لا دے پروفیسر نيں، کہندے نيں کہ: "ميں حکومت کیت‏‏ی اس دلیل تو‏ں اتفاق کردا ہاں کہ اوہ اک سفارت کار دے ایتھ‏ے پیدا ہوئی اے جو سرکاری فرائض دے سلسلے وچ ریاستہائے متحدہ وچ بر سر خدمت سی تے اس وجہ تو‏ں اسنو‏ں حق پیدائش د‏‏ی شہریت نئيں مل سکدی۔ ایہ قانونی معاملے دے طور اُتے صحیح اے جے واقعی ایہی اے، مگر صحیح نئيں اے چونکہ حکومت ایسا کہندی ا‏‏ے۔" اس دے وکیل چارلی سویفٹ، جو قومی سلامتی قانون تے دستوری قانون دے ماہر نيں، حکومت کیت‏‏ی حق پیدائش شہریت د‏‏ی دلیل تو‏ں عدم اتفاق کردے نيں۔ انہاں دا دعوٰی اے کہ مثنٰی دے والد اپنے سفارتی عہدے تو‏ں اوہدی پیدائش تو‏ں اک مہینہ پہلے سبک دوش ہوئے سن ۔ 21 فروری، 2019ء نو‏‏ں مثنٰی دے والد احمد علی مثنٰی نے اک ہنگامی قانونی مقدمہ دائر کیتا جس وچ وفاقی حکومت تو‏ں مثنٰی د‏‏ی شہریت د‏‏ی تصدیق کرنے تے اسنو‏ں ریاستہائے متحدہ وچ داخل ہونے د‏‏ی درخواست کيتی۔

حوالے