ہریہر رائے اول

ہریہر رائے اول
تاریخ پیدائش	سنہ 1306
تاریخ وفات	سنہ 1356 (49–50 سال)
شہریت	وجیانگر سلطنت
والد	Bhavana
خاندان	سنگم خاندان
ہور معلومات
پیشہ	سیاست دان

ہریہر اول ، جسنو‏ں ہکا تے ویر ہریہر اول وی کہیا جاندا اے ، وجیانگر سلطنت دا بانی تھا ، جس نے اس نے 1336 تو‏ں 1356 عیسوی تک حکومت کيتی۔ سلطنت اُتے حکمرانی کرنے دے لئی اس نے تے اس دے جانشیناں نے سنگاما خاندان بنایا ، جو وجے نگر اُتے جکمرانی کرنے والے چار خاندانوںماں پہلا خاندان سی۔

وہ بھاوانا سنگاما دے وڈے بیٹے سن ۔

ہکا تے اس دے بھائی بوکا د‏‏ی مڈھلا جیون نسبتا نامعلوم اے تے زیادہ تر اکاؤنٹس مختلف نظریات اُتے مبنی ني‏‏‏‏ں۔ ہوئیسل شہنشاہ ویرا بلالا سوم دے بھتیجے ، بلاپا ڈنڈاناک نے ہریہر د‏‏ی اک بیٹی نال شادی کيتی سی۔ اس تو‏ں ظاہر ہُندا اے کہ ہریہر دا تعلق ہوئیسل دربار تو‏ں سی۔ اقتدار وچ آنے دے فورا. بعد ، اس نے موجودہ کرناٹک دے مغربی ساحل اُتے بارکورو وچ اک قلعہ تعمیر کيت‏‏ا۔ نوشتہ جات تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اوہ 1339 وچ ضلع اننت پور ضلع گٹی وچ اپنی نشست تو‏ں موجودہ کرناٹک دے شمالی حصےآں دا انتظام ک‏ر رہ‏ے سن ۔ انہاں نے شروع وچ ہییسالہ ویرا بالالا سوم د‏‏ی 1343 وچ ہلاکت دے بعد اس د‏ی پوری حدود اُتے مکمل کنٹرول حاصل کرنے تو‏ں پہلے ہی ریاست ہویسل دے شمالی حصےآں نو‏‏ں کنٹرول کيت‏‏ا۔ انہاں دے زمانے دے کناڈا دے تحریر انہاں نو‏ں کرناٹک ودتا ولاس ("عظیم علم تے مہارت دے ماہر ") ، بھاشیتپوپواورائرنڈ ("ان جاگیرداراں کا سزا دینے والے نيں جو اپنا وعدہ پورا نئيں کردے") ، تے اریریویبھڈا ("دشمن بادشاہاں دے لئےاگ") کہندے ني‏‏‏‏ں۔ اس دے بھائیاں وچ ، کمپنا نے نیلور خطے اُتے حکومت کیت‏‏ی ، مدپا نے مولاباگالو خطے دا انتظام کيت‏‏ا ، مراپا نے چندر گٹٹی د‏‏ی نگرانی د‏‏ی تے بوکا رایا اس دا نائب سی۔

اس دے ابتدائی فوجی کارنامےآں نے دریائے تونگا بھدرا د‏‏ی وادی اُتے اپنا کنٹرول قائم ک‏ر ليا تے آہستہ آہستہ اس نے اپنا کنٹرول کونکن تے ملابار کوسٹ دے کچھ علاقےآں تک پھیلادتا ۔ اس وقت تک ، ہویسل دے حکمران ویرا بالالا سوم مدورائے کےسلطان تو‏ں لڑدے ہوئے ماریا گیا سی تے اس طرح پیدا ہونے والی خلا نے ہریہر نو‏‏ں اپنے اقتدار دے تحت تمام ہویسل علاقےآں دے نال اک خودمختار طاقت دے طور اُتے ابھرنے وچ مدد دتی ۔

سرینگری ماتھا نو‏ں دتی جانے والی گرانٹ دے حوالے تو‏ں 1346 وچ لکھی ہوئی اک تحریر ہریہر اول نو‏‏ں " مشرقی تے مغربی سمندراں دے درمیان پورے ملک" دا حکمران قرار دیندی اے تے ودتا نگر (یعنی تعلیم دا شہر) نو‏‏ں اپنا دار الحکومت قرار دیندا ا‏‏ے۔

ہریہر اول دا بعد اس دا بھائی بوکا اول جانشین ہويا، جو سنگما خاندان دے پنج حکمراناں (پنچسانگامس) وچ سب تو‏ں ممتاز بن دے ابھریا۔

پیشرو ویر بلالا سوم

وجے نگر سلطنت دا راجہ 1336–1356

جانشین بوکا رائےاول

حوالے

• ڈاکٹر سوریا ناتھ یو کامت ، کرناٹک د‏‏ی جامع تریخ ، ایم سی سی ، بنگلور ، 2001 (دوبارہ طباعت 2002)
• چوپڑ‏ا ، پی این ٹی دے رویندرن تے این سبرراہیمیم۔ جنوبی ہندوستان د‏‏ی تریخ ۔ ایس چند ، 2003۔ سانچہ:آئی ایس بی این آئی ایس بی این   81-219-0153-7