ہیرا دیوی وائیبا

ہیرا دیوی وائیبا
جم	9 ستمبر 1940  دارجلنگ
وفات	19 جنوری 2011 (71 سال)  سلی گوڑی
شہریت	بھارت
اولاد	نڡنیت آدتیا ڡئبا
عملی زندگی
پیشہ	گلو کار

ہیرا دیوی وائیبا بھارت دے دارجیلنگ توں اک بھارتی لوک گلوکارہ سی اتے نیپالی لوک گیتاں دی موری وجوں جانی جاندی اے۔

کیہا جاندا اے کہ اس دا گانا 'چورا تا ہوئنا اسرا' ( نیپالی : चुरा तान अस्तुरा) تمنگ سیلو دا پہلا ریکارڈ کیتا گیا گانا اے۔ ہیرا دیوی وائیبا اکلوتی نیپالی لوک گلوکارہ اے جسنے ایچ ایم وی، کولکاتہ نال ایلبم (1974 اتے 1978 وچ) کیتیاں ہن۔[1] اوہ آل انڈیا ریڈیو نال اکلوتی گریڈ اے نیپالی فوک سنگر سی۔

زندگی اتے سنگیت

ہیرا دیوی وائیبا تک سنگیتکار دے اک پروار دے آئے امبوٹیا ٹی اسٹیٹ دے نیڑے کرسونگ اتے نیپالی لوک گلوکار اتے سنگیتکار دی اک لمبی پیڑھی دے لائن وچ اک سی۔ اسدا جم ماں پیؤ سنگھ مان سنگھ وائبا (پیؤ) اتے شیرنگ ڈولما (ماں) دے گھر ہویا سی۔ اسنے 40 سالاں دے اپنے سنگیتک کیریئر دوران 300 دے قریب لوک گائے ہن۔[2] اس دا گائکی جیون ادوں شروع ہویا جدوں اسنے 1966 وچ ریڈیو نیپال لئی کرسیؤنگ وچ تن گانے ریکارڈ کیتے۔ اسنے 1963 توں 1965 تک کرسیؤنگ وچ آل انڈیا ریڈیو سٹیشن اُتے اک گھوشناکرتا وجوں کم کیتا۔[3]

وائیبا دے مشہور گیتاں وچ پھریا لیادیایچن، اورا داؤدی جنڈا اتے رامری طٰہ رامری شامل ہن ۔ اپنے پیؤ نوں شردھانجلی وجوں، وائیبا نے سال 2008 وچ سلیگڑی دے نزدیک کڑمتالا وکھے اپنے گھر اُتے ایس۔ایم۔ وائبا انٹرنیشنل سنگیت زک اینڈ ڈانس اکیڈمی کھولھی سی۔ ہیرا وائبا دی موت 19 جنوری 2011 نوں 71 سال دی عمر وچ اس دے گھر اک اگّ حادثے وچ زخمی ہون کارن ہوئی سی۔[4] اسدے پچھے دو بچے نونیت آدتیا وائیبا اتے ستیا وائیبا ہن۔[5]

بیٹی اتے بیٹے نوں شردھانجلی

دنتکہانی ہیرا دیوی وائیبا نوں شردھانجلی وجوں، اس دے بچیاں ستیا وائبا اتے نونیت آدتیا وائیبا نے مڑ ریکارڈ کیتی اتے اپنے کجھ ہٹ سنگلز نوں 2016–2017 وچ جاری کیتا۔ نونیت نے گایا اتے ستیا نے پروجیکٹ دے اساری اتے پربندھن دی دیکھ-ریکھ کیتی ' اما لائِ شردھانجلی-ماں نوں سنمانت کرو'، اس لئی وراثت نوں ہور اگے ودھا دتا۔[6][7]

اعزاز

ہیرا دیوی نوں 1986 وچ دارجیلنگ دی نیپالی اکادمی ولوں مترسین پرشکار، 1996 وچ سکم سرکار ولوں مترسین سمرتی انعام، 2001 وچ اگم سنگھ گری انعام اتے گورکھا ساہد سیوا سمتی دا جیون دور حصول انعام دتا گیا سی۔ نیپال سرکار نے اس نوں گورکھا دکھنی باہو (نیپال دا نائیٹہڈّ)، دیانتداری اعزاز اتے مدھرما پھلّ کماری مہاتو اوارڈ دتا سی۔

حوالے