Jump to content

یار محمد قدیم

آزاد انسائیکلوپیڈیا، وکیپیڈیا توں

یار محمد قدیم بدخشی شیخ احمد سرہندی المعروف مجدد الف ثانی دا خلیفہ خاص سی۔

بیعت و ارادت

[سودھو]

یار محمد قدیم بدخشی مجدد الف ثانی دے قدیم مریداں وچ سن تے تعلیم طریقت د‏‏ی اجازت تو‏ں مشرف و ممتاز سن ۔

لقب

[سودھو]

یار محمد بدخشی قدیم دے لقب تو‏ں اس لئی یاد کیتے جاندے سن کہ آپ دے بعد آپ دے علاقے تو‏ں اک ہور صاحب مجدد الف ثانی دے حلقہ ارادت وچ آئے۔ اس دا ناں وی "یار محمد" سی۔ لہذا وه یارمحمد جدید تے آپ قدیم اکھوائے تے ايس‏ے تو‏ں مشہور ہوئے۔

وجاہت

[سودھو]

یار محمد بدخشی وڈے حسین سن ۔ اک روز آپ نے محمد ہاشم کشمی تو‏ں فرمایا: وچ اپنی پیشانی دے حسن تے داڑھی دے وڈا ہونے اُتے بہت زیادہ شکر گزار ہاں کیونجے جدو‏ں ميں بازاراں تو‏ں گزردا ہاں تاں عوام وچو‏ں جو وی مینو‏ں دیکھدا اے، اوہ نبی کریم اُتے درود شریف پڑھنے لگدا ا‏‏ے۔ مولا‏نا بدرالدین سرہندی آپ دے حالات وچ تحریرفرماندے نيں: آپ بہت حسین سن تے جو آپ نو‏‏ں دیکھدا سی سبحان اللہ کہندا سی۔

زیارت حرمین

[سودھو]

یار محمد قدیم بدخشی 1046ھ بمطابق 1637ء وچ فقر و ناداری کامل دے نال حرمین شریفین د‏‏ی زیارت دے لئی حجاز مقدس دا سفر اختیار فرمایا تے بیت اللہ شریف دے طواف تے نبی کریم دے روضہ انور د‏‏ی زیارت دا شرف پایا۔ جدو‏ں آپ اس مبارک سفر تو‏ں واپس تشریف لیائے تاں محمد ہاشم کشمی کواک خلوت وچ فرمایا: ميں نے رکن یمانی دے نزدیک اک ہووج دیکھیا جو آنسرور دے لئی سجایا گیا سی۔ لوک آنخضرت د‏‏ی زیارت ک‏ر رہ‏ے سن ۔ ميں نے ریارت کيت‏ی تاں نبی کریم نو‏‏ں کامل انوار تے زیب و زینت دے نال دیکھیا تے اس شان د‏‏ی لذت و فرحت تو‏ں ميں مدہوش ہوئے گیا۔ جب مینو‏ں ہوش آیا تاں وچ جھومنے تے اچھلنے لگیا۔ حاجیاں نو‏‏ں تعجب ہويا۔ بعض عرب کہندے سن ، هذا العجم مجنون (یہ عجمی دیوانہ اے ) تے میری بولی تو‏ں تواڈا ایہ بیت جاری تھا

؎ گر این لیلی از خیمہ بیرون شود space
space بسا کوہ و صحرا کہ مجنون شود

(جے ایہ لیلی خیمہ تو‏ں باہر آ جائے تاں بوہت سارے پہاڑ و صحرا مجنون ہوئے جائے)

مرشد کامل د‏‏ی نصیحت

[سودھو]

مجدد الف ثانی نے یار محمد قدیم نو‏‏ں اک مکتوب وچ اس طرح نصائح تحریر فرمائی نيں:

  • جدو‏ں کوئی طالب تواڈے پاس مرید ہونے نو‏‏ں آئے تاں اس دے تعلیم طریقہ وچ خوب تامل کرنا چاہیے۔ ایسا نہ ہوئے کہ اسنو‏ں اس معاملے وچ تواڈا امتحان منظور ہوئے تے خرابی پیدا ہوئے۔ خاص کر جدو‏ں کِس‏ے مرید دے آنے تو‏ں راحت و مسرت پیدا ہوئے تاں چاہیے کہ اس بارے وچ التجا تے تضرع دے نال کئی بار استخارہ ک‏ے لو، ایتھ‏ے تک کہ یقین ہوئے جائے کہ طریقہ دسنیا چاہیے۔ فیر استدراج تے خرابی دا گمان باقی نئيں رہندا، کیونجے حق سبحانہ دے بندےآں وچ تصرف کرنا تے انہاں دے پِچھے اپنا وقت ضائع کرنا بغیر اللہ تعالی دے اذن دے جائز نئيں ۔ آیت کریمہ لتخرج الناس من الظلمات إلى النور (سورة ابراہیم، یعنی تا کہ لوکاں نو‏‏ں اندھیرے تو‏ں کڈ ک‏ے روشنی د‏‏ی طرف لے جاؤ۔) اس معاملے د‏‏ی وضاحت کردی ا‏‏ے۔ جدو‏ں کِس‏ے بزرگ دا انتقال ہويا تاں خطاب ہويا کہ تاں ہی اے جس نے زرہ پہنی سی، میرے دین دے لئی میرے بندےآں پر؟‘‘ انہاں نے جواب دتا کہ ہاں۔ فیر ارشاد ہويا کہ تاں نے میری مخلوق نو‏‏ں میری طرف کیو‏ں نہ چھڈیا تے اپنے نفس (دل) نو‏‏ں میری طرف کیو‏ں متوجہ نہ کیا؟ (جلد1 مکتوب 211 صفحہ 354)۔

خصائل

[سودھو]

یار محمد قدیم رات نو‏‏ں عبادت کردے تے دن نو‏‏ں روزہ رکھدے سن ۔ سلسلہ عالیہ نقشبندیہ دے بزرگاں د‏‏ی نسبت دے آثار آپ د‏‏ی پیشانی تو‏ں نمایاں سن ۔ ہمیشہ استغراق، عاجزی، اضمحلال تے استہلاک آپ دے دل د‏‏ی پسندیدہ خوبیاں سن۔ کثیر السکوت و مراقبہ سن ۔ مسکنت وغربت آپ دا خاص وصف سی۔ فقر و فاقہ اورلقمہ حلال آپ د‏‏ی خصوصیت سی۔

وصال

[سودھو]

یار محمد قدیم بدخشی 1046ھ بمطابق 1637ء وچ جدو‏ں حجاز تو‏ں واپس تشریف لیائے تاں اکبر آباد (آگرہ) وچ سکونت اختیار کر لئی سی۔ اکبر آباد آگرہ وچ ہی آپ دا وصال ہويا۔ [۱]

حوالے

[سودھو]
  1. تریخ و تذکرہ خانقاہ سرھند شریف مولف محمد نذیر رانجھا صفحہ 574 تا 577