طلیطلہ
طلیطلہ (Toledo) عام بولی جسنوں تولیدو وی آکھیا جاندا اے ،سپین دا اک شہر اے جودارالحکومت میڈرڈ (مادرید) دے جنوب چ دریائے تاخو (Tajo) دے کنارے واقع اے۔ مسلماناں دے راج ویلہ چ اس شہر نے عالمی پدھر اتے شہرت پائی۔ پنچویں صدی ہجری چ طوائف ملوکی دے ویلے ایہ بنو ذوالنون دا راجگڑھرہیا۔ بعد چ ایہ سلطنت ہسپانیہ دا دارالحکومت وی رہیا۔
رومیاں دے زمانے ایہ طلیطم (Toletum) کہلاندا سی جو انہاں نے 193 ق م چ فتح کیتا سی۔ انہاں دے ویلے چ ہسپانیہ چ مسیحیت دا دور دورہ ہویا۔ 418 چ طلیطلہ چ ویسیگوتھ (Visigoth) قابض ہوئے۔ انہاں نے طلیطلہ نون راجگڑھ بنایا تے جدوں شاہ ریکارڈ نے 587 میں مسیحت قبول کتیی تے ایہ شہر جزیرہ نما آئبیریا(ایبیریا) دا مذہبی صدر مقام بن گیا۔
مسجد مسیح نور (Mezquita de Cristo de la Luz) طلیطلہ دی دس مسجداں چ ہن باقی رہ جانے والی اکو مسجد اے۔ ایہ مسجد مسلماناں دی آبادی مدینہ چ واقع سی۔ واضح رہے کہ المغرب تے افریقیہ چ شہر دا ا وہ علاقہ جو مسلم اکثریتی ہوندا سی مدینہ کہلاندا سی بالکل ایسے طرح ہسپانیہ اتےکیونکہ شمالی افریقہ تہذيب دے گہرے اثر سن اس لئی ایتھے وی شہر دے مسلم اکثریتی علاقےآں نوں مدینہ کہیا جاندا سی ۔ اپنے زمانے چ ایہ مسجد "مسجد باب المردوم" کہلاندی سی ۔ تاہم ہن گرجا بنائی جا چکی اے۔ اس دے صدر دروازے اتے کوفی رسم الخط نال ایہ تحریر اے
| ” | بسم اللہ الرحمن الرحیم۔ احمد ابن حدیدی نے اپنے سرمائے نال ایہ مسجد تعمیر کرائی، اس لئی وہ اللہ توں جنت دا خواستگار اے۔ ایہ اللہ دی مدد نال موسیٰ بن علی ماہر تعمیرات دی زیر ہدایت محرم 390ھ چ مکمل ہوئی | “ |
طلیطلہ تے عیسائیاں دے قبضے دے بعد 1085 میں الفانسو ششم( الفونسو) نے اس مسجد نوں گرجا قرار دے دتا۔ 1186 میں الفانسو(الفونسو) ہشتم نے مسجد سینٹ جان دے نائٹاں(گھڑسواراں) نوں دے دتی تے فیر اسداناں کلیسائے صلیب مقدس (Cristo de la Luz) قرار پایا۔
یونیسکو نے 1986ء چ شہر دی ثقافتی تے تاریخی اہمیت دے پیش نظر اس نوں عالمی ثقافتی ورثہ قرار دتا سی۔
شہر دی موجودہ آبادی 80 ہزار توں ودھ اے۔
مورتاں
[سودھو]-
تولیدو -
تولیدودی فصیل -
تھوکودوورچوک -
الکانتارا پل -
سان سروادو دا محل -
بلانکا سیناگوگ -
چھتاں تےمکان -
سورج دروازہ -
بازار دی گلی -
صنعتکاری دی دکان -
سیناگوگ -
دا سلوا کی خانقاہ -
گلی دی اک تختی
