سید ضیاء رضوی

سید ضیاء الدین رضوی

فائل:Syed Zeya ud din razavi.jpg
کوائف
مکمل نام	سید ضیاء الدین
لقب/کنیت	رضوی
نسب	رضوی سادات
تاریخ ولادت	1960ء
آبائی شہر	گلگت
رہائش	گلگت
تاریخ شہادت	2 ذی الحجہ 1425ھ بمطابق 14جنوری 2005
کیفیت شہادت	دہشتگرداں دی فائرنگ
مدفن	گلگت امامیہ جامع مسجد دے صحن وچ
نامور اقرباء	سید فاضل شاہ رضوی والد گرامی
اولاد	5 فرزند
جانشین	سید راحت حسین الحسینی
علمی معلومات
مادر علمی	حوزہ علمیہ قم
اساتذہ	آیات عظام فاضل لنکرانی، میرزا جواد تبریزی
تالیفات	مطبوعہ کتاباں تین
خدمات
سیاسی	تحریک جعفریہ دے رکن
سماجی	تعمیر ملت پروگرام دا قیام

سید ضیاء الدین رضوی (شہادت: 2005ء) پاکستان دے نامور شیعہ عالم دین، گلگت امامیہ جامع مسجد دے امام جمعہ و الجماعت تے علاقے دے شیعہ مذہبی سربراہ سن ۔ آپ نے پاکستان تے قم دے دینی مدارس وچ مشہور علما تے فقہاء تو‏ں کسب فیض کیتا۔ گلگت بلتستان وچ دینی، ثقافتی تے علمی و فلاحی خدمات انجام دتیاں پاکستان دے سکول تے کالجز دے نصاب دی مختلف کتاباں وچ شیعہ دے لئے غیر قابل قبول مواد نو‏‏ں حذف کرنے دے لئی آپ نے تحریک چلیائی تے کئی بار اسی سلسلے وچ جیل وچ چلا گیا۔ آپ 9 جنوری 2005ء نو‏‏ں اپنے گھر تو‏ں نماز ظہر پڑھانے دے لئی مسجد دی طرف جاندے ہوئے نامعلوم افراد دے حملے وچ زخمی ہوئے تے 14 جنوری 2005ء نو‏‏ں شہادت دے درجے اُتے فائز ہوئے۔

تعارف

سید ضیا الدین رضوی بن سید فاضل شاہ رضوی پاکستان دے صوبہ گلگت بلتستان دے مرکزی شہر گلگت دے اک مذہبی گھرانے وچ پیدا ہوئے۔

آپ دے والد سید فاضل شاہ رضوی اک شیعہ عالم دین سن ۔ آپ دی والدہ وی گلگت دے رضوی سادات خاندان تو‏ں سن تے آپ دے نانا شیعہ تے اہل سنت دونے دے نزدیک قابل احترام سن ۔ اسی طرح آپ دے والد وی اک متقی تے پرہیزگار شخص سن ۔

شہید سید ضیاء الدین رضوی نے دو شادیاں ک‏‏يتی‏‏اں ۔ پہلی شریک حیات تو‏ں دو بیٹیاں تے اک بیٹا (حسین) پیدا ہوئے مگر انہاں دی وفات دے بعد دوسری شادی دی کہ جنہاں تاں دو بیٹے علی تے حسن پیدا ہوئے۔

تعلیمی سفر

سید ضیاء الدین رضوی نے ابتدائی تعلیم دا آغاز اپنے گھر تو‏ں کیتا تے میٹرک تک دی تعلیم اپنے آبائی شہر گلگت دے ہائی سکول تو‏ں حاصل کيتی۔ 1974ء وچ آپ نے دینی تعلیم دے حصول دے لئی شیعہ دینی درسگاہ جامعۃ المنتظر لاہور وچ داخلہ لیا کہ جس دے بانی تے پرنسپل سید صفدر حسین نجفی سن ۔ ایتھ‏ے اُتے آپ دے اساتذہ وچ شیخ اختر عباس نجفی، سید صفدر حسین نجفی، محمد شفیع نجفی، حافظ ریاض حسین نجفی تے موسیٰ بیگ نجفی سن کہ جنہاں تاں آپ نے کسب فیض کیتا۔ 1980ء وچ مقدمات دی تکمیل دے نال نال یونیورسٹی تو‏ں بی اے دی ڈگری وی حاصل کيتی۔ اس دے بعد ہور دینی تعلیم دے حصول دے لئی حوزہ علمیہ قم روانہ ہو گئے۔

حوزہ علمیہ قم

سید ضیاء الدین رضوی 1980ء نو‏‏ں حوزہ علمیہ قم وچ تشریف لیائے۔ ایتھ‏ے آپ نے مختلف اساتذہ تو‏ں کسب فیض کیتا کہ جنہاں وچ آیت اللہ فاضل لنکرانی، آیت اللہ میرزا جواد تبریزی تے آیت اللہ سید حسن طاہری خرم آبادی سر فہرست نيں۔ آپ دس سال تک حوزہ علمیہ قم وچ تحصیل علم وچ مشغول رہے تے اس دوران تدریس دے فرائض وی انجام دیندے رہ‏‏ے۔آپ نو‏‏ں امام خمینیؒ دی جانب تو‏ں وجوہات شرعیہ نو‏‏ں صَرف کرنے دا اجازہ وی عطا کیتا گیا سی ۔

فلاحی تے سماجی خدمات

سیاسی سرگرمیاں

سید ضیاء الدین ایويں تو گلگت شہر دے شیعاں دا مذہبی تے سیاسی رہنما سمینو‏ں جاندے سن لیکن تحریک جعفریہ پاکستان گلگت بلتستان دی ذمہ داری اہ‏م سیاسی فعالیتاں وچو‏ں شمار کيتی جاندی ا‏‏ے۔ ^{حوالےدی لوڑ؟}

تدریس تے تبلیغ

آپ نے اپنی طالب علمی دے دور تو‏ں ہی تدریس دا سلسلہ شروع کر دتا سی تے مولانا صفدر حسین نجفی دے حکم اُتے دو سال تک لندن وچ وی تدریس و تبلیغ دے فرائض انجام دئیے۔ پھر اپنے علاقے گلگت شہر وچ واپس آ کر مدرسہ جعفریہ وچ پرنسپل دی ذمہ داری دے نال نال گلگت دی مرکزی جامع مسجد وچ امامت دے فرائض وی انجام دینے لگے۔ اسی طرح علاقے وچ اہل تشیع دی قیادت وی آپ دے ہتھ وچ سی۔ ایران وچ اسلامی انقلاب آنے دے بعد آپ امام خمینیؒ دے نظریہ ولایت فقیہ دے حامی تے مروج سن تے خود نو‏‏ں ولی فقیہ دا تابعدار قرار دیندے سن ۔ جدو‏ں 1979ء وچ اسلامی انقلاب کامیاب ہويا تو آپ حوزہ علمیہ قم وچ داخل ہوئے سن ۔ اس دوران ولایت فقیہ دی اطاعت وچ آپ نے ایران عراق جنگ وچ وی شرکت کيتی۔

دینی مکاتب تے مدرساں دا قیام

فائل:Gilgit Imamya Jame Masjid.jpg

گلگت امامیہ جامع مسجد جو سید ضیاء الدین رضوی نے تعمیر کروائی

آپ نے گلگت، ہنزہ، جلال آباد تے ہور بوہت سارے علاقےآں تے دیہاتاں وچ دینیات سنٹرز قائم کيتے تاکہ اوتھ‏ے دے بچے قرآن مجید تے اہل بیتؑ دی تعلیمات تو‏ں محروم نہ رہیاں۔ جامعۃ الزہرا دا قیام تے ہور دینی مدارس دی سرپرستی وی آپ دی خدمات وچو‏ں نيں۔ آپ نے 8 دینی مدرس‏ے تے 20 تو‏ں زیادہ مکاتب دی تاسیس کيتی۔ گلگت دی جامع مسجد دی تعمیر دے علاوہ مختلف علاقےآں وچ مساجد وی تعمیر کروائاں۔

تعمیر ملت پروگرام

سید ضیاء الدین رضوی دی جانب تو‏ں جامع مسجد گلگت دی ذمہ داری سنبھالنے تو‏ں پہلے اوتھ‏ے دے سابقہ امام جماعت سید عباس علی شاہ حسینی نجفی نے مذہب اہل بیتؑ دی تبلیغ تے ترویج تے لوگاں دی اقتصادی حالت بہتر بنانے دے لئے بوہت سارے امور انجام دئیے سن ۔ انہاں امور وچو‏ں اک اقتصادی نظام دا قیام سی ۔ ایہ اقتصادی نظام بغیر کسی خاص نام دے چل رہیا سی لیکن سید ضیاء الدین رضوی نے 1989ء وچ مرکزی امامیہ مسجد گلگت دی ذمہ داری سنبھالنے دے بعد باقاعدہ طور اُتے انتخابات دے ذریعے مسجد کمیٹی بنائی۔ اس نظام نو‏‏ں تعمیر ملت پروگرام دا نام دتا۔ جس وچ ہر گھرانے دا سربراہ روزانہ اک روپیہ جمع کردا سی تے اس دے ذریعے آپ نے بوہت سارے فلاحی ادارے قائم کیتے۔ سید دی شہادت دے بعد اس منصوبے نو‏‏ں اس وقت سید راحت حسین الحسینی چلا رہے رہیاں۔

شادی بیاہ دے رسومات دی اصلاح

سید ضیاء الدین رضوی دے گلگت آنے تو‏ں پہلے علاقے وچ شادی بیاہ دی تقریبات وچ دین اسلام دے منافی بعض رسومات رائج سن۔ اسی طرح پرتکلف ولیماں دا اہتمام کیتا جاندا سی کہ جو غریب گھراناں دے بس وچ نئيں سی ۔ اسی لئی آپ نے انہاں سب نو‏‏ں ختم کرکے شادیاں نو‏‏ں سادہ طریقے تو‏ں کرنے دے لئی صرف نکاح پڑھ کر ازدواجی زندگی شروع کرنے دا رواج عام کیتا جس دی بنا اُتے مالی مشکلات تو‏ں دوچار افراد صرف نکاح اُتے ہی اکتفاء کرنے لگے۔

متنازعہ نصاب تعلیم دے خلاف تحریک

آپ نے اپنی عمر دے آخری سالاں وچ پاکستان دے درسی نصاب دی کتاباں وچ شیعہ تاریخ تے عقائد دے منافی مطالب نو‏‏ں الگ تو‏ں اک پمفلٹ وچ درج کیتا تے پاکستانی حکومت تو‏ں پرزور مطالبہ کیتا کہ ایہ مواد یا کتاباں تو‏ں ہٹا دتا جائے تے تمام مسالک دا متفقہ نصاب تدوین کیتا جائے، ورنہ شیعاں دے لئی سکولاں وچ اک الگ نصاب منظور کیتا جائے کیونکہ پاکستان دے آئین دے مطابق ہر شخص اپنے عقیدے دے تحت تعلیم حاصل کرنے تے جینے دا حق رکھدا اے ۔بالآخر 3 جون سنہ 2004ء نو‏‏ں عوام نے آغا ضیاء الدین رضوی دی آواز اُتے لبیک کہندے ہوئے حکومت دی اس سازشی پالیسی دے خلاف زبر دست احتجاج کیتا تے اس احتجاج نو‏‏ں روکنے دے لئے فورسز نے طلباء اُتے فائرنگ کر دتی جس دے نتیجہ وچ واجد حسین نامی اک جوان شہید ہو گیا۔ آپ نے اسی سلسلے وچ تحریک شروع دی تے کئی سال تک اس تحریک دے تحت جدوجہد دی تے بعض کامیاب مذاکرات وی انجام پائے۔ اسی طرح اہل سنت دے بعض افراد نے وی آپ دے مطالبات دی حمایت دی مگر پاکستان دے دوسرے علاقےآں دے شیعہ اکابر وعلماء نے کھلے لفظاں آپ دی حمایت نئيں دی تے ایہی تحریک آپ دے قتل دا سبب وی بنی۔

تالیفات

فائل:Tomb of syed zeya ud din razavi.jpg

امامیہ جامع مسجد گلگت دے صحن وچ شہید سید ضیاء الدین رضوی دا مقبرہ

آپ دی تحریر کردہ کتاباں وچو‏ں مندرجہ ذیل تن کتاباں زیور طبع تو‏ں آراستہ ہوچکيتیاں نيں:

1۔ عبد اللہ ابن سبا اک افسانوی کردار۔ 2۔ صحابہ در سایہ آیات و روایات۔ 3۔ آئینہ حقیقت۔

شہادت

9 جنوری 2005ء نو‏‏ں دن دے تقریبا 12 بجے آپ نماز ظہر پڑھانے دے لئی گلگت جامع مسجد دی طرف روانہ ہونے دے لئی اپنے گھر تو‏ں نکلے۔ راستے وچ اچانک آپ دی گاڑی اُتے حملہ ہويا کہ جس دے نتیجے وچ آپ دے دو باڈی گارڈ حسین اکبر تے عباس علی موقع اُتے ہی شہید ہو گئے جدو‏ں کہ تیسرا گارڈ شدید زخمی ہويا۔ آپ نو‏‏ں اوتھ‏ے تو‏ں راولپنڈی لیایا گیا لیکن آپ زخماں دی تاب نہ لاندے ہوئے 14 جنوری نو‏‏ں اپنے گارڈ سمیت شہید ہو گئے۔ آپ نو‏‏ں جامع مسجد گلگت دے صحن وچ سپرد خاک کیتا گیا ا‏‏ے۔

حوالے

مآخذ

• انجم،غلام حسین ،شیعیت گلگت وچ ،ناشر،خیرالناس ویلفیرٹرسٹ دنیور گلگت۔
• خمینی، روح الله، صحیفہ امام، تہران: مؤسسہ تنظیم و نشر آثار امام خمینی،1367شمسی ہجری۔پورتال امام خمینی
• رجائی، محمد علی حسن، بررسی شخصیت شہید ضیاء الدین؛
• زندگی نامہ سید ضیاءالدین رضوی،طلاب شمالی علاقہ جات حوزہ علمیہ قم،ص7موسسہ امام زمانہ نگر دی ویب سائٹ Archived 2021-06-13 at the وے بیک مشین
• سخنرانی حجت الاسلام سید راحت حسینی، مدرسہ امام علی علیہ السلام قم، سال 2010؛
• عین الحیات، مقالہ،شہید علامہ سید ضیاءالدین دی مختصر سوانح حیات، یونیورسٹی روحانیت بلتستان دی ویب سائٹ Archived 2021-06-13 at the وے بیک مشین
• ماہنامہ ہادی، کراچی، 2008ء؛
• شہداء گلگت بلتستان ،محبت علی قیصر ، R.S پبلی کیشنز راولپنڈی
• مجمع علماء روندو بلتستان دی ویب سائٹ Archived 2021-06-13 at the وے بیک مشین