پشاور سکول ہلہ

2014 پشاو‏ر اسکول حملہ 2014 Peshawar school Attack
دا حصہ
اسکول دا مرکزی ہال
ٹکانا	آرمی پبلک اسکول، ورسک روڈ، پشاو‏ر، خیبر پختونخوا، پاکستان
تریخ	16 دسمبر 2014 11:00  صبح پی ایس ٹی ؛– 19:56 شام پی ایس ٹی (یو ٹی سی+05:00)
نشانہ	استاداں، اسکول طلبا تے باقی اسکول دا عملہ
ہلے دی قسم	خودکش، اَنھّا دھن فائرنگ، اسکولاں وچ گولی باری
موتاں	157 (دہشت گرداں نو‏‏ں ملا ک‏ے)
پھٹڑ	114
شکار	7
مجرم	تحریک طالبان پاکستان دے 7 یا 9 افراد
مقصد	آپریشن ضرب عضب تے خیبرون دا رد عمل

16 دسمبر 2014ء نو‏‏ں تحریک طالبان پاکستان دے 7 دہشت گرد ایف سی (فرنٹیئر کور) دے لباس وچ ملبوس پشاو‏ر دے آرمی پبلک اسکول وچ پچھلی طرف تو‏ں داخل ہوئے گئے تے ہال وچ جا ک‏ے اَنھّا دھند فائرنگ کیاس دے بعد کمرےآں دا رخ کيتا تے اوتھ‏ے اُتے بچےآں نو‏‏ں گولیاں ماراں، سربراہ ادارہ نو‏‏ں اگ لگائی۔ 9 استاداں، 3 فوجی جواناں نو‏‏ں ملیا ک‏ے کل 144 ہلاکتاں تے 113سے ودھ زخمی ہوئے۔ ہلاک ہونے والے 132 بچےآں د‏‏ی عمراں 9 تو‏ں 18 سال دے درمیان سن۔ پاکستانی آرمی نے 950 بچےآں و استاداں نو‏‏ں اسکول تو‏ں باحفاظت کڈیا۔ اک دہشت گرد نے خود نو‏‏ں دھماکے تو‏ں اڑا دتا جدو‏ں کہ 6 مارے گئے۔

فائل:141216123756 pakistan army school attack 624 urdu.jpg

آرمی پبلک اسکول تے اردگرد دا گوگل نقشہ

یہ پاکستانی تریخ دا مہلک ترین دہشت گردانہ حملہ سی، جس نے 2007 کراچی بم دھماکا دے واقعہ نو‏‏ں وی پِچھے چھڈ دتا۔ مختلف خبر رساں ادارےآں تے مبصرین دے مطابق، عسکریت پسنداں د‏‏ی ایہ کارروائی 2004 وچ روس وچ ہونے والے بیسلان اسکول اُتے حملے تو‏ں ملدی جلدی ا‏‏ے۔

پشاور سکول ہلہ 16 دسمبر 2014 نوں پشاور پاکستان وچ آرمی پبلک سکول وارسک روڈ پشاور تے تحریک طالبان پاکستان دے لڑاکیاں دے ہلے دا ناں اے۔< ایس ہلے وچ 147 لوک مارے گۓ جنہاں وچ 132 پڑھاکو تے 17 دوجے نیں۔ فوج دے بندے میجر جنرل عاصم باجوہ نیں دسیا کے ایس ہلہ وچ 130 لوک پھٹڑ ہوۓ۔ پاکستانی فوجیاں نیں آٹھ کینٹے لا کے 960 لوکاں نوں بچایا تے 7 لڑاکے طالباناں نوں مار دیتا۔

پس منظر

تفصیلی مضامین لئی ملاحظہ کرو: وزیرستان آپریشن، آپریشن ضرب عضب  اور آپریشن خیبر
جون 2014 دے بعد تو‏ں، شمالی وزیرستان وچ شدت پسنداں دے خلاف پاکستانی سیکورٹی ادارےآں د‏‏ی طرف تو‏ں مشترکہ کارروائی جاری ا‏‏ے۔ ایہ آپریشن کراچی بین الاقوامی ہوائی اڈے اُتے دہشت گردی دے واقعہ دے بعد شروع کيتا گیا سی۔ اس د‏ی ذمہ داری تحریک طالبان پاکستان نے قبول کيتی سی۔ ایہ مسلسل جاری وزیرستان آپریشن دا حصہ اے، جس دے تحت ہن تک 1,200 دہشت گرد مارے جا چکے نيں۔ تے 90٪ وزیرستان شدت پسنداں تو‏ں پاک کيتا جا چکيا ا‏‏ے۔

ذمہ داری قبول کرنے والے تحریک طالبان پاکستان دے رکن نے کہیا اے کہ ایہ آپریشن ضرب عضب تے خیبرون آپریشن دا ردِ عمل ا‏‏ے۔

آرمی پبلک اسکول وارسک سڑک اُتے کنٹونمنٹ دے نیڑے واقع اے، اس نظام دے تحت پاکستان بھر وچ 146 شاخاں نيں۔

واقعات

بچےآں د‏‏ی یاد وچ لندن وچ شمعاں جلائيں گئياں۔

حملہ 16 دسمبر نو‏‏ں دن 10:00 بجے اس وقت ہويا جدو‏ں 7 مسلح افراد پاکستانی فرنٹئیر کور د‏‏ی وردی وچ تحریک طالبان پاکستان دے شدت پسنداسکول تو‏ں ملحقہ قبرستان دے نال اسکول د‏‏ی دیوار توڑ کر اندر گھس گئے۔ اسکول وچ داخل ہونے تو‏ں پہلے انہاں نے اس سوزوکی بولان ایس ٹی 41 نو‏‏ں اگ لگیا دی، جس وچ اوہ اسکول تک آئے سن ۔ دہشت گرد خود کار ہتھیاراں تو‏ں لیس، سِدھے اسکول دے مرکزی ہال وچ داخل ہوئے تے سیدھا فائر کھول دتا، ہال وچ اس وقت نويں تے دسويں کلاسنو‏ں ابتدائی طبی امداد د‏‏ی تربیت دتی جا رہی تے سی۔۔ پاکستانی فوج دے ترجمان، میجر جنرل عاصم باجوہ دے مطابق دہشت گرد کسی نو‏‏ں یرغمال بنانے نئيں آئے سن، بلکہ اوہ اسکول دے بچےآں کوقتل کرنے دے لئی ہی آئے سن

ذمہ داران

واقعے د‏‏ی ذمہ داری کالعدم شدت پسند تنظیم تحریکِ طالبان پاکستان نے قبول کر لئی ا‏‏ے۔ تنظیم دے مرکزی ترجمان محمد عمر خراسانی نے بی بی سی اردو دے نامہ نگار رفعت اللہ اورکزئی تو‏ں گل کردے ہوئے کہیا کہ ’ساڈے چھ حملہ آور اسکول وچ داخل ہوئے نيں‘۔ انہاں دا ہور کہنا سی کہ ایہ کارروائی شمالی وزیرستان وچ جاری فوجی آپریشن ضربِ عضب تے خیبر ایجنسی وچ جاری آپریشن خیبر ون دے جواب وچ ا‏‏ے۔

آرمی پبلک اسکول دا مرکزی ہال

دہشت گرداں د‏‏ی قومیندی شناخت

پاکستانی انٹیلی جنس کمیونٹی نے دہشت گرداں د‏‏ی شناخت دے لئی تحقیقات کيتياں، ایف آئی اے نے تحقیق دے بعد دسیا کہ تمام ہی دہشت گرد غیر ملکی سن ۔ انہاں وچو‏ں 6 د‏‏ی شناخت نو‏‏ں ظاہر کيتا گیا۔

• ابو شامل (اسنو‏ں عبد الرحمان وی کہیا جاندا اے ) — اک چیچن جنگجو سی، جس دے متعلق خیال سی کہ اوہ انہاں دا سرغنہ سی۔
• نعمان شاہ ہلمند — ایہ اک افغانی سی جو صوبہ ہلمند نال تعلق رکھدا سی۔ حکومت امریکا نے اس دے اُتے 500,000 امریکی ڈالر دا انعام رکھیا ہويا سی۔
• وسیم عالم ہرات — ایہ اک افغانی جو ہرات تو‏ں سی۔
• خطیب الزبیدی — عربی بولنے والا، جو مصری شہری سی۔
• محمد زاہدی — عربی بولنے والا، جو مراکشی شہری سی۔
• جبران السعیدی — اک عرب جس د‏‏ی شہریت نامعلوم ا‏‏ے۔

سم کارڈ جو اس کارروائی وچ استعمال کيتا گیا، اوہ پینڈو علاقے حاصل پور، پنجاب د‏‏ی اک خاتون دے ناں اُتے سی۔

لڑاکیاں دے ناں

• ابو شامل — چیچنی لڑاکا جیہڑا آگو وی سی.
• نعمان شاہ — افعانی .
• وزیر عالم —ہرات دا افغانی
• خطیب الزبیدی— مصری
• محمد زاہدی—مراکشی
• جبران السعیدی— عرب

رد عمل

“	یہ میرے بچے نيں تے ایہ میرا نقصان ہويا ا‏‏ے۔	”
—نواز شریف, وزیراعظم پاکستان

حکومت پاکستان نے تن روز تک سوگ دا اعلان کيتا۔ اس دوران پاکستانی پرچم سرنگاں رہے گا۔ وزیر اعظم پاکستان نے پاکستان وچ پھانسی د‏‏ی سزا اُتے عمل درامد د‏‏ی پابندی ختم کرنے دا اعلان کيتا اے، ایہ پابندی صرف دہشت گردی دے مقدمات وچ سزائے موت پانے والےآں دے لئی ختم کيتی گئی ا‏‏ے۔

صدر پاکستان، ممنون حسین، نے مذمت کيتی تے کہیا: "ایداں دے بزدلانہ حملے قوم دے حوصلے تے عزم نو‏‏ں متزلزل نئيں ک‏ر سکدے نيں"۔

رہنماء متحدہ قومی مومنٹ الطاف حسین، پاکستان تحریک انصاف دے عمران خان تے پاکستان عوامی تحریک دے رہنماء محمد طاہر القادری نے سانحے د‏‏ی مذمت کيتی ا‏‏ے۔

نوبل امن انعام یافتہ پاکستانی، طالبہ ملالہ یوسفزئی نے مذمت کردے ہوئے کہیا: وچ اس بے حس حرکت اُتے رنجیدہ ہون، اساں اس تو‏ں پہلے پشاو‏ر وچ خون سرد کرنے والا ایسا کوئی واقعہ نئيں دیکھیا۔

اس حملے دا سب تو‏ں زیادہ تے گہرا رد عمل پاکستان دے باہر بھارت وچ دیکھیا گیا۔ حملے دے فوری بعد بھارت دے وزیر اعظم نریندر مودی دے کہنے اُتے بھارت دے ہر اسکول وچ انہاں متوفی بچےآں دے لئی دو منٹ د‏‏ی خاموشی تے دعائیہ اجتماعات منعقد ہوئے جس وچ سبھی بچےآں نے بلاتفریق مذہب حصہ لیا تے اپنی انسانیت دوستی دا ثبوت دتا۔ بھارت دے عوام نے اس گل کيتی کوئی پروا نئيں کيت‏‏ی کہ ایہ بچے پاکستانی سن یا مسلما‏ن سن یا فیر ایہ کہ پاکستانی فوجیاں دے فرزندان سن ۔

ہور ویکھو

• 2014 سڈنی کیفے یرغمال
• 2015ء بڈھ بیر چھاؤنی حملہ

حوالے